وحید بدری

امروزه فناوری دیجیتال از منظر پدافند غیرعامل از یک سو، جزء لاینفک زندگی فرد، جامعه و نظام سیاسی در عرصه های مختلف شده و از سوی دیگر، فقدان امکانات یا سواد دیجیتال، مانع ورود تمام افراد به دنیای دیجیتال شده است که این امر، باعث ایجاد شکاف دیجیتال در جامعه می گردد. این شکاف نوظهور بر شکاف فرهنگی موجود تاثیر می گذارد که ضرورت دارد پیامد شکاف دیجیتال بر شکاف های فرهنگی بررسی شود. در پاسخ به این پرسش که شکاف دیجیتال چه تاثیری بر شکاف فرهنگی دارد، این فرضیه ارائه شد که شکاف دیجیتال علاوه بر ایجاد شکاف جدید فرهنگی دیجیتال، با تقاطع یا تراکم شکاف های فرهنگی موجود، بر شکاف فرهنگی جامعه تاثیر مثبت یا منفی دارد. داده های پژوهش در چارچوب نظری جامعه شناسی شکاف های اجتماعی با روش توصیفی- تحلیلی، تجزیه و تحلیل شد و نتیجه پژوهش این شد که اگر شکاف فرهنگی ناشی از شکاف دیجیتال، شکاف های متقاطع فرهنگی را متراکم بسازد، باعث تعارضات فعال فرهنگی می شود و هزینه های زیادی بر افراد، جامعه و حکومت تحمیل می نماید.

تحقیق حاضر به بررسی راهکارهای اجرایی مهندسی ارزش در پروژه های ساختمانی پرداخته، که از نظر هدف کاربردی و روش آن توصیفی–پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را مهندسین عمران در زمینه نظارت، طراحی و اجرا و مهندسین تاسیساتی(مکانیک و برق) به تعداد 44 نفر تشکیل می دادند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی محتوای آن از نظر اساتید و کارشناسان مورد ارزیابی قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به میزان 82/0 محاسبه شد. با استفاده از آمار توصیفی و آزمون رتبه بندی فریدمن، به کمک نرم افزار آماری SPSS، اطلاعات تجزیه و تحلیل شدند. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که فاکتور مربوط به دوره ی عمر پروژه (اجرا) با مقدار 40/4 به نسبت سایر فاکتورها در مهندسی ارزش از اولویت بالاتری برخوردار است. از سوی دیگر نتایج آمار توصیفی داده ها نشان داد، بالا بودن توان فنی پیمانکار و دانش اجرایی مشاور با میانگین 26/4 بالاترین مقدار را در بین تمامی فاکتورهای مهندسی ارزش در پروژه ساختمانی به خود اختصاص داده است. از اینرو محقق با انتخاب پیمانکاری با دانش و تجربه بالا موجب تغییر دراجزاء سازه ای پروژه مورد مطالعه خود گردید.

فناوری دیجیتال در عصر دیجیتال درحالی که باعث ایجاد فرصت ها و امکانات به اقتضای مقتضیات تمدن دیجیتال شده است، فاصله بین اقشار جوامع از حیث کم و کیف کاربرد فناوری دیجیتال را به دنبال دارد که شکاف دیجیتال نامیده می شود. شکاف یادشده -که ناشی از فضای دیجیتال است- با نفوذ بر نگرش و جهان بینی کاربران دیجیتال و غیرکاربران، بر امنیت فرهنگی جامعه، تاثیر می نهد. در پاسخ به این پرسش که شکاف دیجیتال ناشی از تکثر اقشار جامعه در دسترسی و استفاده از فضای مجازی چگونه باعث تهدید و آسیب فرهنگی جامعه می شود، این فرضیه ارائه و تبیین شد که شکاف دیجیتال باعث شکاف فرهنگی در جامعه می گردد و اگر ماهیت این شکاف، متراکم باشد، موجب تهدید و آسیب به امنیت فرهنگی جامعه می شود؛ زیرا شکاف دیجیتال با ایجاد جهت گیری هنجاری یا ضدهنجاری در جامعه، بر تثبیت یا تضعیف امنیت فرهنگی به صورت ایجابی و سلبی اثر می گذارد که پیامدی جز تحکیم یا زوال فرهنگ جامعه نخواهد داشت. ماهیت پژوهش حاضر، مفهومی- نظری در چارچوب شکاف اجتماعی- یکی از مباحث اساسی جامعه شناسی سیاسی- با تمرکز بر شکاف دیجیتال است. روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و روش تجزیه وتحلیل داده ها، توصیفی- تحلیلی است. در زمانه تکوین تمدن دیجیتال، بررسی تاثیر دنیای دیجیتال و شکاف ناشی از آن بر حوزه های فرهنگی جوامع از جنبه مثبت و منفی، ضرورتی دوچندان می یابد و با عنایت به این مهم، هدف و رسالت نوشتار حاضر، تحلیل تاثیر «شکاف دیجیتال» بر «امنیت فرهنگی» جامعه است که به عنوان یافته اساسی پژوهش در قالب نمودار در انتهای مباحث مقاله ترسیم شده است.