دولت عثمانی
در نشریات گروه تاریخ-
طریقت مولویه منسوب به مولانا جلال الدین محمد بلخی در جامعه و دولت عثمانی جایگاه والایی داشت. در سده یازدهم هجری جنبش قاضی زاده لی ها در استانبول تحت تاثیر اندیشه های تصوف ستیزانه با هدف مبارزه با بدعت و اصلاح دینی ظهور کرد. قاضی زاده لی ها با نفوذ در دولت عثمانی، رفتارهای خصمانه ای بر ضد صوفیان و به ویژه مولویان در پیش گرفتند. آن ها بر این باور بودند که اسلام صوفیانه دور از اسلام راستین است و مولویان در اسلام با اعمالی همچون سماع و رقص دچار بدعت و کفر شده اند و عمده مشکلات دولت عثمانی نیز ناشی از این بدعت ها است؛ در چنین شرایطی بود که مولویان برای مقابله با این اندیشه افراطی و به ناگزیر، به دفاع از میراث فرهنگی مولانا پرداختند. پژوهش حاضر با اتکا بر شیوه مطالعه تاریخی تحلیلی، به بررسی چگونگی مواجهه مولویان با اندیشه های جزم اندیشانه قاضی زاده لی ها در سده یازدهم هجری می پردازد. یافته های این پژوهش نشان می دهد قاضی زاده لی ها با نفوذ در دولت عثمانی و بیشتر در استانبول کوشیدند تا میراث معنوی و فرهنگی مولانا در جامعه عثمانی را تضعیف کنند. در مواجهه با چنین شرایطی مولویان به ویژه اسماعیل رسوخی آنقروی پوست نشین مولوی خانه غلطه در این زمان، درصدد برآمدند با فعالیت های علمی و فرهنگی همه جانبه، از اندیشه ها، آداب و ارکان طریقت مولویه دفاع کنند؛ در نتیجه این فعالیت ها و البته با جلب حمایت دولت عثمانی از سوی مولویان، میراث فرهنگی مولانا در مسیر احیاء مجدد قرار گرفت و به مانند سده های پیشین و با محبوبیت افزون تری به حیات خود در جامعه عثمانی ادامه داد.کلید واژگان: دولت عثمانی، مولویان، قاضی زاده لی ها، آیین های مولوی، اسماعیل رسوخی آنقرویThe Mawlawi Order, attributed to Jalal al-Din Muhammad Balkhi (Rumi), held a prominent position in the politics and society of the Ottoman government. However, in the 11th century AH, the Kadızadeliler movement emerged, influenced by Salafi ideas, with the goal of fighting innovation (bid‘ah) and promoting religious reform. The Kadızadeliler scholars, by gaining influence in the Ottoman government, advanced their hostile actions against Sufis, especially the Mawlawis, believing that Sufism was far removed from true Islam. They claimed that the Mawlawis, through practices such as the Sama and dance, had fallen into heresy and infidelity, and that the problems facing the Ottoman state were a result of such innovations. In response to this extreme ideology, the Mawlawis defended the cultural legacy of Mawlawi.This study, employing a descriptive-analytical approach, examines how the Mawlawis confronted the ideas of the Kadızadeliler movement in the 11th century AH. The findings of the research indicate that, with the support of the Ottoman government centered in Istanbul, the Kadızadeliler movement contributed to weakening Mawlawi cultural legacy within Ottoman society. In response to these challenges, the Mawlawis, particularly Ismail Rusuhi Ankaravi, defended the ideas, customs, and principles of the Mawlawi Order through scholarly and cultural activities. As a result of these efforts, Mawlawi's cultural legacy was revitalized and continued to thrive with even greater popularity, much like in the early centuries of the Ottoman government.Keywords: Ottoman Government, Mawlawis, Kadızadeliler, Mawlawiyya Practices, İsmail Rusuhi Ankaravi
-
در دوره عثمانی اقدامات حکومت های محلی دست نشانده شان بر ضد خاندان های شیعی شام اوج گرفت. از جمله این حکومت ها شهابیان بوده اند که تحت حمایت عثمانیان سیاست های ضد شیعی گسترده ای را در پیش گرفتند. این پژوهش ضمن بررسی تاثیر سیاست های مذهبی عثمانیان بر روابط شهابیان با خاندان های شیعی جبل عامل، جبل لبنان، بعلبک و بقاع بدین نتیجه دست یافت که:عثمانی ها شیعیان شام را خطری سیاسی- دینی پنداشته و برای حفظ سلطه شان بر مناطق شیعی نشین مذکور، خاندان های غیر شیعی کاملا مطیعی را بر آنجا گماشتند؛ انتصاب خاندان شهابی دروزی در فاصله سال-های 1108- 1257 ق از آن جمله بود. ازاین رو، شیعیان با سه شیوه، نخست: جنگ رویارو، دوم: اتحاد با دروزیان و سوم: تشکیل دسته های چریکی «طیاح» مقابله با شهابیان و عثمانیان را در راس امور قرار داده و در دل عثمانی ها هراس افکندند. در پی اتحاد شیعیان با دروزیان، دولت عثمانی از شهابیان دروزی روی گردانده و حکومت را به شهابیان مارونی و مناصب مهم را به مارونیان واگذار کرد. به علاوه، شمار زیادی مارونی را باهدف اختلاف افکنی میان شیعیان و دروزیان به سکونت گاه های شیعیان و دروزیان کوچانیدند.تحقیقات نشان داد، سیاست های تفرقه افکنانه عثمانی ها سلطه شان را بر خاندان های شیعی مناطق مذکور تثبیت نکرد و به سرنگونی شهابیان، جنگ داخلی میان شیعیان، دروزیان و مارونیان، تقسیم جبل عامل و جبل لبنان به دو بخش شمالی و جنوبی و سرانجام، اشغال آنجا توسط فرانسه در 1287ق انجامید.
