قرآن کریم
در نشریات گروه علوم اجتماعی-
از بارزترین عوامل موثر در توسعه علوم انسانی ، تبیین روش شناسی است . این امر به پژوهشگر کمک می کند تا درک بهتری از چگونگی رویه مطالعات دینی و زمینه پرورش متون دینی پیدا نموده و از این گذرگاه می توان عوامل کشف و استخراج لایه های عمیق معنای آیات را ، در قالب سبک های جدید نیز فراهم کرد . مقاله خواستار این است که با استفاده از مسیر روش شناسی به بررسی ترجمه محمد یزدی وتوصیف سبک وی و همین طور به مبانی و اصول ترجمه ایشان بپردازد . محمد یزدی در ترجمه خود تلاش فراوان نموده تا جانب امانتداری را حفظ کند.و از زمانهای دور برای ترجمه روش هایی را بیان کرده اند، و همین طور ترجمه قرآن به زبانهای مختلف ، به خصوص به زبان فارسی ، که از دیرباز رایج بوده است .و به جهت گستردگی سواد عمومی ایرانیان و روی آوردن به مطالعه و توجه به معانی قرآن ، روند ترجمه روبه افزایش بوده و با استقبال گسترده مردم ایران مواجه گردیده است. ترجمه محمد یزدی از ترجمه های مشهوردردوران اخیر بوده ،که در تاسیس شیوه ترجمه امروزین مصحف شریف ، به نثر معیارو معاصر سهمی بسیارداشته ، و اما با بررسی اجمالی ترجمه قابل دریافت است که ، روش ترجمه وی ، وفادار - معنایی واحیانا تفسیری - آزاد وکنار آن توصیفی - تحلیلی بوده است .
کلید واژگان: قرآن کریم، ترجمه، محمد یزدی، روش شناسیOne of the most obvious factors affecting the development of the humanities is the explanation of methodology. This helps the researcher to gain a better understanding of the procedure of religious studies and the context of the development of religious texts, and through this passage, the factors of discovering and extracting the deep layers of the meaning of the verses can be provided in the form of new styles. The article seeks to use the methodological path to examine the translation of Mohammad Yazdi and describe his style, as well as the foundations and principles of his translation. Mohammad Yazdi has made great efforts in his translation to maintain the aspect of trustworthiness. And since ancient times, methods have been expressed for translation, as well as the translation of the Quran into different languages, especially Persian, which has been common since ancient times. And due to the wide spread of general literacy of Iranians and the turning to study and attention to the meanings of the Quran, the process of translation has been increasing and has been widely welcomed by the Iranian people. Mohammad Yazdi's translation is one of the most famous translations in recent times, and it has contributed greatly to the establishment of the modern method of translating the Holy Quran into standard and contemporary prose. However, by examining the translation briefly, it can be seen that his translation method was faithful-semantic and sometimes interpretative-free, and at the same time descriptive-analytical.
Keywords: Holy Quran, Translation, Mohammad Yazdi, Methodology -
هدف
این مقاله تلاش می کند با هدف تبیین نقش عملیات روانی دشمنان در مدیریت رسانه نسبت به ارائه راهکارهای مقابله ای از منظر قرآن کریم اقدام کند. به همین منظور با بررسی تکمیلی تمامی آیات شریفه قرآن، تعداد 1701 آیه در ارتباط با موضوع تحقیق از قرآن کریم استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
روش شناسی پژوهش:
این پژوهش با روش آمیخته انجام شده و در تحلیل کیفی بر اساس نظریه زمینه ای (گرندد تئوری) با کدگذاری از طریق نرم افزار مکس کیودا و در تحلیل کمی از جامعه آماری تحقیق مشتمل بر آیات شریفه قرآن کریم، تفاسیر مرتبط و همچنین 80 نفر از صاحب نظران استفاده شده و از نوع کاربردی است. روش گردآوری داده ها میدانی (پرسشنامه) و کتابخانه ای (اسناد و مدارک) است . برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزارهای اس پی اس اس و مکس کیودا استفاده شده است. به منظور استخراج آیات شریفه قرآن از جدول فراوانی توزیع کلمات قرآن بهره برداری شده است.
یافته هابر اساس یافته های مقاله حاضر اکثریت مطلق (87.36% جامعه نمونه) معتقد هستند که عملیات روانی دشمنان در مدیریت رسانه تاثیرگذار بوده و قرآن کریم راهکارهای متقن و مناسبی برای مقابله با آن ارائه کرده است.
بحث و نتیجه گیریاقداماتی از قبیل بصیرت افزایی، ارتقای علم و دانش، تشخیص اعتقادات رسانه ها، اتخاذ سیاست های جذب مخاطب، به کارگیری مناسب قلم و کلمه در مقابله با عملیات روانی دشمنان در فضای رسانه ای امروز بسیار موثر است.
کلید واژگان: قرآن کریم، رسانه، عملیات روانی، مدیریت رسانه، دشمن، شایعهObjectiveThis article aims to explain the role of enemy psychological operations in media management and to provide countermeasures from the perspective of the Holy Quran. For this purpose, a comprehensive review of all the verses of the Holy Quran was conducted, extracting and analyzing 1701 verses related to the research topic.
Research MethodologyThis mixed-method research utilized qualitative analysis based on Grounded Theory with coding through MaxQDA software, and quantitative analysis involving a statistical population consisting of the verses of the Holy Quran, related interpretations, and 80 experts. The research is applied in nature. Data collection methods included field (questionnaire) and library (documents and records) approaches. SPSS and MaxQDA software were used for data analysis. The frequency distribution table of Quranic words was used to extract the verses.
FindingsAccording to the findings, an absolute majority (87.36% of the sample population) believe that enemy psychological operations significantly impact media management, and the Holy Quran provides solid and appropriate countermeasures.
Discussion and ConclusionActions such as increasing insight, enhancing knowledge, identifying media beliefs, adopting audience attraction policies, and appropriately using words and phrases are highly effective in countering enemy psychological operations in today’s media environment.
