سامانه سپهتن

هدف این پژوهش، بررسی تاثیر سامانه پایش هوشمند تردد ناوگان حمل ونقل جاده ای (سپهتن) بر عملکرد کارکنان پلیس راه راهور ناجا می باشد.جامعه آماری این پژوهش، کلیه کارکنانی می باشد که در سطح کشور با سامانه سپهتن کار می کنند. این سامانه در 31 استان کشور در 200 پاسگاه بین شهری پیاده سازی شده و در هر پاسگاه، 5 نفر مشغول فعالیت با سامانه سپهتن هستند؛ لذا کل جامعه آماری، 1000 نفر می باشد که براساس فرمول کوکران، 278 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند و پرسشنامه برای آن ها ارسال شده است. روش پژوهش حاضر، توصیفی - پیمایشی، و همچنین از نظر هدف،  کاربردی می باشد. ابزار مورداستفاده در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه است. پرسشنامه شامل 24 سوال بوده و از مقیاس لیکرت 5 گزینه ای برای پاسخ سوالات استفاده شده است (1 کاملا مخالف تا 5 کاملا موافق)؛ تعداد 5 پرسشنامه برای 56 پاسگاه که از تردد بیشتری برخوردار هستند، ارسال گردیده است. پایایی کل پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 93/0 به دست آمده است. روایی پرسشنامه نیز توسط اساتید تایید شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون دوجمله ای در نرم افزار SPSS استفاده شده است که نتایج تحلیل این پژوهش نشان داد که سامانه سپهتن بر همه ابعاد عملکرد سازمانی (اثربخشی، کارایی، توانمندسازی و رضایتمندی) تاثیر مثبت و معناداری دارد.

این پژوهش از لحاظ هدف و ماهیت، کاربردی است؛ به این دلیل که پلیس راه راهور ناجا با همکاری سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای و با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی به منظور کنترل و نظارت بر سامانه » سامانه ای تحت عنوان ITS نحوه فعالیت و عملکرد ناوگان حمل ونقل عمومی بین شهری، با بهره گیری از نامیده می شود، طراحی و در پایان « سپهتن » که به اختصار « نظارت و پایش هوشمند تردد ناوگان حمل ونقل جاده ای سال 1395 روی تمام اتوبوس های ناوگان حمل ونقل عمومی برون شهری نصب کرده است. پس از گذشت یک سال از تاریخ استفاده از سامانه مذکور، ضرورت ایجاب می نماید تا بررسی گردد آیا سپهتن بر ایمنی اتوبوس های ناوگان حمل ونقل عمومی برون شهری تاثیر داشته است یا خیر؟ و اگر تاثیر داشته است، تاثیر آن چگونه بوده است؟ و میزان آن به چه اندازه بوده است؟ روش های گردآوری داده ها، توصیفی از نوع ارزیابی با استفاده از روش مقایسه ای دوجفتی اونس می باشد . جامعه آماری این پژوهش را کلیه تصادفات اتوبوس های ناوگان حمل ونقل عمومی برون شهری در سال های 1395 و 1396 تشکیل می دهد که داده های آن نیز به صورت تمام شمار و از طریق استخرا ج آمار و اطلاعات مربوط به گزارش و کروکی تعداد 893 فقره تصادف جرحی و فوتی اتوبوس های برون شهری که در فاصله یک سال قبل از اجرای طرح سپهتن و یک سال پس از اجرای کامل آن رخ داده، احصا شده است. علی رغم اینکه تعداد تصادفات فوتی اتوبوس (اعم از اینکه راننده اتوبوس مقصر باشد یا نباشد) ازلحاظ عدد مطلق در سال 1396 نسبت به سال 1395 افزایش داشته است؛ ولی میزان انجام تخلف منجر به تصادف فوتی، جرحی، تعداد متوفیان و مجروحان، توسط رانندگان اتوبوس، در بین مسافران، کاهش چشمگیری داشته است و این موضوع حکایت از تاثیرگذاربودن سامانه سپهتن بر رعایت مقررات رانندگی توسط رانندگان ناوگان حمل ونقل عمومی برون شهری داشته و سهم تقصیر رانندگان اتوبوس در وقوع سوانح رانندگی با کاهش موردقبولی روبه رو بوده است؛ سامانه سپهتن) باعث افزایش میزان ایمنی اتوبوس های ناوگان حمل ونقل عمومی برون شهری شده است.