وضعیت اقتصادی
در نشریات گروه تاریخ-
پژوهش حاضر، وضعیت اقتصادی امام حسن مجتبی (ع) در سال های زندگی پس از صلح در مدینه تا شهادت را بررسی می کند. متاسفانه در اذهان عمومی، بخشی از تاریخ امام حسن (ع) که بیشتر به صلح ایشان مربوط است نقش بسته و به ابعاد دیگری از زندگی امام (ع) کمتر اشاره شده است. ایشان غیر از مصالحه جویی و مصلت یابی امت اسلامی خصلت های ستوده دیگری مانند جود و کرم فراوان نیز داشت. منابع درآمد ایشان بیشتر از موقوفات امیرالمومنین (ع) و محصول فعالیت های شخصی ایشان بود آن هم به گونه ای که بخش اعظم آن صرف نیاز مستمندان می شد نه مصارف شخصی زندگی خودش. این امام باوجود این همه منابع مالی، زندگی بسیار ساده و زاهدانه ای داشت.کلید واژگان: وضعیت اقتصادی، امام حسن مجتبی (ع)، مدینه النبی
-
روزنامه های محلی از اسناد ارزشمند تاریخ محلی به شمار می روند. این دسته از اسناد از جهت درج «آگهی» و «اعلان»، با صنعت و جامعه پیوند استواری برقرار کرده و از جهت تاریخ اقتصادی و اجتماعی اهمیت بسیار زیادی دارند. از این جهت در تاریخ معاصر همدان، در سالهای نخستین پهلوی اول، انتشار روزنامه «گلگون» زمینه پر اهمیتی برای پژوهش محسوب می شود. محتوای اعلان ها از یک سو تاثیر و نفوذ ابزار تجدد بر اقتصاد محلی همدان را نشان داده و از سوی دیگر کیفیت روزنامه نگاری از جهت درج اعلان در همدان این روزگار را بازتاب می دهد. اما پرسش اصلی این مقاله آن است که مضمون اعلان های روزنامه گلگون، چه آگاهی هایی از وضعیت جامعه و اقتصاد همدان آن روزگار به دست می دهد؟ چنین می نماید که اعلان روزنامه مزبور به عنوان ابزار نوینی از مظاهر تجدد، در خدمت تکاپوهای اجتماعی و اقتصادی جامعه درآمده و از این رو محتوا و مضمون آن به پیوند آن با بدنه جامعه، بازتابی از وضعیت اجتماعی و اقتصادی و از جمله رونق کسب و کارهای معرفی و تبلیغ شده است. یافته های این پژوهش بر پایه دسته بندی و آمار توصیفی داده های مندرج در اعلان های روزنامه گلگون، گزارشی از صنایع، خدمات، کسب و کارهای پر رونق به دست داده و آن ها را از جهت ماهیت اقتصادی ارزیابی می کند. همچنین میزان نفوذ مظاهر تولیدات فرنگی در جامعه همدان و رقابت آن با کالای ایرانی بازگو کرده و سرانجام شیوه و مهارت تبلیغ کالا در روزنامه یاد شده ارزیابی می نماید.
کلید واژگان: روزنامه، گلگون، همدان، اعلان، وضعیت اقتصادی -
بغداد یا مدینه السلام کلان شهری اسلامی است که در تمامی عصر خلافت عباسیان (145-656 ه.ق) توانست به عنوان پایتخت سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی جهان اسلام جایگاه خود را همواره حفظ نماید. مسیله پژوهش حاضر بررسی وضعیت اقتصادی بغداد در قرن هفتم هجری است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که اوضاع خلفای عباسی در قرن هفتم هجری نشات گرفته از شرایطی بود که آنان در زمانی که با امیران بویهی مواجه شدند از قدرت مطلقشان کاسته شد و تابع امیران بویهی شدند هرچند در این برهه ، بغداد با شکوفایی هایی همراه بود و درپی آن سلاطین سلجوقی ، پادشاهان خوارزمشاهی و اسماعیلیان به وخیم تر نمودن اوضاع افزودند . با بحرانی شدن شرایط سیاسی ، خلفای عباسی از نظر اقتصادی نیز تحت تاثیر قرار گرفتند و در زمینه های کشاورزی ، تجارت و صنعت آنان با رکود همراه شدند. با حملات مغولان عظمت و جایگاه آنان از بین رفت که بر پیکره شان لطمات سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی وارد آورد . پس از کشتار وسیع در این شهر ، حاکمیت ایلخانی استقرار یافت و به دستور هلاکوخان ، عطاملک جوینی و برادرزاده اش به مدت بیست و چهار سال بر شهر بغداد حکمرانی نمودند که در رشد این شهر تاثیرگذار بودند و در کنار آنها غازان خان ، فرمانروای مغولی هم در احیای مجدد مجد و شکوه بغداد بی تاثیر نبود .
