روش تربیتی
در نشریات گروه علوم قرآن و حدیث-
پیشرفت و تعالی جوامع انسانی منوط به نوعیت و کیفیت تعلیم و تربیت آن است. سید جمال الدین افغانی یکی از شخصیت های تابناک و اثر گزار قرن نوزدهم جهان اسلام است که با اسلوب تعلیمی و تربیتی رهبران دست اول جهت بیداری ملل مظلوم مسلمان در مشرق زمین سعی بی بدیل نمود. وی تعلیم و تربیت را ابزاری اساسی پیشرفت های مادی و معنوی می دانست و معتقد بود که عقب مانی و عقب گردی جهان اسلام ناشی از عدم توجه به علم معاش و عدم بکار بستن علم معاد است. شیوه تربیتی این بیدارگر مشرق زمین، ضمن انتقال دانش، تاکید بر رشد سایر ابعاد شخصیتی انسان نیز داشت؛ تربیت که منتج بر ارتقای شعور سیاسی فرد و رشد روحی جوامع اسلامی گردد و آمده برای مبارزه و کوتاه نمودن دست اجانب و عمال خود فروخته داخلی شود. افغانی معتقد بود که تربیت فکری و روحی انسان را به خودآگاهی و حریت باطنی می رساند. از دید وی تربیت وقتی اثرپذیری دارد که سرچشمه آن از منابع دست ناخورده آسمانی باشد.
کلید واژگان: علم، تربیت، روش تربیتی، اسلوب مبارزه، آسیب شناسی مبارزات تربیتیThe progress and advancement of human societies depend on the nature and quality of their education. Sayyid Jamal al-Din Afghani is one of the prominent and influential figures of the 19th-century Islamic world, who made unparalleled efforts with an educational and training approach to awaken oppressed Muslim nations in the East. He considered education as a fundamental tool for both material and spiritual development and believed that the backwardness of the Islamic world stemmed from neglecting practical sciences and failing to apply religious knowledge. The educational approach of this Eastern reformer, besides transmitting knowledge, emphasized the development of other aspects of human personality, aiming to enhance political consciousness and the spiritual growth of Islamic societies, preparing them for resistance against foreign domination and internal betrayal. Afghani believed that intellectual and spiritual training leads individuals to self-awareness and inner freedom. From his perspective, education is only effective when its source is the untouched divine revelations.
Keywords: Knowledge, Education, Educational Method, Struggle Approach, Educational Struggles Analysis -
پژوهش حاضر با پژوهش حاضر با هدف واکاوی مبانی هستی شناختی فضیلت نظم و انضباط از منظر نهج البلاغه و بررسی وضعیت برنامه درسی دوره دوم ابتدایی از حیث میزان توجه به آن صورت گرفته است. با توجه به ماهیت نظری پژوهش، از روش توصیفی-تحلیلی و استنباط جهت استخراج مبانی و اصول و روش ها از منظر نهج البلاغه، و از روش تحلیل محتوا با رویکرد کمی، برای بررسی وضعیت برنامه درسی دوره دوم ابتدایی استفاده شد. در قسمت نخست، دو مبنای؛ وحدت نظام توحیدی و نظم تکوینی، و نظم به مثابه ویژگی بنیادین انسان تبیین شد. سپس دو اصل؛ واکاوی نظم جهان آفرینش در خلقت خداوند و ایجاد شاکله نظم در زندگی استنباط و تشریح شد و بر روش های تربیتی مانند؛ ایجاد شناخت نسبت به نظم عالم خلقت و ارتباط آن با وحدت ناظم، ایجاد نظم در زندگی فردی، تنظیم زندگی اجتماعی و قانون مداری استنتاج گردید. در بخش دوم پژوهش مولفه ایجاد نظم در زندگی فردی دارای بالاترین فراوانی؛ و پس از آن، مولفه نظم زندگی اجتماعی و قانونمداری به مسئولیت های اجتماعی دانش آموزان، و سپس مولفه نظم حاکم بر جهان هستی دارای فراوانی بالاتری بود. مولفه نظم وجودی انسان در این کتاب ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است.کلید واژگان: نظم، مبانی، اصول تربیتی، روش تربیتی، نهج البلاغه، دوره دوم ابتداییThe present study aims to analyze the ontological foundations of the virtue of discipline from the perspective of Nahj al-Balagha and to examine the status of the second grade elementary curriculum in terms of the level of attention paid to it. Given the theoretical nature of the study, the descriptive-analytical and inferential methods were used to extract the foundations, principles, and methods from the perspective of Nahj al-Balagha, and the content analysis method with a quantitative approach was used to examine the status of the second grade elementary curriculum. In the first part, two principles were explained: the unity of the monotheistic system and the formational order, and order as a fundamental characteristic of man. Then, two principles were inferred and explained: analyzing the order of the world of creation in God's creation and creating a pattern of order in life, and inferring educational methods such as: creating knowledge about the order of the world of creation and its relationship with the unity of the regulator, creating order in individual life, regulating social life, and law-basedness. In the second part of the study, the component of creating order in individual life had the highest frequency; And after that, the component of social life order and law-based social responsibilities of students, and then the component of order governing the universe had a higher frequency. The component of human existential order has received less attention in these books.Keywords: Discipline, Ontological Foundations, Educational Principles, Educational Method, Nahj Al-Balagha, Second Grade, Curriculum
