marjan adham maleki
-
هدف این تحقیق بررسی نقش شفافیت وظایف دولت و تعاونی بر موفقیت تعاونی‌های تولید در محدوده پنج حوزه آبریز استان خوزستان می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی-همبستگی می باشد که با استفاده از روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل اعضای تعاونی های تولید فعال در محدوده شبکه های آبیاری و زهکشی بوده که با استفاده از جدول مورگان و پس از تعیین حجم نمونه (361) از بهره برداران عضو در تعاونی های تولید، به روش طبقه بندی-تصادفی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که روایی صوری آن بوسیله پانلی از متخصصین تایید و برای بررسی پایایی آن نیز آزمون راهنما اجرا شد. طبق یافته ها، بررسی رابطه همبستگی بین متغیر وابسته و متغیرهای مستقل تحقیق نشان داد که بین متغیرهای مستقل شفافیت وظایف دولت و تعاونی ها، با متغیر وابسته موفقیت تعاونی تولید رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین مسیولیتهای تعاونی های تولید از دیدگاه بهره برداران در چهار دسته بهره برداری و حفاظت از شبکه آبیاری و زهکشی، مسیولیت تعاونی تولید و مسیولیت جهاد کشاورزی نیاز به شفاف سازی داشته و حفاظت و بهره برداری از شبکه آبیاری مهمترین مسیولیت از دیدگاه بهره برداران است. لذا پیشنهاد می شود ابتدا مسیولیت حفاظت و بهره برداری از شبکه آبیاری به تعاونی های تولید واگذار شود و سپس، با ظرفیت سازی و توانمندسازی بهره برداران سایر مسیولیت ها را واگذار نمود.
کلید واژگان: تعاونی تولید، انتقال مدیریت آبیاری، عوامل موفقیت، شرکت های بهره برداری، شبکه های آبیاری و زهکشی خوزستانThe purpose of this research is to investigate the role of the transparency of government and cooperative duties on the success of production cooperatives in the five watersheds of Khuzestan province. This research is a descriptive-correlation type that was conducted using a survey method. The statistical population of the research included members of active production cooperatives within the scope of irrigation and drainage networks which using Morgan's table and after determining the sample size (361) of the operators who are members of the production cooperatives, they were randomly selected. The tool used for data collection was a questionnaire whose face validity was confirmed by a panel of experts and a guide test was also conducted to check its reliability. The findings of this research show that the examination of the correlation relationship between the dependent variable and the independent variables of the research showed that there is a positive and significant relationship between the independent variables of the transparency of the duties of the government and cooperatives with the dependent variable of cooperative production success. Also, the responsibilities of production cooperatives from the point of view of the users in four categories of operation and protection of the irrigation and drainage network, the responsibility of the production cooperative and the responsibility of the agricultural jihad need to be clarified, and the protection and operation of the irrigation network is the most important responsibility from the point of view of the users. Therefore, it is suggested that the responsibility of protecting and exploiting the irrigation network be given to the production cooperatives first, and then, by building the capacity and empowering the users, other responsibilities should be given.
Keywords: production cooperative, transfer of irrigation management, success factors, operating companies, irrigation, drainage networks of Khuzestan -
ساماندهی نظام های بهره‌برداری از منابع تولید، آب و خاک یکی از مباحث بنیادی و از چالش‌های اساسی در کشاورزی ایران می‌باشد. بنابراین ضرورت دارد با اتخاذ راهکارهایی مناسب در جهت رفع مشکلات موجود اقدام نمود. طرح جفیر با وسعتی بالغ بر 36520 هکتار در 35 کیلومتری جنوب غربی شهرستان اهواز واقع شده است. این طرح به 7 واحد عمرانی تفکیک شده است که 5500 هکتار از آن قابل بهره‌برداری می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف انتخاب مناسب‌ترین نظام بهره‌برداری منابع آب در بخش کشاورزی شبکه آبیاری و زهکشی جفیر با استفاده از تحلیل (NII) انجام شده است. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و از نظر هدف در زمره (AHP) سلسله مراتبی پژوهش‌های کاربردی می‌باشد و انتخاب حجم نمونه بوسیله نمونه‌گیری هدفمند صورت گرفته است. طی بررسی‌های صورت گرفته سه نوع نظام شامل شرکت‌های تعاونی تولید، شرکت‌های سهامی زراعی و شرکت های کشت و صنعت به عنوان گزینه‌های این پژوهش انتخاب شدند. باتوجه به تکنیک تحلیل داده‌ها و انتخاب مناسب-ترین گزینه برای نظام بهره‌برداری منابع آب و خاک، سه معیار اصلی تعیین و برای هر معیار نیز چهار زیرمعیار انتخاب شدند. ابزارگردآوری داده‌ها پرسشنامه بود که توسط 22 نفر از متخصصان (کارکنان سازمان آب و برق خوزستان، شرکت بهره‌برداری از شبکه‌های آبیاری و زهکشی کرخه و شاوور، تعاون روستایی ایران، تعاون روستایی استان خوزستان و اتحادیه تعاونی‌های تولید ایثارگران جفیر) که در زمینه موضوع دارای دانش و تجربه بودند، تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک نرم افزار Expert choice انجام گرفت. مطابق نتایج حاصله شرکت سهامی زراعی بالاترین اولویت بود.