کلید واژگان: بغداد، عباسیان، وضعیت اقتصادی، قرن هفتم، مغولانBaghdad or Medina al-Salam is an Islamic metropolis that was able to maintain its position as the political, cultural and economic capital of the Islamic world throughout the era of the Abbasid Caliphate (132-656 AH).The aim of the present study is to examine the economic situation of Baghdad in the seventh century AH.The results of the research indicate that the situation of the Abbasid caliphs in the seventh century AH originated from the situation that when they faced the Buwayhi emirs, their absolute power was reduced and they became subject to the Buwayhi emirs, although at this time, Baghdad was flourishing. Subsequently, the Seljuk sultans, the Khwarezmshahi kings, and the Ismailis made matters worse.As the political situation became critical, the Abbasid caliphs were also economically affected and their agriculture, trade, and industry stagnated.After a great massacre in this city, the patriarchal rule was established and by the order of Holakokhan, Atamalek Jovini and his nephew ruled the city of Baghdad for twenty-four years, which influenced the development of this city and along with them Ghazan Khan, the Mongol ruler. It was not ineffective in reviving the glory of Baghdad.
Keywords: Baghdad, Abbasids, Economic situation, Seventh century, Mongols -
دوران رضاشاه را شاید بتوان نقطه ی عطفی در وضعیت کلیمیان ایران دانست. با روی کارآمدن رضاشاه، وضعیت زندگی اجتماعی کلیمیان تغییر یافت. بعد از پیروزی مشروطه طبق اصل برابری که در قانون اساسی گنجانده شده بود، تمام ایرانیان فارغ از مذهبشان، در برابر قانون یکسان بودند و این مسئله در ایجاد تحول در لایه های جامعه ی ایران، به خصوص اقلیت ها، مسئله ای مهم بود. پژوهش حاضر درصدد است با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر اسناد، به این پرسش پاسخ دهد که اصلاحات و اقدامات رضاشاه چه تاثیری در وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کلیمیان داشت؟ دستاورد این پژوهش نشان می دهد که اقدامات رضاشاه، پیامدهای مثبت و منفی در روند مدرن سازی برای کلیمیان داشت. اقدامات رضاشاه امکان جابه جایی طبقات جامعه ی کلیمی را از فرودستان شهری به طبقه ی متوسط فراهم کرد. در این دوره با آزادی نسبی، وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کلیمیان متحول شد.
کلید واژگان: کلیمیان، جایگاه اجتماعی، وضعیت اقتصادی، وضعیت فرهنگی، رضاشاهReza Shahchr('39')s era may be considered a turning point in the situation of the Iranian Jews. With the advent of Reza Shah, the social life of the Jews changed. After the victory of the constitution, according to the principle of equality enshrined in the constitution, all Iranians, regardless of their religion, were equal before the law, and this was an important issue in bringing about change in the layers of Iranian society, especially minorities. With a descriptive-analytical method and based on documents, the present study seeks to answer the question that what effect did Reza Shahchr('39')s reforms and actions have on the social, economic and cultural situation of the Jews? The result of this study shows that Reza Shahchr('39')s actions had positive and negative consequences in the process of modernization for the Jews. Reza Shahchr('39')s actions made it possible to move the classes of the Jewish community from the urban lower to the middle class. During this period, with relative freedom, the economic, social and cultural situation of the Jews changed.
