صرف
در نشریات گروه ادبیات و زبان ها-
برای سرعت بخشیدن و آسانی انتقال و گسترش دانش، فرایندهای ذخیره و مبادله اطلاعات خودکارسازی می شوند. پردازش زبان طبیعی از محورهای این خودکارسازی است. زبان شناسان نظری می توانند در پیشبرد مطالعات پردازش زبان طبیعی نقش تاثیرگذاری ایفا کنند. آن ها باتکیه بر دستاوردهای مطالعات زبان شناختی می توانند با شناسایی شباهت های زبان ها به یکدیگر ابزاری را که متخصصان پردازش زبان طبیعی برای زبانی مشخص طراحی کرده اند، براساس شباهت برای زبان دیگری پیشنهاد دهند. به عبارتی، زبان شناسان نظری می توانند به تعمیم نتایج پژوهش های پردازش زبان طبیعی کمک کنند. در این مقاله، رویکردهای ستاک یابی زبان فارسی ازمنظر زبان شناسی نظری مطالعه و تحلیل شده اند. تحلیل صرفی از مراحل پردازش زبان طبیعی است که به صورت کلمه می پردازد. ستاک یابی نیز از مراحل اصلی تحلیل صرفی است که بر کاهش صورت واژه تصریف شده یا واژه مشتق تا رسیدن به ریشه یا ستاک تمرکز دارد. ازنظر زبانی، غنای صرفی، مسائل خط فارسی و منابع محدود باعث شده اند ستاک یابی در زبان فارسی به پژوهشی دشوار تبدیل شود. پیمودن این مراحل دشوار در گرو طراحی روش هایی کارآمد برای مولفه های خاص زبان فارسی است. پس از تحلیل رویکردهای مختلف ستاک یابی همچون رویکردهای ساختاری، آماری و یادگیری عمیق برای زبان هایی با مسائل مشابه مسائل زبان فارسی، ستاک یابی با استفاده از الگوی دنباله به دنباله برای زبان فارسی پیشنهاد می شود.
کلید واژگان: صرف، تحلیل صرفی، زبان فارسی، ستاک یابی، پردازش زبان طبیعی، پیش پردازش، الگوی دنباله به دنبالهThis article presents a review of stemming techniques for the Persian language, encompassing structural methods, statistical approaches, and lookup tables. In addition, we explore the potential improvement of Persian stemming by drawing insights from theoretical research and experimental results on languages sharing common challenges with Persian. Through a meticulous analysis, we propose the incorporation of Byte Pair Encoding (BPE) and Sequence-to-Sequence (Seq2Seq) models into the Persian stemming framework. This recommendation is rooted in the unique strengths of these methods, tailored to address Persian's intricate morphology, extensive loanword integration, and script diversity. BPE excels in capturing prevalent morphemes and managing out-of-vocabulary terms, while Seq2Seq models show promise in decoding implicit morphological rules and accommodating linguistic idiosyncrasies. In light of Persian's status as a low-resource language in need of advanced technological resources, we put forward a novel enhancement for Persian stemming. This enhancement leverages both BPE and Seq2Seq models within a unified NLP pipeline, signifying a promising path for further research in Persian language processing. By harnessing linguistic insights, this approach has the potential to contribute significantly to bridging the digital language divide for Persian.
Keywords: Morphology, Morphological Analysis, Persian Language, Stemming, Natural Language Processing (NLP), Pre-Processing, Sequence To Sequence Model -
این نوشتار بر آن است تا با بررسی و تحلیل رساله دستوری مفاتیح الدریه از مصطفی سیواسی (م 1240 ق) تصویری روشن از این رساله و رویکردهای نظری آن در زمینه صرف و نحو فارسی ارائه نماید. با توجه به این که مفاتیح الدریه از نخستین دستورهای متقدم به حساب می آید، شناخت آن برای دریافت پییشینه دستوری زبان فارسی و ارائه تصویری کامل تر از سیر تحول دستور تاریخی، بسیار سودمند است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی بر اساس منابع کتابخانه ای و از جمله نسخه های خطی، با بررسی و توصیف و تحلیل به سامان رسیده و الگوی دستوری این اثر در این پژوهش معرفی گردیده است. در نتیجه این تحقیق، آشکار می گردد که رساله مفاتیح الدریه تا حدود زیادی تحت تاثیر قواعد عربی بوده و از مقوله صرف و اشتقاق کلمات در فارسی فراتر نرفته است. نویسنده این رساله، ضمن بیان قواعد در هر یک از موضوعات صرفی به مثال هایی درخور موضوع مبادرت ورزیده است اما به واحد جمله و نقش آن در ساختار صرف و نحو فارسی توجهی نشده و در مبحث صرف نیز انواع کلمه بر سه نوع «اسم» و «فعل» و «حرف» انگاشته شده و در مبحث انواع فعل ماضی به سه مورد از انواع بسنده شده و در انواع مضارع نیز نوع مضارع التزامی و مضارع مستمر ملموس مورد توجه قرار نگرفته است. در ادامه به تقلید از صرف عربی برای امر فارسی، نوع امر غایب در نظر گرفته شده و به نوع فعل مستقبل با فعل کمکی خواستن هیچ اشاره ای نشده است.کلید واژگان: مفاتیح الدریه، زبان فارسی، صرف، مبانی دستوری، سیواسیThis article aims to provide a clear picture of this treatise and its theoretical approaches in the field of Persian grammar and syntax. Due to the fact that Mafatih al-Dariyyah is considered one of the earliest grammar books, knowing it is very useful for understanding the grammatical background of the Persian language and for providing a complete picture of the evolution of the historical grammar. This research was done by descriptive-analytical method based on library sources and including manuscripts by examining, describing and analyzing. Also the grammatical pattern of this work has been introduced in this research. As a result of this research, it becomes clear that the treatise of Mafatih al-Dariyyah was largely influenced by Arabic grammar and did not go beyond the mere category of derivation of words in Persian. The author of this treatise, while explaining the rules in each of the grammatical subjects, has taken examples that are suitable for the subject; However, the sentence unit and its role in the Persian structure and syntax have not been paid attention to. Considering conjugation, words are considered to be nouns, verbs, and letters. As far as past tense verbs are considered, three types are deemed enough.Also in present tense obligatory participle and concrete continuous participle have not been taken into consideration. Imitating the Arabic tense for the Persian imperative, the absent imperative type is taken into account, and there is no mention of the future verb type with the auxiliary verb of wanting.Keywords: Mafatih Al-Dariyyah, Persian Language, Conjugation, Grammar Basics, Sivasi
-
بهره گیری از علوم ادبی برای ورود به زبان قرآن و فهم صحیح پیام الهی ضروری است، پژوهش های انجام شده در دوره های مختلف نسبت به علوم ادبی، راه را برای بهره برداری بهتراز زبان قرآن و فهم پیام الهی هموار ساخته اند، بررسی تحولات سده اخیر حوزه علمیه قم در زمینه واژه شناسی زبان قرآن مورد اهتمام این پژوهش می باشد. برخی مفسران برای معنا شناسی دقیق واژگان قرآنی، از علوم لغت، صرف، نحو، بلاغت و... بهره جسته و بخش مستقلی با عنوان «اللغه و الصرف» به آن اختصاص داده اند، گرچه برخی علم صرف را به عنوان یک علم واقعی قبول نکرده و آن را نوعی ذوقیات نفسانی و استحسانات محافل علمی دانسته است. درعین حال روش معنا شناسی واژه های قرآنی آنان در تفسیر، تحول جدیدی در صد سال اخیرحوزه علمیه قم می تواند به حساب آید. برخلاف روش رایج درعلم صرف، برای شناخت لازم و متعدی راهکار جدیدی ارائه داده اند، در قواعد اعلال روش جدید مبتنی بر «تبعیت حرکت» یا «سکون حرف» زمینه ساز تحول بزرگی در قواعد اعلال می شوند. ارجاع معانی متعدد به یک معنا تحول دیگری در معنا شناسی است. با ارائه ملاک جدیدی برای اشتقاق کلمه (وجود دو وضع نوعی در ماده و هیئت هر کلمه)، بسیاری از معانی ارائه شده برای اشتقاقات لغوی و صرفی را باطل دانسته اند. در این پژوهش تحولات جدید سده اخیر حوزه در زمینه الگوی جدید معنا شناسی واژگان قرآن در تفسیر، بررسی می شود.
