رژیم پهلوی
در نشریات گروه تاریخ-
مسئله جنسیت در ایران معاصر پیوندهای عمیقی با سیاست داشته است. روند سیاسی شدن مسئله جنسیت در راستای ساخت مشروعیت سیاسی، توسط رژیم پهلوی آغاز گردید و سپس توسط مخالفان رژیم و به هدف سلب مشروعیت از آن با شدت بیشتری پی گرفته شد. مشروعیت زدایی از رژیم مستقر با حمله به سیاست جنسیت آن، نقشی محوری در ساخت مشروعیت نظام جایگزین ایفاء کرد و بر این مبنا، رویکرد جنسیتی نظام جمهوری اسلامی به یکی از مهمترین منابع مشروعیت سیاسی آن تبدیل شد. این گزاره را در مقاله پیش رو، با رویکرد کیفی و تاریخی بررسی کرده ایم. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در چارچوب سیاست جنسیت، نظام اسلامی علائق ایدئولوژیک خود در زمینه نظارت رسمی در حوزه فرهنگ و اجتماع را با رویکرد تاریخی جامعه ایران در ارتباط با ملاحظات اخلاق گرایانه در حوزه جنسیت پیوند زده و سیاستی مشروعیت بخش آفریده که قابلیت جذب طیف های وسیعی از جامعه را در بیشترین سال های حیات نظام داشته است. این سیاست محصول یک روند تاریخی است که اغلب نیروهای سیاسی ایران، بواسطه پیوند دو عنصر سنت گرایی و کنش انقلابی ضدغرب، در شکل گیری آن نقش داشته اند.کلید واژگان: جنسیت، زنان، مشروعیت سیاسی، رژیم پهلوی، جمهوری اسلامیThe issue of gender in contemporary Iran has deep ties with politics. The process of politicizing the issue of gender in order to create political legitimacy was started by the Pahlavi regime and then pursued by the opponents of the regime with more intensity for the purpose of delegitimization of it. The delegitimization of the established regime by attacking its gender policy played a central role in building the legitimacy of the alternative system, and on this basis, the gender approach of the Islamic Republic system became one of the most important sources of its political legitimacy. In the upcoming article, we have examined this proposition with a qualitative and historical approach. The findings indicate that within the framework of gender policy, the Islamic system has linked its ideological interests in terms of official supervision in the field of culture and society with the historical approach of Iranian society in relation to ethical considerations in the field of gender and has created a legitimizing policy that has the ability to attract a wide range of society in the most years of the system's life. This policy is the product of a historical process that most of Iran's political forces, due to the combination of the two elements of traditionalism and anti-Westernism, have contributed to its formation.Keywords: Gender, Women, Political Legitimacy, The Pahlavi Regime, The Islamic Republic
-
ایران در نیمه دوم سال 1356 و بهار 1357، شاهد گسترش قیام های مردمی در قم، تبریز و چند شهر دیگر بود؛ این قیام ها نشان می داد چگونه گسل موجود میان ملت و حکومت در حال گسترش است. در چنین شرایط سیاسی و اجتماعی در 11 تیر 1357، سیلی ویرانگر، بخش عظیمی از زندگی مردم ایرانشهر را تخریب کرد؛ منازل، مغازه ها و سایر بناها را تخریب نمود، تعدادی از اهالی جان خود را از دست دادند و آوارگی و گرسنگی بازماندگان آسیب دیده را در فشار و تنگنا گذاشت.