-
از نظر اسلام دوران نوجوانی اهمیت زیادی دارد و باید با معرفت و پاکی سپری شود؛ زیرا در این دوران تغییرات عمومی بدن و تاثیرات روانی، آن چنان سریع و همه جانبه است که او را دچار تشویش و نگرانی نموده و برخوردها و ارتباط هایش با اطرافیان و خانواده را دچار مشکل می سازد. به همین دلیل شناسایی آسیب های احتمالی و وارده در این مسئله از اهمیت به سزائی برخوردار است. این پژوهش به روش اسنادی به شناسایی آسیب های تربیتی مادران با تتبع درآیات و روایات و با استناد به کلام صاحب نظران پرداخته است. یافته های این پژوهش بیانگر آن است که: نوجوان در دوره ای از زندگی به سر می برد که استفاده از روش های تربیتی ناصحیح برخی از مادران، ایشان را در معرض انحرافات فکری _ عقیدتی، اخلاقی، جنسی و... از جوانب مختلف خانوادگی و محیطی قرار داده است. روش های ناصحیحی چون تنبیه و خشونت های بی مورد یا از آن طرف محبت های بی حد وحصر، مقایسه های نادرست، تبعیض و بی توجهی به مسائل معنوی چون استفاده از لقمه حرام و...، می تواند آسیب های زیادی را در تربیت نوجوان وارد سازد. در این راستا هر قدر مادر برای نوجوان خود بیشتر ارزش قائل شده و دنیای اورا به رسمیت بشناسد و نیز در وقت مناسب از روش های صحیح تربیتی استفاده نماید، در راه تربیت موفق تر خواهد بود.کلید واژگان: مادر، تربیت، نوجوان، آسیب شناسی، روش تربیتیFrom the perspective of Islam, adolescence is very important and should be spent with knowledge and purity; because during this period, general changes in the body and psychological effects are so rapid and comprehensive that they cause anxiety and worry and make it difficult for him to interact and communicate with those around him and his family. For this reason, identifying possible and occurring harms in this matter is of great importance. This research has used documentary methods to identify the harms of mothers' upbringing by examining verses and narrations and citing the words of experts. The findings of this research indicate that: Adolescents are in a period of life when the use of incorrect upbringing methods by some mothers has exposed them to intellectual - ideological, moral, sexual, etc. deviations from various aspects of the family and environment. Incorrect methods such as unnecessary punishment and violence, or on the other hand, unlimited love, incorrect comparisons, discrimination, and disregard for spiritual issues such as the use of forbidden food, etc., can cause great harm in raising a teenager. In this regard, the more a mother values her teenager and recognizes his world, and uses the right educational methods at the right time, the more successful she will be in raising himKeywords: Mother, Upbringing, Adolescent, Pathology, Upbringing Method
-
از دیرباز تاکنون یکی از مهم ترین مسایل در خانواده و جامعه، مسیله تربیت است؛ در همه ادوار اندیشمندان حوزه های مختلف به دنبال ارایه راهکار مطلوب تربیتی بوده اند. با توجه به اینکه قرآن کریم به عنوان آخرین و اصیل ترین کتاب آسمانی به شمار می رود و نص آن بدون هیچ تغییری همان نص نزول یافته از سوی خداوند متعال است، توجه به روش تربیتی خداوند در قرآن کریم از اهمیت والایی برخوردار است. پژوهش حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی به دنبال استخراج الگوی تربیتی خداوند در قرآن کریم است. پس از مطالعه قرآن می توان دریافت که در قرآن برای القای مفاهیم از الگویی ویژه به نام «تصریف» استفاده شده است؛ تصریف به معنای «ارایه مفهوم واحد با روش های گوناگون» است. این سبک تربیتی، نوعی تربیت لایه ای به شمار می رود که در مواقع مختلف بنابر شرایط مخاطب از گونه ای خاص استفاده می شود. در بسیاری از آیات، خدای متعال مفاهیم قرآن را بر مبنای مخاطبان ایراد می نماید؛ گاهی مخاطب شخص پیامبر $ است که از روشی مودبانه استفاده نموده، گاهی مخاطب مومنین هستند با تشویق آن ها می پردازد، گاهی منافقین و یهود مخاطب می شوند که از روش های تمثیل و انذار استفاده شده است و امثال اینها. نتیجه آنکه تربیت با سبک تصریف (بر مبنای تغییر مخاطب) الگوی ویژه برای القای مفهوم است که می تواند مورد استفاده همگان قرار گیرد، این سبک در فهم بهتر معنا نزد مخاطبان تاثیر شایانی دارد. از دیگر نتایج این پژوهش می توان به بسترسازی جهت طراحی یک روش تربیتی اشاره نمود که به مطالعه این سبک در قرآن کریم می پردازد.