کلید واژگان: صرف، لغت، تفسیر، اعلال، علوم ادبی، لازم، متعدی، معنا شناسی -
متن های پهلوی از جمله متن های دوره ی میانه زبان های ایرانی غربی اند. این متن ها به خط پهلوی کتابی نگاشته شده اند و به دو دسته اصلی متن های دینی و غیر دینی تقسیم می شوند. بررسی این متن ها از جهت شناخت ویژگی های زبانی زبان فارسی میانه که پیشینه ی زبان فارسی دری و فارسی امروز است دارای اهمیت است. گذشته از آن، متن های فلسفی، حقوقی، فقهی و کلامی و مطالب باقی مانده در خصوص علوم پزشکی و جغرافیا و گیاه شناسی در لابه لای متن های فلسفی و کلامی و نیز دو متن خاص در مورد فرهنگ نگاری، ویژگی های زبان علم در ایران باستان را برای ما روشن می نماید.در این مقاله متن های دینکرد هفتم، پنجم و سوم و نیز دو متن فرهنگ پهلویگ و فرهنگ اویم ایوک و متن پازند شکند گمانیک از دید نحو ، صرف و معنی شناسی تاریخی مورد بررسی قرار گرفته اند و مثال هایی از هر مورد ذکر شده است. در پایان این نتیجه گیری مطرح شده است که زبان علم در ایران باستان چه ویژگی هایی داشته است.
کلید واژگان: متن های پهلوی، زبان شناسی تاریخی، زبان علم در ایران باستان، صرفPahlavi script. These texts have been classified in two groups: religious and nonreligious. Study of these texts is important from linguistics point of view. Among the philosophical, Juridical, scholastically texts of Pahlavi Literature we can find phrases of texts about medicine, geography, phytology, Astronomy, and so on. In this research, the texts of Dinkard III, V, VII, Frahang ōim ēwak, Frahang ī pahlavik, Pāzand text šekand Gumānīg have been investigated form (historical) linguistic point of view. in Pahlavi script. These texts have been classified in two groups: religious and nonreligious. Study of these texts is important from linguistics point of view. Among the philosophical, Juridical, scholastically texts of Pahlavi Literature we can find phrases of texts about medicine, geography, phytology, Astronomy, and so on. In this research, the texts of Dinkard III, V, VII, Frahang ōim ēwak, Frahang ī pahlavik, Pāzand text šekand Gumānīg have been investigated form (historical) l
Keywords: Pahlavi Texts, historical linguistics, Morphology -
زمینه و هدف
کتاب «قصه های مشدی گلین خانم»، مجموع 110 قصه از قصه های عامه مردم ایران، اثر الول ساتن است. این قصه ها با بنمایه های فرهنگی و ویژگیهای خاص زبانی در میان قصه های عامیانه، اثری بی بدیل است که تاکنون درمورد ویژگیهای سبک زبانی این قصه ها پژوهشی مستقل صورت نگرفته است. هدف این پژوهش، بررسی ویژگیهای سبک زبانی این قصه ها در سه سطح آوایی، لغوی و نحوی است.
روش مطالعهروش مطالعه در این پژوهش توصیفی تحلیلی است. پس از مطالعه در حوزه نثر فارسی، فرهنگهای عامه، دستور زبان تاریخی و کتابهای سبک شناسی، مطالب استخراج و دسته بندی شدند.
یافته هاویژگیهای زبانی قصه ها، کتاب را در حوزه سبک شناسی به اثری ارزشمند تبدیل کرده است. واژه های ترکی، فرنگی، ضرب المثلها، کنایات، باستانگرایی واژه ها، باستانگرایی نحوی، شیوه کاربرد افعال مرکب، فرایندهای واجی، عبارتهای فعلی به زبان گفتاری، هنجارگریزی دستوری، کاربرد ممیز، تکیه کلامها، شاخصها، تکرار، نوآوری واژگانی، مرکب اتباعی، فعلهای آغازی، سوگندها، دشنامها و... در این قصه ها نمایان است.
نتیجه گیریبا توجه به پیشینه زبان فارسی و با استفاده از واژه های کهنی که در گویشهای عامه مردم ایران وجود دارد، میتوان تا حدودی مشکلات واژه سازی و واژه گزینی زبان فارسی را حل نمود. همچنین میتوان به جای واژه های غیرفارسی که در زبان کاربرد دارند، از معادل آنها که در زبان عامه وجود دارد، استفاده کرد. این واژه ها میتوانند بعنوان پشتوانه زبان فارسی بشمار آیند و میتوان از این ظرفیت زبانی استفاده کرد. بعنوان نمونه، میتوان بجای کلمات مثانه (عربی)، معطل (عربی) کردن، قلاب (عربی)، قابلمه (ترکی)، کمد (فرانسوی)، باسکول (فرانسوی) به ترتیب از معادلهای فارسی آنها، آبگاه، لنگ کردن، چنگک، کماجدان، گنجه، بارکول و کلماتی از این دست که در این اثر وجود دارد، استفاده کرد.
کلید واژگان: سبک زبانی، قصه، ادبیات عامه، گویش، صرف، نحو، مشدی گلین خانمJournal of the stylistic of Persian poem and prose (Bahar Adab), Volume:15 Issue: 78, 2022, PP 81 -101BACKGROUND AND OBJECTIVES"The Stories of MaŠdi Galin Ḫānom" is a collection of 110 Iranian folk tales written by Elwell-Sutton. These stories, with their cultural themes and special linguistic features, are an irreplaceable work among folk tales, and no independent research has been done on the linguistic stylistic features of these stories so far. The purpose of this study is to investigate the characteristics of the linguistic style of these stories at three phonetic, lexical, and syntactic levels.
METHODOLOGYThe study method is descriptive and analytical. After probing the field of Persian prose, popular cultures, historical grammar and stylistic books, relevant data were extracted and categorized.
FINDINGSThe linguistic features of the stories have made the book a valuable work in the field of stylistics. Turkish and foreign words, folk proverbs and allusions, word archaism, syntactic archaism, phonological processes, colloquial verb phrases, grammatical aberration, application of classifiers, catch phrases, indicators, lexical innovations, rhyming reduplication, initiating verbs, oaths, insults, etc. are evident in these stories. At the phonetic level, there are assimilations with the least frequency and metatheses with the highest frequency.
