به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
مقالات رزومه:

دکتر سید محمد سلطانی

  • سید محمد سلطانی*
    با آغاز فتوحات اسلامی سریانی زبانان عراق، شامات و غرب ایران به بازتاب این درگیری ها و سپس توصیفاتی از اسلام و مسلمانان در نگاشته های خویش پرداختند که هر روز بیشتر مورد توجه و استفاده پژوهشگران تاریخ صدر اسلام قرار می گیرند. با توجه به اهمیت تبیین بافتار تاریخی پیدایش این متون، نقاط قوت و ضعف، و سیر تطور این متون در بهره گیری از آن ها، نوشتار پیش رو به روش توصیفی-تحلیلی به این مهم پرداخته است. نتایج پژوهش نشان می دهد این نگاشته ها در مقایسه با منابع تاریخی اسلامی و نیز سایر منابع غیراسلامی از مزیت هایی چون نزدیکی زمانی نویسندگان به رخدادهای گزارش شده، نگاه بیرونی به اسلام و مسلمانان، زندگی در جامعه اسلامی و داشتن اطلاعات دست اول، برخورداری از اطلاعات بیشتر در مقایسه با سایر منابع غیراسلامی، برخوردارند. اما نقاط ضعف آن ها را در در دسترس نبودن همه این متون، داشتن ماهیت دینی و جدلی، جانبداری های فرقه-ای و تصویر نادرست و اغراق آمیز از اسلام و مسلمانان جستجو کرد. پیدایش و تطور این متون تا پایان دوره اموی را می توان در چهار مرحله زیر مورد بررسی قرار داد: یکم: اشاره پراکنده به فتوحات؛ دوم: نخستین اشارات به اسلام و نخستین تلاش ها برای تبیین فلسفه فتوحات؛ سوم: واکنش به سیاست های اسلامی-عربی سازی عبدالملک بن مروان؛ چهارم: واکنش به تثبیت حکومت و دین در دوره عبدالملک و پس از آن. از مرحله چهارم روابط اجتماعی، سیاسی و الاهیاتی گسترده تری میان مسلمانان با مسیحیان سریانی صورت می گیرد و در نتیجه جزئیات بیشتری از اسلام و جامعه اسلامی در این متون پدیدار است.
    کلید واژگان: متون سریانی، منابع غیراسلامی، پیامبر اسلام (ص)، تاریخ صدر اسلام، مسیحیت سریانی، عبدالملک بن مروان، امویان
    Seyyed Mohammad Soltani *
    With the beginning of the Islamic conquests, Syriac-speaking people of Iraq, Shamat and western Iran began to reflect these conflicts and then describe Islam and Muslims in their writings, which are more and more used by early Islamic history researchers. Considering the importance of explaining the historical context of the emergence of these texts, their strengths and weaknesses, and the evolution of these texts in using them, the following article has addressed this issue in a descriptive-analytical way. The results of the research show that these writings compared to Islamic historical sources as well as other non-Islamic sources have advantages such as the time proximity of the authors to the reported events, an external view of Islam and Muslims, living in an Islamic society and having first-hand information. First, they have more information compared to other non-Islamic sources. But he searched for their weak points in the unavailability of all these texts, religious and polemical nature, sectarian biases and false and exaggerated image of Islam and Muslims. The origin and development of these texts until the end of the Umayyad period can be analyzed in the following four stages: 1st: scattered references to the conquests; Second: the first references to Islam and the first attempts to explain the philosophy of conquests; Third: reaction to the localization policies of Abd al-Malik Ibn Marwan (trying to show Islamic and Arabic elements in Diwans, coins, etc.); Fourth: The reaction to the consolidation of government and religion during the period of Abdul Malik and after that. From the fourth stage, wider social, political and theological relations between.