کلید واژگان: قرآن، تربیت، تصریف، مخاطب، تغییر مخاطب، روش تربیتیFrom a long time until now, one of the most important issues in the family and society is the issue of education; in all eras, scholars from different fields have sought to provide a suitable educational solution. Considering that Holy Qurʾān is considered as the last and most original divine book and its text is the same text revealed by Almighty Allah, it is of great importance to pay attention to Allah's educational method in Holy Qurʾān. The research seeks to extract Allah's educational model in Holy Qurʾān with a descriptive-analytical method. After studying the Qurʾān, we can see that a special pattern called taṣrīf has been used in the Qurʾān to introduce concepts; taṣrīf means "presenting a single concept with different methods". This educational style is a type of layered education that is used in different ways according to the audience's conditions. In many verses, Almighty Allah criticizes the concepts of the Qurʾān based on the audience; sometimes the addressee is the person of the prophet (pbuh) who used a polite method; sometimes the audience is believers, He encourages them; sometimes, hypocrites and Jews are addressed that allegorical and warning methods have been used and the like. The result is that education with taṣrīf style (based on changing the audience) is a special model for inducing concepts that can be used by everyone. This style has a great effect on the audience's better understanding of the meaning. Among the other results of this research, we can point out the foundation for designing an educational method that deals with the study of this style in Holy Qurʾān.
Keywords: Qurʾān, Education, Taṣrīf, Audience, Change of Audience, Educational Method -
مجله پژوهشهای میان رشته ای قرآن کریم، سال دوازدهم شماره 2 (پیاپی 23، پاییز و زمستان 1400)، صص 67 -84
روش‌های تربیتی یکی از بخش‌های مهم نظام تربیتی اسلامی هستندکه مربی با به کارگیری آن‌ها متربی را از وضع موجود، به وضع مطلوب می‌رساند.در این پژوهش تلاش شده با استفاده از روش تحلیل محتوا به استخراج مضامین روش های تربیت فرزند در سوره یوسف بپردازد که با توجه به ماهیت موضوع و محدودیت جامعه پژوهشی از نمونه گیری صرف نظر شد و کل جامعه تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت.نتایج حاصل از پژوهش نشان داد روش های کنشی با 51% بیشترین فراوانی و روش های بینشی با 28% و روش های گرایشی با 21% کمترین فراوانی شده است. براساس یافته ها روش های تغافل و همانندسازی سهم بزرگی درکنش و پرورش فضایل و اصلاح رذایل متربی دارد و روش های محبت و تکریم روش موثرتری در ایجادگرایش برای رشد تربیتی فراهم می‌کند و روش های موعظه و تذکر نقش به سزایی در زمینه‌ی بینش سازی متربی دارد.مقوله‌ی تربیت از ابتدایی ترین و اساسی ترین نیازهای زندگی بشری است. در حوزه تعلیم و تربیت، به فعلیت درآوردن و پروردن استعدادهای درونی بالقوه موجود در یک شیء، تربیت نامیده می‌شود.انسان در پرتو تربیت صحیح است که به عنوان موجودی هدفمند به آرمان های خود می رسد. اتخاذ موثرترین روش‌های متناسب با رشد فرزند برای تامین نیازها و شکوفایی استعدادها لازم و ضروری است.فراهم می‌کند و روش های موعظه و تذکر نقش به سزایی در زمینه‌ی بینش سازی متربی دارد.