CONCLUSIONAccording to the background of the Persian language and using the old words that exist in the popular dialects of the Iranian people, it is possible to solve the problems of word formation and word selection in the Persian language to some extent. It is also possible to use their equivalents in the vernacular instead of the non-Persian words used in the language. These words can be considered as a support for Persian language and this linguistic capacity can be used. For example, instead of the Arabic words like massaneh (bladder), moattal kardan (delay), qollab (hook), Turkish qablameh (pot), French commode (chest of drawers), French bascule (big weighing machine), their Persian equivalents such as abgah, lang kardan, changak, komajdan, ganjeh, barkool, and the like can be used respectively.
Keywords: Stylistics, Tale, Folk Literature, Dialect, Conjugation, Syntax, MaŠdi Galin Ḫāno -
این پژوهش به بررسی فرآیند انضمام در کردی اردلانی با تاکید بر بازشناخت ماهیت حوزه ای این فرایند در بستر جدال نظری نحوی - صرفی می پردازد. انضمام اسم یکی از فرآیندهای واژه سازی است که در صورت متعارف آن موضوع درونی اسمی به هسته فعل واژگانی منضم و سبب تشکیل یک فعل انضمامی می شود. بررسی داده های زبان کردی، که از پیکره زبان کردی آنلاین دانشگاه کردستان استخراج گردیده است، نشان از آن دارد که رویکرد نحوی نمی تواند تبیین مناسبی از انضمام اسم در این زبان به دست دهد؛ چرا که در کردی اردلانی می توان نمونه هایی از انضمام موضوع بیرونی به فعل را یافت که با مفروضات رویکرد نحوی مغایر است. به طور مشخص، انضمام موضوع بیرونی به فعل برآیند حرکتی تلقی می شود که در آن عنصر حرکت کننده بر رد خود حاکمیت ندارد. بر این اساس، حرکت موضوع بیرونی به سمت فعل «شرط گسترش» اشتقاق های نحوی را نقض می کند. این شرط کمینه گرایانه در حقیقت بخشی از محدودیت هایی را که در نظریه حاکمیت و مرجع گزینی توسط «اصل محدودیت حرکت هسته» تبیین می یافتند پوشش می دهد. در نتیجه، بر پایه مشاهدات تجربی و مفروض پنداشتن شرط گسترش در اشتقاق سازه های نحوی، واضح است که انضمام اسم به فعل در کردی اردلانی را فرایندی صرفی، و نه نحوی، قلمداد کنیم.کلید واژگان: انضمام، صرف، ساختار موضوعی، شرط گسترش، کردیThis study examines the process of incorporation in Kurdish with emphasis on recognizing the modular nature of this process in the context of syntactic-morphological theoretical debate. Noun incorporation is one of the morphological processes, in the normal case of which the internal subject of the noun is incorporated to the core of the lexical verb and causes the formation of a incorporated verb. Examination of Kurdish language data, extracted from the online Kurdish language corpus of university of Kurdistan shows that the syntactic approach cannot provide a proper explanation of the incorporation of nouns in this language; Because in Kurdish one can find examples of incorporation an external subject to a verb that violates the assumptions of a syntactic approach. Specifically, the incorporation of the external subject to the verb is considered the result of a movement in which the moving element has no government over its trace. Accordingly, the movement of the external subject towards the verb "Extension condition" violates syntactic derivations. This minimalist condition actually covers some of the limitations explained by the "head movement principle" in the theory of government and binding. Consequently, based on empirical observations and assuming the Extention condition in the derivation of syntactic constructions, it is logical to consider the incorporation of nouns into verbs in Kurdish as a morphological process, and not a syntactic one.Keywords: incorporation, Morphology, Argument Structure, Extension Condition, Kurdish
-
خوانش کتاب ها با دیدگاه انتقادی، یکی از بهترین شیوه های سوق دادن نویسندگان به سمت کاربردی سازی آثار و بهبود سطح علمی و آموزشی تالیفات آنهاست. بررسی و سنجش ساختاری و محتوایی اثر با معیارهای علمی و ارایه راه کارهایی برای رفع نواقص و افزایش اثربخشی مطالب کتاب، به نویسنده در ارایه هر چه بهتر محتوای علمی و آموزشی یاری می رساند. در این میان، نقد کتاب های درسی اهمیت ویژه ای دارد. از جمله این کتاب ها، می توان به آموزش صرف عربی اثر عبدالهادی فقهی زاده اشاره کرد. روش نویسنده در این کتاب روش استنباطی است؛ بدین صورت که ابتدا شاهد مثال ها را ذکر می کند و سپس قواعد را توضیح می دهد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی نقاط قوت و ضعف این اثر را از دو جنبه شکل و محتوا بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که کتاب در برخی درس ها به آن دسته از قواعدی که ضروری به نظر نمی رسد و گاهی در حاشیه قرار دارند، پرداخته است. همچنین، به مسیله معنا و ظرافت های
کلید واژگان: نقد، صرف، آموزش صرف عربی، عبدالهادی فقهی زادهReading books from a critical point of view is one of the best ways to lead authors to apply their works and improve the scientific and educational level of their writings. Structural and content evaluation of the work with scientific criteria and providing solutions to eliminate shortcomings and increase the effectiveness of the book, the author helps to provide better scientific and educational content. In this regard, textbook critique is of special importance, which can be referred to " Arabic inflection education" by Abdulhadi Feqhhizadeh. The author's method in this book is an inferential method in that he first mentions the examples and then explains the rules. Therefore, this descriptive-analytical method has examined the strengths and weaknesses of this work in terms of form and content and has concluded that the book address in some courses to those rules that do not seem necessary and even marginalized. It also does not address the issue of meaning and semantic subtlety in morphological forms and structures.
Keywords: Criticism, inflection, Arabic inflection Education, Abdolhadi Feqhhizadeh -
اصطلاح نامه دوزبانه فارسی- انگلیسی زبان شناسی تاکنون تدوین نشده است. اصطلاح نامه زبان شناسی در سازماندهی و نمایه سازی اطلاعات مدارک علمی، استاندارد سازی واژگان، جستجو و بازیابی اطلاعات در پایگاه های اطلاعات زبان شناسی و پژوهش های مرتبط با زبان شناسی و زبان شناسی رایانشی کاربرد دارد. مهم ترین چالش در تولید و تدوین اصطلاح نامه زبان شناسی دوزبانه فارسی- انگلیسی، طراحی نقشه مفهومی علم زبان شناسی است. یافتن معادل های مناسب در زبان فارسی برای اصطلاحات انگلیسی و نیز وجود دیدگاه ها و مکاتب گوناگون در حوزه این علم از دشواری های این پژوهش است. حضور متخصصان زبان شناس فارسی زبان در گرایش های مختلف زبان شناسی و وجود منابع متعدد انگلیسی و فارسی در حوزه علم زبان شناسی، همچنین برخورداری از دانش و تجربه طراحی نقشه های مفهومی و تدوین اصطلاح نامه برمبنای آن در پژوهشگاه ایرانداک، فرصت مغتنمی بود تا نقشه مفهومی علم زبان شناسی در سطحی عمومی طراحی و تدوین شود. این نقشه با استفاده از اصطلاحات انگلیسی و فارسی تخصصی در حوزه زبان شناسی و با توجه به تقسیم بندی های علم زبان شناسی طراحی شد تا در پروژه ای دیگر برمبنای آن، اصطلاح نامه زبان شناسی دوزبانه فارسی- انگلیسی تدوین شود.