کلید واژگان: مشارکت، نظام بهره برداری، تشکل آب بران، سهامی زراعی، جفیرOrganizing the systems of exploitation of production resources, water and soil is one of the fundamental issues and one of the main challenges in Iranian agriculture. Therefore, it is necessary to take appropriate measures to solve the existing problems. Jofeyr project with an area of 36,520 hectares is located 35 km southwest of Ahvaz city. This project is divided into 7 development units, of which 5500 hectares can be exploited. The aim of this study was to select the most appropriate water resources utilization system in the agricultural sector of Jofeyr Irrigation and Drainage Network using analysis (NII). This research is a descriptive-survey type and in terms of purpose in the category (AHP) is a hierarchical of applied research and the sample size was selected by purposive sampling. During the studies, three types of systems including production cooperatives, agricultural joint stock companies and agro-industrial companies were selected as options for this study. According to the data analysis technique and the selection of the most appropriate option for the water and soil resources exploitation system, three main criteria were determined and four sub-criteria were selected for each criterion The data collection tool was a questionnaire conducted by 22 specialists (employees of Khuzestan Water and Electricity Organization, Karkheh and Shavuor Irrigation and Drainage Networks Operation Company, Rural Cooperative of Iran, Rural Cooperative of Khuzestan Province and Jofeyr Veterans Production Cooperative Union) in The subject matter had knowledge and experience, was completed. Data analysis was performed using Expert choice software. According to the results, the agricultural joint stock company was in the highest priority.
Keywords: Participation, Exploitation system, Aquifers, Crop joint stock, Jofeyr -
تعاونیها از انواع سیستمهای مدیریت مشارکتی، محسوب می گردند که با فراهم آوردن سازوکارهایی موجب نقش آفرینی کشاورزان در تصمیم گیری ها و مدیریت کشاورزی، می شوند. در این راستا، تشکل های بهره برداران آب، باهدف کاهش نقش دولت و افزایش نقش مصرف کنندگان آب و سایر نهاد های محلی در مدیریت شبکه‌های آبیاری تشکیل شده و نقش کلیدی را در مصرف بهینه آب بر عهده دارند. این تحقیق باهدف کلی ارزیابی عوامل موثر بر عملکرد تعاونی های تولید در حوزه آبریز استان خوزستان، انجام شد. جامعه آماری این تحقیق را تمامی اعضای تعاونی های تولید در محدوده شبکه های آبیاری و زهکشی استان خوزستان تشکیل دادند(5831=N) که 361 نفر از آنان با استفاده از جدول نمونه گیری بارتلت و همکاران(2001) و به روش تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب، انتخاب شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی حاکی از آن است که عوامل موثر بر عملکرد تعاونی های تولید در حوزه آبریز استان خوزستان شامل عوامل اقتصادی و مالی، اجتماعی- فرهنگی، حقوقی- سیاسی، مدیریتی و فنی می باشند. نتایج حاصل از تحلیل چند معیاره با استفاده از تکنیک AHPو نرم افزار Expert Choice نیز نشان داد که معیار مدیریتی در راستای موفقیت تعاونی های تولید استان خوزستان نسبت به سایر معیارها بالاترین اولویت را به خود اختصاص داده است و معیارهای فنی، اقتصادی و مالی، اجتماعی- فرهنگی و معیار حقوقی- سیاسی به ترتیب در اولویت های بعد قرار می گیرند. با توجه به سابقه طولانی تشکیل این نظام های بهره برداری جمعی از منابع آب در خوزستان، شناسایی عوامل موثر بر عملکرد آن ها می تواند ضمن ارایه ی سازوکارهای مدیریتی به متولیان امر در ارتقای موفقیت تعاونی های مزبور موثر واقع گردد.