ایرانشهر بنا به شرایط طبیعی و موقعیت آن، تبعیدگاه مخالفین سیاسی رژیم بود. چند روحانی انقلابی از جمله مقام معظم رهبری (مد ظله) که به این شهر تبعید شده بودند، از نزدیک با موقعیت ناشی از وقوع بحران سیل، درگیر شدند. این موقعیت، آزمونی برای آنها بود تا در مقابل چشم مدیران بی عمل منطقه، کارآمدی خود را نشان دهند. موضوع نوشتار حاضر، تحلیل نقش برجسته مقام معظم رهبری در مدیریت این بحران است و تلاش می کند برای آن الگویی ترسیم کند. این مقاله در پی پاسخگویی به این سوال است که چگونه یک روحانی تبعیدی، بدون داشتن مسئولیت اجرایی، مردم را از یک فاجعه نجات داد و سازوکارهای موجود و تجارب پیشین ایشان، چگونه در این موضوع اثرگذار بود؟ پژوهش حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای و تحلیل اسناد درصدد یافتن پاسخی درخور به این پرسش است.کلید واژگان: سیل ایرانشهر، حضرت آیت الله خامنه ای، تبعید، رژیم پهلوی، انقلاب اسلامی -
نشریه مطالعات تاریخی، پیاپی 82 (پاییز 1402)، صص 95 -114
دوران تبعید امام خمینی در کشور عراق با محدودیت ها و سیاست های مقابل های زیادی علیه ایشان از سوی رژیم پهلوی و دولت عراق همراه بود. سازمان های اطلاعاتی و امنیتی دو رژیم پهلوی و بعث از شیوه های مختلف برای کاهش نفوذ و شهرت امام خمینی بهره گرفتند. باتوجه به سیاست های محدودسازی امام خمینی در دوران تبعیدشان در کشور عراق، مقاله حاضر تلاش دارد با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اسناد تاریخی به این سوال پاسخ دهد که سیاست های محدودسازی فعالیت های امام خمینی(ره) در دوران رژیم بعثی عراق مبتنی بر کدام برنامه ها و روش ها بوده است؟ یافته های مقاله نشان می دهند حزب بعث تلاش کرد در گام نخست، با مذاکره و گفتگو به مقابله با سیاست های تبلیغی و سیاسی امام بپردازد و بعد از توسعه مبارزات سیاسی و سخنرانی های قاطع امام خمینی، دامنه کنترل ها، نظارت، بازرسی و محدودیت روابط با زائرین و نیروهای انقلابی افزایش یافت. قسمتی از اقدامات مقامات عراقی در نظارت و برخورد با امام خمینی براساس درخواست ها و مطالبات ساواک بود و طبق توافق نامه های مشترک بین دو کشور، با همفکری و برنامه ریزی مشترک تلاش شد از مرجعیت و شهرت امام خمینی جلوگیری شود. در راستای این سیاست، محدودیت شبکه ارتباطی امام خمینی و جلوگیری از مصاحبه، تماس تلفنی و ارتباط با روحانیت انقلابی در دستور کار سازمان امنیت عراق قرار گرفت. محاصره نظامی و ارتباطی بیت امام آخرین سیاست محدودسازی بود که با واکنش آن حضرت مواجه شد و ایشان تصمیم به هجرت از عراق گرفتند.
کلید واژگان: امام خمینی، رژیم پهلوی، تبعید، رژیم بعث عراق، فعالیت سیاسی -
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان یکی از نهادهای فرهنگی در دوره پهلوی دوم، در سال1344ش شروع به فعالیت کرد. پرسش اصلی این است که کارکردها و کژکارکرد های کانون در ارتباط با حکومت پهلوی و جامعه ایران چه بوده است؟ در این پژوهش با رویکرد تاریخی و براساس روش اسنادی و با اتکاء به منابع اصلی و مدارک مراکز آرشیوی، مجلات و مصاحبه شفاهی، به کشف، توصیف و تحلیل فعالیت های کانون پرداخته شده است. یافته های پژوهش نشان می-دهد که این نهاد فرهنگی، طی دوازده سال فعالیت، با تاسیس کتابخانه های متعدد و انجام فعالیت های متنوع در حوزه کتاب، تیاتر، سینما، انیمیشن و موسیقی، کودکان و نوجوانان را با کتاب، فعالیت های فرهنگی و از همه مهمتر آنچه در پیرامون آنها می گذشت آشنا کرد. هرچند کانون با جذب بخشی از روشنفکران چپ و معترض حکومت، آنان را تا حد زیادی منفعل کرد؛ با این حال نتوانست به وظیفه تربیت نسلی وفادار به آرمان سلطنت پهلوی که می بایست برای «ورود به مرحله تجدد» و تمدن بزرگ آماده شوند، عمل نماید. لذا کانون برای حکومت پهلوی دارای کژکارکرد؛ اما برای جامعه ایران دارای کارکردهای پنهان مثبت بوده است. نویسندگان، کارگردانان، بازیگران و نقاشانی که کار خود را از کانون آغاز کردند، بعد از سرنگونی حکومت پهلوی، هنر آنها در خدمت انقلاب قرار گرفت.