دریانوردی
در نشریات گروه تاریخ-
مفهوم غزا و جهاد از نظر مسلمانان جنگ در راه خدا در صحرا و بیابان بود. جهاد و غزا در دریا با گسترش فتوحات پیش آمد که سخت تر از خشکی بود. حکمرانان جهت ترغیب جهاد در دریا متوسل به احادیث و روایاتی شدند که می توانست آستانه تحمل و شجاعت مسلمانان را برای رویارویی با خطرات حوادث در دریا بالا ببرد؛ در کنار این موضوع به منظور گسترش فتوحات دریایی ایجاد کارگاه های دریانوردی یا راه اندازی این کارگاه ها بعد از فتح بنادر و نیز دیوان هایی برای اداره نبردهای دریایی و نظارت بر مجاهدان دریا در دولت های اسلامی مورد توجه قرار گرفت. این پژوهش با بررسی امر غزا و جهاد در دریای مدیترانه تلاش کرده مسیر روشنی در درک اهمیت غازی گری و جهاد در دریا و تاثیر و نقش دولت های مسلمان در سواحل شرقی و جنوبی مدیترانه را بر این امر بررسی کند. دستاوردهای پژوهش حاکی از آن است که سختی نبرد در دریا، نیاز به تسلیحات نظامی پیشرفته تر در دریا، تشویق شهادت در دریا و تاکید متون و روایات اسلامی در این زمینه محورهایی مورد تاکید از سوی دولت های مسلمان همجوار با مدیترانه برای امر غازی گری دریایی بوده است.
کلید واژگان: غزا، غازیگری، شهیدالبحر، دریانوردی، دارالصناعهThe concepts of ghazâ and jihad, from the perspective of Muslims, originally referred to warfare in the desert and on land, in the path of God. However, as Islamic conquests expanded, naval jihad and ghazâ emerged, which were considered even more challenging than land-based warfare. In order to encourage naval jihad, rulers relied on hadiths and religious narratives that could raise the threshold of endurance and courage among Muslims, preparing them to confront the dangers and hardships of the sea. Alongside this, in order to expand naval conquests, shipbuilding workshops were established, either immediately after the conquest of ports or as part of the conquest process, and administrative offices (diwâns) were created to oversee naval battles and manage the activities of naval warriors in the Islamic states. This research examined the concept of ghazâ and jihad in the Mediterranean Sea, attempting to clarify the significance of ghaziness and naval warfare, and the role of Muslim states along the eastern and southern coasts of the Mediterranean in promoting and organizing naval ghazâ. The findings of this research suggest that the harshness of naval combat, the need for more advanced naval weaponry, the encouragement of martyrdom at sea, and the emphasis of Islamic texts and narrations on this matter were key factors highlighted by Muslim states neighboring the Mediterranean in their efforts to encourage naval ghazâ.
Keywords: Ghazâ, Ghaziness, Shahid Al-Bahr, Seamanship, Dar Al-Sina'a (Dockyard) -
خلیج فارس به عنوان یک شاهراه تجاری بزرگ از گذشته های دور تا کنون مورد توجه بوده است. مدارک باستان شناسی و متون تاریخی گواه بر این ادعاست که ملل این منطقه در دریانوردی و تجارت دریایی مهارت زیادی داشتند و سیطره دریایی انان و تجارت جهانی گسترده با بنادر باستانی هندوچین، دریای سرخ و سواحل شرق آفریقا انکار ناشدنی است. در این پژوهش سعی شده است نخستین تلاش های دریانوردی تمدن های واقع در کرانه های خلیج فارس و دریای عمان بررسی گردد.فرایندی که نشانگر قدمت و تجربه این حوزه در فنون دریانوردی و کشتی سازی است. بر بنیاد یافته های باستان شناسی، حضور گروه های تجار در نواحی شمالی و جنوبی خلیج فارس و دریای عمان از اوایل هزاره هفتم قبل از میلاد به اثبات رسیده است. تاریخچه این گروه ها نشان می دهد که آنها به مرور زمان به مشاغل کشتیرانی، تجارت، ماهیگیری ،مرواریدسازی ، کشاورزی و سایر حرفه های متنوع اقتصادی مشغول شدند. در هزاره سوم و دوم پیش از میلاد، شواهدی پر رنگ تری از این گونه های فعالیتهای اقتصادی مابین مناطق دریایی و پسابندر وجود دارد. دریانوردی در میان دریاها علاوه بر تبادلات اقتصادی موجب اشتراک گذاری امور فرهنگی مناطق مختلف دور دست با خلیج فارس و دریای عمان می گشت.