کلید واژگان: دولت عثمانی، خاندان شهابی، شیعیان شام، جبل عامل، جبل لبنان، بعلبک و بقاعDuring the Ottoman’s era, the actions of their local assigned governments against Al-Shām’s Shīīts clans intensified. Among these governments were Shahābīds (Al-Shahāb) who, under the support of the Ottomans, undertook extensive anti-Shī‘a policies. This research, while investigating the effect of the Ottomans' religious policies on Shahābīds’s relations with Al-Shām’s Shīīts clans in Jabal ‘āmel, Jabal Lebanon, Ba‘lbek and Beghā‘, reached the conclusion that the Ottomans considered Al-Shām’s Shīīts to be a religious-political threat and to maintain their dominance, They appointed completely obedient non- Shī‘a clans over the mentioned Shīīts areas. The appointment of obedient Shahābīds’s Druzeans clans was one of them. Therefore, Shīīts with three different ways, first: attack and war, second: alliance with Druzeans and third: the formation of partisan groups of "Tīyāh", they placed confrontation with the on Shahābīds and the Ottomans at the top of the affairs and instilled fear in the hearts of the Ottomans. Following the unification of Shīīts with the Druzeans, the Ottomans turned away from Druzeans Shahābīds and handed over the government to the Maronite Shahābīds and the important positions to the Maronites. In addition, they moved a large number of Maronites to the settlements of Shīīts, and in this way, they got into conflict with the Shīīts and Druzes.
Keywords: Ottoman State, Shahābīds Dynasty, Al-Shām’S Shīīts, The Druze Family Jabal ‘Āmel, Jabal Lebanon, Ba‘Lbek, Beghā -
جزیره کرت بین سال های 1080-1054ق/ 1669-1644م به دست عثمانی ها فتح شد. طی مدت نسبتا کوتاهی بعد از این فتح، جمعیت عظیمی از مسلمانان در جزیره شکل گرفت. مسلمانان که در ابتدا از موقعیت بهتری در مقایسه با مسیحیان جزیره برخوردار بودند، بعد از آغاز جنبش های استقلال طلبانه مسیحیان کرت در سال 1236ق/ 1821م در شرایط دشواری قرار گرفتند. مسیله پژوهش حاضر بررسی منشا و چگونگی شکل گیری این جمعیت عظیم مسلمان طی مدت زمان کوتاه و نیز سرنوشت آنان بعد از آغاز جنبش های استقلال طلبانه در جزیره است. این پژوهش با تکیه بر منابع دست اول در دسترس و با رویکرد توصیفی- تحلیلی درصدد پاسخ به این سوال است که جمعیت عظیم مسلمان کرت چگونه شکل گرفت و این جمعیت عظیم بعد از آغاز جنبش های استقلال طلبانه در جزیره و تضعیف قدرت دولت عثمانی در جزیره چه سرنوشتی یافت. یافته های پژوهش نشان داد بخش بزرگی از جمعیت مسلمان جزیره، مردمان یونانی محلی جزیره بودند که از آغاز فتوح عثمانی ها در کرت، به صورت گروهی و فردی به اسلام گرویده بودند. این مسلمانان بعد از آغاز جنبش جدایی طلبانه در کرت، به ویژه از اوایل سده چهاردهم قمری/ اواخر سده نوزدهم میلادی، یعنی هم زمان با تضعیف هرچه بیشتر قدرت دولت عثمانی در جزیره، با هجوم و حملات مسیحیان جزیره مواجه شدند و اموالشان اغلب غارت یا تخریب شد. مسلمانان با سخت ترشدن شرایط زندگی ناچار شدند گروه گروه جزیره را ترک کنند.کلید واژگان: کرت، دولت عثمانی، یونانیان مسلمانان، یونانیان کرت، مهاجرتThe island of Crete was conquered by the Ottomans between 1644-1669 AD/1054-1080 AH. In a relatively short time after this conquest, there were a large number of Muslims on the island of Crete. This Muslim population, which initially had a relatively better position compared to the Christians of the island, was put in a difficult position after the beginning of the independence movements of the Christians of the island in 1821 AD/1326 AD. The main topic of this research is the study of the origin of the Muslim population of the island, the emergence of a large Muslim population in a relatively short period of time and its fate after the beginning of the independence movements on the island. Based on available first-hand sources and with a descriptive analytical approach, this