کلید واژگان: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، تحلیل کارکردی، رژیم پهلوی، کژکارکرد، مشروعیت بخشیJostarha-ye Tarixi, Volume:14 Issue: 1, 2024, PP 135 -159The Center for Intellectual Development of Children and Adolescents began to operate as one of the cultural institutions in the second Pahlavi period, in 1344. The main question is, what were the functions and malfunctions of the center in relation to the Pahlavi government and Iranian society? In this research, with a historical approach and based on the documentary method and relying on the main sources and documents of archival centers, magazines and oral interviews, the center's activities have been discovered, described and analyzed. The findings of the research show that this cultural institution, during its twelve years of operation, by establishing several libraries and carrying out various activities in the field of books, theater, cinema, animation and music, provides children and teenagers with books, cultural activities and most importantly what He passed around them and introduced them. Although the center by attracting a part of the intellectuals of the left and protesting the government, it made them passive to a great extent; However, he could not fulfill the task of raising a generation loyal to the ideal of the Pahlavi monarchy, which should be prepared for "entering the stage of modernity" and great civilization. Therefore, the center for the Pahlavi government is dysfunctional; But it has had positive hidden functions for Iranian society. Writers, directors, actors and painters who started their careers from the center, after the overthrow of the Pahlavi government, their art was put at the service of the revolution.Keywords: Center (Kanon) for intellectual development of children, teenagers, functional analysis, Pahlavi Regime, dysfunctional, Legitimization
-
وقوع انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی از مهم ترین وقایع تاریخی نیمه دوم قرن بیستم است. این رویداد محدود به منطقه، شهر یا بخش خاصی نبوده و آحاد ملت ایران در پیروزی آن نقش بسزایی داشتند. مردم استان ایلام هم در سال 1357 همگام و همگرا با دیگر مناطق ایران، علیه استبداد رژیم پهلوی به پا خاستند. از آنجا که رهبری انقلاب اسلامی یک روحانی بود، ازاین رو به تبعیت از امام خمینی، روحانیان استان ایلام از پیشگامان و مبارزان نهضت امام بودند و به پیشنهاد آنها مردم به تظاهرات علیه رژیم پهلوی پرداختند. به همین منظور این مقاله با روشی توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ گویی به این سوال است که روحانیان استان ایلام در پیروزی انقلاب اسلامی در این استان چه نقشی داشته اند؟ در پاسخ باید گفت روحانیون مبارز بومی در این نهضت رهبری و هدایت مردم را علیه رژیم پهلوی به عهده داشتند و با سخنرانی، روشنگری، صدور اعلامیه ها، برپایی راهپیمایی، تظاهرات و اعتصابات مخالفت خود را با رژیم پهلوی نشان دادند و از این طریق سهم خود را در پیروزی انقلاب اسلامی تثبیت و ادا کردند.
کلید واژگان: انقلاب اسلامی، امام خمینی، رژیم پهلوی، ایلام، روحانیانThe Islamic Revolution of Iran led by Imam Khomeini (RA) is considered one of the most important historical events of the second half of the 20th century. This event was not limited to a specific region, city or part, and the members of the Iranian nation played a significant role in its victory. The people of Ilam province rose up against the tyranny of the Pahlavi regime in 1357 AH, in sync with other regions of Iran. Since the leader of the Islamic revolution was a cleric, therefore following Imam Khomeini (RA), the clerics of Ilam province were among the pioneers and fighters of the Imam movement, and at their suggestion, the people started demonstrations against the Pahlavi regime. For this purpose, this article, with a descriptive-analytical method, seeks to answer the question, what role did the clerics of Ilam province play in the victory of the Islamic revolution in this province? In response, it should be said that the indigenous militant clerics were responsible for leading and guiding the people against the Pahlavi regime in this movement, and they showed their opposition to the Pahlavi regime by giving speeches, enlightening, issuing declarations, organizing marches, demonstrations and strikes, and in this way, they contributed confirmed and performed in the victory of the Islamic Revolution.