کلید واژگان: روش تربیتی، سوره ی یوسف، بینشی، گرایشی، کنشیEducational methods are one of the most important parts of the Islamic educational system in which the instructor uses a translator from the current situation to the desired one.In this study, content analysis method was used to extract the themes of child-rearing methods in Surat Yusuf, which, due to the nature of the topic and the limitations of the research community, were removed from the sampling and the whole analytic community was studied.The results showed that cultivation methods with 51% had the highest frequency, field methods with 28% and insight methods with 21% had the least frequency.According to the findings, reflection and role playing methods play a major role in nurturing virtues and refining syntactic vices, and affection and reflection and role playing methods play a major role in nurturing virtues and refining syntactic vices, and affection and reverence methods provide more effective grounding for educational growth, and sermons and reminders play an important role in translational insigh reverence methods provide more reflection and role playing methods play a major role in nurturing virtues and refining syntactic vices, and affection and reverence methods provide more reflection and role playing methods play a major role in nurturing virtues and refining syntactic vices, and affection and reverence methods provide more effective grounding for educational growth, .
Keywords: Educational Method, Yusuf Chapter, Cultivation, Background, Insight, Content Analysis -
یکی از اصول مهم در تحلیل رفتارهای انسان، توجه به مبادی آن‌ها یعنی اعتقادات و باورهاست. به همین دلیل، یکی از روش‌های قرآن برای انجام دستورات الهی، تقویت انگاره‌های اعتقادی است. قرآن برای تنظیم حیات اجتماعی مسلمانان، احکام و دستورات فراوانی دارد که یکی از آن‌ها صفح گذشت و بخشش از لغزش دیگران با بزرگواری و خوشرویی است. مسیله تحقیق حاضر این است که خداوند برای ترغیب مسلمانان به صفح، کدام انگاره‌های اعتقادی را تقویت کرده و این انگاره‌ها با چه تحلیلی به صفح ارتباط پیدا می‌کنند. بر اساس آموزه‌های قرآنی، اعتقاد به قدرت بی‌پایان خداوند، موانع روان‌شناختی صفح مانند حس انتقام‌جویی و احساس خواری و ذلت را از میان برمی‌دارد. اعتقاد به خالقیت و علم الهی موجب پذیرش درونی حکم الهی در مورد صفح از آن‌هایی که ظلمی بر آن‌ها روا داشته‌اند، می‌شود. همچنین باور به غفران و رحمت خداوند موجب تشویق مومنان و احساس خداگونگی در صورت گذشت کریمانه از دیگران می‌شود. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای در منابع قرآنی و تفسیری انجام شده است.
کلید واژگان: روش تربیتی، خداباوری، صفح، قرآن، قدرت، خالقیت، مغفرتمجله آموزه های قرآنی, Volume:19 Issue: 36, 2022, PP 173 -191One of the essential principles in analyzing human conducts is paying attention to their Foundations i.e. beliefs and faith. Therefore, one of the holy Quran methods for exercising divine commands is to strengthen the belief concepts. The holy Quran has many ordinances and commands for arranging the Muslims’ social life that one of them is forbearance and forgiveness for other wrongs (faults) with honour and cheerfulness. The research issue is which belief concepts God has strengthened for encouraging Muslims to forbearance (Arabic: صفح) and with what analysis these concepts connect to forbearance. Based on the Quranic teachings belief to the ultimate power of God removes psychological barriers of forbearance such as vengeance, humiliation. Faith in God’s power in creation (the Creator) and the divine science results the inner acceptance of the divine ordinance about forbearance for those who are abused. Also, belief in God’s forgiveness and mercy makes the believers be encouraged and felt Godlikeness at the circumstance of the noble forgiveness. This paper with analytic-descriptive analysis and based on the library studies in the exegetic and Quranic sources has been performed.