research attempts to answer the question of how the large Muslim population of Crete emerged and what was the fate of this large population after the beginning of the independence movements and the weakening of the Ottoman government’s power on the island. The results of the study showed that a large part of the island's Muslim population were the natives of the island who converted to Islam as a group and individually since the beginning of the Ottoman conquests on Crete. After the beginning of the independence movement in Crete, especially from the end of the nineteenth/beginning of the fourteenth century, i.e. simultaneously with the weakening of the power of the Ottoman government, these Muslims were attacked by Christian Greeks and their property was often looted or destroyed. The Muslims were forced to leave the island as living conditions became increasingly difficult.Keywords: Crete, Ottoman government, Muslim Greeks, Cretan Greeks, Migration
-
پژوهش نامه تاریخ، پیاپی 71 (تابستان 1402)، صص 90 -106
یکی از ایل های کرد نژاد ایران، ایل چمشگزک می باشد. این ایل تا قبل از قرن یازده (ه.ق) در مناطق دیار بکر و جنوب ارزنجان در کشور عثمانی زندگی می کردند. با رفتار قهر آمیز دولت عثمانی با شیعیان در شرق آناتولی، ایل شیعه مذهب چمشگزک به داخل ایران کوچ نموده و در منطقه مرزی مهاباد و اطراف آن ساکن گردید. همزمان با تشکیل دولت صفوی ازبکان که در ماورالنهر به قدرت رسیده بودند با حملات مکرر خود آرامش و امنیت را از مرزهای شمال شرقی ایران سلب نموده بودند. به طوری که ناامنی در مرزهای شمال شرقی ایران عمده ترین مشکل امنیتی این دولت بود. یکی از اقدامات دولت صفوی کوچ این ایل از شمال غربی ایران به مرزهای شمال شرقی کشور بود. این ایل در پیشگیری از تجاوزات ازبکان مانند دیوار دفاعی مستحکمی عمل نموده و مانع از هجوم آنان به مناطق مرکزی ایران گردید. یکی از اهداف اصلی این نوشتار، بیان علل کوچ این ایل به منطقه مرزی شمال شرق کشور و هدف دیگر آن تبیین نقش دفاعی آن در مقابل تجاوزات مکرر ازبکان می باشد. بررسی عوامل موفقیت این ایل در تحقق اهداف فوق موضوع مورد مطالعه این مقاله می باشد که به روش توصیفی- تحلیلی تبیین گردیده است. به نظر می رسد اعتقاد به مذهب تشیع، شجاعت نژادی و علاقه به آب و خاک این سرزمین از عوامل اصلی این موفقیت بوده است.
کلید واژگان: ایل چمشگزک، دولت صفوی، ازبکان، دولت عثمانیOne of the Kurdish tribes of Iran is the Chamshegzak tribe. This tribe lived in the areas of Diar Bakr and south of Arzanjan in the Ottoman Empire before the 11th century AH. Due to the Ottoman government's violent treatment of Shiites in eastern Anatolia, the Chamshgazak Shiite tribe migrated into Iran and settled in and around the Mahabad border region. Simultaneously with the formation of the Safavid Uzbek government, which came to power in Transoxiana, they repeated their attacks, depriving peace and security on the northeastern borders of Iran. Insecurity on the northeastern border of Iran was the main security problem of this government. One of the actions of the Safavid government was the migration of this tribe from northwestern Iran to the northeastern borders of the country. The tribe acted as a strong defensive wall to prevent Uzbek aggression and prevented them from invading central Iran. One of the main purposes of this article is to explain the reasons for the migration of this tribe to the northeastern border region of the country and the other purpose is to explain its defensive role against repeated Uzbek aggression. The study of the success factors of this tribe in achieving the above goals is the subject of this article, which is explained by descriptive-analytical method. Belief in the Shiite religion, racial courage and interest in the land and water of this land seem to have been the main factors in this success.
