جمعیت شناسی
در نشریات گروه علوم اجتماعی-
باتوجه به میان رشته ای بودن جمعیت شناسی و درنتیجه ماهیت مسایل مطرح در آن، درصورت اجرای تک روشی (پارادایم کمی یا کیفی) در زمینه ساختاربندی نظری، تحلیل داده ها با دو مشکل اساسی جمع آوری شواهد تجربی مناسب جهت ارزیابی مدل های تیوریکی مرتبط با زیرگروه های جمعیتی و مقایسه پذیر ساختن زیرگروه های جمعیتی در زمینه مسایل مورد بررسی مواجه خواهیم شد. از روش های کیفی برای حل اولین مشکل و از روش های کمی برای حل دومین مشکل استفاده می شود. در این مقاله، ترکیب رویکردهای کمی و کیفی به عنوان مناسب ترین راه حل جهت مقابله با این دو مشکل پیشنهاد می شود. به لحاظ فلسفی روش ترکیبی (Mixed Method) را می توان سومین پارادایم تحقیقی در کنار پارادایم های کمی و کیفی به شمارآورد.باتوجه به یافته های فراتحلیل پایاننامه های گروه جمعیت شناسی دانشگاه تهران (114 مورد)، بیشترین مطالعات جمعیت شناسی در حوزه باروری صورت گرفته است و به مراه مرگومیر و مهاجرت، 65 درصد از مطالعات را شامل میشود. کل پایان نامه ها به روش کمی (8/44% پیمایش، 6/52% اسنادی و 6/2% پیمایشی- اسنادی) صورت گرفته است و محققان جمعیت شناسی از روش های کیفی بهره ای نبرده اند. بر اساس یافته های پژوهش. با استفاده از روش های کیفی می-توان جهت تکمیل روش های کمی مرسوم جمعیت شناسی ازجمله برای مفهوم سازی در پیمایش ها و کمک به تحلیل و تفسیر بهتر یافته های پیمایش اقدام نمود.
کلید واژگان: پارادایم روشی، روش ترکیبی، جمعیت شناسی، مسائل جمعیتی- اجتماعی نوظهور، جمعیت شناسی ایرانGiven the interdisciplinarity of demography and the consequent nature of the issues raised therein, in the case of the implementation of a single (quantitative or qualitative paradigm) in the field of theoretical structuring, data analysis with two basic problems involves the compilation of appropriate empirical evidence for evaluation. Theoretical models related to demographic sub-populations and the comparability of demographic subgroups in the context of the issues under consideration. Qualitative methods are used to solve the first problem and use quantitative methods to solve the second problem. In this paper, a combination of quantitative and qualitative approaches is suggested as the most appropriate solution to deal with these two problems. Philosophically, the mixed method can be considered as the third research paradigm along with quantitative and qualitative paradigms. The results of meta-analysis of the dissertations of the Department of Demography of the University of Tehran (114 items), the largest Demographic studies have been conducted in the field of fertility, and together with mortality and migration, 65% of the studies are included. The total number of dissertations was quantitatively (44.8% survey, 52.6% documents and 6.2% survey-documents), and demographic researchers have not benefited from qualitative methods. Based on research findings. Using qualitative methods, it can be used to complete the conventional quantitative methods of demography, including conceptualizing in surveys and helping to better analyze and interpret survey findings.conceptualization of surveys, and to help to better analyze and interpret the survey findings.