Keywords: The educational method, Faith in God, Forbearance (Arabic: صفح), Quran, Power, Creation (the Creator), Forgiveness -
روش های تربیتی یکی از بخش های مهم نظام تربیتی اسلامی هستند که مربی با به کارگیری آن ها متربی را از وضع موجود، به وضع مطلوب می رساند. در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش تحلیل محتوا به استخراج مضامین روش های تربیت در سوره یوسف پرداخته شود که با توجه به ماهیت موضوع و محدودیت جامعه پژوهشی، از نمونه گیری صرف نظر شده است و کل جامعه تحلیلی (کل آیات سوره یوسف) مورد بررسی قرار گرفته شد. نتایج حاصل از مقوله بندی نشان داد که روش های تربیتی در سوره یوسف شامل روش های بینشی،گرایشی و کنشی است. روش های تربیتی که خاصیت پیچیده ادراکی داشته باشند، به «بینش و نگرش» و آن هایی که اراده، میل، رغبت و انگیزش نقش دارد به «گرایش» تعریف می شود. بینش و گرایش، موجب پیدایش کنش (رفتار) می گردد. بر اساس یافته ها، روش های کنشی با 51% بیشترین فراوانی، روش های بینشی با 28% و روش های گرایشی با 21% کم ترین فراوانی را در روش های تربیتی در سوره یوسف داشته است. در این راستا، روش های تغافل و همانندسازی از گروه روش های کنشی، سهم بزرگی در پرورش فضایل و اصلاح رذایل متربی دارد. روش های محبت و تکریم از روش های گرایشی، روش موثرتری در ایجاد گرایش برای رشد تربیتی فراهم می کند و روش های موعظه و تذکر از روش های بینشی، نقش بسزایی در بینش سازی متربی دارد.
کلید واژگان: روش تربیتی، سوره یوسف، روش بینشی، روش گرایشی، روش کنشیEducational methods are one of the important parts of the Islamic educational system, and by applying them, the educator brings the learner from the existing situation to the desired situation. In this research, an attempt has been made to extract the themes of education methods in Surah Yusuf by using the content analysis method, which due to the nature of the subject and the limitation of the research community, the process of sampling has been omitted and the entire analytical community (all verses of Surah Yusuf) was investigated. The results of categorization showed that educational methods in Surah Yusuf include insight, tendency and action methods. Educational methods that have a complex perceptual characteristic are defined as "insight and attitude" and those that involve will, desire and motivation are defined as "tendency". Insight and tendency lead to action (behavior).According to the findings, action methods with 51% are the most frequent, insight methods with 28% and tendency methods with 21% are the least frequent in educational methods in Surah Yusuf. In this regard, the methods of ignoring and assimilation from the group of action methods have a great contribution in cultivating the virtues and correcting the vices of the learner. Loving and honoring provide a more effective method in creating a tendency for educational growth, as well as preaching and reminding that play a significant role in creating the insight of the learner, even more effective than insight method.
Keywords: Educational Method, Surah Yusuf, Insight Method, Tendency Method, Action Method -
نشریه آموزه های تربیتی در قرآن و حدیث، سال هفتم شماره 1 (پیاپی 13، بهار و تابستان 1400)، صص 149 -165
هدف این پژوهش شناسایی الگوی آسیب شناسی روش تربیتی عادت از منظر قرآن و احادیث بود. در راستای دستیابی به این هدف یک سوال کلی طراحی شد.این تحقیق از نوع پژوهش های کیفی است که با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شده است. شیوه گردآوری داده ها با توجه به قلمروی موضوعی تحقیق با جمع آوری، بررسی و مطالعه آیات و احادیث صورت گرفت. نمونه گیری به صورت نظری انجام شد. سپس داده ها در طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری وکدگذاری انتخابی تحلیل گردید. مواد و محتوای این پژوهش آیات و احادیثی بوده که از حیث سند معتبر است.در این مقاله با مبنا قرار دادن دیدگاه اسلام درباره روش تربیتی عادت، در پاسخ به هدف تحقیق، الگوی آسیب شناسی روش تربیتی عادت از منظر قرآن و احادیث با استفاده از روش داده بنیاد استخراج شد. یافته های پژوهش نشان داد که الگوی آسیب شناسی روش تربیتی عادت از منظر قرآن و احادیث از دو جنبه آسیب زا و مطلوب قابل پیگیری است که جنبه آسیب زای بر شکل گیری گفتار و رفتارهای سطحی و خشک، ایستایی و رکود، عمومی شدن و یکنواختی همراه با کاهش توجه، سلب استقلال و آزادی و توقف فرایندهای اندیشه ورزی تاکید دارد و همچنین جنبه مطلوب؛ آگاهانه بودن گفتار و اعمال، شکل گیری عادات و اخلاق پسندیده، صرفه جویی در زمان یادگیری، آسان شدن انجام فعالیت های روزمره، تکرار و تمرین همراه با توجه و خودکاری و نظم هماهنگ مابین فعالیت های روانی و عضوی مدنظر قرار گرفته است.