    Keywords: Syriac Texts, Non-Islamic Sources, The Early History Of Islam, The Prophet Of Islam (PBUH)
  • سید محمد سلطانی*
    یکی از مهمترین نظریه های مستشرقان تجدیدنظرطلب شکل گیری تدریجی اسلام از یک دین توحیدی ابتدایی است که در دوره امویان در قالب اسلام پدیدار می شود. نوو و کورن در کتاب چهارراه هایی به اسلام: مبادی مذهب تازیان و حکومت ایشان به تبیین این نظریه بر اساس شواهد باستان شناختی و متون سریانی صدر اسلام پرداخته اند. یکی از محورهای اصلی این نظریه ایجاد شخصیت پیامبر (ص) در دوره عبدالملک بن مروان است و از این رو دین عرب ها را در این دوره «آیین محمدی» نام نهاده اند. نوشتار پیش رو به روش تحلیل تاریخی-انتقادی به ارزیابی این دیدگاه بر اساس متون سریانی صدر اسلام می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد نظریه نوو و کورن درباره پیدایش شخصیت پیامبر اسلام (ص) مبتنی بر روش علمی در بهره-گیری از متون سریانی مرتبط با دوره نخستین شکل گیری اسلام نیست، و تبیین نادرستی از این متون ارائه می دهد. در میان متون سریانی کهن، گزارش سال 637، رویدادنامه سال 640، رویدادنامه خوزستان، رویدادنامه مارونی و کتاب نکات اصلی به حضرت محمد (ص) اشاره کرده اند، که سه متن نخست به طور قطعی پیش از دوره حکومت عبدالملک بن مروان نگاشته شده اند. متن چهارم نیز به احتمال زیاد متعلق به این دوره است. تاریخ نگارش متن پنجم تنها دو سال پس از آغاز حکومت عبدالملک است و حتی اگر دیدگاه نوو و کورن مبنی بر ایجاد شخصیت پیامبر (ص) را توسط عبدالملک را بپذیریم، بسیار بعید است که وی در این فاصله کوتاه از آغاز حکومتش توانسته باشد آن قدر سریع این کار را انجام دهد که در متون سریانی نیز انعکاس یابد.
    کلید واژگان: حضرت محمد (ص)، پیامبر اسلام، مستشرقان، یهودا نوو، متون سریانی، عبدالملک بن مروان
  • سید محمد سلطانی، باقر ریاحی مهر*

    مساله جانشینی پیامبر اکرم (ص) از مهمترین مسایل صدر اسلام تا کنون و اصلی ترین وجه تمایز تشیع با سایر فرق اسلامی بوده است. نوشتار حاضر با بهره جستن از روش توصیفی - تحلیلی و با رویکرد انتقادی به بررسی رویکرد قرآنی ویلفرد مادلونگ به مساله جانشینی پیامبر اکرم (ص) (با تاکید بر منابع تفسیری و روایی فریقین) می پردازد. آغاز این حرکت توسط مادلونگ در کتاب جانشینی محمد (ص) بوده است که در 1997 منتشر و به زودی به عنوان یک مرجع مهم در این بحث شناخته شد. او در مقدمه کتابش تحت عنوان «حقوق خویشاوندی و خاندان های پیامبران در قرآن»، به بررسی نسبتا مفصلی درباره نقش و اهمیت خاندان انبیاء در تایید، تثبیت و ادامه مسیر رسالت و هدایت ایشان، پرداخت و نشان داد که مطابق نظر قرآن، جانشین پیامبران از میان خاندان ایشان و توسط خود آنها صورت می پذیرد و پیامبر اکرم (ص) نیز قصدی جز این نداشته است. علی رغم جدید و متاخربودن مطالعات شیعه شناسی و فعالیت های شیعه پژوهی، پرداختن به مسیله امامت نسبت به دیگر مسایل مطرح از ضرورت بیشتری برخوردار می باشد. مطالعه آرا و نظرات مفسران فریقین درباره تفسیر آیه ولایت، نشان دهنده این است که آنان بر اساس آیه 55 سوره مائده درباره ولایت و امامت امام علی (ع)، دو دیدگاه کلی دارند: 1. بیشتر مفسران اهل سنت واژه «ولی» در آیه را به معنای دوست و یاور می دانند و بر همین اساس ولایت در آیه را مطلق و آن را شامل تمام مومنان به شمار آورده اند؛ 2. شیعه لفظ «ولی» را صرفا به معنای محبت و نصرت نمی داند و چنین معنایی را در تعارض با آیات دیگر دانسته و معتقد است این واژه علاوه بر محبت، متضمن حاکمیت اجتماعی و سیاسی است و نصرت از نتایج آن است. مفسران شیعه، بر اساس معنای «ولی» در آیه و نیز بر مبنای روایات متواتری که سبب نزول آیه را ولایت امام علی (ع) نقل کرده اند، آیه شریفه را دلیل قرآنی ولایت و امامت امام علی (ع) بیان می کنند .