Keywords: Holy Quran, Psychological Operations, Media Management, Enemy, Countermeasures -
تغییرات اجتماعی دگرگونی هایی است که با نوعی پیامد اجتماعی همراه بوده و موجب ایجاد تاثیرات منفی یا مثبت در کنش جمعی جامعه شود. الگوی مناسب تغییر اجتماعی باید بتواند سازوکاری جامع را برای تغییر اجتماعی و بهبود فضای سالم تا نیل به تکامل نسبی ارائه دهد. در قرآن این موضوع به مثابه سنتی الهی به طور ضمنی یا صریح مطرح شده و پژوهش حاضر درصدد است ضمن بررسی منظرهای مختلف، الگوی جامعی درباره تغییرات اجتماعی و پیامدهای آن را از آیات قرآن با روش توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع مختلف، به ویژه تفاسیر اجتماعی استخراج نماید. این الگو برخلاف الگوها و دیدگاه های یک سو نگر و ثنویت گرا که صرفا به ابعادی از پدیده ها توجه دارند، جهات همه جانبه ای برای حصول به مطلوبیت جامعه را مدنظر قرار داده که در آن پیوند و برهم کنش عمیقی میان تمام عناصر به عنوان شبکه ای منسجم برقرار می باشد. در تغییرات مورد نظر قرآن، کنشگر نه در مواجهه ساختارها، بلکه در تعامل با آن بررسی می شود؛ ذهنیت و عینیت، متلائم با یکدیگر هم جهت بوده، تغییرات دنیوی بدون توجه به فرجام اخروی آن بی معناست و امور انفسی و نیز علم حاصل از آن، هم ردیف امور آفاقی و علم مربوط به آن مورد عنایت است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که قرآن تغییرات را برایندی از عوامل و زمینه های متعدد و نه حسب انگاره های تک عاملی مدنظر دارد. در این عوامل، هدف از تغییر، تکامل انسان، امت و جامعه است که به دو جنبه درونی افراد و جنبه بیرونی آن در قالب اجتماعی توجه شده و تحقق این دگرگونی ها را از دو طریق قابل تحقق می داند؛ یکی از طریق پیامبر، که مسئولیت بیان پیام الهی و هدایت انسان را بر دوش دارد و جامعه را به سوی کمال مطلوب خود سوق می دهد، دیگری از طریق انسانی که از این پیام استقبال می کند و از لحاظ روحی دگرگون می شود.
کلید واژگان: جامعه، قرآن کریم، تحولات اجتماعی، تحولات فرهنگیSocial changes refer to transformations that are accompanied by social consequences, resulting in either positive or negative impacts on the collective actions of society. An appropriate model of social change should offer a comprehensive mechanism for facilitating social transformation and fostering a healthy environment leading to relative perfection. In the Qur’an, this concept is implicitly or explicitly addressed as a divine tradition (sunnah ilāhīyah). This study seeks to extract a comprehensive model of social changes and their consequences from Qur’anic verses through a descriptive-analytical method, drawing upon various sources, particularly social commentaries. Unlike reductionist and dualistic models that focus solely on specific dimensions of phenomena, the Qur’anic model considers all-encompassing aspects necessary for achieving societal well-being, emphasizing the interconnectedness of all elements within a cohesive network. In the Qur’anic framework of change, the agent is examined not in opposition to structures but in interaction with them; subjectivity and objectivity are harmoniously aligned, and worldly changes are meaningless without considering their ultimate consequences in the hereafter. Both internal aspects (anfusī) and their corresponding knowledge, alongside external aspects (āfāqī) and their related knowledge, are equally emphasized. The findings indicate that the Qur’an views changes as outcomes of multiple factors and contexts rather than through single-factor theories. The ultimate goal of change is the perfection of individuals, the community (ummah), and society, focusing on both internal and external aspects. This transformation is achievable through two pathways: one through the Prophet (peace be upon him), who bears the responsibility of conveying divine messages and guiding humanity toward ultimate perfection, and the other through individuals who embrace this message and undergo spiritual transformation.
Keywords: Society, The Holy Qur’An, Social Transformations, Cultural Transformations -
تضاد که از آن به کشمکش، تقابل و ستیز نیز تعبیر می شود؛ به معنای برخورد، مبارزه و نزاع بوده و حاکی از واقعیت های بیرونی و بیانگر رقابت ها، نزاع ها و درگیری هایی است که در زندگی اجتماعی بشر واقع می شود. از این جهت به عنوان یک پدیده اجتماعی مورد توجه اندیشمندان اجتماعی قرار گرفته است. جامعه شناسان تضاد را در کنش های فردی و نیز ساختارهای اجتماعی مانند: طبقات اجتماعی، منابع کمیاب و توزیع نابرابر اقتدار ریشه یابی می کنند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر واکاوی آن در قرآن به عنوان منبع معرفتی وحیانی است. این بحث با اتخاذ روش تفسیر موضوعی استنطاقی و تحلیل منطقی آیات بررسی شده است. نتایج نشان داد که تضاد ریشه فردی و اجتماعی دارد. ریشه فردی آن حب ذات و طبع استخدام گری انسان است، اما منشا اجتماعی آن، ریشه در ساختارهای اجتماعی مانند: بغاوت، افزون طلبی، استکبار، فساد و تبعیض منجربه کشمکش و نزاع اجتماعی دارد. همچنین باورها و ارزش های اجتماعی مانند حق و باطل، توحید و شرک، ایمان و کفر در تقابل قرار گرفته، پیروان آن دائما به نزاع می پردازند. بنابراین، پدیده تضاد صرفا متاثر از یک عامل انحصاری نیست، بلکه افزون بر تاثیر ساختارهای اجتماعی، عاملیت و انگیزه فردی در پیدایش آن نقش دارد.