کلید واژگان: آسیب شناسی، روش تربیتی، عادت، داده بنیادThis study was to investigate the pathological pattern of educational method of habituation, from the perspective of Quran and hadiths. A general question was posed to achieve this goal. The present study is a qualitative one based on the Grounded theory. The method of data collection was done by collecting, reviewing and studying verses and hadiths, according to the subject area of the research. Sampling was theoretically performed. The data were then analyzed during three stages of open coding, axial coding and selective coding. The material and content of this research are verses and hadiths that are valid documentarily. In this article, based on the Islamic view of the educational method of habituation, the pathological pattern of the educational method of habituation from the perspective of the Quran and hadiths was extracted using the Grounded theory to meet the purpose of the current research. The research findings showed that the pathological pattern of educational method of habituation from the perspective of Quran and hadiths can be traced from two harmful and useful aspects: The traumatic aspect emphasizes the formation of superficial and unkind speech and behaviors, stagnation, generalization and monotony along with reduced attention, lack of independence and freedom, and no path of thinking. From the useful aspect, the awareness of speech and actions, the formation of good habits and ethics, saving learning time, facilitating daily activities, repetition and practice with attention and coordinated order in psychological and physical activities are considered.
Keywords: pathology, educational method, habituation, grounded theory -
نشریه پاسخ، پیاپی 21 (بهار 1400)، صص 33 -55
اساسا توهین و افترا، مطلوب قرآن نیست و با روش تربیتی اسلامی نیز در تضاد است. برخی با استفاده از وجود تشبیه کافران به حیوانات در قرآن، ادعای توهین‌آمیز‌بودن چنان تشبیه‌هایی را مطرح نموده‌اند. در نوشتار پیش‌رو این سوال اصلی مطرح است: «وجود توهین به دیگران در قالب تشبیه و تمثیل در قرآن چه توجیهی دارد؟» این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی و براساس منابع کتابخانه‌ای تنظیم شده به این نتیجه رسیده که روش قرآن در بیان حقایق این است که از تشبیه و تمثیل برای نزدیک نمودن اذهان به پیام‌های الهی استفاده کرده و در پی توهین به کسی نیست. در حقیقت تشبیه کفار و منافقان به حیوانات در قرآن برای این است که فطرت خفته مخالفان را بیدار نماید. همچنین در صدد تشبیه رفتار کفار به رفتار حیوانات است و هرگز در صدد تحقیر ذات خلقت افراد نست. علاوه‌براین چنین تشبیهاتی برای تصویرسازی و ساکت‌کردن افراد لجوج به‌کار رفته است. استفاده از وجه‌شبه بین کافر و حیوان، یکی از روش‌های تربیتی قرآن است که مخاطب را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
کلید واژگان: توهین و افترا در قرآن، تمثیل در قرآن، تشبیه در قرآن، شبهه افترا، روش تربیتیBasically, insulting and slandering is not desirable for Quranic teachings and is also contrary to the Islamic cultural method. Some have insulted the claim of permissibility by using the likeness of infidels to animals in the Qur'an. In the leading article, the main question is: "What is the justification for insulting others in the form of similes and allegories in the Qur'an?" This descriptive-analytical study, based on library sources, has shown that the Qur'an's method of telling the truth is that it uses allegory to bring minds closer to the divine messages and does not seek to insult anyone. In fact, the analogy of infidels and hypocrites with animals in the Qur'an is to awaken the dormant nature of the opposition. It also seeks to liken the behavior of infidels to the behavior of animals and never seeks to humiliate the nature of human creation. In addition, such similes have been used to illustrate stubborn people. Using a resemblance between an infidel and an animal is a way to impress the audience.
