زبان تبری
در نشریات گروه ادبیات و زبان ها-
مثل های مکتوب تبری اغلب به صورت مفرد در کتاب های تاریخ محلی ثبت شده اند و همگی به وقایع و حوادث تاریخی و حواشی جنگ و نبردهای تبرستان یا مازندران اشاره دارند. این موارد در تقسیم بندی مثل ها در دسته امثال با ریشه های تاریخی قرار می گیرند. زمان، مکان و اشخاص در این کهنه مثل ها معلوم و معین هستند. با اینکه این مثل ها در زمان خود و حتی تا سده های بعد نیز در میان مردم منطقه رایج بودند، اما هیچ کدام به شیوه نوشته شده به زمان معاصر نرسیدند و فقط در همان کتاب های تاریخی به ذکر مثل بودنشان اشاره شده است. درخصوص مثل های مکتوب تبری/ مازندرانی پیشینه مناسبی تاکنون نوشته نشده است. این موضوع در مدخل دانشنامه ها و مقدمه کتاب ها و مقاله های منتشرشده نیز مشهود است. اغلب کتاب های معاصر هم که به مثل های مازندرانی پرداخته اند از سر ذوق و میهن دوستی نوشته شده اند؛ بنابراین علی رغم اهمیت این گونه آثار منتشرشده این کاستی در همه آن ها مشاهده می شود. با توجه به شناخت نسبی از اهم آثار منتشرشده تاریخی و معاصر اکنون این گفتار سرآغازی بر رفع این کاستی است. روش پژوهش با توجه به ماهیت تاریخی مقاله به صورت توصیفی و روش گرد آوری اطلاعات نیز کتابخانه ای است.
کلید واژگان: زبان تبری، مثل، امثال تبری، پیشینه مکتوب، آثار معاصرTabari's written proverbs are often recorded as singulars in local history books, and they all refer to historical events and sidelines of the battles of Tabaristan or Mazandaran. These cases are classified as historical proverbs. The time, place and persons in these parables are known and definite. Although these proverbs have been common among the people of the region for several centuries, none of them reached the contemporary period and they exist only in the same historical books. Regarding the written parables of Tabari / Mazandarani, no suitable background has been written so far. This issue can be seen in the entry of encyclopedias and the beginning of published books and articles. Most of the contemporary books that deal with Mazandarani parables are written for taste and patriotism; therefore, despite the importance of such published works, this deficiency is observed in all of them. Considering the relative knowledge of the most important published historical and contemporary works, this study aims to fill this gap. Due to the historical nature of the article, the research method is descriptive and the method of collecting information is library.
Keywords: Tabari Language, Proverb, Tabari Proverbs, Written Background, Contemporary Works -
در زبان فارسی معیار، شناسه ها، معین، قیاسی و قاعده مندند؛ اما در زبان تبری، شناسه ها دارای گونه های مختلفی است که در موقعیت های واجی تغییر می کنند و شناخت آنها دقت بیشتری می طلبد. در زبان تبری هر شش شناسه، آشکار و تعداد آن در ماضی و مضارع یکسان است؛ به عبارتی در سوم شخص مفرد فعل ماضی، شناسه پنهان وجود ندارد.
این نوشتار کوشیده است تا شناسه های تبری و گونه های آن را در زمان های مختلف با مثال هایی در شعر بررسی کند.کلید واژگان: شناسه، زبان تبری، شرایط واجی، ماضی، مضارعVerb endings are specific, deductive, and systematic in standard Persian language. But unlike the Persian language, verb endings have different species and change on phonological positions in Tabari language, and their recognition requires more attention. Other issue is that each of six verb endings is clear and obvious in Tabari language, and the number of them is identical in past and future tenses; in other words, there is no hidden verb ending in the third singular person of past tense verb. While, the number of past and future verb endings is different in standard Persian language and there is a zero morpheme in third singular person.
