جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « سلاح گرم » در نشریات گروه « علوم اجتماعی »

اطلاع از تعیین گرهای اجتماعی و فرهنگی در استفاده از سلاح گرم در استان خوزستان، ازاین رو اهمیت دارد که شواهد اولیه نشان می دهد این موضوع، یکی از دغدغه‎‍های روزمره مسئولان استان و شهروندان است.

این مطالعه از نوع پژوهش‎‍های کیفی است که با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام شده است. شیوه گردآوری داده ها، مصاحبه بوده و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری، با 42 نفر از خبرگان و مطلعان کلیدی استان خوزستان انجام شده است.

تحلیل داده ها به احصای مدل پژوهش منجر شد که در بعد شرایط علی، شامل کم و کیف نظارت رسمی، نافرمانی مدنی، کارکرد نمادین سلاح، احساس محرومیت و تبعیض، مصرف نمایشی سلاح، برجسته‎‍سازی قدرت قبیله، ضعف برنامه ریزی استراتژیک، شرایط آنومیک، تعصب طایفه‎‍ای، بازاندیشی هویتی، هویت مدار شدن مصرف سلاح و در بعد شرایط زمینه‎‍ای، (تعیین‎‍گرهای اقتصادی) شامل فقر و بیکاری، فشار اقتصادی ادراک شده، پایگاه اقتصادی- اجتماعی استفاده کنندگان، دسترسی آسان و ارزان به سلاح، درآمدزایی، در بعد شرایط مداخله ‎‍گر (تعیین‎‍ گرهای فرهنگی) شامل فوران جو و فرهنگ عشایری در مرکز استان، سکون فرهنگی پیرسالاری، سلاح نماد مردانگی و تکریم سران، سرمایه فرهنگی پایین استفاده کنندگان، دیرینگی آیین و رسوم قومی، کم و کیف جامعه پذیری خانوادگی، کم کاری سازمان های فرهنگی، فقدان اوقات فراغت، گروه‎‍های مرجع قومی، باور به تکریم سنت‎‍های محلی و باارزش بودن مصرف سلاح است. همچنین در بعد استراتژی ها شامل ضرورت وضع قوانین، سامان دهی سلاح های دارای مجوز، پایش مستمر مجوز سلاح، پایش با محوریت مطالبه‎‍ گری شهروندی، تدوین راهبرد فرهنگی جایگزین سلاح، کارآمدسازی قانون در مواجهه با حل منازعات محلی، استفاده مستمر از ظرفیت معتمدان محلی، اولویت دهی تیراندازی در مصوبات شورای تامین و... است. از نظر مشارکت کنندگان، مهم ترین پیامدها نیز شامل تشدید احساس ناامنی در استان، ارزیابی منفی شهروندان از عملکرد نظام حکمرانی محلی، کاهش حس تعلق به مکان و... است که حول مقوله هسته «بازتولید ناموزون سنت های قومی» سامان دهی شده است.

 مقررات قانونی حاکم بر تیراندازی های پلیسی حین اجرای ماموریت های برقراری نظم از دو نابسامانی عمده رنج می برد. نخست، زمانی که ماموران پلیس در جریان ماموریت های مسلحانه تیراندازی مرگبار انجام می دهند، به مثابه اشخاصی مجازات می شوند که با انگیزه های شخصی سلاح و ابزار قتاله تهیه و فرد دیگر را به قتل رسانده اند. دوم، رفتار مبتنی بر قصد قتل با رفتار نوعا قتاله فاقد قصد قتل، یکسان انگاشته شده و مجازات قصاص نفس نسبت به هر دو مورد اعمال می شود.

 پژوهش حاضر کاربردی و از نوع مروری (تحلیل مقررات قانونی و رویه قضایی مرتبط با موضوع) است.