Keywords: Chamshegzak tribe, Safavid state, Uzbeks, Ottoman state -
مقاطعه اساس نظام مالی دولت عثمانی در سده های 13-11ه ق. بود که پس از فروکش کردن فتوحات و فروپاشی سیستم تیمار، جایگزین آن شد و تغییراتی در نظام مالی عثمانی بوجود آورد. دولتمردان برای غلبه بر مشکلات مالی مقاطعه کاری را در قلمرو حکومتی گسترش دادند و تغییر و تحولات لازم را در آن ایجاد کردند. از جمله افراد موثر در این سیستم متنفذینی چون بیگربیگی ها ، افراد سپاهی و حتی ثروتمندان غیر مسلمان بودند. نظام مقاطعه به سبب برخی تحولات در شیوه مقاطعه کاری ولایات ، اخذ بی رویه مالیات ها، صدور برات و جمع آوری نامناسب ، عملکرد خود سرانه متصدیان و ستم دست اندرکاران به رعایا ، موجب نارضایتی اجتماعی بخصوص در میان کشاورزان را فراهم آورد که نقش مهمی در افول امپراتوری عثمانی داشت. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با نگاه انتقادی در صدد بررسی تحولات نظام مقاطعه، کارکردهای آن و وظایف مقاطعه داران در برابر حکومت مرکزی عثمانی و دلایل فروپاشی نظام مقاطعه در امپراتوری عثمانی است.
کلید واژگان: دولت عثمانی، نظام مقاطعه، مالیات، اقطاع، تیمارMukata’a (contracting) was the basis of the financial organization of Ottoman Government in the last centuries . When the number of victories decreased and Timar system collapsed,it was replaced by Mukata’a which led to certain changes in the financial system of the Ottoman government. Mukata’a was the most important source of income of the treasury. In order to overcome financial and tax collection problems, the government spread out the practice Mukata’a all over its lands and made the required changes. Among the most influential people of Mukata’a were the Sipahis( Sepah members), Biglerbegi, and non-Muslim wealthy fellows. (The opulent rich) Due to some changes in the methods of Mukata’a systems in some provinces, excessive tax collection, Barat setting and improper collection, The authoritieschr('39') contumacious actions, and Oppressing the subjects caused a great social dissatisfaction specifically among the farmers, consequently playing an important role in the decline of Ottoman Empire. The present research aims at studying the transformations of Mukata’a systems, its functions and the role of contractors in the central Ottoman Government, and what caused the decline of Practicing Mukata’a throughout the Ottoman Empire employing the Descriptive-Analytic method and critical approach.
Keywords: Ottoman government, Mukata’a system, tax, Iqta', Timar -
در طول بیش از دو سده سلطنت صفویان بر ایران، میان دو دولت ایران و عثمانی، روابط بسیار پرفرازونشیبی برقرار بود. وقوع جنگ های متعدد و انعقاد معاهده های صلح مختلف از نمودهای بارز دوره های جنگ و صلح پیاپی میان دو دولت است. پرداخت به موضوع مناسبات میان دو حکومت می تواند زوایای پنهان تاریخ را روشن کند و در تحلیل بهتر روابط این دو حکومت مفید واقع شود. در نتیجه پژوهش حاضر در نظر دارد با روش توصیفی-تحلیلی به این پرسش پاسخ گوید که مناسبات تقابلی دو دولت اسلامی عثمانی و صفویه چگونه بوده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر حاکی از آن است که مناسبات این دو حاکمیت که بیشتر سمت وسوی تقابلی داشته است باعث نبردهای متعدد میان دو حکومت در طول تاریخ شده است.