    کلید واژگان: رویکرد قرآنی ویلفرد مادلونگ، جانشینی پیامبر(ص)، تشیع، امام علی (علیه السلام)، منابع تفسیری و روایی فریقین، هاینس هالم، هنری لامنس، اتان کلبرگ، هانری کربن
    Seyed Mohammad Soltani, Baqir Riahi Mehr *

    The issue of the succession of the Holy Prophet is one of the most important and distinguishing aspects of Shiite Islam compared to other Islamic sects. This paper employs a descriptive-analytical method with a critical approach to examine the Quranic approach of Wilferd Madelung on the issue of the succession of the Holy Prophet (with a focus on the interpretive and narrative sources of both sects). Madelung initiated this movement in his book “Succession to Mohammad,” which was published in 1997 and soon became a significant reference in this discussion. In the introduction to his book titled “Familial Relationships and Prophetic Families in the Quran,” he extensively examines the role and importance of the Prophet's progeny in confirming, establishing, and continuing their mission and guidance. He demonstrates that, according to the Quran, the successors of the prophets are chosen from among their families and appointed by them, and the Holy Prophet had no intention other than this. Despite the relatively recent and delayed studies in Shi'a studies and Shi'a research activities, addressing the issue of Imamate (leadership) is of greater necessity compared to other raised issues. The study of opinions and views of interpreters from both sects regarding the interpretation of the verse of “Wilayah” (guardianship) indicates that they generally have two main perspectives based on Verse 55 of Surah Al-Ma'idah: 1. Most Sunni interpreters understand the term “wali” in the verse to mean friend and supporter, and based on this, they consider guardianship in the verse as absolute and inclusive of all believers. 2. Shi'a scholars do not merely understand the term “wali” to mean love and support, and they perceive such a meaning to conflict with other verses. They believe that in addition to love, this term encompasses social and political authority, and support is one of its outcomes. Based on the meaning of “wali” in the verse and the excessive (mutawatir) narrations, which attribute the revelation of the verse to the guardianship of Imam Ali, Shi'a interpreters consider the noble verse as Quranic evidence of the guardianship and Imamate of Imam Ali.

    Keywords: Quranic Approach Of Wilferd Madelung, Succession to The Prophet, Shi'ism, Imam Ali, Interpretive, Narrative Sources Of Both Sects, Heinz Halm, Henri Laoust, Etan Kohlberg, Henry Corbin
  • ابراهیم رضایی کلیری، سید محمد سلطانی

    پس از رحلت رسول خدا (ص) نخستین الگوی انتخاب خلیفه بدون تکیه بر نص الهی پدیدار شد. دست اندرکاران این حوادث با مشکلات و مخالفت های فراوانی روبه رو بوده و برای تثبیت آن، به قدرت اقتصادی، نظامی، سیاسی و فرهنگی قریش نیاز داشتند. با توجه به قرابت دو بطن بنومحارب و بنوحارث، بررسی ابعاد تاثیرگذاری آنان در این حوادث، نیازمند پژوهش جداگانه ای است. نوشتار پیش رو با تکیه بر منابع کهن تاریخی حدیثی شیعه و اهل سنت، و با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی به دنبال تبیین ابعاد گوناگون این تاثیرات است. نتایج پژوهش نشان می دهد که این دو بطن به سبب شرایط زندگی در بیابان های اطراف مکه از روحیه جنگاوری و توان نظامی بالایی برخوردار بودند. جمعیت زیاد، پیوندهای نسبی متعدد با قبایل تیم و عدی، نزدیکی عقیدتی و دوستی دیرینه برخی از آنان با عمر و ابوبکر، و فقدان روابط مستحکم با بنی هاشم، زمینه مناسبی برای نقش آفرینی نظامی و سیاسی این دو بطن فراهم آورد. اما وضعیت اقتصادی، علمی و فرهنگی آنان به گونه ای نبود که در ابعاد اقتصادی و فرهنگی مسیله جانشینی، ایفای نقش داشته باشند. آنان عمدتا سربازان و فرماندهان نظامی قدرتمندی بودند که غیرمستقیم در بعد اقتصادی به حاکمیت خلفای نخستین کمک می کردند. اموی گرایی حکومت عثمان و ثبات سیاسی نسبی در سال های نخست این دوره، از نقش آفرینی بنوحارث و بنومحارب کاست. پس از قتل عثمان، حضور سیاسی آنان دوباره احیا شد، اما این بار آنان در مقابل جریان حاکم قرار گرفتند و در ابعاد سیاسی و نظامی، کمک فراوانی به معاویه کردند.

    کلید واژگان: بنو حارث، بنو محارب، قریش، آل فهر، جانشینی پیامبر اکرم(ص)
  • سید محمد سلطانی*، محسن الویری، سید حسین فلاح زاده
    یکی از مهمترین دیدگاه های مستشرقان تجدیدنظرطلب، شکل گیری تدریجی اسلام از یک دین توحیدی ابتدایی است که در دوره امویان در قالب اسلام پدیدار می شود. نوو و کورن، در  کتاب «چهارراه هایی به اسلام: مبادی مذهب تازیان و حکومت ایشان» به تبیین ویژه خود از این دیدگاه بر اساس شواهد باستان شناختی و متون سریانی صدر اسلام پرداخته اند. یکی از محورهای اصلی این دیدگاه شکل گیری تدریجی قرآن تا اواخر سده دوم و اوایل سده سوم هجری است. نوشتار پیش رو به روش تحلیل انتقادی بر پایه نقد منطقی و نقد داده ای و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای به ارزیابی این دیدگاه بر اساس متون سریانی صدر اسلام می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد دیدگاه نوو و کورن درباره پیدایش قرآن مبتنی بر روش علمی در بهره گیری از متون سریانی مرتبط با دوره نخستین شکل گیری اسلام نیست و تبیین نادرستی از این متون ارایه می دهد. تکیه بر برهان سکوت و عدم توجه به ادله غیرروایی، مانند نسخه های کهن قرآن و برهان تواتر، نادیده گرفتن روند تدریجی آشنایی سریانیان با دین اسلام و ماهیت جدلی برخی متون سریانی و فهم نادرست از این متون را می توان از مهمترین اشکالات آنان در استناد به متون سریانی برشمرد. بنابراین، نه تنها متون سریانی صدر اسلام از پیدایش تدریجی قرآن کریم سخن نمی گویند؛ بلکه می توان آنها را همسو با دیدگاه سنتی اسلامی دانست.