Keywords: Insult, defamation, Quran, allegory, simile, suspicion, cultural method -
پژوهش حاضر به منظور بررسی آموزه های تربیتی دو متفکر بزرگ آموزش و پرورش، ملا احمد نراقی و هانریش پستالوزی، در زمینه ی نقش تربیتی محبت از نگاه این دو دانشمند به روش تحلیل محتوا یا توصیفی صورت گرفته است. اطلاعات لازم برای انجام این پژوهش به شیوه ی سنادی، و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی جمع آوری شده است. از مجموعه آثار دو متفکر و دانشمند مورد بحث آثار آنان در رابطه با نوع آموزش و نقش معلم به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفته شده است. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق ویژگی های مشترک و تشابهات بنیادی در مورد نقش محبت در دیدگاه های این دانشمندان بسیار بارزتر از تفاوت نظر در عقاید ایشان می باشد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش ویژگی های متفاوتی همچون دید و نظر هر یکاز این دو به نقش معلم و محبت در آموزش و نوع و روش آموزش استخراج شده است. به تعبیر نراقی سعادت حقیقی این است که انسان از نظر اخلاق فاضله و ملکات راسخ و اعمال و رفتارش به مقامی از معنویت وکمال برسد که هیچ عاملی نتواند ظاهر یا باطنش را تغییر دهد. پستالوزی تعلیم و تربیت را رشدی طبیعی، فزاینده و هماهنگ دانسته که شامل تمامی توانایی ها و استعدادهای کودک می باشد، به نظر وی جسم، ذهن و عاطفه باید به طور توامان پرورش یابند. از نظر وی حواس، مخزن دانش ما هستند. این عقیده وی باعث شد که اشیای واقعی در درس گنجانده شوند. خانواده به عنوان نخستین محیط اجتماعی نقش موثری در شکل گیری محبت دارد, معلم و مدرسه هم نیز نقش موثری در شکل گیری محبت در کودکان, نوجوانان و جوانان ایفا می کند. تاثیر شخصیت معلم بر روی دانش آموزان قابل انکار نیست. او می تواند با اعمال, رفتار,سخنان و برخورد خود با محبت شخصیتی نیک را در دانش آموزان متجلی کند.
کلید واژگان: تعلیم و تربیت، روش تربیتی، محبت، ملااحمد نراقی، پستالوزی -
قرآن کریم، تنها نسخه تربیت و هدایت الهی است که توسط جبرئیل امین بر پیامبر اکرم (ص) نازل شد تا به مردم راه و رسم درست زندگی را بیاموزد. آنچه مسلم است این است که برای رسیدن به هدف که همان تربیت انسان هاست نیاز به روش هایی است که دستیابی به هدف را ممکن می کند. در قرآن کریم نیز خداوند متعال از روش هایی برای تربیت مردم استفاده کرده است. مثال این روش ها، مثال ابزار است در دست انسان که بهره برداری از آن رسیدن به مقصود را آسان کرده و او را از تحیر و سرگردانی در این راه رهایی می دهد. طبق تحقیقات انجام شده، تربیت از دیدگاه های مختلف روان شناسی، جامعه شناسی، اسلامی و... بررسی شده و هر یک روش هایی را برای آن مطرح کرده اند. مهمترین روش هایی که قرآن برای تربیت مطرح می کند عبارت اند از روش ایجاد عشق بزرگ تر، روش داستان سرایی، روش معرفی الگوهای مثبت، روش دعوت به تفکر، روش برخورد محبت آمیز و... . در این مقاله از کتب روان شناسی، قرآنی و کتب و مقالاتی که در رابطه با تربیت قرآنی نگاشته شده، استفاده شده است.