کلید واژگان: اصطلاحنامه، نقشه مفهومی، آواشناسی، واجشناسی، صرف، نحو، معنیشناسیPersian-English bilingual linguistics thesaurus has not been developed yet. The linguistics Thesaurus is used in organizing and indexing scientific document information, standardizing vocabulary, searching and retrieving information in linguistic databases, and research related to linguistics and computational linguistics. The most important challenge in producing and compiling a Persian-English bilingual linguistics thesaurus is designing a concept map of linguistics. Finding suitable equivalents in Persian for English terms as well as the existence of different views and schools in the field of this science is one of the difficulties of this research. The presence of Persian language linguists in different fields of linguistics and the existence of numerous English and Persian sources in the field of linguistics, as well as knowledge and experience of designing concept maps and compiling a thesaurus based on it at Irandac Research Institute, was a great opportunity to designed and compiled a conceptual map of linguistics in a general level . This map was designed using specialized English and Persian terms in the field of linguistics and according to the divisions of linguistics, so that in other projects, a Persian-English bilingual linguistics thesaurus could be developed based on it.
Keywords: Thesaurus, Linguistics, Concept map, phonetics, Phonology, morphology, Syntax, Semantics -
زبان شناسی مطالعه علمی زبان است و توصیف زبان ها و شرح دانش ناخودآگاه اهل زبان از اهداف آن است. همه زبان های بشر از نظر ماهیت، شبیه به هم هستند و به دلیل نحوه پراکندگی سخنگویان و تحول تاریخی هر یک از آن ها، هر کدام دارای تنوعات گویشی و لهجه ای گوناگونی می باشند. هر زبانی دارای سه زیرساخت واج شناسی، صرف و نحو مخصوص به خود می باشد. در این پژوهش از اصطلاح زبان شناختی «گونه» که اصطلاحی خنثی است، برای اطلاق به گونه زبانی «کردلی» استفاده می شود. گونه کردلی جزو خانواده زبان کردی است که از شاخه زبان های ایرانی شمال غربی به شمار می رود. داده های این پژوهش با هدف توصیف واج شناختی نظام واجی، توصیف صرفی نظام واژگانی و توصیف نحوی نظام دستوری گونه کردلی از گویشوران کردلی ساکن شهر دهلران از توابع استان ایلام گردآوری شده اند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی ارایه می شود و روش تحقیق نیز به دو صورت کتابخانه ای و میدانی است. تحقیق میدانی به صورت مصاحبه رو در رو و پرسش و پاسخ با 12 نفر انجام شده است. داده ها با الفبای آوانگار IPA 2020 آوانگاری شده اند و تحلیل صرفی و نحوی پژوهش بر اساس کتاب دستور زبان فارسی 1 نوشته احمدی گیوی و انوری (1390) صورت می گیرد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که گونه کردلی دارای 9 واکه و 28 همخوان است و انواع فعل به جز فعل های دووجهی و فعل های غیر شخصی و انواع اسم، صفت، ضمیر، قید، شبه جمله و نقش نما و انواع جمله های خبری، پرسشی، عاطفی، امری، ساده و مرکب نیز در این گونه زبانی یافت می شوند.کلید واژگان: واج شناسی، صرف، نحو، ساختار هجایی، فرایندهای واجیLanguages have different dialects and accents due to the dispersal of speakers and their historical developments. Each language has its own three substructures of phonology, morphology and syntax. In this research, the linguistic term "variety" is used, which is a neutral term. Kordali variety belongs to the Kurdish language family. The data of this study were collected with the aim of phonological description of phonological system, morphological description of lexical system and syntactic description of grammatical system of Kordali speakers living in Dehloran city of Ilam province. This study is presented by descriptive-analytical method and the research method has been done in both library and field. Field research was conducted in the form of face-to-face interviews with 12 informants. The data were transliterated into the IPA2020 transliteration alphabet, and the phonology section was analyzed based on the Prague School of Phonetics. The morphological and syntactic analysis in this study is based on the book "The grammar of Persian language 1st". The results show that Kordali variety has 9 vowels and 28 consonants. All kinds of verbs except two-dimensional verbs and impersonal verbs, and all kinds of nouns, adjectives, pronouns, adverbs, pseudo-sentences and function words, as well as all types of declarative, interrogatives, expressive, imperative, simple and complex sentences are also found in this variety of language.Keywords: syllable structure, Morphology, phonological processes, kordali variety, syntax
-
فصلنامه نقد ادبی، پیاپی 53 (بهار 1400)، صص 33 -71
پژوهش های متعددی که در دهه اخیر به مطالعه سبک متون ادبی در لایه صرف روی آورده، به پیشبرد مطالعات سبک شناختی و رفتارشناسی تاریخی زبان فارسی چندان کمکی نمی کند. در نوشتار حاضر که به نقد و ارزیابی پژوهش های سبکی در حوزه صرف اختصاص یافته، 27 مقاله و پایان نامه نوشته شده در گروه های آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه های سراسر کشور بررسی و نقد شده است. یافته ها حاکی از آن است که این پژوهش ها با کاستی ها و خطاهای متعددی مواجه اند. «خطا در ادراک مفاهیم بنیادین حوزه صرف»، «مقوله بندی های همپوشان»، «قرایت نادرست متن و خطا در تشخیص نقش دستوری واژه»، «فقر در نگرش تاریخی به تحولات زبان»، «سردرگمی در تعیین راهبرد پژوهشی و ارایه الگوهای غیرضرور» و چندین عنوان ریزودرشت دیگر در شمار کاستی های این پژوهش هاست که برای مرتفع نمودن آن ها پیشنهادهایی نیز بیان شده است. خطاها و کاستی های بسیار موجب شده است بسیاری از پژوهش های مذکور به پیشرفت مطالعات سبک شناسی در لایه صرفی نینجامد و در شناخت تحولات تاریخی زبان فارسی نیز چندان محل اعتنا قرار نگیرد.
کلید واژگان: نقد، سبک ادبی، صرف، پیکره زبانی، ترکیب، اشتقاقNumerous studies in the last decade that have investigated the stylistic features of literary works in morphological layer do not help much in advancing stylistic studies and historical behavior of Persian language. In the present study, which evaluates the literature of stylistics in morphological layer, twenty-seven research papers and dissertations written in the Iranian departments of Persian language and literature of academia have been reviewed and critiqued. Numerous studies in the last decade that have investigated the stylistic features of literary works in morphological layer do not help much in advancing stylistic studies and historical behavior of Persian language. In the present study, which evaluates the literature of stylistics in morphological layer, twenty-seven research papers and dissertations written in the departments of Persian language and literature in Iran have been reviewed and critiqued. The findings indicate that these studies suffer several shortcomings, including: misunderstanding the basic morphological concepts, defining overlapping morphological categories, misreading texts and misidentifying the grammatical role of words, neglecting the diachronic behavior of Persian language, confusing research strategies and introducing unnecessary and redundant models and some other common mistakes. These problems are serious hurdles in the way of stylistic studies in morphological layer and also understanding Persian language changes. Finally, some suggestions have been made to address the aforementioned problems.