کلید واژگان: خلیج فارس، تمدن ها، بازرگانی، فرهنگ، دریانوردیThe Persian Gulf has been considered as a major commercial highway since the distant past until now. Archaeological documents and historical texts prove the claim that the nations of this region were very skilled in seafaring and maritime trade, and their maritime dominance and extensive world trade with the ancient ports of Indochina, the Red Sea, and the coast of East Africa is undeniable. In this research, an attempt has been made to examine the first maritime efforts of the civilizations located on the shores of the Persian Gulf and the Sea of Oman. Based on archaeological findings, the presence of merchant groups in the northern and southern regions of the Persian Gulf and Oman Sea has been proven since the beginning of the 7th millennium BC. The history of these groups shows that over time they engaged in shipping, trade, fishing, pearl making, agriculture and other diverse economic professions. In the 3rd and 2nd millennium BC, there are more colorful evidences of these types of economic activities between the maritime and backport areas. In addition to economic exchanges, navigation among the seas led to the sharing of cultural affairs of different regions far away from the Persian Gulf and the Sea of Oman.
Keywords: Persian Gulf, Civilizations, Trade, Seafaring, Culture -
یکی از راه های نشر اسلام در هند فضای اعتقادی و دینی دریانوردی مسلمانان بوده است. کشتی های مسلمانان دارای مسافران و سرنشینان نسبتا زیاد از اقوام، ملیت ها و اقشار مختلف بودند. سفرهای دریایی غالبا طولانی بود و در وضعیت بحرانی ماه ها طول می کشید. دریانوردان با طوفان ها و موانع و مشکلاتی مواجه بودند. مسئله این است که وضعیت فرهنگی و دینی در کشتی های مسلمانان چگونه بود ودریانوردی چه تاثیری بر نشر اسلام در هند داشت؟ این تحقیق که به شیوه توصیفی تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای به خصوص تکیه بر کتاب عجایب الهند انجام گرفته، بیانگر آن است که کشتی های مسلمانان هم در وضعیت عادی و هم در وضعیت بحرانی و خطر، پر از مظاهر فرهنگ، اعتقادات و اعمال عبادی در شبانه روز بود. در مواقع خطر دل انسان ها بیشتر متوجه خالق هستی می شود. مسلمانان در چنین وضعیتی به آداب خاصی مانند قرایت قرآن و دعا روی می آوردند. مجموعه این رفتارها و سایر ویژگی های اخلاقی و شخصیتی سرنشینان مسلمان کشتی ها و ناخدایان مسلمان و فعالیت های بعد از بیرون رفتن از کشتی در بنادر و مناطق مختلف هند موجب انتقال پیام اسلام و نشر آن در سراسر سرزمین هند می شد.
کلید واژگان: نشر اسلام، هند، دریانوردی، عجایب الهندOne of the ways of spreading Islam in India has been the religious atmosphere of Muslim seafaring. Muslim ships had a large number of passengers and crew of different ethnicities, nationalities and strata. Sea voyages have often been long, and in a critical situation, it has taken for months. The sailors faced storms, hindrances and problems. The question is what was the cultural and religious situation on Muslim ships and what effect did this have on the spread of Islam in India? This research has been done in a descriptive-analytical manner and based on library sources, especially relying on the Ajayeb Al-Hind book Indicates that Muslim ships, both in normal and critical situations, were full of manifestations of culture, beliefs and prayer around the clock. In dangerous situations, the human heart becomes more aware of the Creator of the universe. In such a situation, Muslims resorted to certain rituals such as reciting the Qur'an and praying. The combination of these behaviors and other moral and personality traits of the Muslim passengers of the ships and the Muslim captains and the activities after leaving the ship in different ports and regions of India conveyed the message of Islam and spread it throughout India.