    کلید واژگان: پیدایش قرآن، مستشرقان، تجدیدنظرطلبان، یهودا نوو، متون سریانی
    Sayyed Mohammad Soltani *, Mohsen Alviri, Seyyed Hossein Falahzadeh
    One of the most important views of revisionist orientalists is the gradual formation of Islam from a primitive monotheistic religion that emerged in the form of Islam during the Umayyad period. In the book “Crossroads to Islam: The Basics of the Arabs Religion and Their Government”, Nevo and Koren have given their special explanation from this point of view based on archaeological evidence and Syriac texts of early Islam. One of the main axes of this view is the gradual formation of the Quran until the end of the second century and the beginning of the third century of Hijrah. The following article evaluates this point of view based on the Syriac texts of early Islam using the method of critical analysis based on logical criticism and data criticism and using library resources. The results of the research indicate that Nevo and Koren’s view about the origin of the Quran is not based on the scientific method of using Syriac texts related to the first period of the formation of Islam and provides an incorrect explanation of these texts. Relying on the proof of silence and not paying attention to non-narrative proofs, such as the old versions of the Quran and the proof of massiveness, ignoring the gradual process of Syriac familiarity with Islam and the polemical nature of some Syriac texts and misunderstanding of these texts can be considered as one of their most important problems in references to Syriac texts are listed. Therefore, not only the early Syriac texts of Islam do not speak of the gradual emergence of the Holy Quran, rather they can be considered in line with the traditional Islamic view
    Keywords: Genesis of the Quran, Orientalists, Revisionists, Yehuda Nevo, Syriac Texts
  • ابراهیم رضایی کلیری*، سید محمد سلطانی
    جنگ جمل نخستین نزاع داخلی فراگیر در میان امت اسلامی و از بزرگ ترین چالش های  حکومت امام علیع بود. پژوهشگران عوامل این رخداد را در زمینه های تاریخی، فرهنگی و سیاسی آن دیده اند و توجهی به نقش خاستگاه های شناختی حاکی از وضعیت فکری جامعه اسلامی در آن دوره نشده است. نوشتار پیش رو به کمک منابع کتابخانه ای و روش توصیفی _ تحلیلی نقش باورهای مورد اختلاف فریقین در شکل گیری نبرد جمل را بررسی نموده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، شرایط پس از رحلت پیامبر زمینه مساعدی برای شکل گیری باورهای ناصوابی در جامعه ایجاد کرد که برخی از ریشه های شکل گیری جنگ جمل را باید در میان این باورها جست؛ باورهایی چون یکسان دانستن جایگاه امامت با امارت دنیوی و لازم ندانستن شرایطی چون عصمت، دانش دین، تنصیص و افضلیت در امام، عدم برتری امام علیع بر سایر صحابه، وجود جایگاهی ویژه برای عایشه به عنوان ام المومنین و برای صحابه به عنوان افرادی عادل و غیر قابل انتقاد.
    کلید واژگان: جنگ جمل، عوامل و زمینه ها، امام علیع، شرایط امامت، عدالت صحابه، ام المومنین
    Ebrahim Rezaei Keliri *, Seyyed Mohammad Soltani
    Jamal was the name of the first civil conflict occuring among the Muslims and one of the most daunting challenges during Imam Ali’s (AS) reign. Researchers have attributed the cause of this conflict to historical, cultural and political backgrounds, however, they have failed to address the cognitive backgrounds emenating from the general ideological atmosphere of the historical epoch. The current study adopt a descriptive-analytical approach utilizing library resources and seeks to shed insight on contentious ideologies between Sunnis and Shias and their role in the start of Jamal conflict. The findings of the current research indicates that the unfavorable circumstances after the demise of the holy prophet was conducive to the formation of distorted beliefs in the society giving way to some divisions among Muslims ultimately resulting in Jamal conflict. Some of these beliefs are as follows: equating the status of Imam with worldly posessions, obviating the necessity of infallability and religious jurisprudence for Imams, disregarding superiority and transendence of Imam, not differentiating between Imam Ali (AS) and other companions, attributing a prominent position for Aisha as the mother of believers, and for companions as a just , unexceptionable figure.