Keywords: stylistics, literary works, morphology, critical study, Persian language, literature, academia -
در زبان و ادبیات عرب گاه واژگان با الفاظ و اعراب متفاوت در معنایی واحد به کار می روند. از آن جایی که زبان قرآن نیز عربی است دیده می شود در آیاتی الفاظی در یک معنا وارد شده اند. شناخت هم معنایی واژگان در دست یابی به این واژگان در قرآن بسیار حایز اهمیت است و البته این اهمیت در بحث ترجمه بسیار خود نمایی می کند. آنجا که باید بررسی شود که مترجمان تا چه اندازه در شناخت این واژگان هم معنا و البته ارایه معنای درست آنها کوشا بوده و به درستی عمل نموده اند؟ این پژوهش به بررسی چهار واژه «طبع، ختم، غلف و صرف» در هم نشینی با واژه قلب می پردازد و معنای ارایه شده توسط مترجمان مورد نظر را بررسی می کند.
کلید واژگان: هم معنایی، ترجمه، طبع، ختم، غلف، صرفIn Arabic language and literature, sometimes words with different meanings and parsing are used in a single meaning. Since the language of the Qurchr('39')an is also Arabic, it can be seen that some words in different verses signify one and the same meaning. Knowing the synonymy of words is very important in achieving the meaning of these words in the Qurchr('39')an, and of course this importance is very evident in the discussion of translation. In the meantime, what is necessary is to what extent the translators have been diligent in recognizing these synonymous words, in presenting their correct meanings, and of course translating correctly? Accordingly, the present study has tried to examine the four words " Khatm, Tabe, Sarf and Gholf " in a descriptive-analytical method, in conjunction with the word Ghalb, and to examine and evaluate the meaning provided by the translators in question. The findings indicate that, firstly, knowing the words with the same meaning can be of great help in providing a correct translation of these words in different verses. Secondly, in the study of the synonymy of the words " Khatm, Tabe, Sarf and Gholf " it was obtained that these words in connection with the word Ghalb express a single meaning.
Keywords: Synonymy, translation, Khatm, Tabe, Sarf, Gholf -
هدف از پژوهش حاضر، بررسی روش های طبیعی واژه سازی در زبان ترکی آذربایجان می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با رویکردی علمی و با در نظر گرفتن تحلیل های آوایی، نحوی و معناشناختی انجام گرفته است. سامعی (2016)، انگاره نسبتا جامعی را در مورد فرآیند ترکیب و واژه سازی در زبان فارسی مبتنی بر کاربرد متغیرهای X و Y ارایه داده است که پژوهش حاضر درصدد بررسی و تبیین ساخت واژه و فرآیند واژه سازی در زبان ترکی آذربایجان بر اساس انگاره نظری فوق است. مدخل های واژگانی مورد نیاز پژوهش از طریق فرهنگ های لغت تک زبانه و دو زبانه معتبر جمع آوری شدند و الگوهای مختلف ساخت واژی با مطالعه دقیق واژگان شناسایی و معرفی شدند. قابلیت پیاده سازی الگوهای متفاوت در ترکیب ها و مدخل های واژگانی زبان ترکی آذربایجان مورد ارزیابی قرار گرفت؛ در برخی از آنها متغیر 'x' پیش تر قرار گرفته و در برخی دیگر متغیر 'y'. تحقیق حاضر، پس از مطالعه و بررسی ترکیبهای مختلف، با موفقیت، آنها را با زنجیره نحوی متناظرشان مورد مقایسه قرار داده است.کلید واژگان: ترکیب، ترکی آذربایجان، ساخت واژه، صرف، واژه سازیThe subject intended to study the general methods of natural word-forming in Azeri Turkish language. This study aimed to reach this purpose by analyzing the construction of compound Azeri Turkish words. Same’ei (2016) did a comprehensive study on word-forming process in Farsi, which was the inspiration source of this study for Azeri Turkish language word-forming. Numerous scholars had done various studies about this issue in different languages; however, Same’ei’s (2016) point of view and his application of variables like 'x' and 'y' were really attractive and considerable although absence of such study was quite visible to the Turkish language. Accordingly, this study considered 'x's and 'y's to represent the components of the compound words which were collected from reliable Turkish bilingual or monolingual dictionaries, ongoing dialogues, and grammatical sentences. Different pat- terns were introduced to show the structures of the recognized compound words. The compound words were assessed by the process, and also were contrasted considering their syntactical chain and have been analyzed by analogy of the words, as Same'ei (2016) did. Accordingly, the structural dif- ferences between the Azeri Turkish and Farsi languages were considered, and words structure were successfully analyzed with their components via the desired variables.Keywords: Azeri Turkish, Compounding, Morphology, word-formation
-
پژوهش حاضر تلاشی است برای بررسی مشخصه های تصریفی گویش طالقانی براساس الگوهای بویج (2005) در اسم، فعل، صفت و قید و پاسخ به این پرسش که آیا فرآیندهای واژه سازی در گویش طالقانی در قالب این قاعده ها قرار میگیرد. این پژوهش به صورت توصیفی– تحلیلی بوده و مشارکان پژوهش بیست نفر از گویشوران طالقانی روستای «کیاده» میباشند که بین سنین 30 تا 80 سال هستند و تمایز جنسی نیز لحاظ نشده است. گویشوران از سنین مختلف و شامل افراد بیسواد و تحصیل کرده میباشند. نتایج داده های تحقیق نشان میدهد که در گویش طالقانی برای اسم مشخصه های شمار (مفرد و جمع)، حالت (اضافی)، معرفگی وجود دارد و مشخصه جنس در این گویش متبلور نمیگردد. برای افعال مشخصه های زمان (حال، گذشته، آینده)، وجه (امری، التزامی، نفی، شرط، اخباری و پرسشی)، نمود (کامل و ناقص)، جهت دستوری (معلوم)، شخص (اول شخص، دوم شخص و سوم شخص) و شمار (مفرد و جمع) و برای اسم مشخصه های شمار (مفرد و جمع)، حالت اضافه و معرفگی مشخص گردید و مشخصه تصریفی درجه (تفضیلی) برای صفت و قید وجود دارد. تمام مشخصه های تصریفی گویش طالقانی در قالب الگوهای ارایه شده توسط بویج (2005) قرار میگیرند و الگوهای ارایه شده توسط بویج میتواند به عنوان ابزاری مناسب جهت تعیین مشخصه های تصریفی استفاده گردد. به دلیل اینکه این گویش نیز همانند بسیاری از گویشهای دیگر در معرض نابودی است و گویشوران کنونی آخرین نسلی خواهند بود که به این گویش صحبت میکنند، این تحقیق میتواند برای آیندگان و کسانی که به حوزه زبانشناسی علاقه دارند، مفید باشد.