Keywords: Expansion of Islam, India, Seafaring, Ajayeb Al-Hend -
نشریه تاریخ، پیاپی 61 (تابستان 1400)، صص 266 -289ایرانیان در دوره هخامنشی با تصرف قلمروی امپراتوری بابل و لیدی و دسترسی به یکی از مناطق مهم اقتصادی دنیای قدیم یعنی بین النهرین و کرانه های شرقی دریای مدیترانه و مصر، تجربه هزار ساله دریانوردی اقوام گوناگون در این نواحی را به ارث برده و در جهت تقویت این میراث گران بها قدم های موثری برداشتند؛ عمده این اقدامات در جهت تسهیل امور بازرگانی دریایی و بهره گیری از مسیرهای دریایی صورت پذیرفت. اعزام یک گروه اکتشاف دریایی به خلیج فارس و اقیانوس هند و دریای سرخ، اقدام به حفر کانال سویز در سال 497ق.م. و اتصال خلیج فارس به دریای مدیترانه از طریق ایجاد یک آبراه بزرگ در مصر و ساخت بنادر و تشکیل ناوگان عظیم از کشتی های جنگی و حمایتی بخشی از اقدامات و برنامه گسترده بازرگانی و اقتصادی و نظامی هخامنشیان بویژه داریوش اول محسوب می شود و نشان می دهد که هخامنشیان بر اهمیت استراتژیک پهنه های آبی ونقش آفرینی نظامی و اقتصادی در این پهنه ها واقف بوده اند. بررسی جایگاه این حوزه ها از دیدگاه نظامی و اقتصادی و اثر آن بر سیاست های کوتاه مدت و بلندمدت دولت هخامنشی هدف اصلی این نوشتار بوده است.کلید واژگان: امپراتوری هخامنشی، آبراهه، مرزهای دریایی، دریانوردیJournal of History, Volume:16 Issue: 61, 2021, PP 266 -289Iranians in the Achaemenid period with the conquest of the Babylonian and Lady empires and access to one of the most important economic regions of the ancient world, Mesopotamia and the eastern shores of the Mediterranean and Egypt, inherited a thousand years of maritime experience of different ethnic groups in these areas and to strengthen this heritage. Precious took effective steps; Most of these measures were taken to facilitate maritime trade and the use of sea routes. Sending a naval exploration team to the Persian Gulf, the Indian Ocean, and the Red Sea, began digging the Suez Canal in 497 BC. The connection of the Persian Gulf to the Mediterranean Sea through the construction of a large waterway in Egypt and the construction of ports and the formation of a large fleet of warships and support ships is part of the extensive commercial, economic and military actions and program of the Achaemenids, especially Darius I and shows that the Achaemenids They are aware of the strategic importance of water areas and their military and economic role in these areas. The main purpose of this article is to examine the position of these areas from a military and economic perspective and its effect on the short-term and long-term policies of the Achaemenid government.Keywords: Achaemenid Empire, floodway, maritime boundray, saefaring
-
موقعیت جغرافیایی اندلس و اینکه از سه جهت با دریا احاطه شده، باعث شد تا مسلمانان بندرها و لنگرگاه های متعددی در اطراف آن بنا کنند. در سال های آغازین ورود مسلمین به اندلس و در آغاز حکومت امویان، دریانوردی و ناوگان نظامی از امور مهم به شمار نمی آمد، زیرا فرمانروایان مسلمان سرگرم استقرار حکومت و سرکوب قیام های داخلی و نبردهایی در خشکی بودند. اما امویان از زمان عبدالرحمن اوسط (حک 238-206 ق) و پس از حملات نورمان ها به سواحل اندلس در سال 229 ق، اهتمام ویژه ای به ساخت ناوگان نظامی مبذول نمودند و در واقع آغاز پایه گذاری و توجه به دریانوردی را در اندلس از این زمان باید دانست. از این پس، امیران اموی، اهتمام بسیاری به تقویت ناوگان نظامی داشته و از نیروی دریایی استفاده ی زیادی برای مقابله با نورمان ها و محدودکردن نفوذ فاطمیان نمودند. این توجه به امور دریانوردی باعث شد تا در اندلس پادگان ها و استحکامات دریایی متعددی بنا گردیده و منصب امیرالبحر از جایگاه والایی برخوردار شود. المریه مهم ترین بندر نظامی گردید و در تعدادی از بنادر، کارخانه های کشتی سازی ساخته شد.