کلید واژگان: دولت صفوی، دولت عثمانی، ارتباط دولیت صفوی و عثمانی -
آغاز مداخلات روسیه تزاری در قفقاز، مناسبات کریم خان زند و دولت عثمانی را در قبال حمایت از خان نشین ایروان در برابر تهدیدهای روسیه و گرجستان بهبود بخشید. اما این روابط دوستانه در مسئله بصره رو به تیرگی نهاد و مناسبات سیاسی جدیدی میان دو دولت شکل گرفت. در این بین، خوانین منطقه قفقاز و آذربایجان از جمله حسینعلی خان قاجار ایروانی متاثر از روابط پرتنش دو کشور، اقدام به اتخاذ موضع در این مسئله کردند. این سوالات مطرح است که خان ایروان در روابط خصمانه میان این دو دولت در مسئله بصره چه موضعی اتخاذ نمود؟ دولت عثمانی برای جلب همراهی خوانین قفقاز به ویژه خان ایروان چه سیاستی در پیش گرفت؟ خان ایروان به سبب داشتن مرز مشترک با دولت عثمانی و دوری قدرت جغرافیای سیاسی خان زند، به جانبداری از مواضع دولت عثمانی در غایله بصره پرداخت و اقدامات دولت عثمانی در ارسال نامه، هدایا و نمایش قدرت جنگی در مرزهای مشترک با قلمرو خوانین قفقاز و آذربایجان، در گرایش خان ایروان به دولت عثمانی در مسئله بصره نیز تاثیرگذار بود. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای منابع تاریخنگاری ایرانی و عثمانی، فرضیه مقاله را مورد بررسی قرار خواهد داد.
کلید واژگان: کریم خان زند، دولت عثمانی، حسینعلی خان قاجار ایروانی، مسئله بصره -
بغداد در سده دهم هجری سرزمینی حدفاصل دو قدرت سیاسی مهم در منطقه بود؛ دولت عثمانی و دولت صفوی. به تدریج در نیمه دوم این قرن، پایه های قدرت دولت عثمانی در بغداد استوار شد. بغداد که پیش از این، تحت حمایت ایرانیان، پیشینه ای دیرینه در برپایی کارگاه های هنری و خلق نسخ مصور باشکوه داشت، در این دوره شکوفایی دوباره یافت. گرد آمدن هنرمندان و اصحاب هنر در بغداد، زمینه شکل گیری مکتبی جدید در کتاب آرایی را فراهم آورد که امروزه با نام مکتب کتاب آرایی بغداد عثمانی شناخته می شود. پرسش این است که ایرانیان تا چه اندازه در پیشرفت مکتب کتاب آرایی بغداد عثمانی تاثیرگذار بوده اند؟ پژوهش پیش رو با رویکردی تاریخی و روشی تحلیلی به بررسی موضوع می پردازد. این بررسی نشان داد که حضور و فعالیت استادان ادب و هنر ایرانی در بغداد، تاثیر بسیاری بر شکل گیری و گسترش مکتب کتاب آرایی بغداد و نوع آرایش کتاب ها در عصر حاکمیت عثمانیان داشته است.کلید واژگان: مکتب کتاب آرایی بغداد، هنرمندان ایرانی، دولت صفوی، دولت عثمانی، مضامین شیعیIn 16th Century, Baghdad was the area divided between two important regional political powers: Ottoman and Safavid. Gradually in the second half of the century, the Ottoman government took power in Baghdad. Baghdad again flourished in this period, meanwhile earlier was under Iranian-backed, had long history of artistic workshops and produced magnificent illustrated manuscripts. The association of artists and artisans in Baghdad led to the formation of a new school in Art that today known as Book-Designing School of Ottoman Baghdad. The question is that: How Iranians much have been influencing on the development of Book-Designing School of Ottoman Baghdad? The results of this research emphasize that immigration and activities of Iranian artists at Baghdad had a major influence on the formation and expansion of the Book-Designing school of Baghdad and upon the type of book layouts in Ottoman era. The research method is historical analytical ones.Keywords: Safavid, Ottoman, Book, Designing School of Baghdad, Iranian artists, Shiite content
-
پس ازتشکیل دولت شیعی مذهب صفوی در آغاز سده دهم/شانزدهم معادلات سیاسی در غرب آسیا برهم خورد. تفاوت مذهبی میان صفویان و عثمانیان، نارضایی دولت عثمانی از تشکیل دولتی نیرومند در شرق قلمرو خویش، تبلیغات مذهبی صفویان در قلمرو عثمانی، ادعای عثمانیان مبنی بر سروری جهان اسلام و اختلافات سیاسی میان دو دولت، رویارویی عثمانیان و صفویان را اجتناب ناپذیر کرده بود. در فاصله سال های 9071003ه.ق/ 15011594م سیاست دولت عثمانی در برابر صفویان، حمایت از طریقت های صوفیانه همسو با عثمانیان و رویارویی مستقیم نظامی با صفویان بود. دولت عثمانی در زمان سلطان بایزید دوم، جهت مقابله با صفویان، به درخواست توقف تبلیغات مذهبی در قلمرو عثمانی از طریق نامه نگاری با شاه اسماعیل و حمایت از طریقت های صوفیانه همسو با خود، بسنده کرد. در زمان سلطان سلیم اول در کنار حمایت از طریقت های صوفیانه همسو با عثمانیان و با بهره گیری از فتواهای علمای عثمانی، رویارویی مستقیم نظامی با صفویان نیز در دستور کار قرار گرفت؛ سلطان سلیم بدین طریق توانست بحرانی که موجودیت سلطنتش را تهدید می کرد از میان بردارد. سیاست سلطان سلیم در برابر صفویان در دوره جانشینان وی نیز ادامه یافت.