Keywords: Methodology Paradigm, Methodology, Demography, Emerging Demographic-Social Issues, Iranian Demography -
امروزه کاربرد مدل سازی عامل محور به منظور تجزیه و تحلیل مسایل جمعیتی مورد توجه جمعیت شناسان قرار گرفته و جایگاه جمعیت شناسی در شناخت عمیقتر روندهای جمعیتی را ارتقاء بخشیده است . هدف از مقاله حاضر، بررسی سیر تکاملی جمعیت شناسی از ابتدا تا پیدایش و استفاده از مدل سازی عامل محور در مطالعات جمعیتی است. با مرور ادبیات موضوع، عدم توانایی پارادایم های جمعیتی در برقراری ارتباط بین سطوح خرد و کلان به عنوان یک محدودیت در تحلیل مسایل پیچیده جمعیتی روشن می شود. امروزه با توجه به توسعه ریاضیات و تولید نرم افزارها و پردازنده های قوی، مدل سازی عامل محور در بین جمعیت شناسان اهمیت ویژه ای دارد. سیاست گذاری مبتنی بر مدل سازی عامل محور به عنوان یک راهکار کارآمد با قابلیت تحلیل روابط بین سطح خرد و سطح کلان، احتمال تحقق اهداف دنبال شده به وسیله سیاست گذاریهای کلان را افزایش می دهد. این مقاله، با مرور سیر تکاملی پارادایم های مختلف و بیان ضرورت بهره گیری از رویکرد مدل سازی عامل محور در فرآیند تحلیل مسایل جمعیت شناسی، جایگاه مدل سازی عامل محور به همراه نقاط قوت وضعف آن در مقایسه با سایر پارادایم ها را بررسی و معرفی می کند. در پایان پیشنهاداتی برای استفاده از مدل سازی عامل محور در تحلیل مسایل جمعیتی ایران ارایه می شود.
کلید واژگان: مدل سازی عامل محور، پارادایم، سیاست گذاری، سطوح خرد و کلان، جمعیت شناسیApplication of the agent-based modeling in analyzing population issues has attracted the attention of demographers, and the status of demography in deeper understanding of population trends has been improved. The aim of this paper is to review the evolutionary path of demography from the beginning to the emergence and usage of the agent-based modeling in population studies. The literature review revealed the inability of demographic paradigms in connecting the micro and macro levels as one of the main limitations in the analysis of complicated demographic issues. Today, the agent-based modeling is of particular importance among demographers due to development of mathematics and production of powerful software and processors. Policy making based on the agent-based modeling is an efficient approach with the ability to analyze the micro- and macro-level relationships, increaseing the likelihood of achieving the goals pursued by macro policies. By reviewing the evolution of different paradigms and expressing the need to use the agent-based modeling approach in the process of demographic analysis, this article reviews and introduces the position of the agent-based modeling with its strengths and weaknesses in comparison with other paradigms. Finally, some suggestions for using the agent-based modeling in the analysis of Iran's demographic issues are presented.
Keywords: agent-based modeling, paradigm, Policy-making, micro levels, macro levels -
مطالعه و تخمین نوسان های جمعیتی استقرارهای عصر مفرغ شهرستان ورزقان مبتنی بر مطالعات قوم باستان شناسی
مطالعه جمعیت سکونتگاه های باستانی، امکان بازسازی مکانسیم های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع گذشته را فراهم کرده و افق های جدیدی از زندگی جوامع پیشین را به منصه ظهور می گذارد. پژوهش حاضر بر روی شهرستان ورزقان صورت گرفته که به لحاظ پژوهش های قوم باستان شناسی دارای ظرفیت های بسیاری است و لیکن تاکنون پژوهشی با هدف برآورد جمعیت در این منطقه صورت نگرفته است. پژوهش حاضر سعی دارد با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و رهیافت قوم باستان شناسی، بین الگوهای جمعیت پذیری استقرارهای امروزی شهرستان ورزقان و سکونتگاه های عصر مفرغ جهت تخمین جمعیت ارتباط منطقی ایجاد نماید. یعنی با انجام مطالعات میدانی، تخمین وسعت و جمعیت روستاها و اتراق های (اوباهای) عشایری و مقایسه با وسعت استقرارهای باستانی عصرمفرغ، جمعیت تقریبی آنها محاسبه گردد تا در نهایت بتوان به درک روشنی از تغییرات جمعیتی شهرستان ورزقان دست پیدا کند. بر این اساس تراکم جمعیتی شهرستان ورزقان 42 نفر در هکتار برآورد گردیده و تراکم جمعیتی استقرارهای عصر مفرغ به این صورت تقریب می گردد که در عصر مفرغ قدیم با مساحتی بالغ بر 8/3 هکتار، جمعیتی در حدود 160 نفر؛ عصر مفرغ میانی با مساحتی بالغ بر 7/12 هکتار، جمعیتی در حدود 533 نفر و عصر مفرغ جدید با مساحت 53/75 هکتار، جمعیت 3172 نفر در منطقه حضور و اسکان داشته اند.