کلید واژگان: صرف، تصریف، مشخصه تصریفی، قاعده تصریفی -
این پژوهش در تلاش برای بررسی روش های طبیعی واژه سازی در زبان ترکی آذربایجان است و با رویکردی علمی به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته است و در این راستا از رویکردهای آوایی، نحوی و معناشناختی حاکم بر این فرایند نیز غافل نبوده است. سامعی (2016) پژوهشی در مورد فرایند ترکیب و واژه سازی در زبان فارسی انجام داده است، که این انگاره، منبع الهام این پژوهش بر روی زبان ترکی آذربایجان بوده است. البته پژوهشگران، آثار علمی فراوانی در مورد ساخت واژه و فرایند واژه سازی در زبان های فارسی و انگلیسی ارایه داده اند؛ اما به نظر می رسد که نظر سامعی (2016) و کاربرد متغیرهای 'x' و 'y' از طرف ایشان قابل پیاده سازی بر روی زبان های دیگر از جمله زبان ترکی است. فقدان چنین پژوهشی را در زبان ترکی به وضوح می توان احساس کرد. پژوهش حاضر با بهره گیری از نظریه سامعی (2016) بر آن است که بتواند تحقیق مشابهی را در مورد زبان ترکی آذربایجان انجام داده و چگونگی فرایند ترکیب و واژه سازی زبان ترکی را بر اساس انگاره نظری سامعی تبیین نماید. الگوهای مختلفی معرفی شده اند که نکته اصلی مورد توجه در طراحی این الگوها، قابلیت پیاده سازی آن ها در ترکیب ها و مدخل های واژگانی زبان ترکی آذربایجان بوده است؛ در برخی از آن ها متغیر 'x' پیش تر قرار گرفته و در برخی دیگر متغیر 'y'، و این تقدم و تاخر در قرارگیری متغیرها با درنظر گرفتن ساختارهای واژگانی زبان ترکی بوده است. این پژوهش، واژه ها و ترکیب های مختلف را مورد واکاوی قرار داده و درست همانند اثر سامعی، آن ها را با زنجیره نحوی متناظرشان مقایسه کرده است. نتیجه تحقیق توانسته فرایند واژه سازی زبان ترکی را با نشان دادن متغیرهای واژه ساز در زبان ترکی معرفی نماید.کلید واژگان: ترکیب، ترکی آذربایجان، ساخت واژه، صرف، واژه سازیThe study intended to analyze the general methods of common word-forming in Azerbaijani Turkish language. The aim was to reach this purpose by examining the construction of compound Azeri Turkish words. Sameei (2016) did a comprehensive study on word-forming process in Farsi, which was the inspiration source of this study for Azeri language word-forming. Numerous scholars had conducted various studies about this issue in different languages; however, Sameei's (2016) point of view and his application of variables like 'x' and 'y' were really attractive and considerable, although the absence of such study was quite visible to the Turkish language. Accordingly, this study considered 'x'(s) and 'y'(s) to represent the components of the compound words collected from reliable Turkish bilingual or monolingual dictionaries. Different patterns were introduced to show the structures of the recognized compound words. The compound words were assessed by the process, and also they were contrasted considering their syntactical chain, as Sameei did. Of course, the structural differences between the Turkish and Farsi languages were considered, and words structure were successfully analyzed with their components via the desired variables. The researcher hoped the results of the study would be applicable to wide ranges of audiences, from interested people to people who work for media and those who are active in teaching, education, and cultural areas and also would define compounding and word-forming process in this language on the basis of Sameei's (2016) viewpoint.Keywords: Azeri Turkish, Compounding, Morphology, word-formation
-
فعالیت اصلی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با پیشرفت و توسعه کشور در زمینه های علمی همراه شده و بر این مبنا گروه های واژه گزینی به واژه های علمی و تخصصی پرداخته اند. طبق مصوبه سیصد و سی و یکم شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی، معادل یابی عبارت است از برگزیدن یک واژه یا عبارت یا صورت اختصاری در مقابل لفظ بیگانه. در این مقاله، به واژه های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی براساس رویکردهای صرفی و زبانشناختی و به منظور ارائه راهکارهای بهینه، جهت واژه گزینی و واژه سازی اصطلاحات پرداخته ایم. این مقاله، از نظر هدف، از نوع پژوهش های نظری است. روش تحقیق این مقاله به صورت تحلیل محتوا می باشد. اطلاعات و مواد اولیه آن به روش اسنادی و سندکاوی کتابخانه ای از کتب و منابع مرتبط گردآوری شده است که شامل کلیه واژه های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی دفتر اول تا سیزدهم (1395-1376) می شود. در این پژوهش، از شیوه تجزیه و تحلیل کیفی استفاده شده است. نتایج برگرفته از این پژوهش نشان می دهد فرهنگستان از تمام امکانات بالقوه و بالفعل واژه سازی در زبان فارسی بهره نبرده است و اینکه واژه سازی بر اساس صرف اشتقاقی، بیش از همه چاره کمبود واژگانی فارسی می باشد. بر اساس یافته های تحقیق از 42800 واژه مصوب با حذف مشترکات، حدود 188 واژه سرواژه، حدود 7 واژه ادغام، حدود 2663 واژه های قرضی، حدود 47 واژه مضاعف سازی و حدود 6700 واژه از راه های اصلی واژه سازی و بقیه ترجمه قرضی هستند و فرهنگستان زبان و ادب فارسی از قیاس و نوآوری برای ساخت واژگان استفاده نکرده است.کلید واژگان: زبان علم، واژه سازی، صرف، واژه های مصوب، فرهنگستان زبان و ادب فارسیThe main activity of Academy of Persian Language and Literature is accompanied with progress and development of country on the basis of the science and in this regard the terminology work groups have dealt with the specialized and scientific lexis. In this research we study approved terms of Academy of Persian Language and Literature based on linguistic and morphological approaches to present optimal ways for terminology work and word formation. The research is theoretical and the way of research is content analysis in method of qualitative analysis. The terms and the related data which are all the approved terms of Academy of Persian Language and Literature, thirteen note (1395-1376), which were collected in library method. The findings of the research revealed that Academy of Persian Language and Literature did not exploit of all potential and actual abilities of word formation in Persian language and word formation based on derivational morphology is the best solution for deficit of lexis of Persian language. The study showed from all the approved terms (32800), about 1310 loan word ( except for Arabic words and omitting the common words), about 17 terms reduplication( omitting the common words) and just 7656 terms ( omitting the common words) were formed from main ways of word formation and the rest of terms are calque and there is not any innovation in the approved terms of Academy of Persian Language and Literature.Keywords: science language, word formation, morphology, approved terms, Academy of Persian Language, Literature
-