کلید واژگان: اسماعیل اول صفوی، بایزید دوم، سلیمان قانونی، سلیم اول، دولت صفوی، دولت عثمانی، مراد سومIn the early 10th/16th century, with the formation of the Shiite-Safavid government, political equations in Western Asia collapsed. The religious difference between the Safavids and the Ottomans, dissatisfaction of the Ottoman government's with the formation of a strong government in the east of its territory, the religious propaganda of the Safavids in the Ottoman territory, the Ottoman claims to the dominance of the Islamic world, and the political disagreements between the two states, inevitably led to a confrontation between the Ottomans and the Safavids. During the years 907-1003 AH / 1501-1594, the policy of the Ottoman government against the Safavids was supporting of the Sufi orders who were in line with the Ottomans and a direct military confrontation with the Safavids. The Ottoman Sultans and the Ulamas noticed the danger that threatened their place by safavids and confronted this threat. The Ottoman state during the reign of Sultan Bayezid II, wrote several letters to the Shah Ismail, requesting the suspension of religious propaganda in the Ottoman territory, and then supporting the Sufi orders who were not in line with the Safavids. At the time of Sultan Salim I, along with the support of the Sufi orders who were in line with the Ottomans, and using the Ottoman Ulamas Fatwas, direct military confrontation with the Safavids was also on the agenda. Thus, Sultan Selim managed to eliminate the crisis that threatened his kingdom. Sultan Salim's policy against the Safavids continued during his successors.Keywords: Safavid State, Ottoman State, Ismail I, Bayezid II, Selim I, Suleiman The Magnificent, Murad III
-
فرایند تسلط عثمانی بر الجزایر، محصول تجاوزگری اسپانیایی ها در قرن شانزدهم به سواحل این سرزمین بود؛ از این رو امیرنشین الجزیره به منظور بیرون راندن اسپانیایی ها، از برادران مشهور بارباروس استمداد کرد. خیرالدین بارباروس با کمک ارتش ینی چری در سال 1529م. الجزیره را فتح کرد و با حمایتی که از سلطان عثمانی دریافت کرده بودند، الجزائر را به صورت یک پایگاه نظامی درآورده و با اقتدار بر نواحی شرقی مدیترانه مسلط شدند. آنها غنائم فراوانی از طریق راهزنی دریایی به دست می آوردند. اما در قرن هفدهم با اعطای امتیازات کاپیتولاسیون به اروپائیان توسط عثمانی، درآمدهای کلان ناشی از غارت کشتی های تجاری اروپایی که بر اساس معاهده کاپیتولاسیون منع شده بود، متوقف شد و مهم ترین منبع درآمد الجزائر دچار مشکل گردید. پیامد این کاهش درآمد، از یکسو کمبود مواجب سپاه بود که موجب شورش لشکریان می شد و از سوی دیگر، فشار بیشتر برای اخذ مالیات از مردم بود که آن نیز موجب شورش قبایل محلی می شد؛ این روند در کنار عوامل دیگر به ضعف روز افزون الجزائر منجر شد و سرانجام در 1830م. الجزائر اشغال شد. در این مقاله روند تحقق این عامل به عنوان یکی از عوامل زوال الجزائر بررسی شده است.کلید واژگان: دولت عثمانی، کاپیتولاسیون، الجزائر، دزدی دریایی، ینی چریThe domination of Ottomans on Algeria was resulted by Spanish invasions to the shores of this land during the 16th century. So the Algeria emirate appealed to famous Barbarossa brothers. Supported by the Ottoman Sultan, Hayreddin Barbarossa conquered Algiers in 1529 and changed it to a military base and dominated the eastern Mediterranean areas powerfully. They ensured the development of Ottoman rule over Algeria using many trophies earned through piracy. But in 17th century when Ottoman Empire granted capitulation grants to Europeans, the huge revenues of European merchant ships stopped due to the capitulation treaty and Algeria's main source of income was in problem. The