کلید واژگان: قرآن کریم، حب ذات، استکبار، فساد، ظلم، کفر، نظریه تضاد اجتماعی، عدالتConflict—also referred to as struggle, opposition, and contention—denotes confrontation, combat, and dispute, reflecting external realities and illustrating competitions, disputes, and clashes that occur within human social life. Consequently, it has garnered significant attention as a social phenomenon among social thinkers. Sociologists trace the roots of conflict to individual actions and social structures such as social classes, scarce resources, and unequal distribution of authority. This study aims to explore this concept in the Qur’an as a source of divine and epistemic knowledge. This discourse is examined through the method of thematic interpretation (tafsīr mawḍūʿī) and logical analysis of the verses. The findings reveal that conflict has both individual and social origins. Individually, it stems from self-love (ḥubb al-dhāt) and the human inclination for exploitation, while socially, it originates from structures like rebellion (baghy), greed, arrogance (istikbār), corruption (fasād), and discrimination, all of which lead to social conflict and disputes. Furthermore, social beliefs and values, such as truth and falsehood (ḥaqq wa bāṭil), monotheism (tawḥīd) and polytheism (shirk), and faith (īmān) and disbelief (kufr), inherently oppose one another, and their followers are in constant contention. Therefore, the phenomenon of conflict is not solely influenced by a single exclusive factor; rather, alongside the influence of social structures, individual agency and motivation also play a pivotal role in its emergence.Keywords: The Holy Qur’An, Self-Love, Arrogance, Corruption, Oppression, Disbelief, Theory Of Social Conflict, Justice
-
نشریه مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی، سال هفتم شماره 2 (پیاپی 29، تابستان 1403)، ص 75
جهاد یکی از مفاهیم کلیدی در اسلام است که در طول تاریخ تفاسیر مختلفی از آن ارائه شده است. در دوران معاصر، گروه های تکفیری تفسیری افراطی و خشونتآمیز از جهاد ارائه کردهاند که منجر به توجیه جنایت و ترور علیه مسلمانان و غیرمسلمانان شده است. هدف این مقاله نقد و بررسی دیدگاه جریان تکفیری به مفهوم جهاد از منظر قرآن است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است. بررسی آیات قرآن نشان میدهد که باید به چند نکته مهم توجه داشت: 1. تغییرات در مفهوم جهاد با پیشرفت زمان: شرایط عصر پیامبر و شیوه های جنگ در آن زمان با دوران معاصر به طور قابل توجهی متفاوت است. 2. هدف جهاد در قرآن: هدف جهاد در قرآن، ترویج اسلام به زور و اجبار نیست، بلکه دفاع از دین، جان و مال مسلمانان در برابر تجاوز و ستم است. پیامبر اسلام هیچگاه جنگی را برای گسترش اسلام آغاز نکردند و تمامی جنگ های ایشان جنبه دفاعی داشتند. 3. برداشت نادرست از آیات: جریان های تکفیری در تفسیر برخی آیات قرآن، به ویژه آیات مربوط به جهاد و انتحار، دچار اشتباه و سوء برداشت هستند. 4. نادیده گرفتن آیات صلح و رحمت: قرآن کریم سرشار از آیات صلح و رحمت است که بر همزیستی مسالمت آمیز و احترام به حقوق انسان ها تاکید دارند.
کلید واژگان: قرآن کریم، جهاد، جریان تکفیری، خشونت، ترور -
یکی از اصول مسلم در ارتباطات انسانی، به کارگیری قواعدی است که بهداشت روانی جامعه را تضمین کندوقسم عمده ای از تحقق بهداشت روانی رعایت اخلاق جنسی مخصوصا رعایت حجاب است. اهمیت موضوع حجاب و تاثیر و ارتباط آن با بهداشت روانی آنجا آشکار می گردد که شیطان در اولین رویارویی اش با انسان، تلاشی برای عریان نمودن او دارد تا وی را در موقعیت فشار روانی قرار دهد؛ لذا هدف از مقاله پیش رو که با روش مطالعه توصیفی تحلیلی صورت گرفته، پیگیری این نکته است که بین حجاب و بهداشت روانی ارتباطی تنگاتنگ برقرار است و اگر برخی به بهانه شعار زن، زندگی، آزادی در پی حذف حجابند، در حقیقت به دنبال افزایش فشار روانی بر جامعه هستند؛ اما تکیه بر واژه لباس در قرآن کریم از آن جهت است که این واژه در بررسی های صورت گرفته می تواند بار معنایی پوشش و آرامش را در خود داشته باشد. قرآن کریم در کنار اشاره به لباس به عنوان نماد پوشیدگی در انسانها، به نماد آرامش بخشی آن نیز توجه داشته است. در بررسی معناشناسانه، لباس (پوشاک) با ریشه "سکن" - به معنای آرامش - در یک حوزه معنایی قرار می گیرد؛ هم آیی این دو بیانگر ارتباط تنگاتنگ و اثر گذاریشان بر هم است. نتیجه اینکه حجاب در سیر تحقق خود بدون ارائه دقیق الگوهای کارآمد در بهداشت روانی - که تحت عنوان سطوح پیشگیری از آنها یاد می شود- امکان پذیر نیست؛ همچنین تحقق کامل بهداشت روانی در جامعه بدون در نظر گرفتن نقش کاربردی حجاب غیر ممکن است.
کلید واژگان: قرآن کریم، حجاب، بهداشت روانی، مفهوم لباسOne of the certain principles in human communication is the application of rules that guarantee the mental health of society, and a major part of achieving mental health is observing sexual ethics, especially observing hijab. The importance of the hijab issue is revealed when Satan, in his first encounter with man, tries to make him naked in order to put him in a position of psychological pressure; Therefore, the purpose of the upcoming article, which was carried out with the method of library studies, is to try to realize the theoretical foundations of hijab, which some are trying to remove under the pretext of the slogan of women, life, freedom and with the aim of increasing psychological pressure on the society. Relying on the word "clothes" is because this word can carry the meaning of covering and comfort. In addition to referring to clothing as a symbol of clothing in humans, the Holy Quran has also paid attention to its comforting symbol. In the semantic analysis, clothing is placed in a semantic field with the root "sakana" - which means relaxation; The combination of these two shows their close relationship and influence on each other. Based on this, hijab is not possible in the course of its realization without the accurate presentation of efficient models in mental health - which are referred to as prevention levels; It is also impossible to fully realize mental health in the society without considering the practical role of hijab.