گویش لمزانی در فاصله بین گویش پس کرانه ای استان هرمزگان؛ یعنی خانواده گویش های لارستانی و گویش کرانه های خلیج فارس؛ یعنی گویش بندری واقع شده است. گویش این شهر و بخش مهران از خانواده گویش های لارستانی است که به علت بکر ماندن منطقه، بسیاری از ویژگی های فارسی کهن در آن پویا و زنده است. یکی از جنبه های حائز اهمیت این پژوهش آن است که گویش لمزانی از یک سو به گویش های جنوب فارس؛ یعنی دری لارستانی تعلق دارد و از سویی دیگر، مردم این منطقه به عنوان آخرین گویشوران لارستانی با بندری زبان ها در ارتباط و تعامل مستقیم هستند و از این رهگذر، توصیف مشخصه های دستوری و صرفی این گویش می تواند در شناخت بهتر گویش های کرانه ای و پس کرانه ای هرمزگان سهمی بسزا داشته باشد. مواد زبانی و داده های گویشی این پژوهش، طی ده سال تهیه شده است و برای تلفظ صحیح و رفع خطاهای آوایی، از افراد کهن سال و میان سال کمک گرفته شده است و در نهایت، پژوهشگر با استفاده از شم زبانی خود به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته است. برآیند نهایی تحقیق نشان می دهد که تداول برخی ساخت های کهن فعلی، ویژگی ارگاتیو، نقش برجسته و تمایزی تکیه در تصریف افعال، وجود نداشتن ساخت آینده، استفاده از بن گذشته در ساخت حال مستمر و استعمال وندهای کهن فارسی، از مشخصه های این گویش است.کلید واژگان: گويش لمزاني، ساخت فعل، صرف، بن فعل، وندهاي فعليLemazani dialect is a mid-dialect between the one which is spoken in Hormozgan Province and it belongs to the Lârestâni dialect and it is related to the other one which is spoken in Persian Gulf and it belongs to the Bandari dialect .The dialect of this city and Rural District of Mehran belongs to the Lârestâni dialect, and as it is an intact area, many ancient Persian features is dynamic and active in this dialect. One of the most important aspects of research is not only the Lemazani dialect belongs to the ones in the Southern Persian Gulf (Dari Lârestâni) but also the people of this area as the last speakers of Lârestâni dialect are in the direct communication with Bandari speakers. Therefore, the description of grammatical and morphological features of this dialect leads to better understand the dialects of port cities and Hormozgan Province. This research has long used field research to gather data over 10 years. In order to better assess and improve the accuracy of the research, the researcher has used elderly inhabitants, and a number of speaker who were familiar with this dialect to check possible mistake. Finally, the researcher used his linguistic knowledge to analyze data. The final outcome of this study indicates that the usage of some ancient structure, ergative features, distinguished role of stress on inflection of verbs, lack of future tense, using past participle to make continuous tense and also using affixes of ancient Persian are the characteristics of this dialect.Keywords: Lemazani Dialect, structure, Inflection, root, affix
-
ساکنان فریدون شهر اصفهان به زبان گرجی تکلم می کنند که از زبان های قفقازی جنوبی است. این زبان در همزیستی با زبان فارسی به لحاظ واژگانی از آن تاثیر پذیرفته است. هدف از مقاله حاضر بررسی ساختواژی و تحلیل استعاری-شناختی رنگ واژه های زبان گرجی فریدون شهر در چارچوب معناشناسی شناختی و با تکیه بر آراء برلین و کی (1969) است. جامعه آماری این پژوهش میدانی همه گرجیزبانان ساکن فریدون شهر، و حجم نمونه شامل 10 گویشور است که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده‌اند. یافته ها نشان میدهد که تعداد اندکی از رنگ واژه ها به لحاظ ساختواژی بسیطاند و از این میان تنها شش رنگواژه، شامل thԑthri سفید، avi∫ (سیاه)، tslithԑli (قرمز)، tslɔnԑ (سبز)، qlithԑli (زرد) و lurǰi(آبی) رنگواژه های اصلی این زبان را تشکیل میدهند، در حالی که تعداد بیشتری از آنها، یعنی رنگواژه های غیراصلی، مشتق، مرکب و یا مشتق-مرکب هستند و اغلب از زبان فارسی قرض گرفته شده اند. علاوه بر این، برخی رنگ واژه های گرجی کاربرد استعاری دارند و یا در عبارات زبانی استعاری وارد می شوند و این عبارات غالبا دارای بار معنایی و عاطفی منفی هستند. گستردگی رنگ واژه ها در این زبان به واسطه اقلیم جغرافیایی، سبک زندگی اجتماعی و سادهزیستی گویشوران، نسبت به زبان فارسی اندک است.کلید واژگان: معناشناسی شناختی، رنگ واژه، استعاره، صرف، زبان گرجی فریدون شهرResidents of Fereidoun-shahr, Isfahan, speak Georgian language which is derived from the southern branch of the Caucasian languages. This language has been lexically affected by Persian while interacting and coexisting with it. The aim of this article is to examine the morphological structure of Georgian color terms of Fereidoun-shahr and provide a metaphorical-cognitive analysis of the terms in the framework of cognitive semantics and Berlin and Kay's (1969) study. The population of this field study included all Georgian speakers of the city and the sample consisted of 10 speakers who were chosen via accessible sampling. The findings reveal that a small number of the color terms are morphologically simple and only six of them, including thԑthri (white), ∫avi (black), tsˡithԑli (red), tsˡɔnԑ (green), qˡithԑli (yellow) and lurǰi (blue), make Georgian basic color terms while a great number of them, i.e. the non-basic ones, are complex, compound, or compound-complex and are mostly borrowed from Persian. Moreover, some of the Georgian color terms are metaphorical and/or are applied in metaphorical linguistic expressions which mostly carry negative semantic and emotional load. Due to the geographical location, social life-style and the simple way of living of the Georgian people, the number of their color terms, compared to that of Persian, is very small.Keywords: Cognitive Semantics, Color Terms, metaphor, morphology, Georgian Language, Fereidoun-Shahr
-
نظام صرفی زبان سمنانی نقش اساسی در رمزگذاری و بازنمایی معنی ایفا می کند. افعال سبک سمنانی دارای پیشوندهای اشتقاقی متنوعی هستند که هریک از آن ها سهم مهمی در بازنمایی معنی دارند. پرسش های اساسی پژوهش حاضر عبارت است از: پیشوندهای اشتقاقی اساسا چه نقشی در بازنمایی فضای معنایی افعال سبک در زبان سمنانی دارند؟ آیا پیشوندهای اشتقاقی در ایجاد تمایز معنایی درون هریک از ساخت های افعال سبک نقش ایفا می کنند؟ چه ارتباطی بین پیشوندهای اشتقاقی و جزایر معنایی افعال سبک وجود دارد؟ پیکره پژوهش شامل چند کتاب به زبان سمنانی، واژه نامه گویش سمنانی و گفتار 50 گویشور زبان سمنانی است که افعال سبک کردیون (kerd -iyún)، بتیون (b(e)-et-iyún) و بوکوآتیون(bū-kkūwātiyún) از این پیکره استخراج شده اند. داده های پژوهش نشان می دهد که پیشوندهای اشتقاقی افعال سبک مذکور نقش مهمی در بازنمایی جزایر معنایی دارند و درحقیقت نقش عمده چنین پیشوندهایی در حوزه بندی افعال مرکب است. همچنین نتایج پژوهش حاکی از آن است که در برخی موارد تشابه معنایی نسبی بین برخی پیشوندهای افعال سبک وجود دارد؛ اما با نگاه دقیق می توان دریافت که حتی در چنین مواردی پیشوندهای اشتقاقی افعال سبک باعث تدقیق تمایز معنایی می شوند. همچنین داده های پژوهش نشان می دهد که پیشوندهای افعال سبک نقش اساسی در انتخاب جزء غیرفعلی دارند و اغلب جزء غیرفعلی افعال مرکب تنها با یکی از مشتقات فعل سبک به کار می رود و موارد نادری را می توان یافت که جزء غیرفعلی با مشتقات یک فعل سبک به کار می رود؛ اما معنای آن ها متفاوت است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی کارکردهای پیشوندهای اشتقاقی افعال سبک کردیون، بتیون و بوکوواتیون در زبان سمنانی است.