result of this income reduction was the deficiency of army's wage from one hand that led to rebellion of troops, and a more pressure on people for a rising in taxes on the other hand that led to rebellion of local tribes. This process, along with other factors, led to continued weakness of Algeria, and Algeria was ultimately occupied in 1830. Thus the terms of capitulation became one of the main causes of decline and dependence of Algeria. Realization of this factor, as one of the causes of decline of Algeria is what is going to be analyzed in present research.Keywords: Ottoman Government, Capitulation, Algeria, Piracy, Janissary
-
فصلنامه تاریخ اسلام، پیاپی 63 (پاییز 1394)، صص 229 -252شیوخ برزنجی وابسته به فرقه قادریه از مشهورترین طریقت های صوفیه هستند که فعالیت خود را از نیمه اول سده دوازدهم هجری قمری آغاز کردند. بررسی منابع تاریخی نشان می دهد که این شیوخ به کمک تشکیلات منظم درویشی خود توانستند روابطی منسجم با دولت عثمانی برقرار کنند و با وجود فراز و نشیبهایی در این روابط به بالاترین مراتب سیاسی و اجتماعی در کردستان عراق دست یابند؛ هر چند رویکرد غالب قوم گرایانه در تاریخ سیاسی معاصر کردستان موجب شده است نقش فعال آنها در تحولات کردستان به خوبی دیده نشود. این مقاله می کوشد ضمن ارائه گزارشی مستند از روابط سیاسی حاکمان محلی برزنجی با دولت مرکزی عثمانی، عوامل و زمینه های به وجود آمدن جایگاه و اعتبار سیاسی و اجتماعی این دولت محلی را در کردستان عراق تبیین نماید.
کلید واژگان: شیوخ برزنجی، کردستان عراق، دولت عثمانی، فرقه قادریه، دولتهای محلیHostory of Islam, Volume:16 Issue: 63, 2015, PP 229 -252Barzanji sheikhs dependent on Qaderiyeh sect are considered as the most eminent sufi conducts that started their activity since the first half of the twelfth century after hijrah. The study of historical sources reveals that these sheikhs could make coherent relationships with Othman government relying on their systematic organizations and achieve the highest political and social positions in Kurdistan of Iraq in spite of the presence of abundant ups and downs in these relationships. Although the dominant tribal approach in the political contemporary history of Kurdistan has led to the misty image of their active role during the changes in Kurdistan. This article presents a documentary report of the political relationships of Barzanji local rulers with Othman central state; moreover, it states the grounds and reasons of developing the political - social position along with the validity of this local state in Kurdistan of Iraq.Keywords: Barzanji sheikhs, Kurdistan of Iraq, Othman state, Qaderiyeh sect, local states -
منطقه اورامان از توابع والی نشین اردلان در دوره ناصری صحنه شورش گسترده ای گردید که حدود یک دهه والیان اردلان و بعد از آن حاکمان قاجاری را به خود مشغول داشت که سیاست انتخاب حاکمان غیربومی و فشارهای مالیاتی نقش موثری در شکل گیری این شورش داشت. بیشتر منابع دوره قاجار- جز معدودی از منابع محلی- اشاراتی ولو گذرا به شورش اورامان نکرده اند. از این رو، مقاله حاضر، فتح بابی در شناسائی و مطالعه شورش مذکور و همچنین بررسی زمینه ها و شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بروز شورش و استمرار آن است. این پژوهش در پی پاسخ به این دو سوال است؛ اول اینکه چه علل و عواملی باعث به وجود آمدن شورش اورامان شدند؟ و سوال دوم اینکه شورش اورامان چه پیامد و نتایجی را در پی داشت؟ در مقام پاسخ به سوال اول می توان این فرضیه را مورد توجه قرار داد که عدم نظارت حکومت مرکزی برحکمرانی والیان خراج گذار، همچنین مشکلات اقتصادی و حضور والیان غیر بومی، موجب جذب توده مردم به سوی رهبران شورش شده است، و در توضیح فرضیه دوم نیز باید یادآور شد، تاثیر این شورش بر روابط ایران و عثمانی به شکل ناآرامی و درگیری هایی منجر گشت و این درگیری ها روابط دولتین و مناسبات سیاسی را دستخوش تغییر و تحولات گسترده ای ساخت. البته باید اشاره کرد که نتایج این تحقیق فرضیات مذکور را تایید می نماید. روش تحقیق انجام شده از نوع نظری و مبتنی بر شیوه توصیفی- تحلیلی است که برای جمع آوری اطلاعات و داده های لازم، روش کتابخانه ای استفاده شده است.