Keywords: Holy Quran, Hijab, Mental Health, Concept Of Clothing, Communication, Mutual Influence -
هرچند توجه به دشواری های برگردان قرآن در همه دوره ها کم و بیش مطرح بود و مترجمان با آن بیگانه نبودند؛ ولی چون نقد ترجمه در دوره های پیشین رایج نبود، سختی های برگردان آیات چندان محور بحث نبود و توجه زیادی به آن نمی شد. امروزه که در همه عرصه های قرآن نهضت با شکوهی پدید آمد، توجه به دشواری های برگردان آیات هم جایگاه ویژه ای پیدا کرد و مطالب بسیاری درباره آن به نگارش درآمده است. یکی از این مطالب توجه به لغزش هایی است که برای برخی مترجمان پدید آمد و گاهی ترجمه های نادرستی عرضه می کنند. در مقاله حاضر که همانند مقاله قبل به روش تحلیلی انتقادی تدوین شده است، نمونه های دیگری مورد بررسی قرار می گیرد.
کلید واژگان: قرآن کریم، برگردان قرآن، دشواریهای ترجمه، لغزشهای مترجمانAlthough the challenges of translating the Quran have been acknowledged to some extent throughout history, and translators have not been entirely unfamiliar with them, the difficulties of rendering Quranic verses into other languages were not a major focus in earlier periods due to the lack of a tradition of translation critique. However, in recent times, a grand movement in all fields of Quranic studies has emerged, bringing special attention to the challenges of translating Quranic verses, and a significant amount of work has been written on this subject. Among these writings is the focus on the errors made by some translators, which have sometimes resulted in incorrect translations. The present article, like the previous one, has been compiled using an analytical-critical approach and examines additional examples.
Keywords: Holy Quran, Quran Translation, Translation Challenges, Translator Errors -
برگردان قرآن به هر زبانی که باشد با دشواریهای فراوانی همراه است و مترجم قرآن باید با شناخت کافی از این دشواریها، و با آگاهی کامل از فنون ترجمه، و به دور از هر گونه شتاب و تعجیل به ترجمه اقدام نماید. بی توجهی به این دشواریها یا کم اهمیت دیدن آن، لغزشهایی را موجب می شود که در آستان قرآن روا نیست. بخشی از این دشواریها و پاره ای لغزشها در مقال کنونی که به شیوه تحلیلی-انتقادی عرضه می شود، مورد بررسی قرار می گیرد تا بیش از پیش بر اهمیت موضوع تاکید شده باشد.کلید واژگان: قرآن کریم، برگردان قرآن، دشواریهای ترجمه، لغزشهای مترجمانTranslating the Quran into any languages involves numerous challenges. A Quran translator must undertake the translation with a full understanding of these challenges, complete knowledge of translation techniques, and avoid any haste. Neglecting or underestimating these challenges can lead to errors that are not befitting for the Quran. This article, presented through an analytical and critical approach, examines some of these challenges and errors to emphasize the significance of the topic.Keywords: The Holy Quran, Quran Translation, Translation Challenges, Translator Errors
-
موضوع «حضور اجتماعی زنان» از دیرباز در معرض تفاسیر گوناگونی قرار داشته است. با وجود دیدگاه های متحجرانه از یک سو و دیدگاه های فمینیستی از سوی دیگر، امام خمینی (ره) و آیت الله خامنه ای به عنوان رهبران انقلاب اسلامی، حضور اجتماعی زنان را تایید کرده، آن را یک تکلیف می دانند. همچنین از آنجا که آموزه های اسلامی به دلیل اتصال به وحی، تنها منبع صالح برای ترسیم حقوق و وظایف انسان هستند، ایشان با شناخت عمیق از این آموزه ها، به دور از افراط وتفریط و با آگاهی کامل از مقتضیات زمان، با تاکید بر این حضور نقش آفرین، الزاماتی برای آن قائل هستند. این الزامات در دو دسته کلی قابل تقسیم است: 1) اولویت و تقدم نقش زن در خانواده (که در مواردی مثل نیاز ضروری به تخصص خاص یک بانو، این اولویت هم تحت تاثیر قرار می گیرد)؛ 2) مراعات حریم جنسیتی. این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش بوده است که «آثار تبرج زنان بر حضور اجتماعی آنان چیست؟» و با توجه به اینکه در گفتمان انقلاب اسلامی، رعایت عفت، در هر حرکتی برای دفاع از حقوق زنان، اصلی بنیادین است، به دنبال تایید و اثبات حضور اجتماعی زنان در اسلام و بررسی دسته دوم الزامات، با تکیه بر مسئله تبرج بوده و با استناد به آموزه های اسلامی، ممنوعیت تبرج و انواع آن را تبیین و اندیشه های امامین انقلاب اسلامی را در باب حضور اجتماعی زنان با عدم تبرج تشریح کرده است.
کلید واژگان: حضور اجتماعی زن، عفت، تبرج، قرآن کریم، امامین انقلاب اسلامیThe topic of "social presence of women" has been exposed to various interpretations for a long time. In spite of petrifying views on one side and feminist views on the other, Imam Khomeini (RA) and Ayatollah Khamenei as the leaders of the Islamic Revolution have confirmed the social presence of women and consider it a duty. Also, since Islamic teachings are the only valid source for delineating human rights and duties due to their connection to the revelation, he, with a deep knowledge of these teachings, far from extremes and fully aware of the requirements of the time, emphasizing this role-playing presence, They have requirements for it. These requirements can be divided into two general categories: 1) the priority and priority of the role of women in the family (which is also affected in cases such as the essential need for a woman's special expertise); 2) respecting gender privacy. This article has tried to answer the question, "What are the effects of women's socialization on their social presence?" And considering that in the discourse of the Islamic Revolution, observance of modesty is the fundamental principle in any movement to defend women's rights, seeking to confirm and prove the social presence of women in Islam and examining the second set of requirements, relying on the issue of Tabarj and with Citing Islamic teachings, he has explained the prohibition of veiling and its types and explained the thoughts of the imams of the Islamic Revolution regarding the social presence of women without veiling.