کلید واژگان: روش، تربیت، روش تربیتی، تربیت اسلامی -
مدارا از اصول اساسی زندگی اجتماعی است که در آموزه های قرآنی و حدیثی توجه ویژه به آن شده است. پرداختن به این اصل اساسی در دنیای کنونی که سازوکارهای مدرن امواج گستر، حصارهای جغرافیایی، عقیدتی، فرهنگی و... را فرو ریخته است. اهمیت آن را دو چندان پیدا می کند. مهم ترین سوالی که در این باره مطرح است نقش اساسی و تاثیر ویژه آن در حوزه تربیت است. زیرا تربیت، رسالت بزرگ پرورش انسان هایی را بر عهده دارد که آمادگی موافقت با این جبهه گشایی متکثر و متنوع را پیدا کند. این مقاله با بهره برداری از روش تحقیق تلفیقی (معناشناسی-تحلیلی) در صدد آن است که خاستگاه تربیتی مدارا در تربیت را با ابزارهای قرآنی و حدیثی تبیین نماید؛ برای دست یابی به این هدف سترگ، نخست واژه های تربیت و مدارا را با تکیه برآموزه های دینی معنا کرده است، سپس آن عرصه های مدارا در حوزه های عقیدتی ایمانی، اخلاقی رفتاری و فرهنگی اجتماعی را تحلیل وآن گاه چگونگی جایگاه مدارا در حوزه تربیت را روشن نموده است. در پایان اصول مهمی که لازم است در عرصه های تربیتی مدارا شود، تبیین نموده است؛ مانند: ملایمت در برابر تندی، جمع نرم گویی و حق گویی، رواداری خطای انسانی، تقدم چگونه گفتن بر چه گفتن و... .کلید واژگان: تربیت، مدارا، تربیت دینی، روش تربیتیTolerance is one of the basic principles of social life that has a special attention in Quran and hadith teachings. Addressing this fundamental principle in today's world; that widespread modern mechanisms have collapsed the geographical, ideological, cultural, and other borders; becomes a lot more important. The most significant query in this respect is its essential role and particular influence in the education field because education is responsible for the great mission of training people who are ready to agree with this diverse strategic positioning. The present paper, exploiting a combination of research method i.e. semantic-analysis, has sought the educational origin of tolerance in education through Quran and Hadith instruments. To achieve this great goal; first, the terms of education and tolerance are signified based on the religious teachings; second, the areas of tolerance in the religious, moral, behavioral, cultural, and social fields are analyzed; and finally, the place of tolerance in the field of education is clarified. Eventually, the most important principles of tolerance such as leniency against severity, soft accountability and truthfulness, tolerance of human error, priority of how to say and what to say, and any other expression that may serve in the educational fields are explained.Keywords: Education, tolerance, religious education, educational method
-
از منظری ویژه، آموزه مهدویت، عصاره ناب تمام معارف اسلامی است که در آن، ظرفیت های فراوان الگوگیری برای تربیت افراد برای زمینه سازی ظهور در جهت تحقق جامعه تراز اسلامی دارد. در این مسیر مناسب ترین زمان برای انتقال و نهادینه سازی آموزه های دینی، به ویژه مهدویت، دوره کودکی است که ماندگاری آموزه ها در این دوره به مثابه ایجاد نقش واره بر سنگ می باشد. یکی از روش های تربیتی متناسب با این دوره که می تواند ما را در امر نهادینه سازی آموزه های مهدوی یاری کند، «تلقین» است که عنصر محوری آن، ایجاد باور به حقانیت آموزه های مهدوی از طریق «تکرار» می باشد. نوشتار پیش رو، عهده دار پاسخ به چگونگی نهادینه سازی معارف مهدوی در کودکان از طریق تلقین و شبهات مربوط به آن می باشد. به همین منظور، با پژوهشی کتابخانه ای و با روش توصیفی- تحلیلی، پس از بازشناسی معنایی و جایگاه شناسی تلقین، به تبیین مراحل تهیه محتوای تلقینی پرداخته شده و در نهایت، بهره گیری از آن، به شرط رعایت چهارچوب اجرایی و با درنظرگرفتن ویژگی های دوران کودکی، مطلوب ارزیابی شده است. همچنین، قالب هایی نظیر شعر، قصه، نقاشی، نمایش و پرسش و پاسخ، با نمونه کاربردی برای دست یابی به مقصود، معرفی و پیشنهاد گردیده است.
کلید واژگان: امام مهدی، مهدویت، کودک، تربیت، روش تربیتی، تلقین، زمینه سازی ظهورFrom a special perspective، Messianic teachings are the pure extract of all Islamic knowledge where there are great potentialities for taking models to train people in order to pave the ground for the Appearance for the realization of a balanced Islamic society. In this way، the best time to transfer and institutionalize the religious teachings، specially the Messianic ones، is the childhood that the permanence of teachings at this period is like carving on a rock. One of the training methods appropriate to this period، which can help us institutionalize the Messianic teachings، is the inculcation، the central element of which is creating a belief in the truth of the teachings of Messianism via “repetition”. The current article is responsible to answer the howness of institutionalization of the Messianic teachings in children through inculcation and its related doubts. For this purpose، with a library-based method and with a descriptive-analytic approach، and after recognizing the meaning and place of inculcation، we explain the stages of producing inculcation contents، and finally benefiting from the inculcation is evaluated as appropriate on the condition that the administrative framework is observed and the characteristics of childhood period are considered. Moreover، we introduce and suggest forms such as poetry، story، drawing، presentation، questions and answers with a practical example to achieve this goal.Keywords: Imam Mahdi (A.S), Messianism, child, training, training method, inculcation, pavement of the ground for the Appearance
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.