کلید واژگان: اندلس، دریانوردی، نورمان ها، فاطمیان، استحکامات دریاییThe geographical location of Andalusia and the fact that it was surrounded by the sea in three directions, led the Muslims to build several ports and harbors around it. In the early years of the Muslim conquest of Andalusia and the beginning of the Umayyad rule, navigation and navy were not important, as Muslim rulers were engaged in establishing government and suppressing internal uprisings and land battles. From the time of Abd al-Rahman al-Awsat (206-238 AH), and after the Norman invasions of the coast of Andalusia in 229 (AH), the Umayyads paid special attention to the construction of the military fleet. In fact, the beginning of the establishment and attention to navigation in Andalusia should be considered from this time. From then on, the Umayyad emirs made great efforts to strengthen the navy and used the navy extensively to counter the Normans and limit the Fatimid influence. This attention to maritime affairs led to the construction of numerous garrisons and fortifications in Andalusia, and the position of Amir al-Bahr enjoyed a high status. Al-Mariyah became the most important military port, and shipyards were built in a number of ports.
Keywords: Andalusia, Navigation, the Normans, the Fatimids, the Naval Fortifications -
سیراف شناسنامه تاریخ دریانوردی ایران و معرف بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی سرزمین ماست. حیات اقتصادی و اجتماعی این بندر مهم و مشهور در دوران رونق و شکوفایی، بیانگر تمدنی درخشان و پویا است که از دوره ساسانی تا چند قرن بعد از اسلام تداوم داشته است. تحولات صورت گرفته در دستگاه خلافت عباسی در قرون سوم و چهارم هجری قمری و تشکیل سلسله ایرانی آل بویه از دلایل این شکوفایی بوده است. در طول تاریخ جغرافیدانان، مورخان و جهانگردان مسلمان به دفعات از آن سخن گفته اند و به توصیف و تعریف آن پرداخته اند، و کاوش ها و بررسی های باستان شناسی زیر آب که اخیرا در آن صورت گرفته، به شناخت بیشتر این بندر باستانی کمک نموده است. شواهد تاریخی نشان می دهند که بیشترین مبادلات و رفت و آمدهای تجاری و فرهنگی در اقیانوس هند در سده های نخست اسلامی به سوی شرق دور و یا غرب این اقیانوس، از طریق خلیج فارس و دریای عمان صورت می گرفته است و فعال ترین مراکز تجاری آسیا و آفریقا و حتی مدیترانه، مراکز بندری مسلمانان از جمله سیراف بوده اند. در این مقاله قصد داریم تا به تحول این بندر و دلایل اوج و افول آن با مدارک باستان شناختی بپردازیم.
کلید واژگان: بندر سیراف، خلیج فارس، دریانوردی، دوره ساسانی، دوران اسلامیSiraf is the birth certificate of Iran's seafaring history and represents a part of the historical and cultural identity of our land. Economic and social life of this famous and important port in times of prosperity represents a brilliant and dynamic civilization which has been continued from Sassanid era to a few centuries after Islam. Developments in Abbasid Caliphate in the 3rd and 4th centuries and the formation of the Iranian Buyid dynasty have been one of the reasons for this flourishing. Throughout history, geographers, historians and Muslim tourists have repeatedly spoken of it and have to describe and define it, and underwater archaeological excavations and surveys that have been conducted in recent; has help to learn more about this ancient port. In this article, we intend to introduce and describe this port and study the reasons for the rise and fall it.
Keywords: Sarif Port, Persian Gulf, Seafaring, Sassanid Era, Islamic Era -
خلیج فارس و بنادر مهم آن از قدیمی ترین ایام به عنوان یکی از شاهراه های تجری ایران با سرزمین های دیگر بود است. ناوگان های دریایی ایران در خلیج فارس همواره با سرزمین هی دیگر مانند هند و چین و افریقای شرقی تجارت داشتند. از عصر ساسانیان، بندر سیراف به عنوان یکی از مراکز ثقل تجارت ایران با سرزمین های دور دارای نقش و اهمیت بسیار شد. آمیختگی مردمان سیرافی با دریا و توسعه ناوگان دریایی آنان، این منطقه را به نقطه عطف تجارت دریایی بدل ساخته بود. به گونه ای که در قرون اولیه اسلامی سیراف به عنوان لنگرگاه صادرات و واردات به سرزمین فارس مهم ترین کانون حرکت های بازرگانی در جنوب ایران بود.