Keywords: Social Presence Of Women, Chastity, Tavraj, Holy Quran, Imams Of Islamic Revolution -
از دیدگاه جان فیسک دو مکتب عمده را در مطالعات ارتباطی می توان تشخیص داد: مکتب فرایندی که ارتباط را همانا پیام می داند و بر اهمیت فرستنده تاکید می کند و مکتب نشانه شناختی که ارتباط را به منزله تولید و تبادل معانی در نظر می گیرد و بر اهمیت مخاطبان تاکید دارد. خود فیسک از اصحاب مکتب نشانه شناختی است ولی با این وجود، معتقد است که جهت فهم بهتر ارتباط، می بایست تلفیقی میان دو مکتب مزبور شکل گیرد. بر همین اساس، نگارنده این نوشتار نیز معتقد است که در مطالعه متون دینی در اسلام، هیچ یک از دو مکتب فرایندی یا نشانه شناختی به تنهایی نمی توانند کارآمد باشند و در نتیجه، در نوشتار حاضر با تحلیل محتوای قرآن کریم به بررسی ویژگی های ارتباط در این متن دینی پرداخته و شواهدی ارائه کرده که نشان می دهند جهت فهم ویژگی های ارتباط در این کتاب مقدس، رویکردی تلفیقی مورد نیاز است که بتواند دو مکتب فرایندی و نشانه شناختی را به هم نزدیک کند و از مفروضه های هر دو مکتب استفاده نماید. مکتب جدید را بر مبنای مفروضاتش می توان «مکتب اسلامی ارتباط» نامگذاری کرد.کلید واژگان: جان فیسک، مکتب فرایندی، مکتب نشانه شناختی، مکتب اسلامی ارتباط، قرآن کریمJohn Fiske assumes two main schools in the study of communication: The Process School that sees communication as the transmission of messages and also emphasizes on senders’ importance, and The Semiotic School that sees communication as the production and exchange of meanings and also emphasizes on readers’ importance. Fiske himself He is one of the theorists belonging to the semiotic school, but despite this, he believes that in order to better understand the communication, a combination between the two mentioned schools should be formed. Therefore, I also believe that in study of religious texts in Islam, none of these schools can be separately efficient. So, in this article, by content analysis of Holy Quran, I have study the communication in this religious text and I have present some evidences which show that, to understand the communication in such cases, we need an approach that can brings these two schools closer together, in order to use their assumptions altogether. The new school can be named "Islamic School of Communication".Keywords: John Fiske, The Process School Of Communication, The Semiotic School Of Communication, The Islamic School Of Communication, Holy Quran
-
سوال از چیستی جامعه، پرسشی است که فلسفه علوم اجتماعی متکفل پاسخ به آن است. در طول تاریخ دانشمندان زیادی در پی جواب درخور به این پرسش بوده اند؛ اما توفیق و توافق چندانی نیافتند. متفکران مسلمان نیز درصدد برآمدند از راه انتزاع از حقیقت بیرونی و شناخت واژه های متناظر جامعه در قرآن کریم و شناسایی ویژگی های آن واژگان، به تبیین ماهیت جامعه بپردازند، اما این راه نیز چندان که باید مسئله را حل نکرده است. قرآن کریم مابه الاشتراکی که موجب پدیدآیی جامعه می شود را در واژه «ولایت» خلاصه نموده و نوعی رابطه عرضی را بین افراد، بر پایه ایمان یا کفر و کنش های مطابق با آن ها، ذکر می نماید که در این پژوهش از آن با عنوان ولایت جمعی یادشده است. نوشتار حاضر که با روش اسنادی و با رویکرد توصیفی تحلیلی و با روش تفسیر استنطاقی به رشته تحریر درآمده، در تبیین چیستی جامعه معتقد است که اولا قرآن ماهیت جامعه را معنوی ذکر می کند و وابسته به جغرافیا، قبیله، نژاد و زبان نمی داند و ثانیا ازنظر قرآن کریم جامعه به مجموعه ای از انسان ها اطلاق می شود که بر یکدیگر ولایت جمعی مبتنی بر بینش و کنش های منطبق بر ایمان یا کفر داشته باشند.کلید واژگان: جامعه، قرآن کریم، متفکران مسلمان، ولایت، ولایت جمعیThe fundamental issues of a knowledge are often answered and explained in the philosophy of that knowledge. The question of the essence of the society is also a question that the philosophy of the social sciences is concerned. Throughout history, many scientists have sought to answer this question, but little has been achieved. Muslim scholars have also sought to explain the essence of society by identifying the relevant words in the Holy Qur'an and identifying the characteristics of the words, but this does not seem to be useful either. This article, while explaining and criticizing the definitions of society from the perspective of Qur'anic thinkers, seeks to find out the definition of society from the perspective of the Holy Qur'an. The Holy Qur'an summarizes the common point which leads to the emergence of society in the word of “Wilayah” and mentions a kind of transcendental relationship between individuals based on faith or infidelity and their related actions, referred to in this study as social guardianship. The present article, which has been documented in a descriptive-analytical and inferential way with an inferential interpretation method, argues that in explaining what society is, the Qur'an first considers the essence of society spiritual and not dependent on geography, tribe, race, and language and secondly, according to the Holy Qur'an, society refers to a set of human beings who together have a social guardianship based on vision and actions consistent with faith or disbelief.Keywords: Essence, Holy Quran, Muslim Thinkers, Society, Social Guardianship, Vilayah
-
مسئله امنیت اجتماعی از دیرباز در جوامع بشری مطرح و در جنگ های امروزی ضمن استفاده از شیوه ها و شگردهای مختلف رزمی به شکل سخت تلاش می گردد با به کارگیری مستمر روش های نرم و با بهره گیری از ابزارهای متنوع از قبیل رسانه ای، اقتصادی، فرهنگی و... اراده مردم را باهدف ضربه به امنیت جامعه متزلزل نمایند. مقابله هدفمند و هوشمند با این نوع نبرد مستلزم انجام مطالعات گسترده، علمی و متقن بوده که در راس این مطالعات بهره گیری از فرمان ها و قوانین الهی با تمسک به آیات شریفه قرآن کریم است؛ هدف اصلی آن، «تبیین چگونگی تاثیر اراده ها در امنیت اجتماعی از منظر قرآن کریم» بوده و سوال عمده پژوهش این است که «اراده ها در امنیت اجتماعی از منظر قرآن کریم چه نقشی دارند؟» در پاسخ به این سوال این فرضیه مطرح می گردد که «عواملی از قبیل اراده عظیم الهی، ولایت مداری، استقامت، ایمان به خدا، توکل به خدا و تبیین جهاد در ارتقاء سطح امنیت اجتماعی از منظر قرآن موثر هستند» در این مقاله از روش داده بنیاد بهره برداری شده و از نوع کاربردی است. جامعه آماری تحقیق مشتمل بر آیات نورانی، تفاسیر قرآن کریم و همچنین 80 نفر از صاحب نظران علوم قرآنی و دفاعی بوده که در انتخاب آن با روش هدفمند سعی گردیده مرتبطان واقعی انتخاب شوند. روش های گردآوری داده ها میدانی و کتابخانه ای و ابزار جمع آوری اطلاعات میدانی، پرسش نامه است. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزارهای اس پی اس اس[1] و مکس کیودا[2] بهره برداری شده است. بر مبنای یافته های این مقاله اکثریت مطلق (90.21% جامعه نمونه) معتقد هستند که کنترل اراده ها در امنیت اجتماعی از منظر قرآن نقش مهمی ایفاء می کنند.