کلید واژگان: زبان سمنانی، افعال سبک، پیشوندهای اشتقاقی، فضای معنایی، جزایر معنایی، صرف، معنی شناسیSemnani is one of the genuine Iranian dialects which has many different features of ancient Iranian languages. The morphological system of Semnani language plays an important role in encoding and the representation of meaning. Light verbs of Semnani have various derivational prefixes. Each of these derivational prefixes has an important role in representation of meaning. The main questions of this research are: What are the functions of derivational prefixes in representing Semantic space of light verb constructions in Semnani language? Can derivational prefixes differentiate meaning in inner level of each light verb? What is the relationship between derivational prefixes and semantic islands of light verbs? The compound verbs in Semnani language have been made of two morphological mechanism, combination and incorporation. According to the semantic space of construction grammar, as a theoretical foundation of this research, and the study of semantic space in this theory, the researchers have investigated the textual corpuses which includes some books in Semnani language, the spoken text of 50 Semnani speakers and a glossary of Semnani dialect(Javaheri and PajumShariati, 1387). They found that Semnani consists of 335 light verbs. It also shows that token frequency of light verbs Kerd-iyún, Hā-kerd-iyún, Vā-kerd-iyún, Bū-kkūwāt-iyún and B(e)-et-iyún in order are 989, 433, 139, 312 and 229 items. So, the most productive light verb is Kerd-iyún. The method of this research is descriptive-analytical and corpus-based that consists of the glossary of Semnani dialect (Javaheri and PajumShariati, 1387), the book Semani Vaja, authored by Khalesi (1388), Peke Poor written by Andalib Semnani(1388), Learning Semnani Dialect authored by Pajum Shariati and Khalesi (1392) and the spoken texts of 50 Semnani speakers. Compound verbs that included Kerd-iyún, Bū-kkūwāt-iyún and B(e)-et-iyún have been extracted. No verbal items in compound verbs play a vital role in the formation of semantic space of light verbs. The result shows that compound verbs in Semnani language have special structures which consist of a non-verbal part and a light verb. Each light verb in this language has a derivational prefix. Every formal change in the structure would cause a change in the meaning. So, in Semnani language a change in derivational prefix of compound verbs would be followed by a change in the meaning of light verbs. As a result a derivational prefix in a light verb is a variant and the formation of a semantic island is in the hand of this prefix. The result also shows that derivational prefixes in Semnani light verbs indicate the semantic difference in each of light verbs and there is a direct relation between the semantic island of light verbs and derivational prefixes. In other words, each of derivational prefixes of light verbs indicates a special semantic island in the semantic space of each of light verbs. Indeed, there is a direct relation between the morphology and semantics in Semnani language. The main purpose of present research is to investigate the functions of derivational prefixes of light verbs such as Kerdiyn, Betiyn and Bukkuwatiyun in Semnani language.
-
هدف از این تحقیق، توصیف ساختمان تصریفی فعل فارسی براساس نظریه صرفی کلمه و صیغگان است. تلاش ما برای روشن کردن این مسئله است که صیغگان یا الگوهای تصریفی فعل در زبان فارسی چه ماهیت یا سرشتی دارند و نقش های چندگانه الگوهای تصریفی، مانند شخص و شمار چگونه از یکدیگر تفکیک و به طور شفاف بیان می شوند. برای رسیدن به این هدف، برمبنای کتابهای دستور زبان فارسی، جملاتی را استخراج کردیم و ساختارهای موجود در فعلهای این جملات را بررسی و تحلیل نمودیم. ساختارهای استخراج شده عبارتاند از: ساختارهای شخص و شمار، ساختارهای وصفی، ساختارهای جهتی، ساختارهای مصدری و ساختارهای وجهی. نتایج نشان دادند که با استفاده از روش کلمه و صیغگان، تناظر یکبهچند یا چندبهیک مشخصه های تصریفی فعل در زبان فارسی قابل تبیین است. مدل کلمه و صیغگان به این دلیل که در آن، به واژه به عنوان یک کل نگریسته میشود، با روش هایی چون عنصر و ترتیب و یا عنصر و فرآیند فرق دارد؛ زیرا در این روش ها، کلمات پیچیده ساختواژی و معنایشان را عمدتا به واسطه تقسیم آن ها به توالی از واحدهای مجزا بررسی می کنند. همچنین، روشن شد که صیغگان یا الگوهای تصریفی فعل در زبان فارسی ماهیت صرفی نحوی دارند و با قائل شدن به الگوی لایه ای برای فعل فارسی، نقش های چندگانه الگوهای تصریفی فعل فارسی از یکدیگر تفکیک می شوند. به این ترتیب، توجیه و تبیین ویژگی ها و مشخصه های فعل فارسی با استفاده از این مدل امکانپذیر میشود.کلید واژگان: صرف، فعل فارسی، تصریف، نظریه کلمه و صیغگانThe aim of this study is to describe the inflectional structure of Persian verbs based on the theory of Words and Paradigm. We aim to clarify the nature of paradigm or verb inflectional patterns in Persian and the way the multiple roles of inflectional patterns such as person and number can be separated and transparently expressed. Therefore, we extracted sentences from Persian grammar books and analyzed the structure of their verbs. These structures include Person and Number, Participle, Voice, Infinitive and Mood. Results showed that one-to-many or many-to-one correspondence of the inflectional properties of Persian verb can be described using Word and Paradigm model. This model is different from Item and arrangement or Item and Process models, due to the fact that words are considered as a totality for analysis .In the frame of the two mentioned models, words are divided into a sequence of discrete units. In addition, it became clear that the inflectional structures of the verb in Persian are of a morpho-syntactic nature and considering a layered structure for the verb helps to separate the multiple functions of the inflectional structure of Persian verb. Therefore it is possible to describe the characteristics of Persian Verb in the frame of Word and Paradigm model.Keywords: Morphology, Persian verb, inflection, Word, Paradigm Theory
-
هدف از نگارش این مقاله، شناسایی برخی از خصوصیات آوایی لهجه صنعاء و مقایسه آن با زبان عربی معیار است. لهجه صنعاء یا لهجه صنعانیه درواقع لهجه مردمان صنعاء پایتخت یمن است. این لهجه بهواسطه غلبه معمول لهجه پایتخت بر دیگر لهجه های یمن شاید به عنوان لهجه یمنی نیز شناخته شود. داده ها از طریق مصاحبه حضوری غیررسمی با دانشجویان یمنی به صورت فردی یا جمعی و مکالمه با افراد بومی در شهر صنعاء به عنوان سخنگوهای آن لهجه و همچنین مشاهده و شنیدن سخن آن ها و تجزیه و تحلیل کلامشان و با تکیه بر دیگر روش های تحقیقات میدانی گردآوری شده است. و در این مقاله تمرکز نویسندگان معطوف به بیان تغییرات آوایی در ضمایر و دستگاه های فعلی این لهجه است.کلید واژگان: زبان عربی، لهجه صنعاء، صنعانیه، صرف، نحوThe purpose of this paper is to identify some phonetic characteristics of Sanaani accent and to compare them with the Standard Arabic language. Sana''a dialect or accent Sanaaniye is the accent of Sanaa people¡ the capital city of Yemen. Perhaps by the influence of the accent of capital city on the other accents¡ this accent is known as Yamani accent¡ too. Data were collected through the methods of informal interviews by students of Sanaa university and other native people of Sanaa as Yemens spokespersons¡ and direct observation¡ collective discussions¡ analyses of personal documents produced within the group¡ self-analysis and other methods of field research. And in this article¡ authours focus is on the phonetic changes in pronouns and verbs in this accent.Keywords: Arabic Language, Accent of Sanaa, Sanaani, Morphology, Syntax
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.