کلید واژگان: عملکرد، تشکل های بهره برداران آب، تکنیک AHP، نرم افزار Expert ChoiceCooperatives are one of the types of participatory management systems, which provide farmers with a role in decision-making and agricultural management by providing mechanisms. In this regard, water users' organizations are formed with the aim of reducing the role of government and increasing the role of water consumers and other local institutions in the management of irrigation networks and play a key role in optimal water consumption. Therefore, this study was conducted to evaluate the factors affecting the performance of production cooperatives in the catchment area of Khuzestan with emphasis on the management of irrigation and drainage networks. The statistical population of the study consisted of all members of production cooperatives within the irrigation and drainage networks of Khuzestan (N = 5831). The sample size was determined using the sampling table of Bartlett et al. (2001) and by stratified random sampling method with proportional assignment (according to member production cooperatives), 361 people. The results of factor analysis indicate that the factors affecting the performance of production cooperatives in the catchment area of Khuzestan province include economic and financial, socio-cultural, legal-political, managerial and technical factors. The results of multi-criteria analysis using AHP technique also showed that the management criterion is the highest priority for the success of production cooperatives compared to other criteria. In fact, this finding shows that the prerequisite for the success of production cooperatives in Khuzestan is the improvement and empowerment of management structures in the areas of planning, organizing, coordinating, controlling, implementing and evaluating production cooperatives.
Keywords: performance, Water Users Associations, AHP technique, Expert choice software -
با افزایش جمعیت، افزایش سطح زیرکشت و تولید کشاورزی و به تبع آن مصرف رو به افزایش منابع آب سطحی و زیرزمینی، دسترسی به منابع آب در بسیاری از نقاط دنیا و از جمله کشور ایران با مشکلات فراوانی همراه شده است و در برخی مناطق این موضوع به یک بحران تبدیل شده است. به همین جهت از دهه های گذشته دنیا به سمت حل این مشکلات در حال حرکت است. یکی از اقدامات انجام شده در بسیاری از کشورها، تغییر شیوه حکمرانی و مدیریت منابع آب است. امروزه دنیا از شیوه مدیریت متمرکز دولتی از بالا به پایین به سمت شیوه مدیریتی محلی و مشارکت ذی نفعان حرکت کرده است. محدوده مطالعاتی مرغاب یکی از 42 محدوده مطالعاتی حوزه کارون بزرگ می-باشد که با وسعت 51/818 کیلومتر مربع در قسمت جنوبی این حوزه واقع شده است. لزوم ایجاد تشکل های آب بران در دشت مرغاب به منظور جلوگیری از برداشت بی رویه آب زیرزمینی، کشت محصولات پرآب، حفر چاه های غیرمجاز و در نهایت مدیریت مناسب آب زیرزمینی امری ضروری می باشد. هدف از این تحقیق شناخت جامعه بهره بردار و بسترسازی فرهنگی و ظرفیت سازی اجتماعی جهت انتقال وظایف تصدی گری به تشکل های آب بران در جهت حفظ آبخوان های آب زیرزمینی محدوده مرغاب می باشد. در همین راستا با شناخت موانع و عوامل تقویت کننده توانمندسازی تشکل ها می توان برنامه ریزی های مناسب و استراتژی های لازم آمادگی برای مقابله با این موانع را تعیین نمود. پس از توانمندسازی کامل تشکل های آب بران، می توان وظایف غیر حاکمیتی از حفاظت و بهره برداری از منابع آب زیرزمینی را در چارچوب یک توافق نامه مشخص به تشکل های آب بران واگذار و با حمایت و پشتیبانی از تشکل ها تا بلوغ کاری از طریق ارتباط نزدیک با بهره برداران و آموزش و مهارت مدیریت به آن ها، زمینه پایداری و موفقیت تشکل ها را فراهم نمود.
کلید واژگان: مشارکت، منابع آب زیرزمینی، تشکل آب بران، آبیاری، بهره برداری
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.