حیات اقتصادی و اجتماعی این بندر مهم در طی چندین قرن متمادی گویای رونق و شکوفایی تمدنی است که دروازه رونق فارسی به حساب می آمد. بررسی ابعاد تجارت و بازرگانی در این بندر مهم بیانگر رونق صادرات و واردات کالاها به مناطق مختلف از این منطقه است.کلید واژگان: سیراف، تجارت، دریانوردی، بازرگانی، خلیج فارسthe Gulf and important ports of the oldest time as one of the lifeline of tajary Iran - with the other . - Iranian naval fleet in the Gulf , coupled with land - hey , such as India and China and East Africa trade . in the evening , Siraf Sassanian port as one of the centres of Iran's trade with land - with a role and is very important . The commingling of siraf people with the sea and the development of the Marine Corps them, the region turning point maritime trade exchange was made . that in the early Islamic as the harbour Siraf imports and exports to the land of the Gulf - - the most important trade in southern Iran .
economic and social life and the main port in several centuries protracted suggests prosperity and prosperity of civilization to which the prosperity of the Persian - came . Trade and Commerce dimensions in the port represents a significant boost export and import goods to different areas of the region.Keywords: Siraf, marine trade, commerce, the Gulf -
نشریه تاریخ، پیاپی 27 (زمستان 1391)، صص 59 -74این نوشتار باهدف بررسی کارکرد خشبات در دریانوردی خلیج فارس انجام گرفته است .از دیرباز خلیج فارس به عنوان یکی از کانون های مهم تجاری واقتصادی و پهنه ایی آبی سهمی مهم درمناسبات اقتصادی وفرهنگی ایران زمین داشته است. بررسی تمهیدات دریانوردان ایرانی برای بهره گیری از این دریا و نیر دستاورد تمدنی حاصل از آن از اهمیتی ویژه برخورداراست. مقاله درپی پاسخ گویی به این سوال عمده است که موقیعت جغرافیایی خشبات در کدام نقطه از دریای فارس بوده واین سازه در دریانوری خلیج فارس چه کارکردی داشته است؟
یافته ها ی بررسی نشان می دهد سهم خلیج فارس در حیات اقتصادی ایرانیان تنها به دوره ی معاصر و پس از کشف منابع انرژی دراین پهنه ی آبی محدود نشده و این مساله همزاد بازندگی ساحل نشینان این دریا بوده است..خشبات نمادی از دستاوردهای تمدنی دریانوردان ایرانی ومیراث هویت تاریخی کشتی رانی ایرانیان در خلیج فارس است .این سازه ی آبی درنزدیکی آبادان واقع شده و از دوره ی باستان تا قرون پنجم وششم هجری راهنماو هدایتگر ناخدایان وکشتی هابوده است. علاوه بر موقعیت خاص این نقطه پاره ای از ویژگی های خلیج فارس نظیر جزرهای روزانه ونیزوجود دزدان دریایی برضرورت وجود چنین فانوس دریایی برای پاسبانی و هدایت کشتی ها می افزود.کلید واژگان: خلیج فارس، خشبات، دریانوردی، فانوس دریایی، آبادان -
بندر سیراف که در طی قرن ها یکی از بنادر مهم تجاری مسلمانان بوده، در 300 کیلومتری شمال غربی بندرعباس، 230 کیلومتری شرق بوشهر ودر کنار بندر طاهری کنونی قرار داشته است. این بندر نقش بسیار حساسی در تجارت دریایی مسلمانان در طی قرن های اول تا ششم هجری داشته است. ظهور دانش مندان بسیار در علوم ریاضی، طب، ادبیات، فقه، حدیث و... گویای این حقیقت است که این شهر، علاوه بر اهمیتی که از نظر دریانوردی و بازرگانی داشته، در پرورش عالمان نیز نقش بسزایی داشته است. این مقاله به بررسی این موضوع می پردازد.
کلید واژگان: خلیج فارس، سیراف، دریانوردی، بازرگانان، محدثان، عجائب الهند، بندر طاهریThe port city of Siraf, a major Muslim trade center throughout ages, is situated 300 kilometers west of Bandar-e Abbas, 230 kilometers east of Bushehr, near the present Bandar-e Taheri on the southern coast of Iran. The Siraf port played a very sensitive role in Muslim maritime trade between the 1st and 6th centuries A.H.Producing a great number of scientists in mathematics, medicine, literature, figh`h (religious law), Hadith (Tradition), etc. is proof that besides its importance in seafaring and trade, Siraf had been a major center of scholarly activities; a point that is the focus of study for this article.
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.