Keywords: Islamic Revolution, Imam Khomeini (RA), Pahlavi Regime, Ilam, Clerics -
انقلاب اسلامی یکی از وقایع مهم سیاسی تاریخ ایران است که در 22 بهمن 1357 ه. ش با مشارکت اکثریت اقشار جامعه به ثمر نشست. این حرکت مهم و بنیادین به صورت پیوسته، مستمر و با تکیه بر رهبری امام خمینی صورت گرفت. بازارها به دلیل مرکزیت قطب اقتصادی شهر توانستند در فعالیت ها و به ویژه مبازات انقلابی نقش مهمی را ایفا کنند. به علاوه اصناف و بازاریان با ایجاد روابط اقتصادی و پیوند با روحانیت بستر مناسبی را جهت تداوم مبارزات خود فراهم نمودند. درواقع نقش یاری گرایانه آنان در پیوند با مردم رقم خورد و همین عامل سبب شد تا اصناف و بازاریان در این مبارزات نقش داشته باشند. این پژوهش به دنبال پاسخی برای این سوال است که اصناف و بازاریان از چه ابزار و شیوه هایی برای مبارزه با حکومت پهلوی استفاده می کردند؟ و نقش یاری گرایانه آن ها چه تاثیری در پیروزی انقلاب ایران داشت؟ روش کار در این پژوهش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخان ه ای، اسناد و مصاحبه های تاریخ شفاهی از کسبه و بازاریان اصفهان می باشد. فرض مهم آن است که نهاد بازار اصفهان به دلیل پیوند سنتی با مردم نقش یاری گرایانه ای در پیشبرد انقلاب اسلامی ایران داشته است. به گونه ای که حامی و پشتیبان مردم در این نهضت شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که بازاریان و اصناف اصفهان ضمن حمایت از انقلاب اسلامی به شیوه ی اعتصاب سراسری کسبه، شرکت در مجالس و منابر، پخش اعلامیه مضره و شعارنویسی و دستگیری و شکنجه بازاریان با رژیم پهلوی مبارزه کردند.
کلید واژگان: رژیم پهلوی، نهاد بازار، اصناف، شیوه های مبارزه، انقلاب اسلامی ایرانThe Islamic revolution was one of the important political events in Iranian society, which took place on 22 Bahman 1357 AH with the participation of the majority of the society. This important and fundamental movement was continuous, continuous and based on the leadership of Imam Khomeini (RA) in order to be able to establish Islamic values with a conscious choice. Markets as an institution and public places had various functions in historical developments. In fact, the markets were able to play an important role in the activities and especially the revolutionary battles due to the centrality of the city's economic pole. In addition, guilds and marketers provided a suitable platform for the continuation of their struggles by establishing economic relations and connecting with the people. In fact, their helpful role was established in connection with the people, and this factor caused the people to play a role in these struggles along with the guilds and marketers.