    Keywords: Jamal conflict, roots, backgrounds, Imam Ali (AS), the requirements of Imam, justness of companions, mother of believers (Um al-momenin)
  • سید محمد سلطانی*
    شناخت دستگاه معرفتی عرب پیش از اسلام نقش مهمی در درک صحیح رسالت اسلام دارد. یکی از اجزاء این دستگاه فکری، امور خارق العاده در اندیشه عرب جاهلی است که با شناخت این زمینه فکری، می توان درک روشن تری از ماهیت و کارکرد معجزه رسول خدا9 به دست آورد. نگاشته پیش رو با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی-تحلیلی بخشی از وضعیت فکری-فرهنگی جامعه عرب پیش از اسلام را که به درک جامعی از چگونگی تعامل عرب جاهلی با رخدادهای شگفت انگیز و خوارق عادات -و به تبع آن، معجزات- کمک می کند تبیین نموده است. بنابر یافته های این پژوهش، مهم ترین اشخاصی که در دوره جاهلی ادعای برخورداری از قدرت های فوق العاده را داشته اند بزرگان دینی معابد، کاهنان، راهبان مسیحی و ساحران بوده اند. بنابراین منشا امور خارق العاده در نظر عرب دوره جاهلی لزوما یک منشا الهی نبوده، اما ادعای نبوت و داشتن رابطه خاص با خداوند (یا خدایان) عمدتا از این طریق قابل اثبات بوده است. در چنین شرایطی پیامبر اسلام9 نیز برای اثبات نبوت خویش و هم برای غلبه بر سایر رقبای دینی خویش ناگزیر از ارایه معجزه بوده است اما چون به طور غالب صاحبان این قدرت ها ساحر و یا کاهن به شمار می آمدند، معجزه اصلی پیامبر اسلام از سنخ عقلی و به گونه ای منحصر به فرد به-صورت یک کتاب بروز نمود و وی از قبول تقاضاهای مکرر در نشان دادن معجزات حسی خودداری نموده است.
    کلید واژگان: خوارق عادات، معجزات پیامبر(ص)، جاهلیت، جزیره العرب، کهانت، سحر
    Seyyed Mohammad Soltani *
    Understanding the pre-Islamic Arab epistemological system plays an important role in understanding the mission of Islam. One of the components of this system is the extraordinary affairs in the ignorant Arab thought, which by knowing this field of thought, one can gain a clearer understanding in the nature and function of the miracle of the Prophet. This study, using library resources and in a descriptive-analytical manner, has explained a part of the intellectual-cultural situation of the pre-Islamic Arab society; That part which provides a comprehensive understanding of how the pre-Islamic Arabs interacted with amazing events and habits consequently, miracles. According to the findings of this study, the most important people who claimed to have extraordinary powers in the pre-Islamic period were the religious leaders of temples, priests, Christian monks and sorcerers. Thus, the origin of supernatural affairs in the eyes of the pre-Islamic Arabs was not necessarily a divine origin, but the claim of prophecy and having a special relationship with God (or gods) was largely proven in this way. In such circumstances, the Prophet of Islam (PBUH) had to perform a miracle to prove his prophethood and to overcome his other religious rivals. But since most of the possessors of these powers were considered sorcerers or priests, the main miracle of the Prophet of Islam appeared in a unique way in the form of a book and he refused to accept repeated requests in sensual miracles.
    Keywords: historical context, supernatural habits, Miracles, ignorance, Arabian Island, priesthood, mag
  • سید محمد سلطانی، زینب احمدیان*
    یکی از موضوعاتی که در حیطه علوم قرآنی، توجه مستشرقان و قرآن پژوهان غیرمسلمان را بسیار به خود معطوف کرده، تاریخ گذاری آیات و سوره های نازل شده است؛ به گونه ای که این مبحث چالشی و بحث برانگیز، در آثار خاورشناسان انعکاس ویژه ای داشته است. «ریچارد بل» جزو صاحب نظران این عرصه شناخته می شود. مباحث مرتبط با تاریخ گذاری آیات و سوره ها را در فصل هفتم از کتاب وی، «درآمدی بر تاریخ قرآن» می توان یافت. با بررسی محتوای فصل مزبور، این نتیجه به دست می آید که وی در بررسی و نقد آرای اندیشمندان مسلمان و نیز طرح نظرات خود دچار اشتباهات و لغزش هایی شده است که عمدتا از عدم اشراف او به فرهنگ، زبان و اعتقادات دین اسلام ناشی می شود. هم چنین این نکته مشخص می شود که نوع نگاه او به قرآن صرفا تاریخی است و از جنبه های وحیانی و مافوق بشری آن چشم پوشی کرده است. به همین علت برخی دیدگاه های او همچون گسستگی آیات یا عدول از ملاک هجرت در تعیین آیات مکی و مدنی یا پذیرش تاثیرپذیری قرآن از گذشت زمان و وقوع نسخ (به معنای لغوی آن) مردود و غیرقابل پذیرش است. در این نوشتار بر آنیم تا با روش توصیفی تحلیلی، نظرات مطرح شده در فصل هفتم از کتاب مذکور را بررسی کرده و سپس اشکالات آن را بیان کنیم.