 ماهیت ماموریت های پلیسی با دو نوع خطر جانی ارتباط دارد: از یک طرف هر لحظه احتمال «خطر جانی برای ماموران پلیس» متصور است و از طرف دیگر، برخی ماموریت های پلیسی با هدف آزادی «گروگان یا فرد در معرض خطر جانی» انجام می شود. در هر دو مورد، لازم است ماموران پلیس به ابزارهای متناسب تجهیز شوند و خطرات متعارف ناشی از تجهیز این ماموران به سلاح گرم در ضمانت اجراهای قانونی لحاظ شود. در حوزه پذیرش خطرات ناشی از تجهیز ماموران به سلاح گرم، اقدامی معتنابهی انجام نشده و وقوع تیراندازی مرگبار در جریان ماموریت پلیسی، مبنای قانونی برای تخفیف یا کاهش مجازات برای ماموران ندارد. در روند رسیدگی قضایی به اتهامات مرتبط با تیراندازی های مرگبار پلیس، شرایط متحول و پویای زمانی و مکانی حاکم بر ماموریت ها و محدودیت های حاکم بر محاسبات و تصمیم گیری های ماموران در سایه استدلال ها و انتظارات ذهنی نامتعارف قرار می گیرد و در آراء قضایی جلوه نمی نمایاند.

 رفتار قانونی یا قضایی مغایر اقتضایات عرفی ماموریت های پلیسی و فارغ از واقعیت های حاکم بر تیراندازی های پلیس، به دو صورت می تواند آثار زیان بار در پی داشته باشد. نخست این که ماموران پلیس از گذر بازداشت موقت یا محکومیت به قصاص نفس در نتیجه تیراندازی مرگبار به طور مستقیم متضرر می شوند. دوم این که در نتیجه کاهش انگیزه و سرخوردگی ناشی از بازداشت یا محکومیت، بازدارندگی ماموریت های پلیسی کاهش می یابد و نظم اجتماعی به صورت غیرمستقیم مختل می شود.

استفاده از سلاح گرم، از جمله مسائل اجتماعی است که امنیت عمومی را از جنبه های مختلف تهدید می کند. بر این اساس هدف اصلی این تحقیق شناسایی پیامدهای استفاده از سلاح گرم غیرمجاز در امنیت عمومی منطقه مرزی گیلانغرب با رویکرد پیشگیری از جرم می باشد.

روش تحقیق مورداستفاده در این پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون می باشد. برای گردآوری داده ها از مصاحبه استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق تعداد 18 نفر از خبرگان حوزه امنیتی، انتظامی بوده که از طریق روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، تجزیه وتحلیل داده ها نیز مبتنی بر فرآیند کدگذاری صورت گرفته است.

از طریق تحلیل کیفی، تعداد 79 مضامین پایه ای و تعداد 10 مضامین سازمان دهنده به دست آمده که با بررسی کدهای مذکور تعداد پنج دسته مضمون فراگیر شامل پیامدهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و امنیتی انتظامی شناسایی شدند.

نتایج پژوهش حاکی از آن است که استفاده از سلاح غیرمجاز موجب پیامدهای امنیتی و انتظامی شامل بی ثباتی سیاسی و امنیتی، کاهش انسجام اجتماعی، خشونت طلبی و افزایش جرائم خشن، اختلافات قومی، گسترش تروریسم و در نهایت کاهش احساس امنیت در منطقه مرزی گیلانغرب می شود لذا بهره گیری از فناوری های نوین و اجرای گشت های هدفمند اقدامی موثر در پیشگیری از جرم می باشد.

حمل سلاح عامل بسیاری از جرایم علیه اشخاص و اموال می باشد. حمل سلاح به طور کلی به دو بخش حمل سلاح بدون مجوز و حمل سلاح دارای مجوز تقسیم می شود. در ممنوعیت مطلقی که به جهت آثار زیانبار حمل سلاح بدون مجوز، برای آن در نظر گرفته شده، تردیدی وجود ندارد؛ اما انتقادی که علت طرح این پژوهش می باشد در مورد مجوز حمل و استفاده از سلاح گرم برای برخی افراد و مقامات است که این اجازه توسط قانونگذار به جنایاتی جبران ناپذیر برای افراد منجر می شود؛ لذا در این مقاله سعی بر یافتن پاسخ به این سوال است که آیا صدور مجور حمل سلاح برای برخی افراد کاری شایسته می باشد یا خیر؟ و آیا محدودیت هایی برای حمل و استفاده از آن در نظر گرفته شده است؟ در پاسخ باید گفت که به دلیل جبران ناپذیری آثار حمل سلاح توسط برخی افراد، صدور این مجوز اقدامی منطقی نمی باشد و شرایط در نظر گرفته شده برای حمل سلاح و استفاده از آن اثر مفیدی را به همراه ندارد؛ از این رو، شایسته است که قانونگذار محترم برای جلوگیری از افزایش چشمگیر قتل ها و برخی جرایم دیگر و برقراری امنیت و آسایش ذهنی و عمومی در جامعه، حمل سلاح را ممنوع اعلام نماید تا شاهد جرایم کیفری و به تبع آن، افزایش پرونده های کیفری نباشیم.