کلید واژگان: قرآن کریم، اراده، امنیت، امنیت اجتماعیThe issue of social security has been raised in human societies for a long time and in today's wars, while using different combat methods and tactics; it is being tried hard by continuously using soft methods and using various tools such as media, economic, cultural measures, to destabilize the will of the people with the aim of affecting the security of the society. Targeted and intelligent confrontation with this type of battle requires conducting extensive, scientific and thorough studies, at the top of these studies is the use of divine commands and laws by adhering to the honorable verses of the Holy Quran; the main objective of this study is to "explain how wills affect social security from the perspective of the Holy Quran" and the main research question is "what role do the wills play in social security from the perspective of the Holy Quran?" It was hepothesized that "factors such as God's great will, following Willayah, perseverance, faith in God, trust in God and explanation of jihad are effective in improving the level of social security from the perspective of the Qur'an”. In this practical study, grounded theory was used. The statistical population of the study consists of Holy verses of the Quran, interpretations of the Holy Quran, as well as 80 experts of Quranic and defense sciences. Field studies and library techniques were used as data collection methods and data collection tool was a questionnaire. SPSS and MaxQuda software were used to analyze the data. Based on the findings of this study, the absolute majority (90.21% of the sample population) believe that the control of wills plays an important role in social security from the perspective of the Quran.
Keywords: Holy Quran, Will, Security, Social Security -
امروزه توجه به حقوق شهروندان از زوایای مختلف، مورد نظر محققان مختلف ازجمله برنامه ریزان و طراحان شهری قرار دارد. تمامی مطالعات و بررسی ها در این زمینه در پی تامین حقوق مردم در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی و حتی سیاسی ایشان است. در هر جامعه ی بشری مجموعه ای از اصول اخلاقی وجود دارد که به وضوح در زندگی روزمره ی مردم بروز می کند؛ اسلام نیز، به عنوان دین اصلی ایرانیان، با برخورداری از چهارچوب و ساختاری اجتماعی و با مجموعه ای کامل از اصول، از این قاعده مستثنی نمی باشد. بنابراین مطالعه در زمینه حقوق شهروندی در آموزه های اسلامی می تواند در وهله اول شناخت بهتری از این مفهوم ارایه نموده و سپس الگوی مناسبی برای به کارگیری در فرآیندهای برنامه ریزی و طراحی شهرها تدوین گردد. در مطالعه پیش رو در ابتدا تعاریفی از شهروند و حقوق شهروندی ارایه می گردد، سپس براساس این تعاریف حقوق شهروندی از نگاه قرآن کریم، نهج البلاغه و امام سجاد (ع) (رساله حقوق و صحیفه سجادیه) مورد بررسی قرار می گیرد. درنهایت بر پایه نکات ارایه شده و با استمداد از رابطه سه گانه شهر، شهروند و شهریار (شهردار)، سیاست های دستیابی به حقوق شهروندان در جوامع اسلامی تدوین می گردد.
کلید واژگان: حقوق شهروندی، شهریار، قرآن کریم، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه -
هدف این پژوهش تبیین رحمانی جایگاه و شخصیت زن در قرآن کریم است، موضوعی که باعث اتهامات ناروایی علی الخصوص در جوامع غربی به دین مبین اسلام شده است.اگرچه در نوشتار تمام مضامین و اوصاف قرآن نسبت به زنان را نمی توان تصویر کشید؛ اما با تامل در آیات قرآن کریم اثبات می شود که خداوند بر اساس رحمت خویش، برای زنان اوصاف و ویژگی هایی همانند مردان در نظر گرفته است و در اکثر آیات به عظمت و شخصیت زن جایگاه رفیعی داده است و زن را عضو موثری در جامعه انسانی معرفی نموده است. لذا زنان در «کرامت»،«خلقت» «ارزش عمل» و «الگو بودن» و.. ، همسان مردان معرفی شده که نشانگر نگاه رحمانی قرآن کریم به زنان است.