کلید واژگان: شورش اورامان، عصر ناصری، والی نشین اردلان، اورامان، فرهاد میرزا، دولت عثمانیUraman as one of the dependent areas of Ardalan in the course of Naseri era was the scene of widespread riots that nearly a decade governors of Ardalan and later Qajar rulers were busy with it and choosing non-native governors and tax pressures had a significant role in the formation of the uprising. More resources of Qajar period, except a few of a handful of local resources, did not refer to that unrest event. Hence, this paper is to identify and study new grounds in the insurgency, as well as a study of the political, social and economic development of rebellion and its continuity. This study seeks to answer two questions. First, what factors caused riots of Uraman? And the second question is what consequences did Uraman riots have? In response to the first question the hypothesis that can be considered is lack of supervision of the central government on governor's tributary, also economic problems and the presence of non-native governors, attracted the masses to the leaders of the rebellion, It should be noted in the description of the second hypothesis, that the impact of the riots on relations between Iran and the Ottoman Empire led to unrest and clashes and those conflicts changed relations and political relations between the two governments. It should be mentioned that the results of this study confirm the hypothesis. Research methods were based on the theoretical and analytical approach and the library method has been used to collect necessary information and data.Keywords: rebellion of Uraman, Naseri era, Ardalan governance, Uraman, Farhad Mirza, Ottoman Empire -
خلافت اسلامی بعداز تصرف مصر به دست سلطان سلیم اول در قرن شانزدهم از مصر به عثمانی منتقل گردید. سلاطین عثمانی تا انقراض این دولت در سال 1922م. علاوه بر سلطنت مقام خلافت را نیز دارا بودند. از قرن هیجدهم در پی شکست های مکرر دولت عثمانی از دول اروپایی تا حدی از اقتدار سیاسی دولت عثمانی کاسته شدواز اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم اقتدار و جایگاه دینی دولت عثمانی نیز متزلزل گردید. با اشغال عثمانی در پایان جنگ اول جهانی و در طی جنگ استقلال، ملی گرایان ترک در مقابل دولت عثمانی قرار گرفتند. ناتوانی دولت در مقابل اشغالگران و همکاری سلطان که خلیفه جهان اسلام نیز به شمار می رفت با متفقین ضربه شدیدی به موقعیت سیاسی و مذهبی سلطان وارد ساخت. مصطفی کمال آتاتورک با استفاده از همین فرصت ابتدا در سال 1922 طی قانونی سلطنت را ملغی اعلام نمود و سپس در سال 1924 بر اساس قانونی که از تصویب مجلس ترکیه گذشت نهاد خلاف را منحل کرد و آخرین خلیفه برکنار و کشور را ترک گفت. علاوه بر عوامل سیاسی که جایگاه سلطان عثمانی را متزلزل ساخت عوامل دیگری نیز در تزلزل جایگاه مذهبی خلیفه موثر بود.آتاتورک نظامی لائیک را بنیان نهاد و این نظام در تقابل با نظام مبتنی برمذهب دولت عثمانی قرار گرفت.بنابراین تصادم این دو منجر به انحلال خلافت گردید.
کلید واژگان: کمال آتاتورک، دولت عثمانی، سلطنت، خلافت، انحلال خلافتafter the Ottoman Sultan Selim I`s the conquest of Egypt ,Islamic Caliphate was transferred from Egypt to Ottoman Empire in the sixteenth century. Sincethen, Ottoman Sultans were both sultans and caliphs till their overthrow in 1922.Ottoman government lost some of its political power in theeighteenth century after its continuous losses to the European governments; and Ottoman religious power and situation declined in the late nineteenth and early twentieth centuries. Nationalists opposed the Ottoman government after the occupation of Ottoman at the end of world war I and during independence war. Inability of the government to stand against the occupiers alongside with the contribution of the sultan ,who was considered as the Islamic caliph , to the allies had a grave damage on the political and religious status of the Sultan . Having used this opportunity in 1922,Mustafa Kemal Ataturk overruled the monarchy by legislating a law and then he overruled the caliphate after passing a law in the Turkish parliament, having the last caliph leave the country .In addition to political factors which brought about the decline of the Ottoman caliph there were other factors which were effective in Sultans religious status decline. Ataturk established a laicsystem and this new system stood against the religious-based Ottoman government. Therefore ,collision of both systems brought about the dissolution of caliphate.
Keywords: Kemal Ataturk, the Ottoman government, monarchy, caliphate, dissolution of caliphate
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.