کلید واژگان: شمال غرب ایران، شهرستان ورزقان، جمعیت شناسی، مطالعات قوم باستان شناسی، استقرارهای عصر مفرغThe study of the population of ancient settlements provides the possibility of reconstructing the political, economic, social and cultural mechanisms of past societies and shows a new perspective on the life of previous societies. The present study was conducted on the county of Varzeqan, which has significant capacities in terms of ethno-archaeological research. However, so far no research has been conducted to estimate the population in this area. The present study uses a descriptive-analytical method and an ethno-archaeological approach to estimate the population by establishing a logical connection between the population attraction models of modern settlements of Varzeqan and the Bronze Age sites. That is, calculating the approximate population by conducting field studies, estimating the extent and the population of villages and nomadic settlements, and comparing the extent of Bronze Age sites. This way, a clear understanding of the demographic changes in Varzeqan County can be achieved. Accordingly, the population density of Varzeqan county is estimated to be 42 people per hectare and the population density of Bronze Age settlements is estimated as follows: in the early Bronze Age, with an area of more than 3.8 hectares, a population of about 160 people; in the middle Bronze Age with an area of 12.7 hectares, a population of about 533 people; and in the late Bronze Age with an area of 75.53 hectares, a population of 3172 people were present and settled in this region.
Keywords: northwestern Iran, Varzaqan County, demography, Ethno-archaeological Studies, Bronze Age Sites -
اینکه زیبا بودن یک حسن است یکی از واقعیت های زندگی است. اگر بخواهیم آن را از نظر درآمد و یا بازار ازدواج مدنظر قرار دهیم، کسی که جذابیت بیشتری داشته باشد بهتر است. با توجه به تحقیقات روان شناختی که دلیل فایده داشتن زیبایی را توضیح می دهد، ما فرض می کنیم که افراد جذاب تر نسبت به افراد معمولی به گونه متفاوتی از فرصت های شبکه های اجتماعی بهره می گیرند و در نتیجه، شبکه های آن ها از ویژگی های مفیدتری برخوردار خواهند بود. همان طور که پیش بینی می شود، نتایج یکی از آزمایشات نشان داد که احتمال انتخاب افراد جذاب، نسبت به سایر افراد برای امور کارگزاری پرسودتر در شبکه ها در سایر مشاغل دیگر بیشتر است. ما در یک مطالعه تکمیلی و با اتکا بر اطلاعات عرضه شده توسط متخصصان جوان در شبکه، دریافتیم که بنا بر یافته های مطالعه 1، شبکه هایی که دارای افراد جذاب تری هستند از تراکم نسبتا کمتری برخوردارند. ما در مورد نتایج کار خود بحث می کنیم و همچنین بر نیاز به تحقیقات بیشتر در مورد عوامل تحت بررسی و البته احتمال وجود حق العمل که به طور بالقوه ای تاثیرگذار است- جذبه فیزیکی - تاکید می کنیم.
کلید واژگان: زیبایی، جذابیت فیزیکی، شبکه های اجتماعی، سرمایه اجتماعی، حفره های ساختاری، آزمایش، جمعیت شناسی -
از آنجایی که امکانات و امیدهای فراوان در عصر جدید پیش روی بشر قرارداده شده است، مسایل اجتماعی این عصر نیز متفاوت خواهد بود. امروزه بیشتر جمعیت کشورها، ازجمله کشور ما، در شهرها و کلان شهرها زندگی می کنند. این جمعیت شهرنشین با مسایل و آسیب های متنوع، گسترده و گاه آزاردهنده و دایمی روبه رو هستند. به طوری که می توان گفت، مسایل و آسیب های اجتماعی معاصر در شهرها ظهور و بروز پیدا کرده است. شهرتهران نیز به عنوان کلانشهری بزرگ بالطبع با چنین مسایلی روبرو است. از اینرو سوال تحقیق اینگونه مطرح است که وضعیت پراکنش فضایی آسیب های جرم زا درمناطق مختلف تهران چگونه است؟ برای جمع آوری اطلاعات از مراکز مختلف مرتبط با مسایل آسیب های جرم زا استفاده شده است و جهت ترسیم نقشه های مربوطه از مجموعه نرم افزاری Arc gis، نرم افزارArc map و نوار ابزار simbology استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد، نسبت پراکنش این آسیب ها در مناطق پایین شهری تهران، نسبت به سایر مناطق بیشتر است، پراکنش آسیب های جرم زا در تهران از الگوی خاصی تبعیت می کند و به سمت مناطق جنوب شهر افزایش می یابد، تراکم آسیب های اجتماعی به طور کلی در مناطق جنوبی شهر تهران بیشتر است و مناطق شمالی شهر آسیب های اجتماعی بسیارکمتری دارند.آنطورکه یافته ها نشان می دهد، در بین مناطق 22 گانه شهر، به ترتیب مناطق 4،5،7،8،9،10،13،11،16،21،19،17،18،12،15 بیشترین آسیب های اجتماعی و مناطق 1 و 2 و 3 و 6 و 22 شهر تهران، کمترین میزان آسیب های اجتماعی را داشته اند.