This article has attempted to study the Tabaris verb endings and its species at different tenses. Thus, it has provided a sample in form of verse for each species and made it clear that the verb endings are obvious and the number of them is identical in past and future tenses contrary to Persian language.Keywords: Verb endings, Tabari language, Persian language -
در مقاله حاضر ساخت‌های موسوم به مجهول در گویش بابلی از زبان تبری بررسی می شود. ساخت مذکور در این گویش از اسم مفعول یک فعل متعدی یا یک گروه اسمی و فعل«bayyen» ساخته می‌شوند. ساخت مجهول همواره از مقوله‌های مورد بحث در زبانهای ایرانی است. هدف این پژوهش نیز بررسی وجود یا نبود این ساخت و در صورت وجود، چگونگی ساخت آن در گویش تبری است. به این منظور داده‌هایی بر مبنای شم زبانی یکی از پژوهشگران گردآوری شده و به روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. در این زمینه با استفاده از شواهدی چون وضعیت فعل«bayyen» در رابطه با پیشوند منفی‌ساز «ن-»(na) و ساختار صوری یکسان آن با افعال اصلی نشان داده‌ایم که فعل مذکور یک فعل اصلی سبک است. درباره عنصر غیر فعلی نیز شواهدی مانند پسوند تفضیلی «-تر» ((tar و وابسته پیشین «خله» (xale) حاکی از این است که عنصر غیر فعلی در این ساخت‌ها در واقع صفت است و گاهی نقش مسند دارد. مقایسه رابطه بین این دو جزء و ویژگی‌های افعال مرکب ذکر شده در دبیرمقدم (1376) و البرزی ورکی (1377) حاکی از آن است که ساخت مذکور مجهول نحوی نیست، بلکه جملات معلومی با محمول مرکب است. در این گویش جملاتی نیز یافت شد که ساختاری به صورت جمله معلوم دارند اما فاقد فاعل مشخصی اند. از این نظر این نوع جملات را که تنها از نظر معنایی مجهول به‌نظر‌می‌رسند، مجهول معنایی می نامیم.
کلید واژگان: گویش بابلی، زبان تبری، فعل سبک، مجهول نحوی، محمول مرکبThis article explores the structure of the so-called passives in Baboli dialect. A past participle or a noun phrase along with “bayyen” as a verb constitutes these structures. Using evidences like the position of negative marker “ne-” on “bayyen” and having the same structure as main verbs, we conclude that “bayyen” is a main light verb. Then getting benefitted from data like adjectival comparative suffix “-tar” and “xeylias” a premodifier for adjectives, we demonstrate that the elements preceding “bayyen” are in fact adjective and not verb. The analysis of the relation between these two elements in passives reveals that these elements combine to form compound verbs. Therefore, the so-called passives in this dialect are not passive; rather they are active sentences with complex predicates. Finally a different form of passive is diagnosed in this dialect which we call semantic passives. It means it has the structure of an active sentence but the subject of the sentence is not known. Therefore, it is passive just semantically.
Keywords: Baboli dialect, Light Verb, syntactic passive, complex predicate -
در این نوشتار جایگاه و عملکرد بعضی از «نقش نما»ها یا «نشانه های نحوی» که بیانگر نقش واژه در عبارتند در زبان تبری، بحث و بررسی شده است. در زبان تبری، حرف های اضافه برخلاف گویش معیار فارسی، پس واژه متمم سازند و گاه معانی مختلفی دارند. ترکیب های وصفی و اضافی برخلاف زبان فارسی معیار که «هسته آغازین» است، در زبان تبری «هسته پایانی» است. همچنین رفتار نحوی «را» اگرچه در فارسی امروز نشانه مفعولی است، در زبان تبری نقش های دیگری را نیز داراست. این نوشتار می کوشد با نگرش به تحول تاریخی، رفتار نقش نما های زبان تبری را در مقایسه با زبان فارسی بررسی کند.کلید واژگان: زبان تبری، نحو، نقش نماهاThe situation and operation of some "functional features" or "syntactic markers", represent the function of the word in phrase, are different between the Tabari language and the Persian language. Unlike the standard language, prepositions make the complement of post-word and sometimes have different meanings. Adjective and prepositional compounds are "final head" in Tabari language unlike the standard Persian language that are "first head". Although the syntactic behavior of
"ra" is objective marker in Persian today, it has the other functions in Tabari language too. This paper seeks to assess the behavior of the functional features in Tabari language compared to Persian language through the attitude of the historical evolution.Keywords: Tabari language, syntax, functional features
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.