Keywords: Pahlavi Regime, Market Institution, Guilds, Methods Of Struggle, Islamic Revolution Of Iran -
در دوره پهلوی دوم برای دور کردن مخالفان از حکومت، با توجه به فعالیت های آنان هییت حاکمه در برابر اعمال و رفتار آنها واکنش نشان می داد و به همین دلیل اداره کل سوم ساواک از راه های مختلف همچون تحت کنترل قرار دادن، ممنوع المنبر کردن، دستگیری و بازداشت و تبعید مخالفان اقدام می کرد. پرویز ثابتی مدیرکل اداره سوم ساواک، که یکی از ادارات مهم سازمان اطلاعات و امنیت کشور در دوره پهلوی دوم با وظیفه اصلی حفظ و تامین امنیت داخلی بود، از تبعید به عنوان شیوه مجازات برای برخورد با مخالفان استفاده می کرد. هدف مقاله حاضر، توصیف و تحلیل تبعید مخالفان در دوره پهلوی دوم است. مقاله به دنبال پاسخ دادن به سوال از چیستی هدف تبعید در دوره پهلوی دوم است. یافته های پژوهش نشان می دهد کنترل تبعیدی ها، دوری از مرکز، مناطق مختلف تبعید، تبعید گروهی و فشارهای اقتصادی از شاخص های تبعید در این دوره است. روش گردآوری منابع در این تحقیق استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و منابع کتابخانه ای است.
کلید واژگان: تبعید، اداره کل سوم ساواک، پرویز ثابتی، روحانیت، رژیم پهلویIn the second Pahlavi period, in order to keep the opposition away due to their activities, the ruling body reacted against their actions and behavior, and for this reason, the Third General Directarate of Savak used various means such as putting them under control, banning the pulpit, arresting and detaining and deporting the opposition. Parviz Sabeti, director general of the third department of SAVAK, which was one of the important departments of the country's intelligence and security organization during the second Pahlavi period, and its main task was to maintain and ensure internal security. He used exile as a method of punishment to deal with opponents. The purpose of the article is to describe and analyze the exile of opponents in the second Pahlavi period. The article seeks to answer the question of what was the purpose of exile in the second Pahlavi period. The findings of the research show that the control of exiles, distance from the center, different exile areas, group exile and economic pressures are indicators of exile in this period. This research uses the archival documents and library resources.
Keywords: Exile, Third General Administration of Savak, Parviz Shabeti, clergy, Pahlavi regime -
نشریه مطالعات تاریخی، پیاپی 77 (تابستان 1401)، صص 130 -152
شیخ رضا شریفی گرگانی (1395-1308خ) پس از قیام 15 خرداد 1342، به سهم خود نقش مهمی در روشن نگه داشتن چراغ مبارزه در عصر خفقان حکومت پهلوی داشت. مهمترین بخش زندگی سیاسی او در این دوره معطوف به مشارکت وی در انتشار ماهنامه بعثت (1343-1344) بود. او با استقرار دستگاه چاپ نشریه در منزلش، آنجا را به چاپخانه بعثت تبدیل کرد؛ وی با فراهم کردن زمینه فعالیت جمعی از انقلابیون در آن جا و چاپ و بسته بندی نشریه ای منتقد سرسخت رژیم شاه و مدافع استوار نهضت امام خمینی، در روشنگری سیاسی و اجتماعی به انقلاب اسلامی نقش مهمی ایفا کرد. مقاله حاضر در صدد پاسخگویی به این سوال است که در شدیدترین شرایط خفقان اجتماعی، شیخ رضا شریفی چگونه با پذیرش تمام مخاطرات و استقرار دستگاه چاپ در منزل خود آنجا را به پایگاه مبارزه سیاسی و فرهنگی علیه حکومت پهلوی تبدیل کرد؟ روش پژوهش استفاده از منابع کتابخانه ای، اسناد و کتب خاطرات است.
کلید واژگان: حوزه علمیه قم، شیخ رضا شریفی، نشریه بعثت، رژیم پهلوی، نهضت امام خمینی -
سیدعبدالحسین طباطبایی (متولد 1299ه.ش.)، یکی از نماینده های کازرون در دوره بیست و یکم و بیست و دوم و بیست و سوم مجلس، در دوران حکومت پهلوی بود که نقش اساسی در واگویی ماهیت لوایح ضدمردمی و استکباری دولتمردان پهلوی داشت. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی درصدد پاسخ به این پرسش است که مهم ترین مواضع سیدعبدالحسین طباطبایی در بیست و یکمین و بیست و دومین دوره مجلس چه بوده است؟ فرضیه تحقیق، عبارت از این مهم است که سیدعبدالحسین طباطبایی «نوعی انتقاد مشفقانه و البته هم سو با رژیم پهلوی از لوایح و طرح های نمایندگان و وزرای رژیم پهلوی به عمل آورده»، اما در عین حال، در لابه لای انتقادات او می توان مهم ترین ایرادات و ضعف های برنامه های رژیم را کشف و واکاوی کرد؛ به طوری که ماهیت استکباری و استعماری لایحه کاپیتولاسیون، فسادهای موجود در لوایح بودجه ، نظارت گریز بودن مبالغ هنگفتی از بودجه عمومی از نظارت مجلس، برنامه محور نبودن ماهیت بودجه دولت و بلندپروازی دولت در آن و مفاسد بازار قند و شکر و سودجویی برخی منسوبان دولتی در آن، عدم توجه به طبقات محروم و روستاییان، سیستم نامنظم مالیات گیری و اجحاف به فرودستان جامعه در اخذ مالیات، از مهم ترین فسادهای رژیم پهلوی و مجالس بیست و یکم و بیست و دوم شورای ملی می باشد که در انتقادهای طباطبایی بدان ها اشاره شده است. روش گردآوری اطلاعات عمدتا کتابخانه ای بوده است.
کلید واژگان: سیدعبدالحسین طباطبایی، رژیم پهلوی، مجلس، کاپیتولاسیون -
سیاست خارجی به فعالیت های برون مرزی یک دولت در ارتباط با سایر واحدهای سیاسی در نظام بین الملل اطلاق می شود . سیاست خارجی ایران با پایان جنگ جهانی دوم بر مبنای سیاست های متفقین تعیین و اجراء می شد. پس از کودتای 28 مرداد، سیاست ناسیونالیسم مثبت در پرتو اتحاد و ایتلاف با آمریکا، مبنای سیاست خارجی حکومت پهلوی قرار گرفت. پس از کودتا، نقش شاه در عرصه سیاست ایران پررنگ تر شد؛ به گونه ای که او خود سکان سیاست خارجی را به دست گرفت. نوشتار حاضر می کوشد تا با اتکاء به نظریه هالستی و تحلیل سخنان و مکتوبات پهلوی دوم، برداشت او از نقش ملی و جایگاهش در جهت دهی سیاست خارجی ایران را نشان دهد. وی با برگزیدن استراتژی اتحاد و ایتلاف با آمریکا و در پیش گرفتن نقش ژاندارمی منطقه، سیاست خارجی وابسته و دست نشانده ای در جهت منافع این کشور اتخاذ نمود.
کلید واژگان: رژیم پهلوی، شاه، سیاست خارجی، دست نشانده، فروپاشی، نقش ملی -
در بررسی تاریخ معاصر ایران علی الخصوص به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی، تشکیل شورای انقلاب در اواسط پاییز 1357 را می توان نخستین گام در نهادینه کردن نظام جمهوری اسلامی دانست، بررسی ضرورت وجود و عملکرد این نهاد در تحولات ایران با توجه به شرایط حیاتی سال های نخستین انقلاب، در حوزه های مختلف از جمله قانون گذاری، اجرائی، همراهی و هدایت انقلاب اسلامی، در کنار رهبری انقلاب حائز اهمیت و توجه است. از آنجا که با اوج گیری نهضت اسلامی برای جلوگیری از حرکت های انحرافی با توجه به وجود تشکل های سیاسی مختلف، ضرورت وجود مرکزی برای سوق دادن مسیر مبارزه و اداره موقت امور کشور بعد از انقلاب احساس می شد، با تدبیر امام خمینی و یاران او این نهاد انقلابی تاسیس شد در این مقاله تلاش شده است که عملکرد بیش از 17 ماهه شورای انقلاب در دوره های مختلف آن، از زوایایی جدید مورد پژوهش و کنکاش قرار گیرد.
کلید واژگان: شورای انقلاب، امام خمینی، رژیم پهلوی، انقلاب اسلامی، تحولات ایرانIn the study of the contemporary history of Iran, especially the victory of Islamic Revolution, establishment of the Islamic Revolution Council can be taken as the first step towards institutionalization of the Islamic Republic system. Studying the need for and performance of this council in the developments in Iran - with respect to the vital conditions in the early years after the victory of Islamic Revolution – in various fields such as legislative and executive forces as well as directing the course of revolution in the light of the leadership of the Islamic movement is very important. This Revolution Council was established upon the prudence of Imam Khomeini and his comrades, since with the culmination of the Islamic Revolution and the appearance of various political parties there was a need for creation of a center to prevent any deviation from revolutionary tenets and to organize the course of fights and administration of the country after the revolution. This paper has tried to review and analyze the above-17-month performance of the Council of Islamic Revolution in its various periods from new angles.Keywords: Revolution Council, Imam Khomeini, Pahlavi regime, Islamic Revolution, developments of Iran -
انقلاب اسلامی جنبش فراگیر و خیزش همگانی ملت ایران برای سرنگونی رژیم پهلوی و استقرار جمهوری اسلامی بود که محدود به منطقه، شهر یا بخش خاصی نبود و آحاد ملت در پیروزی آن نقش داشتند. مردم ایلام در سال 1357 همگام و همگرا با دیگر مناطق ایران، علیه استبداد پهلوی به پا خاستند و از طریق راهپیمایی، تظاهرات و اعتصابات مخالفت خود را ابراز داشتند. نقش حلقه ی یاران امام در ایلام از یک طرف و فرهنگیان و روشنفکران به عنوان نماینده طبقه متوسط از طرف دیگر بسیار برجسته بود. ائتلاف بین این دو گروه به ساماندهی اعتصابات و اعتراضات منجر شد، که با مشارکت این دو گروه در ماه های سال 57 به صورت واقعه ای روزانه درآمده بود، رویدادهای شهریور ماه که تظاهرات خونین شد به خاطر نوع بافت جمعیت و ترکیب قبیله ای آن، تمام مردم را به صحنه کشاند و کار ساواک و نیروهای انتظامی را برای مقابله با حرکت های انقلابی با مشکل مواجه کرد. سرانجام این ائتلاف و یکپارچگی مردم در مخالفت با رژیم شاهنشاهی سبب تحول و تغییر در جریان پیروزی انقلاب ونهادینه شدن نهادهای انقلاب در ایلام شد.
کلید واژگان: امام خمینی (ره)، انقلاب اسلامی، رژیم پهلوی، ایلام، روحانیونThe Islamic Revolution of Iran was an extensive movement and a general rising of Iranian nation to overthrow Pahlavi regime and establish Islamic Republic which never was limited to a special area, city or district and all of the people played a role in it’s victory. The people of Ilam along with other areas of the country revolted against Pahlavi Despotism and expressed their opposition by rallies, demonstration and strikes. The role of religious leaders on the one hand and educators and intellectuals on the other hand was very important. Alliance between them led to organize demonstrations and strikes that repeated everyday during 1357, the events of Shahrivar that some people were killed brought in most of the people to the street because of demographic composition. Eventually, the alliance and integration against Pahlavi regime led to decline of regime and establishment of the Revolution institutions.Keywords: Imam Khomeini, Islamic Revolution, Pahlavi regime, Ilam, Clergy -
بررسی قانون اصلاحات ارضی که در نوع خود یکی از مهم ترین اقدامات رژیم پهلوی در دهه 40 بوده، به تنهایی در این مقاله ممکن نمی باشد؛ اما تلاش گردیده تا ضمن رهیافت شرایط ایران در آستانه اصلاحت ارضی و فرجام نهایی آن مروری هر چند به اختصار صورت پذیرد. در این مقاله محدود روشن می شود که هر چند اصلاحات ارضی یک قانون پیشرو و مبتنی بر اهداف بلندپروازانه است، از آنجا که برآمده از نیازهای واقعی جامعه ایران نبود و یا سیستم سیاسی مستقر تنها از سر ناچاری و یا خروج از بن بست به آن تن داد، نتوانست آن طور که شایسته است موجد اثر باشد. ملاحظه کاری ها و سیاست بازی های شاه، حسادت، رقابت و برکناری دکتر امینی و متعاقب آن حسن ارسنجانی، قانون اصلاحات ارضی را از یک رفرم قاطع اجتماعی، به یک امر ملوکانه و فرمالیته بدل ساخت. هرچند اجرای آن سال ها به طول انجامید اما منجر به خلع ید کامل بزرگ مالکین ایران نشد. هرچند توانست برای بخش های وسیعی از جامعه زارعین و دهقانان هویت، اراده و استقلال مالی فراهم سازد. با این همه به نظر می رسد برای کاوش درباره این بخش از تاریخ معاصر ایران می باید تلاش های بیشتری نیز صورت پذیرد. مقاله مذکور از یک مدخل و چهار فصل و البته زیر فصل هایی تشکیل شده که در هر یک به اختصار به موضوع پرداخته شده است. امید که این نوشته مجمل فتح بابی در این بخش از تاریخ معاصر ایران باشد.
کلید واژگان: تاریخ معاصر، رژیم پهلویLand reform policies are generally advocated as an effort to eradicate food insecurity and rural poverty, often with utilitarian (i.e., "the greatest good for the greatest number"), philosophical or religious arguments, a right to dignity, or a simple belief that justice requires a policy of "land to the tiller". However, many of these arguments conflict with prevailing notions of property rights in most societies and states. Implementations of land reform generally raise questions about how the members of the society view the individual's rights and the role of government. Starting in the 1960s and continuing into the 1970s, the Iranian government, at the shah's initiative, undertook a broad program designed to improve economic and social conditions. Land reform was a major priority. In an effort to transform the feudal peasant-landlord agricultural system, the government purchased estates and sold the land to the people; it also distributed large tracts of crown land. In the Jan., 1963, referendum, the voters overwhelmingly approved the shah's extensive plan for further land redistribution, compulsory education, and a system of profit sharing in industry; the program was financed by the selling of governmentowned factories to private.investors. Within three years, 1.5 million former tenant farmers were plot owners. Land reform in Iran wasexecuted with a view of attaining stability in politics. In Iran the land reform policies were introduced, not to address the problems of the agricultural workers, at least in the initial stages. During the the year 1963, the economy was in doldrums. The economic anomalies and consequent political unrest had to be addressed to immediately. Land reform in Iran was successful to a great extent in bringing the economy back on the tracks. As per norms, under land reform, large stretches of land were converted into smaller set ups. The land reform in Iran was backed by the United States of America. The failure of land reform in failed due to the fact that the interests of the local people were not taken into consideration. -
روابط خارجی ایران با کشورهای افریقایی، پیشینه خوبی دارد، این پیشینه را می توان در زمان هخامنشیان و در مصر ردیابی کرد. موج دوم روابط ایران با افریقا، بیشتر به شرق این قاره و به ویژه مهاجرت شیرازی ها به این منطقه برمی گردد. شیرازی ها کیلوا را به مرکز حکومت خود تبدیل کردند و جزیره زنگبار و شهرهای دیگر را گسترش دادند و حکومت هایی نیز در کومور و موزامبیک ایجاد کردند. در دوره قاجار نیز روابط از طریق کنسولگری ایران در مصر ادامه داشت. در دوره پهلوی و به ویژه پس از استقلال کشورهای افریقایی قرار شد تا با ایجاد سفارت خانه در برخی از کشورها روابط خارجی با این قاره برقرار شود اما این روابط به دلیل مسائل ایدئولوژیک و روابط شخصی پهلوی دوم گسترش نیافت. در این زمان ایران فقط در نه کشور از این قاره نمایندگی سیاسی داشت و روابط رژیم پهلوی با افریقای جنوبی به دلیل ویژگی های خاص این کشور، گسترده بود. در این مقاله روابط تاریخی ایران و کشورهای افریقایی بررسی می شود.
کلید واژگان: ایران، کشورهای آفریقایی، رژیم پهلوی، روابط خارجی
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.