    کلید واژگان: کرونولوژی، تاریخ گذاری قرآن، مستشرقان، ریچارد بل
    Sayyed Mohammad Soltani, Zeinab Ahmadian *
    One of the topics of Quranic sciences that has attracted the attention of non-Muslim Orientalists and Quranic scholars is the Chronology of the Quran (dating of the revelation of Quranic verses and chapters) In such a way that this challenging and controversial subject had a special reflection in the works of orientalists. Richard Bell is known as one of the experts in this field. Topics related to the dating of verses and chapters can be found in the seventh chapter of his book, "An Introduction to the History of the Qur'an". With examining the content of this chapter, it is concluded that he has made mistakes and errors in studying and criticizing the views of Muslim scholars as well as in expressing himself opinions, which are mainly due to his lack of awareness about culture, language and beliefs of Islam. It also becomes clear that his view of the Qur'an is purely historical and that he has neglected its revelatory and superhuman aspects. For this reason, some of his views, such as the irrelevance of verses or deviation from the criterion of migration in determining the verses revealed in Mecca or verses revealed in Medina, or accepting that the Qur'an is affected by the passage of time or the occurrence of abrogation (literally), were rejected and It is unacceptable. In this article, we try to examine the opinions presented in the seventh chapter of the book by descriptive-analytical method and then express its mistakes.
    Keywords: chronology, Chronology of the Quran, Orientalists, Richard Bell
  • سید محمد سلطانی*، سید حسین فلاح زاده
    مسئله اختلاف قرایات از دیرباز مسئله ای مهم در مباحث علوم قرآنی بوده و اندیشمندان و مفسران اسلامی نیز بدان پرداخته اند. اختلاف قرایات در نزد عالمان مسلمان، مسئله بغرنجی به شمار نمی رود؛ اما در دوران متاخر، این مسئله در نظر خاورشناسان بسیار بزرگ جلوه نمود و پژوهش های زیادی در غرب بدان اختصاص یافت. یکی از رهیافت های اخیر خاورشناسان برای تشخیص قرایت صحیح، استخدام واژگان زبان های غیرعربی، همچون عبری، سریانی، نبطی و غیره است. رهیافت جایگزینی واژگان دخیل توسط دانشمندان عهد جدید نیز به کارگرفته شده و به عنوان معیارهایی چون معیار زبان یونانی و بافت آن و معیار پدیده زبان سامی (آرامی) و یا ویژگی های محیطی فلسطین مطرح شده است. نوشتار پیش رو به روش توصیفی تحلیلی، به تبیین این رهیافت در قرآن و عهد جدید پرداخته و کاربست آن در مسئله اختلاف قرایات قرآنی را مورد ارزیابی و نقد قرار داده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که هرچند نباید از اهمیت این رهیافت و موفقیت آن در مطالعات انتقادی عهد جدید چشم پوشی کرد؛ اما کاربست آن در موارد اختلاف قرایات قرآنی با اشکالاتی چون تعمیم ناصواب، گسستگی از فهم عینی و تاریخی، توهم توطیه همگانی، مبهم تر و غامض تر بودن از قرایت رسمی قرآن و بی اعتبار دانستن سند قرایات مواجه است.
    کلید واژگان: قرآن، عهد جدید، واژگان دخیل، اختلاف قرائات، مستشرقان
    Sayyed Muhammad Soltani *, Sayyed Hosin Fallahzade
    The issue of differences in Qur’anic readings has long been an important issue in the discussion of Qur’anic sciences and has been addressed by Islamic thinkers and commentators. Differences in readings are not a complicated issue for Muslim scholars; but in recent times, this issue has become very immense in the eyes of orientalists and a lot of research has been devoted to it in the West. One of the recent approaches of Orientalists to determine the correct reading is to employ words from non-Arabic languages, such as Hebrew, Syriac, Nabataean, and so on. The approach of substituting the foreing vocabulary has also been used by New Testament scholars and has been proposed as criteria such as the criterion of the Greek language and its context and the criterion of the Semitic phenomenon (Aramaic) or the environmental characteristics of Palestine. The leading article has explained this approach in the Qur'an and the New Testament in a descriptive-analytical way and has evaluated and criticized its application in the issue of differences in Qur'anic readings. The results of this study show that, however, the importance of this approach and its success in critical New Testament studies should not be overlooked. However, its application in cases of differences in Qur'anic readings is faced with problems such as incorrect generalization, disconnection from objective and historical understanding, the illusion of public conspiracy, being more ambiguous and confusing than the official recitation of the Qur'an and invalidating the readings’ document.