قتل پدیده ای اجتماعی است که در بستر اجتماع شکل می گیرد، از همین رو، تبیین این پدیده بر اساس عامل محیط و ساختار اجتماعی و تاثیر آن در پیدایش و رشد قتل از اهمیت زیادی برخوردار است. به طوری که جامعه شناسان با رویکردی نوین، رفتارهای انحرافی مانند ارتکاب به قتل را کشمکشی بین فرد و جامعه قلمداد می کنند. قتل یکی از جرایم وخیم محسوب می شود آمارهای مختلف نشان داده اند که پیامدهای بیش تر جرایم مانند دزدی، جیب بری یا آسیب زدن به اموال دیگری بالنسبه جزیی و پیش پاافتاده هستند و با آن که قربانیان این جرایم عوارض نامطلوب ارتکاب جرم را تجربه می کنند اما پس از گذشت مدتی اندک تعادل خود را بدست می آورند، برعکس جرایم علیه اشخاص من جمله قتل که دارای پیامدهای دراز مدت نامطلوبی بر قربانیان است، بنابراین با توجه به تهدید جانی این پدیده و تاثیر آن بر امنیت شهروندان ضروری به نظر می رسد که علل و ابعاد این مساله مورد بررسی دقیق و موشکافانه قرار گیرد و با بهره گیری از روش های علمی ریشه های این پدیده شناخته شود تا روش پیش گیرانه درخور و سازگار با شرایط بومی بر آن انتخاب گردد. بنابراین با بررسی گروه های سنی مختلف که در این پژوهش سن 20 تا 40 سال مد نظر است.

استفاده از سلاح گرم، علاوه بر ایجاد فضای خشم و نفرت، امنیت جامعه و انسجام اجتماعی را تهدید می کند. گسترش این معضل در استان کرمانشاه شناخت بیشتر آن را ضروری ساخته است. این تحقیق با هدف واکاوی تجربه زیسته مردم کرمانشاه در استفاده از سلاح گرم غیرمجاز انجام شده است.

پژوهش حاضر با روش کیفی از نوع پدیدارشناسی انجام شده است. مشارکت کنندگان شامل 16 نفر از استفاده کنندگان سلاح گرم، آسیب دیدگان، قاچاقچیان و کارشناسان انتظامی هستند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و گردآوری داده ها از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و تحلیل یافته ها بر مبنای تحلیل موضوعی (تماتیک) انجام شده است.

مهم ترین تجربه زیسته مشارکت کنندگان عدم احساس امنیت و ترس اجتماعی است. عوامل اثرگذار شامل عوامل اجتماعی (بافت ایلی و قبیله ای، اختلافات بر سر منابع کمیاب، نزاع، وجود عصبیت)، عوامل فرهنگی (نظام ارزشی حاکم، فرهنگ قانون گریزی، فقر فرهنگی، پر نبودن اوقات فراغت، آداب ورسوم خاص در مراسم)، عوامل روانی (احساس برتری جویی، روحیه سلحشوری، علاقه به سلاح) و در نهایت عوامل اقتصادی (بیکاری، فقر اقتصادی، منفعت طلبی، ضرورت های شغلی) عنوان شده است.

افزایش احساس امنیت اجتماعی، محرومیت زدایی، تقویت هویت ملی، مشارکت و آموزش همگانی، انجام فعالیت های فرهنگی و اقدامات کنترلی از راهکارهای پیشنهادی است.