کلید واژگان: زن، رویکرد، رحمانی، قرآن کریم، تفسیر المیزان -
در اوامر و نواهی الهی سعادت دنیوی و اخروی انسان تضمین شده است. امر به ازدواج در اسلام دارای آثاری مثبتی چون تامین کننده نیاز جنسی، استمرار نسل، حفظ انساب، ایجادکننده آرامش و مودت میان اعضای خانواده و... می باشد؛ اما شریعت اسلام برخی ازدواج ها را مطابق با قوانین شرعی و عرفی نمی داند. این مقاله با هدف بررسی فلسفه حرمت ازدواج با محارم و تاثیرات تربیتی منفی آن بر فرد و اجتماع به روش تحلیلی و اسنادی و از میان کتب و مقالات فقهی و تفسیری با تکیه بر آیات قران، به نتایج ذیل رسیده است: در ازدواج با محارم اهداف اصلی ازدواج محقق نمی شود؛ بلکه برعکس تهدیدی علیه سست شدن بنیان خانواده هاست و از طرفی مخالف با نیازهای فطری بشر است، بدین جهت از طرف ممنوع شده است. بعلاوه با انجام این ازدواج تبعات سوء همچون تنزل کمالات معنوی، فقدان عفت و نزدیکی به گناه و فساد و فقدان احساس مسیولیت در فرد به وجود می آید و درنتیجه جامعه با داشتن چنین افرادی، ناخودآگاه گرفتار مشکلات تربیتی چون فقدان سلامت و امنیت، ضعف در تثبیت صفات جنسی، عدم رشد فضایل اخلاقی و انسانی، عدم آرامش و امنیت و عدم تداوم نسل و حفظ انساب خواهد شد.کلید واژگان: ازدواج با محارم، آسیب تربیتی ازدواج با محارم، فلسفه ازدواج، قرآن کریم
-
یکی از شاخصه های بارز توسعه، مشارکت اجتماعی زنان است؛ زیرا بهره مندی اجتماع از ظرفیت ها و توانمندی های این قشر، شتاب دهنده حرکت رو به جلوی توسعه است و به این ترتیب، زمینه استفاده از تمام سرمایه و قابلیت های نیروی انسانی جامعه فراهم می آید. از آنجاکه حضور اجتماعی زنان، در اندیشه دینی دارای مولفه هایی است که بعضا با مبانی فکری، فرهنگی و فلسفی نضج یافته در فرهنگ سکولار و سرمایه داری متباین است؛ درک نظام فقهی حاکم بر فرایند مشارکت اجتماعی زنان در جامعه دینی ما ضروری می نماید؛ زیرا مسایل مطرح در حوزه زنان، نیازمند تبیین دقیق مبانی و اصول ایدیولوژیک زیرساختی است تا به مدد مبانی نظری و فلسفی منبعث از اصول فقهی و اسلامی و تطبیق اصول حقوقی موجود با آن، تنوع تفاسیر و برداشت از آموزه های دینی به حداقل رسیده و نوعی اتفاق نظر حاصل گردد. این پژوهش درصدد است به شیوه توصیفی و با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای و اسنادی، به تحلیل مولفه های فقهی حاکم بر مشارکت اجتماعی زنان بپردازد. به نظر می رسد به دلیل فقدان مفهومی عملیاتی از مفهوم مشارکت اجتماعی زنان، این مقوله در عمل، در هاله ای از ابهام قرار دارد.کلید واژگان: مشارکت اجتماعی، زن، روایات، فقه اسلامی، قرآن کریم
-
الگوهای رفتاری بازدارنده مزاحمت برای زنان در قرآن کریم
این تحقیق با هدف ارائه الگوهای رفتاری بازدارنده مزاحمت برای زنان از منظر قرآن کریم بوده و با روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. یافته های این تحقیق نشان می دهد داشتن احساس امنیت از حقوق اولیه انسان ها قلمداد می گردد؛ این در حالی است که برخی، با ایجاد مزاحمت، زنان را از این حق محروم کرده و نظم روانی آنان را به هم می ریزند؛ زیرا مجرمین کار خود را مخفیانه پیش برده وافراد قربانی بعضا نیز برای حفظ آبرو و کش دار نشدن مساله با سکوت و پنهان کاری، زمینه را برای سلطه گری بیشتر این افراد فراهم می کند. واقعیت جامعه حاکی از آن است که این مشکل بسیار فراگیر است و حساسیت نسبت به رفع آن ضروری است. زیرا سلامت جامعه در گرو سلامت زنان و مادران است. تا زمانی که نگاه جنسیتی به زنان از بین نرود و به زن به عنوان انسان نگریسته نشود نمی توان انتظار حضور سالم زنان در اجتماع را داشت و احساس امنیت را برای آنان فراهم نمود. بی تردید اسلام به عنوان کامل ترین برنامه بشریت، بهترین راهکارها را در این زمینه ارائه می دهد که نشان دادن این راهکارها بارویکردی توصیفی-تحلیلی هدف اصلی و بدیع مقاله حاضر قلمداد می شود.واژگان کلیدی: الگوی رفتاری، بازدارنده، قرآن کریم، مزاحمت، زن .
کلید واژگان: الگوی رفتاری، بازدارنده، قرآن کریم، مزاحمت، زنPatterns of behavior preventing harassment for women in the Holy QuranAbstractThis research aims to provide behavior patterns that prevent harassment for women from the perspective of the Holy Quran and was conducted using the content analysis method. The findings of this research show that having a sense of security is considered one of the basic human rights; This is despite the fact that some, by creating disturbance, deprive women of this right and disrupt their mental order; Because the criminals carry out their work secretly and the victims sometimes, in order to maintain their reputation and not drag the issue with silence and concealment, it provides the ground for more dominance of these people. The reality of the society indicates that this problem is very widespread and sensitivity towards its solution is necessary. Because the health of society depends on the health of women and mothers. Until the gender view of women is removed and women are not viewed as human beings, it is not possible to expect the healthy presence of women in society and to provide them with a sense of security. Undoubtedly, Islam, as the most complete program of humanity, offers the best solutions in this field, and showing these solutions is considered to be the main and innovative goal of this article.Key words: behavioral model, deterrent, Holy Quran, disturbance, woman.
Keywords: Behavioral Model, Deterrent, Holy Quran, Disturbance, Woman -
فرزند آوری و افزایش رشد جمعیت یکی از مقوله های مهمی است که مورد تاکید عالمان ربانی و متخصصان جمعیت قرارگرفته است و آن را یکی از ضروری ترین و مهمترین مولفه های قدرت جمهوری اسلامی به حساب می آورند. قرآن کریم نیز به این امر مهم در آیات متعددی اشاره و آن را تایید کرده است. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی است که در نظر دارد از منظر قرآن کریم فرزندآوری را تحلیل نماید. هدف از پژوهش تبیین اهمیت فرزندآوری به ویژه در عصر حاضر و اثبات ممدوح بودن فرزندآوری در همه زمان ها را دارد. از نتایج پژوهش حاضر این است که 24 آیه قرآن در 6 دسته موضوعی به صورت مستقیم و غیر مستقیم به فرزندآوری و ممدوح بودن آن در همه برهه های زمان اشاره کرده است. نگارنده بر این باور است که فرزندآوری همواره ممدوح و هیچ موقع مذموم نبوده و نخواهد بود.