    Keywords: Quran, New Testament, foreing vocabulary, differences of Qur’anic readings, Orientalists
  • سید محمد سلطانی، باقر ریاحی *، محمد فاکر میبدی

    نوشتار حاضر با بهره جستن از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی شخصیت و جایگاه علمی ابی بن کعب، ویژگی های مصحف وی و میزان تاثیرگذاری آن بر قرائت حفص از عاصم و تطابق این دو پرداخته است. بررسی مجموع داده های تاریخی حدیثی و آگاهی های علوم قرآنی نشان می دهد که قرائت ابی نه تنها جایگاه والایی در نزد عالمان علم قرائت داشته، بلکه اهل بیتb شیوه قرائت خود را مطابق با آن دانسته اند. روایت شش تن از  قرای سبعه در نهایت به قرائت او باز می گردد که این امر به ضوح نشان گر تاثیر گسترده او بر قرائت مشهور است. با بررسی شواهد موافق و مخالف تطابق قرائت ابی با روایت حفص از عاصم می توان ادعا نمود این دو قرائت به میزان بسیار زیادی تطابق داشته و با قرائت مشهور مسلمین هم خوان است. گزارش هایی از تفاوت سوره های موجود در مصحف ابی با مصحف رسمی وجود دارد که قابل نقد سندی و تاویل محتوایی است؛ اما وجود اختلاف های جزئی زیاد میان مصحف ابی و قرائت حفص از عاصم با توجه به گزارش های متعدد در منابع گوناگون، قابل انکار و یا توجیه نیست.

    کلید واژگان: قرآن، قرائات، ابی بن کعب، قرائت حفص از عاصم، قراء سبعه، جمع قرآن، مصحف عثمانی
  • حسن کریمی، سید محمد سلطانی
    ولید شعیبات، یکی از نویسندگان مقیم آمریکاست. وی بنابر ادعای خویش سابقا مسلمان بوده و در فلسطین اشغالی به دنیا آمده و در زمره مبارزان علیه اسرائیل بوده است. شعیبات اکنون به دین مسیحیت گرویده و به طرفداری از رژیم غاصب صهیونیستی و مخالفت با فعالیت های گروه های حماس، حزب الله و جهاد اسلامی پرداخته است. او فعالیت های گسترده ای در زمینه مهدویت و آخرالزمان اسلامی در غرب داشته است. از جمله این فعالیت ها تدوین کتاب مستقلی به نام نبرد خدا با ترور؛ اسلام، نبوت و عهدین (God’s War on Terror; Islam, Prophecy and the Bible) است که در آن به تبیین دو نظریه ی «از یازده سپتامبر تا 666» و «جایگاه اسلام در طرح خداوند برای آخرالزمان» پرداخته است. وی در این کتاب به زعم خویش تشابه بسیار زیاد میان شخصیت «مهدی» در اسلام و ویژگی های «دجال» در عهدین را به تصویر کشیده و ادعا می کند این تشابهات به قدری زیاد است که احتمال تصادفی بودن همه آنها بسیار کم و غیرقابل توجه است. از جمله موارد ادعایی وی می توان به تشابه مهدی و دجال در انکار عقیده تثلیث، توهین به مقدسات مسیحیت، ادعای مسیح بودن، تغییر قوانین، نقض حقوق زنان، تلاش برای نابودی اسرائیل، فتح اورشلیم، برخورداری از ذات نورانی، ارائه معجزه، استفاده از ثروت و نیروی نظامی، به راه انداختن جنگ برای به دست آوردن غنائم اشاره نمود. در این نوشتار با دسته بندی موارد ادعایی فوق، اشکالات وارده به هر دسته تبیین شده است؛ این اشکالات عبارتند از: غیرمستند بودن به روایات اسلامی، عدم توجه به روایات شیعه، عدم توجه به تعارض روایات آخرالزمان، عدم ارتباط به حضرت مهدی؟عج؟، استناد به روایات ضعیف و غیره. بنابراین از سی و چهار مورد تشابه مورد ادعای وی، تعداد بسیار کمی واقعیت دارد که این تعداد نیز نمی تواند ادعای او را اثبات نماید زیرا برای مثال، نیروی نظامی توسط همه جبهه های حق و باطل مورد استفاده واقع می شود و این شباهت نمی تواند نشانه یکی بودن این دو جبهه قلمداد شود.