Keywords: Jews, Social Status, Economic Status, Cultural Status, Reza Shah -
یکی از مسائل مهم در نظام زمینداری صفویان، چگونگی وضعیت اقتصادی و زیستی کشاورزان است که ابعاد آن چنانکه باید مورد مطالعه قرار نگرفته است. از این رو، باید دید که مهمترین عوامل تاثیر گذار بر وضعیت اقتصادی کشاورزان کدامند؟ چه تاثیری بر این وضعیت داشته و شرایط اقتصادی کشاورزان در این دوره چگونه بوده است ؟
برای بررسی پرسشهایی از این دست، چند عامل موثر در این رابطه، مانند مساله مالکیت خصوصی کشاورزان، چگونگی نظام مزارعه در روابط مالک و زارع، کم وکیف رژیم مالیاتی مورد مطالعه قرار گرفتند. بررسی تاثیر این عوامل نشان میدهد که اولا کشاورزان عادی نمیتوانستند خود مالک زمین شوند تا بیشتر از تولیدات خود بهره مند شوند. دیگر اینکه در نظام مزارعه نیز، در بهترین شرایط، حتی به نیمی از محصول هم دست نمییافتند. چنین وضع دشواری، همراه با فشار انواع مالیاتها و تحمیلات منجر به فقر روز افزون کشاورزان تا پایان دوره صفویان گردید.کلید واژگان: صفویان، کشاورزان، وضعیت اقتصادی، مالکیت، مزارعه، مالیاتOne of the most important issues in the Safavids landholding system is the economic situation of the farmers that its different aspects were not perfectly studied. Hence, the question is: what were the most important effective factors on the economic situation of the farmers? To answer this question, the most effective factors on the farmers economic conditions were investigated: The kind of their ownership, their conditions in the Contract of lease system, the taxs regime and the gratis services. The investigation of these factors shows that the farmers couldnt be owner of the land, and their share was -in the Contract of lease system- less than the half of the product. This difficult situation and pressure of forced taxes, brought about the poverty of farmers by the end of Safavids era.Keywords: Safavids, Farmers, Ownership, Economic conditions, Contract of lease, Tax system -
سکه هایکی از شاخص ترین داده های باستان شناختی برای مطالعه دوره طولانی اشکانی که اطلاعات کمی در ارتباط با آن وجود دارد به شمار می روند. تجزیه عنصری سکه ها و تعیین مقدار عناصر بکار رفته در آنها رابطه ی مستقیمی با وضعیت اقتصادی سیاسی دوره ی ضربشان دارد. در این پژوهش 12 نمونه سکه ی نقره یک درهمی مهرداد اول (نمونه های1-8) و مهرداد دوم (نمونه های9-12) بوسیله ی دستگاه XRF آنالیز شد. نتیجه ی آزمایش مذکور نشان داد که در دوره ی مهرداد اول مقدار نقره موجود در سکه ها بین 869/96 تا 863/90 درصد است. این میزان بالای نقره در سکه های این پادشاه اشاره به توان بالای اقتصادی اشکانیان دارد که نتیجه تصرف راه های تجاری بین النهرین و غنایم حاصل از غارت معابد غنی الیمایی بوده است. در آزمایش نمونه های مربوط به مهرداد دوم می بینیم که میزان نقره در سکه های این پادشاه از 671/95 تا 995/65 درصد در نوسان است. کاهش چشمگیر درصد خلوص نقره بکار رفته در سکه های اواخر حکومت مهرداد دوم را می توان در راستای استقلال گودرز، تسلط وی بر بابل و راه های تجاری آن و همچنین از دست رفتن شوش در اواخر حکومت مهرداد تفسیر کرد. با از دست رفتن این مناطق پر درآمد تجاری، پارتی ها در این برهه زمانی از لحاظ اقتصادی دچار مشکل شدند. بهمین خاطر ضرابخانه ها به دلیل کمبود منابع مورد نیاز، درصد نقره را کاهش داده و عنصر کم بهای مس را افزایش داده اند.
کلید واژگان: اشکانیان، وضعیت اقتصادی، مهرداد اول، مهرداد دوم، آنالیز سکه، XRFDue to the lack of enough information for studying the long period of Parthians, the coins are the best sources of information. There is a direct relation between elemental analysis of coins and the economic and political conditions at the period of their minting. In the current study, 12 silver coins including 8 samples from the period of Mitridat I and 4 samples from the period Mitridat II are analyzed using XRF. This test showed that at the period of Mitridat I the amount of silver in the coins was 90/863 to 96/869 percent. This large amount of silver in the coins indicates the opulence of Parthians which was the outcome of mastering the Mesopotamia trading path and pillages obtained by plundering the rich temples of Elimaid. The test on the samples of Mitredat II period reveals that the amount of silver in the coins varies from 95/671 to 65/995 percent. This significant reduction in silver content from last years of Mitriedat II period is the result of Gutares independence (who overpowered Babel and its trading path) and losing Susa. Losing these rich areas caused economic problems for Parthia ns at that period. Due to the shortage of silver, mints decreased the amount of silver used in the coins and replaced it with copper.
Keywords: Parthians, Economy, Mitridat I, Mitridat II, Coin Analyses, XRF
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.