کلید واژگان: جمعیت شناسی، پراکنش فضایی، آسیب های اجتماعی، آسیب های جرم زا، شهرتهران -
نشریه علوم اجتماعی، پیاپی 41 (تابستان 1397)، صص 117 -138: در این تحقیق سعی شده است ، به تاثیر اشتغال زنان 49-15 ساله بر سطح باروری در شهر جهرم بررسی شود. وهمچنین عواملی دیگرازجمله تاثیر نوع مشاغل بر میزان باروری زنان ،تاثیر سطح تحصیلات زنان بر میزان باروری آنان ،بررسی میزان درآمد خانواده ها بر میزان باروری زنان و تاثیر سطح تحصیلات شوهر بر میزان باروری زنان در شهر جهرم بررسی شده است.
با استفاده ازروش پیمایشی وبا استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران ، تعداد 400 نفر از زنان 49-15 ساله را در سطح شهر جهرم به روش سهمیه ای انتخاب و اطلاعات مورد نظر را با استفاده از تکنیک پرسشنامه و گاه مصاحبه شفاهی از افراد نمونه جمع آوری داده هاصورت گرفته است.
بین اشتغال زنان ، نوع مشاغل ، سطح تحصیلات ، درآمد خانواده ها ، سطح تحصیلات شوهر و باروری رابطه وجود دارد و بر باروری تاثیر می گذارد…
باروری یکی از موضوعات مهم جمعیت شناسی می باشد. بررسی عوامل موثر بر باروری اشتغال تحصیلات زنان یکی از موضوعات مهم مورد بررسی می باشد که می تواند برمیزان باروری تاثیر بسزایی داشته باشدکلید واژگان: باروری، جمعیت شناسی، مشاغل، زنان، تحصیلات، جهرمIn this research I have tired to investigate the effect of womens emoloyment on fertility between the age 15-49 in jahrom.
On this basis the researcher have focused on five suppositions by applying the”chochran”sample evaluation formulae . About 400 women between the age 15-49 were chosen randomly in jahrom and the nacessary information was gathered by making interviews and questionaries fertility.
The results show that there are relationships between the employment of women, the types of their level of education, their income , the level of husd hards education the ferlility . All of them have effects on fertility
In means that:1-there is a meaning ful relationship between womens employment and the level of fertility.
2- there is a meaningful relationship between the type of womens job and the amount of their fertility
3- there is a meaningful relationship between the level of eaucation and their fertility.
4- there is meaningful relationship between the familes in come and the level of families fertility.