    کلید واژگان: مهدی موعود4، دجال، ضد مسیح، ولید شعیبات، عهدین
  • سید محمد سلطانی، سید حسین فلاح زاده
    کتاب سلیم بن قیس هلالی از قدیمی ترین کتب برجا مانده از صدر اسلام است. این کتاب عمدتا به بیان حوادث پس از رحلت رسول خدا(ص) و ظلم های وارده بر خاندان رسالت پرداخته است. علی رغم اهمیت مسئله مهدویت و نیز گزارشات ضد و نقیضی که در این کتاب در رابطه با این موضوع وجود دارد، اما این مسئله از جمله مواردی است که تاکنون مورد توجه پژوهش گران نبوده است. مصداق یابی «مهدی موعود4» در کتاب سلیم با چالشی جدی مواجه است، زیرا تناقضات چندی در روایات مهدوی کتاب سلیم وجود دارد. در این نوشتار نشان داده شد که در کتاب سلیم، تنها بنی امیه چهره ای منفی دارند و هیچ یک از امامان ضلالتی که در این کتاب معرفی شده اند، از بنی العباس نیستند! بنابر روایات این کتاب، مهدی موعود4 حکومت را از بنی امیه خواهد گرفت و آن را به صاحبان اصلیش بازخواهد گرداند. در مجموع به نظر می رسد نویسنده این کتاب _ یا بخش هایی از آن_ به احتمال زیاد، در دوره پایانی حکومت بنی امیه زندگی می کرده و در نتیجه امامان جور را فقط در میان آنان _ و سه خلیفه نخستین_ جستجو نموده و انتظار برچیده شدن این حکومت توسط امام زمان؟عج؟ را داشته است. اشکالات متعددی بر کتاب سلیم وارد است که مانع از قبول همه مطالب کتاب به طور مطلق است و حتی انتساب همه گزارشات موجود در کتاب به سلیم بن قیس و یا ابان بن ابی عیاش با اشکال مواجه خواهد بود.
    کلید واژگان: کتاب سلیم بن قیس، چالش های مهدویت، تطبیقات ناروا، دوازده امام، بنی امیه، بنی العباس
    Seyyed Muhammad Soltani, Dr. Seyyed Hossein Fallahzadeh
    The book of Sulaym b. Qays al-Hihali (d. 76 AH) is one of the most ancient extant books of the early Islam. This book is mostly about the incidents after the death of the prophet of Islam (PBUH&P) and the oppressions on his household. Despite the importance of the subjects concerning Imam Mahdi (a) and the existence of controversial reports in this book about him, these reports have not been studied yet. Because of the contradictions in such reports, the inquiry to define the promised Mahdi in this book is subjected to a serious challenge. This essay shows that the book of Sulaym has no negative viewpoint but about Bani Umayyah and none of the Imams of misguidance is among Bani Abbas! According to this book, the promised Mahdi will overthrow the government of Bani Umayyah and give it back to its true owners, i.e. the household of the prophet. It seems that the author of the book -or some parts of it- lived in the late period of Bani Umayyah and therefore, sought the Imams of misguidance among them and the first three caliphs as well. He also hoped that Mahdi will overthrow the government of Bani Umayyah. Imperfections in the book of Sulaym prevent us from the absolute acceptance of the content of it, including its narrations about Imam Mahdi (a); and even it is problematic to allege all the content to Sulaym b. Qays or Aban b. Abi Ayyash.
    Keywords: The book of Sulaym b. Qays al-Hihali, Challenges on Mahdaviyat, Twelve Imams, Bani Umayyah, Bani Abbas
فهرست مطالب این نویسنده: 12 عنوان
  • دکتر سید محمد سلطانی
    دکتر سید محمد سلطانی
    استادیار دانشکده فرهنگ و معارف قرآن، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران
نویسندگان همکار
  • زینب احمدیان
    زینب احمدیان
    دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران
  • دکتر محسن الویری
    دکتر محسن الویری
    استاد تمام تاریخ اسلام، تاریخ، دانشگاه باقر العلوم علیه السلام، دانشگاه باقر العلوم علیه السلام. قم ؛ ایران
بدانید!
  • این فهرست شامل مطالبی از ایشان است که در سایت مگیران نمایه شده و توسط نویسنده تایید شده‌است.
  • مگیران تنها مقالات مجلات ایرانی عضو خود را نمایه می‌کند. بدیهی است مقالات منتشر شده نگارنده/پژوهشگر در مجلات خارجی، همایش‌ها و مجلاتی که با مگیران همکاری ندارند در این فهرست نیامده‌است.
  • اسامی نویسندگان همکار در صورت عضویت در مگیران و تایید مقالات نمایش داده می شود.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال