سوسیالیسم
در نشریات گروه تاریخ-
علی اکبر دهخدا در شماره های مختلف روزنامه صوراسرافیل دو نگاه متفاوت رادیکال و معتدل را در ارتباط با مقوله مالکیت ارضی ارایه کرد. مسیله اصلی تحقیق حاضر تبیین خوانش دوگانه دهخدا از مقوله مالکیت ارضی است. دهخدا در نوشته های اولیه خود، نگاهی رادیکال و سوسیالیستی با پوشش حقوق بشری و اسلامی در ارتباط با مالکیت ارضی ارایه می دهد و از واگذاری بدون قیدوشرط زمین به رعایا سخن می گوید و تحقق جبری آن را از طریق پروژه اصلاحات و یا در صورت لزوم از طریق امکان انقلاب دهقانی می بیند. با این حال در نوشته های بعدی، نگاهی تعدیل شده را دنبال کرده و با پذیرش حق مالکیت مالکان، انتقال املاک به رعایا را در ازای پرداخت بهای آن ها و با واسطه گری بانک پیشنهاد داده است. تحقیق حاضر با تاسی به هرمنوتیک قصدی-زمینه ای اسکینر، یافته ها و نکاتی را در پاسخ به مسیله ذکرشده در بالا معلوم می سازد. ویژگی های فضای زبانی-گفتمانی و فکری-اجتماعی حاکم ازجمله تشدید تنش های سیاسی و صف آرایی موافقان و مخالفان مشروطه، نزاع های گفتمانی مشروعه خواهی و مشروطه خواهی، حمله به دفتر روزنامه صوراسرافیل و وقفه بیش از یک ماهه در انتشار آن، در کنار تصویب قانون انطباعات و ایجاد کمیته صلح (با حضور جهانگیرخان مسیول صوراسرافیل) و درخواست دوری جستن از تندروی موجب شد تا دهخدا بدین گونه پاسخ دهد.کلید واژگان: دهخدا، صوراسرافیل، مالکیت ارضی، اسلام، سوسیالیسمAli Akbar Dehkhoda presented two different views - radical and moderate- in relation to the issue of land ownership in different issues of Sur-e Israfil newspaper. The main issue of the present study is to explain the dual reading of Dehkhoda from the category of land ownership. Dehkhoda in his early writings took a radical and socialist look Provides coverage of human and Islamic rights in relation to land ownership and speaks of the unconditional transfer of land to the subjects and considers its coercive realization through the reform project or, if necessary, through the possibility of a peasant revolution. However, in the following posts, take a modified look and, by accepting the property rights of the owners, He offered to transfer the property to the subjects in exchange for paying their price through the bank. The present study, based on Skinner's intentional hermeneutics, reveals the findings and points in response to the above problem. Characteristics of the dominant linguistic-discourse and intellectual-social space, including: Intensification of political tensions and alignment of proponents and opponents of the constitution, Discourse disputes between legitimacy and constitutionalism, Discourse disputes between legitimacy and constitutionalism, Attack on the office of the newspaper Sur-e Israfil and a delay of more than a month in its publication, Along with the approval of the Impressions Law and the establishment of a peace committee(In the presence of Jahangir Khan, the director of Sur-e Israfil) and request to stay away from extremism, Caused Dehkhoda to respond in this way.Keywords: Dehkhoda, Sur-e Israfil, Land ownership, Islam, Socialism
-
در پی باز شدن فضای سیاسی و فکری ایران در دهه بیست، احزاب مختلف با ایدیولوژی و برنامه های متفاوت پدید آمدند. جمعیت آزادی مردم ایران یکی از این احزاب بود که مقارن با دوره نهضت ملی شدن صنعت نفت فعالیت می کرد. این تحقیق به شیوه تحلیلی و توصیفی و با استفاده از منابع دست اول در پی تبیین ایدیولوژی و برنامه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی این حزب است. حزب، براساس تحلیل خود، جامعه ایران را در آستانه یک تحول اجتماعی می دید و برای تحقق آن، برنامه ای مبتنی بر یک ایدیولوژی تبلیغ می کرد. شالوده این ایدیولوژی سوسیالیسم بر پایه خداپرستی بود، یعنی در عین توجه به سوسیالیسم، بر هویت دینی در شکل امر توحیدی تاکید داشت. حزب در ذیل این ایدیولوژی، برنامه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مورد نظر خود را دنبال می کرد. دفاع از استقلال و تمامیت ارضی، کوشش برای تکمیل حاکمیت ملی دموکراتیک، عمومی کردن تمام منابع طبیعی و بهره برداری سوسیالیستی و ملی از آنها، بسط و توسعه ماشینیزم، واگذاری زمین زراعتی به کشاورزان و بسط مالکیت اجتماعی، ملی ساختن صنایع سنگین، تهیه وسایل فرهنگی و بهداشتی برای همه، مبارزه با افکار مادی و خرافی، پشتیبانی از مبانی اسلام برای تقویت ایمان، رشد فکری و اخلاقی اجتماع، تامین حقوق زنان و تحکیم خانواده از مهم ترین خواست هایی بود که حزب در پی تحقق آنها بود.کلید واژگان: جمعیت آزادی مردم ایران، سوسیالیسم، خداپرستی، اسلام، ایرانFollowing the opening of the political and intellectual space in Iran in the 1320s, various political parties emerged with their different ideologies and programs. One of these parties was “the Association for the Freedom of the Iranian People” (Jamʿiyyat-e Azadi-ye Mardom-e Iran), which began its activities around the same time as the nationalization of the Iranian oil industry. This article aims to explain the ideology and the political, social and economic goals of “the Association for the Freedom of the Iranian People” based on a descriptive-analytical method using primary sources. The party, based on its own analysis, saw Iranian society on the verge of social transformation and promoted agendas based on a specific ideology to realize this transformation. The basis for this ideology was theistic socialism, i.e. a combination of socialism and Islamic religious identity, on the basis of which the party pursued its goals. Among the most important goals pursued by the party were the protection of Iran's independence and territorial integrity, the creation of a democratic national government, the nationalization of natural resources and their exploitation on the basis of a national socialist ideology, the development of mechanization, the cession of agricultural land to farmers, the extension of property rights, the nationalization of heavy industry, the provision of public health care and cultural products, thefight against materialistic and superstitious ideas, the support of Islamic principles to strengthen faith, intellectual and moral growth in society, the guarantee of women’s rights and the strengthening of the family structure.Keywords: The Association for Freedom of Iranian People, socialism, Theism, Islam, Iran
-
این مقاله که با هدف بررسی اندیشه و عمل سیاسی محمدامین رسول زاده در عرصه دین اسلام انجام شده است، در صدد است به این سوالات پاسخ دهد که دین اسلام چه جایگاهی در اندیشه محمدامین رسول زاده داشته است؟ و مهم ترین شاخصه های رفتار سیاسی رسول زاده در عرصه دین اسلام کدام اند؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که رسول زاده با وجود این که بر نقش و اهمیت دین اسلام در زندگی شخصی و اجتماعی انسان تاکید داشت، اما شرایط سیاسی و اجتماعی قفقاز و نیز برخی پیش فرض های ذهنی مانند تاثیرپذیری از روشنفکران عصر خود، باعث شد که وی از دین اسلام در راستای اهداف سیاسی و ناسیونالیستی خود نیز بهره جوید. او از ظلم و استعمار تزاریسم علیه مسلمانان روسیه و قفقاز در راستای اهداف و آمال سیاسی خود استفاده نموده و از هیچ کوششی در راستای تطبیق اسلام با اندیشه های سوسیالیستی و ناسیونالیستی و نیز تفسیر ناسیونالیستی از مسئله اتحاد اسلام فروگذار نمی کرد. روش پژوهش دراین نوشتار، توصیفی تحلیلی با تکیه بر آثار محمدامین رسول زاده و اسناد تاریخی است.
کلید واژگان: رسول زاده، دین اسلام، سوسیالیسم، ناسیونالیسم، پان اسلامیسمThis article, which aims to examine the political thought and action of Mohammad Amin Rasoul Zadeh in the field of Islam, seeks to answer the questions of “What place did Islam have in the thought of Mohammad Amin Rasoulzadeh?”, and “What are the most important features of Rasoul Zadeh's political behavior in the field of Islam?” Findings show that although Rasoul Zadeh emphasized on the role and importance of Islam in the human personal and social life, but the political and social conditions of the Caucasus and his mental assumptions such as being influenced by the intellectuals of his time, caused him to use Islam for his own political and nationalist goals. He used the oppression and colonialism of Tsarism against the Muslims of Russia and the Caucasus for his own political goals and aspirations, and spared no effort to reconcile Islam with the socialist and nationalist ideas. He had a nationalist interpretation of the issue of Islamic unity. The research method in this paper is descriptive-analytical using the works of Mohammad Amin Rasoul Zadeh and the available historical documents.
Keywords: Rasoul Zadeh, Islam, Socialism, Nationalism, Pan-Islamism -
این پژوهش با هدف بررسی اندیشه و کنش سیاسی سلامه موسی در عرصه سوسیالیسم انجام شده است. با این پرسش بنیادین که نظام فکری سلامه موسی چه شاخصه هایی دارد، در بازخوانی اندیشه های این اندیشمند، هم آثار مکتوب و هم کنش سیاسی او مورد بررسی قرار گرفته است. این متفکر سوسیالیست، با انتخاب سوسیالیسم فابین تلاش کرده است اندیشه ای متناسب با زیست جهان خویش ارائه دهد؛ اندیشه و کنش سیاسی که از سوی جامعه مصر در زمانه خود فهم و پذیرفته شود. بر این اساس، او انقلاب را نمی پسندد، اما انقلاب را فقط برای ایجاد جامعه ای سوسیالیست و در صورتی می پذیرد که اجبار ایجاد شود و جامعه مسیر طبیعی خود را طی نکند. او اصل تنازع داروین را برای جامعه بشری نمی پذیرد و تعاون را عامل پیشرفت در جامعه می داند، با الحاد مخالفت می کند، بر ایجاد حکومت دموکرات تاکید می ورزد، روشنفکر را عامل موثر در تغییر می-داند و طبقه کارگر در درجه دوم قرار می گیرد. این شاخصه ها، انتخاب هایی است که اندیشه های او را متناسب با ویژگی های جامعه مصر می کند.کلید واژگان: سلامه موسی، سوسیالیسم، سوسیالیسم فابین، مصرAbstract: Focusing on the thought and political action of Salama Moussa in the realm of socialism this paper tries to evaluate the fundamental elements within the thought of above scholar. By reviewing his writings and his political attitudes it seems that the socialist Salama Mousa, adapting Fabin socialism, had been able to form a theory of his own compatible to his bio-universal attitude. This theory formed and applauded by Egyptian political environment did actually make him against so called the Socialist Revolution. The revolution might occur when the society is forced to or deviated from its natural path. In addition, he rejects Darwinian principle of survival in society although he accepts cooperation as a factor of development. He is against atheism and also puts stamp on establishing a democratic state. Moreover, he considers the intellectuals as influential figures for change where the labor could stand in the second place. Those fundamental elements represent an appropriate conformation of his thought with the characteristics of his society.Keywords: Salama Moussa, socialism, Fabian socialism, Egypt
-
نقش تحولات سیاسی و اجتماعی در برآمدن نهضت اخوان المسلمین، حکایت از وسعت و دامنه تاثیرات عوامل مذکور در تحول فکری این جنبش دارد. مسئله اصلی پژوهش درک مسائل بیرونی در تحول فکری اخوان المسلمین است. بدین ترتیب سوال اصلی حول محور این مسئله است که چه عواملی در تحول فکری اخوان در طول هشت دهه از فعالیت آن جنبش نقش داشته است؟ فرضیه تحقیق که بر مدار مسئله دور می زند حکایت از آن دارد که عواملی چون ملی گرایی(فرعونیسم)، و پان عربیسم، استعمار و استشراق (شرق شناسی)، علمانیت (سکولاریسم)، اصلاح طلبی و مدرنیسم اسلامی، صهیونیسم و تشکیل دولت اسرائیل در فلسطین، سوسیالیسم و... در تحول فکری جنبش مذکور نقش شایانی ایفا نموده است. نتیجه حاصل از پژوهش بیانگر تاثیر عوامل بیرونی در اندیشه اخوان چه به صورت جبهه گیری منفعلانه و یا فعال و چه به صورت همراهی با آن بوده است.
کلید واژگان: اخوان المسلمین، ملی گرایی، استعمار و استشراق، علمانیت، صهیونیسم، سوسیالیسم -
موضوع این پژوهش، جنبش زنان ایران از انقلاب مشروطه تا کودتای 28 مرداد است. این نوشتار می کوشد به این پرسش پاسخ گوید که «چرا فعالیت های زنان چپ گرا در جنبش زنان ایران، در این برهه ی زمانی شکست خورد؟» برای ریشه یابی این رخداد، از نظریه ی کارکردگرایی پارسونز استفاده شده است. مدعای این پژوهش چنین است که: سازمان های چپ گرای فعال در جنبش زنان ایران، به دلیل مطابقت نداشتن با فرهنگ اجتماعی ایران، دنبال نکردن اهداف اولیه (کسب حقوق زنان) و پایدار نبودن شکست خوردند. نتیجه ی بررسی ها نشان می دهد که گروه های زنان چپ فعال در جنبش زنان ایران، در دوره ی پهلوی دوم، به علت وابستگی به احزاب چپ، به ویژه حزب توده صدمات بسیاری دیدند و مشکلاتی که ستون های حزب توده را به لرزه درآورد، سازمان های زنان وابسته به این حزب را هم گرفتار کرد و به شکست فعالیت های آنها در جریان جنبش زنان ایران منجر شد.
کلید واژگان: جنبش زنان، گروه های چپ گرا، سوسیالیسم، کمونیسمThe theme of this research is the Iranian Women Movement from Constitutional Revolution to 28th Mordad coup d'état The problem of this research is to find the reasons of failure of left – wing women efforts in the Iranian Women Movement.To find the roots of this event, the Parson's Functionalist Theory has been applied.The claim of this research is: Active left – wing organization in Iranian Women Movement failed to reach their goals because of their inconformity with Iran Social Culture, recede from their primary goals (to gain women rights) and their instability. The result of this research showed that Left- wing Women activist groups in Iranian Women Movement due to their dependency to the left parties, especially Tudeh party, suffered severe damages.And the problems that struck the columns of Tudeh Party affected the affiliated Women Organization of the party and led to the failure of their efforts in Iranian Women Movement.Keywords: Women Movement, Left, Wing Groups, Socialism, Communism -
اندیشه های بزرگان مکتب تاریخی آلمانطرفداران نام آور مکتب تاریخی آلمان تحقیقات خود را با نقد قوانین اقتصادی مکتب لیبرالیسم شروع کردند. آنها سعی کردند دانش اقتصاد را در بستر واقعیت معطوف به مکان و زمان معین مورد بحث قرار دهند و از تعمیم قواعد و قوانینی بر آینده های دور فاصله بگیرند. ...
کلید واژگان: مکتب تاریخی، لیبرالیسم، سوسیالیسم، قوانین اقتصادی، حق طبیعی، تاریخیگری، ایده آلیسم، انسان اقتصادی، اصالت فایده، اقتصاد طبیعی، اقتصاد پول، اقتصاد اعتباری -
جایگاه ایران در نظریه انقلاب شرقدر دوره اولیه حاکمیت سوسیالیستی بر روسیه، نگاه و برداشت لنین از نقش و جایگاه ایران همواره تعیین کننده ابعاد روابط دو کشور و میزان اهمیت آن بود. اهمیت چنین برداشتی موجب شد دولت روسیه پس از تسلط کامل ارتش سرخ بر سراسر روسیه و تامین امنیت در مرزهای دوکشور، نیروی نظامی خود را وارد ایران کند.
کلید واژگان: ایران، روسیه، شوروی، لنین، سوسیالیسم، انقلاب شرق
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.