5- there is meaningful relationship between the level of hushands education and the amount fertility.Keywords: fertality, demagaphy, jab, wemon, eduction -
امروزه مساله ی عدم سازگاری چندهمسری با حقوق بشر به قدری طبیعی فرض شده که شاید اندک تصوری در بازخوانی مبانی این تعارض هم غیرمنطقی جلوه کند. از منظر بسیاری از اندیشمندان این حوزه، تامل در این خصوص دیگر فرضیه نیست تا محتاج اثبات باشد. لذا آن چه از نظر قوانین حقوق بشری و اسناد بین المللی به عنوان اصلی تماما قابل احترام مدام مورد استناد قرار می گیرد در بخش عمده ای ناظر به برابری حقوق زن و مرد است. در نوشتار حاضر از منظر جمعیت شناسی ضمن مفروض قلمداد کردن اصل فوق الذکر، میزان انطباق آن با فرضیه ی عدم سازگاری تعدد زوجات با حقوق بشر مورد بررسی قرار گرفته شده استکلید واژگان: اسلام، خانواده، حقوق بشر، جمعیت شناسی، عدالت، تعدد زوجات، چندهمسریNow days it is assumed that polygamy is inconsistent with human rights and it seems irrelevant to discuss and redefine this case. Some scholars believe this is not even a hypothesis that needs justification or confirmation. According to human rights and international laws this is accepted as a fundamental right and assumes the equality of man and women. With this presupposition in mind this paper will discuss the measure of conformity of polygamy with human rights.
-
امنیت، به مثابه یکی از پدیده های اساسی و بنیادین درزندگی اجتماعی است وازجمله نیازهای فردی و اجتماعی به شمار می رود. امروزه امنیت درتوسعه همه جانبه کشورنقش بسزایی داشته و احساس امنیت رشد وشکوفایی فعالیت های ارزشمند جامعه را در پی خواهد داشت. در دوره گذر و انتقال، قوانین، آداب و رسوم و مناسبت ها دستخوش تغییر و تحولاتی می گردد، به تبع آن سطح انتظارات مردم نیزتغییر می کند. به همین خاطر نحوه برقراری وارتباط و روابط اجتماعی نیز می بایست متناسب با تغییرات تحول یابد، سوال اصلی ما این است که آیا نحوه بر خورد پلیس بامردم می تواند در مشارکت آنان وبرقراری امنیت و کاهش جرائم نقش داشته باشد یا خیر؟ شهرستان گرمسار بعنوان جامعه آماری این پژوهش می باشد واز روش مشاهده مستقیم ومصاحبه استفاده شده و ابزارجمع آوری اطلاعات پرسشنامه دوربین فیلمبرداری وعکاسی می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. نتایج مطالعه حاکی از آن است که رمز موفقیت پلیس درکاهش جرائم وارتقاء سطح مشارکت مردم در برخورد مناسب باشهروندان می باشد. پلیس میتواند با نظم صحیح و بانزاکت و بارفتار خردمندانه اش درتقویت فرهنگ خودکنترلی و اگر کنترلی مردم نقش داشته باشد بگونه ای که شهروندان در نبود پلیس طبق ارزش ها، هنجارها وقوانین عمل نمایند.
کلید واژگان: امنیت، پلیس، جامعه، جمعیت شناسی، جهان بینی، خویشتن داریSecurity consider as the one of the basic phenomena in social life and part of individual and social needs. Security plays an important role in development. In transition period, some of the rules and social relations face with many changes so the levels of expectation of people change too. The basic question is that how can police behavior help to creation of security and reduction of crimes. The population society is Garmsar citizens who were selected through simple random sampling also direct observation, interview, questionnaiaire and camera are used to collect data. The findings show that police can be successful in reduction of crimes and improvement of participation due to the appropriate behavior with citizens. Police can behave based on rationality and orderly as people act according to their norms and rules in the absence of police, the matter that reinforce self-control in the society. -
یکی از امتیازات علم جمعیت شناسی این است که ذاتا چند رشته ای و حتی فراتر از آن یک علم بین رشته ای است که هدفش نه تنها توصیف پیامدها و نتایج تغییرات جمعیت است، بلکه برای درک مکانیزم هایی است ک این تغیییرات را اداره می کند. مطالعات جمعیتی مستلزم یک چهار چوب نظری است که دیدگاه های علوم مختلف اجتماعی را به هم پیوند و ترکیب نماید تا رفتارها را هم در سطح خرد و هم در سطح کلان و همچنین تاثیرات نهادی و فرهنگی بر روی رفتارها را در نظر گیرد. رویکرد جریان زندگی این چارچوب چند سویه را در مطالعات جمعیت شناختی ارائه می دهد.کلید واژگان: جریان زندگی، جمعیت شناسی، روش شناسی، بین رشته ای، مسیر گذر
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.