کلید واژگان: فرزندآوری، افزایش جمعیت، قرآن کریم، جمعیت -
پژوهشنامه متین، پیاپی 97 (زمستان 1401)، صص 55 -83
بینامتنیت روش هم گرایی متون بر مبنای تاثیر بر یکدیگر و شکل گیری معنای متن به وسیله متون دیگر است. به عبارت دیگر، بینامتنیت، روش تاثیرپذیری از متون قبل و تاثیرگذاری بر متون بعد است. ژنت بینامتنیت را در مفهوم محدود، حضور هم زمان متنی در متن دیگر به کار برده و تعریف وی از بینامتنیت در سه سطح است: سطح خیلی آشکار یا همان نقل قول، سطح کمتر آشکار و پنهان شده ارتباط دو متن و سطحی با کمترین وضوح که ضمنی است و در آن اشاره پنهانی متنی به متن دیگر مورد نظر است و شامل کنایات، استعارات و تلمیحات می باشد ؛ به گونه ای که درک کامل متن، بدون فهم اشارات آن امکان پذیر نباشد. پژوهش حاضر، پژوهشی کیفی با روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای با هدف تبیین بینامتنی ضمنی قرآن در اشعار امام خمینی است؛ لذا به واکاوی آن دسته از اشعار امام خمینی که بر اساس سطح بندی بینامتنی ژنت رابطه بینامتنی ضمنی با کلام الهی دارند پرداخته شده است. نیز یافته های این پژوهش بیان کننده ارتباط وسیع شعر امام خمینی با آیات قرآن کریم است.
کلید واژگان: قرآن کریم، امام خمینی، بینامتنیت، ژراژ ژنت، تلمیح، بینامتنیت ضمنیMatin, Volume:24 Issue: 97, 2023, PP 55 -83Intertextuality is a method of convergence of texts based on interdependent ways in which texts stand in relation to one another, where the meaning of one text is shaped or influenced by its relationship with other texts. In other words, intertextuality refers to taking influence from previous texts to influence the next texts. According to Gerard Genette, in its brief definition, intertextuality is the simultaneous occurrence of two texts in each other. His definition of intertextuality falls into three levels: a very clear level or quotation, less clear level or plagiarism and least clear or implied level or allusion. Allusion implies such concepts as allegory and metaphor, without its hints it is impossible to fully understand a text. This work is a qualitative research work developed through a descriptive-analytical method and based on library documents meant to clarify implied intertextual clarification of the Holy Quran in Imam Khomeini’s poetry. Therefore, we have reviewed those poems by Imam Khomeini that, according to Genette’s classification of intertextuality, they have an implied intertextual relationship with the words of the Holy Book. Findings of the paper indicate a broad-based relationship between Imam Khomeini’s poetry and the verses of the Holy Quran.
Keywords: Holy Quran, Imam Khomeini, intertextuality, Gerard Genette, allusion, implied intertextuality -
طلاق و عدم توجه به حقوق زن از آسیب های مهم اجتماعی می باشد که به دنبال آن بسا خانواده فرو می پاشد این پدیده هم مانند هر پدیده اجتماعی علل و عواملی دارد، که باید شناسایی و بررسی گردد، تحقیق حاضر در تحلیل این مسیله تلاش کرده است با استفاده از منابع کتاب خانه ای و بر مبنای آموزه های قرآن کریم در سوره طلاق، بقره و نساء با روش توصیفی - تحلیلی و تبیین آیات طلاق و حقوق زنان در زمان عده طلاق را بررسی کرده و ظرایف بلاغی اسالیب شرط در آیات طلاق را که چرا با ادات و اسلوب شرط بیان شده است تبیین کند، نتایج تحقیق حاکی از آن است که بیان آیات طلاق و بیان حقوق زنان به لحاظ زبان شناختی با اسلوب شرط از ظرایف خاصی بر خوردار است جایی که اگر مضمون جمله شک یا نادر الوقوع باشد ((ان)) و در صورت قطعی ((اذا)) و در صورت فراگیر و عمومیت داشتن با ((من)) قید خورده است. در قرآن رعایت تقوا طلاق باعث توسعه زندگی می گردد. همچنین عده، سبب حفظ حریم زوجیت در اسلام و عدم اختلاف نفقه و نسبت فرزند به پدر را نشان می دهد، ازطرفی هم مهلتی برای بازگشت به زندگی می باشد.
کلید واژگان: قرآن کریم، اسلوب شرط، بلاغت طلاق، عده، حقوق زنDivorce and disregard for women''s rights are important social ills that often lead to the collapse of the family. This phenomenon, like any social phenomenon, has causes and factors. Which should be identified and examined, the present study in the analysis of this issue has tried to use library sources and based on the teachings of the Holy Quran in Surah Divorce, Baqarah and Nisa by descriptive-analytical method and explaining the verses of divorce and women''s rights at the time of divorce and examining the rhetorical subtleties of the conditions of the condition in the verses of divorce and why it is stated with the conditions of the condition, The results of the research indicate that the expression of the verses of divorce and the expression of women''s rights linguistically with the style of the condition has certain nuances where if the subject of the sentence is doubtful or rare (in) and in the definite case ((if) ) And in case of comprehensiveness and generality, it is mentioned with ((I)) In the Qur''an, by observing piety, divorce develops life. Also, ''iddah shows the reason for maintaining the sanctity of marriage in Islam and the absence of alimony and the relationship between the child and the father, on the other hand, it is a deadline for returning to life.
Keywords: Holy Quran, conditional style, rhetoric of divorce, Number, women'', s rights
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.