تعلیم و تربیت

ارتباط مستمر اولیا و مربیان یکی از اصول اساسی پویایی نظام تعلیم و تربیت است. پرورش انسانهای سالم و متعادل از اهداف آموزش و پرورش است که برای تحقق بخشیدن آن هم اندیشی دو نهاد خانواده و مدرسه ضروری است. پژوهش حاضر به منظور رسیدن به درک عمیق تجارب والدین از حضور فعال در نشستهای انجمن اولیا و مربیان به منظور بهبود عملکرد جلسات هم اندیشی در کنترل رفتارهای نابهنجار دانش آموزان، به صورت کیفی و با تاکید بر رویکرد پدیدارشناسی (به روش کولایزی) انجام شده است. به منظور گردآوری داده ها با 20 تن از والدین مصاحبه نیمه ساختار یافته صورت گرفته است. مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری هدفمند از میان والدین ناحیه 3 شهر کرمانشاه انتخاب شدند. داده های پژوهش با نرم افزار MAXQDA مورد تحلیل قرار گرفت. طبق یافته های به دست آمده، بهبود عملکرد نشستهای انجمن اولیا و مربیان به منظور مدیریت رفتارهای نامتعارف دانش آموزان، در سه مضمون اصلی راهبردهای مشارکتی در طرح ریزی جلسات، راهبردهای ارتقای کیفیت در تعاملات و پویایی در راهبردهای عملیاتی کنترل انحرافات دسته بندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد که برقراری پیوندهای ارتباطی سازنده در جلسات انجمن اولیا و مربیان می تواند در بهینه سازی ظرفیتهای حمایتگری از دانش آموزان و کنترل رفتارهای نابهنجار آنان اثربخش باشد.

از نیازهای اصلی و اساسی فطرت انسان ها، معنویت و کسب آرامش روحی و روانی است. به دلیل نیاز ذاتی انسان ها به معنویت، همواره این مهم به عنوان رکن اساسی حیات انسان مورد توجه بوده است. هدف از این پژوهش بررسی مولفه های تربیت معنوی از منظر آموزه های اسلامی بود. بنابراین مساله این پژوهش شناسایی مولفه های تربیت معنوی از منظر آموزه های اسلامی بوده است، آن طور که برای انسان امروزی می تواند لازم و مفید باشد. این پژوهش از منظر هدف در زمره تحقیقات بنیادی بوده و در دسته بندی تحقیقات کیفی قرار می گیرد و روش آن توصیفی تحلیلی است که برای جمع آوری اطلاعات و داده های لازم از روش اسنادی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که از مهم ترین مولفه های تربیت معنوی می توان هضم تفاوت با دیگران، انضباط و جودیت قائل بودن، مهر ورزی و محبت، عدم افراط و تفریط، صبر و بردباری و بخشش و انفاق اشاره نمود.

تعلیم و تربیت به عنوان یکی از عوامل اساسی توسعه انسانی و اجتماعی، نقش بسیار حیاتی در شکل گیری شخصیت و رفتارهای افراد ایفا می کند. این موضوع از اهمیت ویژه ای در مراحل ابتدایی زندگی افراد برخوردار است، زیرا اساس ارزش ها و رفتارها در این دوره های زمانی می ریزد. یکی از چالش های مهم در فرآیند تعلیم و تربیت، پیشگیری از خشونت در مدارس ابتدایی است. خشونت در مدارس ابتدایی به عنوان یک پدیده ناخواسته و نگران کننده، جوانان را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. این خشونت می تواند از انواع مختلفی نظیر جسمی، روانی یا کلامی باشد و موجب اثرات منفی بر روحیه و یادگیری دانش آموزان گردد. عدم پرداخت به این موضوع می تواند باعث تشدید مشکلات اجتماعی و تحصیلی گردد و به تداوم چرخه خشونت در جامعه منجر شود. پیشگیری از خشونت در مدارس ابتدایی از اهمیت چندگانه ای برخوردار است. این اهمیت از جنبه های مختلفی نظیر ارتقاء سلامت روحی و جسمی دانش آموزان، افزایش کیفیت تعلیم و تربیت، ترویج ارتباطات مثبت و افزایش انضباط در محیط مدرسه ناشی می شود. همچنین، تاثیر مثبت این پیشگیری بر جامعه در آینده نیز چشمگیر خواهد بود. مقاله حاضر به بررسی اهمیت تعلیم و تربیت در پیشگیری از خشونت در مدارس ابتدایی می پردازد. با تاکید بر نقش تربیتی مدرسان و اهمیت ایجاد فضاهای آموزشی مثبت، مقاله به بررسی راهکارها و استراتژی هایی برای کاهش خشونت در مدارس پرداخته و اهمیت اقدامات پیشگیرانه را برجسته می کند. این تحقیق با هدف افزایش آگاهی جامعه و تاکید بر اهمیت سرمایه گذاری در حوزه تعلیم و تربیت به منظور ساختار سازی جامعه های سالم و پویا ارائه شده است.

در بین تمامی نهادها، سازمان ها و موسسات اجتماعی، خانواده مهم ترین، ارزشمندترین و اثربخش ترین نقش ها را دارا است. خانواده طبیعی ترین و مشروع ترین واحد تولید مثل و فراگیرترین واحد اجتماعی به شمار می آید. خانواده دارای اهمیت تربیتی و اجتماعی است. افراد از سوی خانواده و در خانواده گام به عرصه هستی می نهند و جامعه نیز از تشکل افراد هستی و قوام می باید؛ بنابراین از ارکان عمده و نمادهای اصلی هر جامعه به شمار می رود. بهنجاری یا ناهنجاری جامعه در گرو شرایط عمومی خانواده هاست و هیچ یک از آسیب های اجتماعی فارغ از تاثیر خانواده پدید نمی آید. نقش اصلی و آشکار خانواده تولید مثل و انتقال سینه به سینه ارزش ها و میراث فرهنگی و اعتقادی از نسلی به نسل دیگر است. تربیت نسل و تامین نیازهای اساسی انسانی و ایجاد تعادل روانی، عاطفی و اجتماعی در اعضاء، از جمله اهمیت خانواده است.خانواده در اسلام به عنوان بنیادی مستحکم و نهادی اساسی و اجتماعی محسوب می شود. خانواده به وسیله ازدواج به صورت یک پیمان با تکیه بر حقوق و قوانین بر مبنای مردن و رحمت استوار می گردد. تشکیل خانواده پیمانی و متعهدانه بین زن و مرد است که هدف آن تامین نیازهای انسانی و آرامش و سکون آنان با یکدیگر است که تولید و پرورش فرزندان اهداف عالیه انسانی آن محسوب می شود. فرزند پروری الزامی و یک ضرورت اجتماعی است. مهارتی است که باید پیش از فرزند آوری بیاموزیم تا روابط والد و کودک به درستی شکل گیرد. فرزند پروری مجموعه روش هایی است که والدین برای رشد و پروش کودک خود به کار می برند؛ روش هایی که در ارضای نیازها، یادگیری، رفتار و عملکرد، طرز تفکر، ارتباطات و به طور کلی تربیت فرزندشان نقش دارد؛ بنابراین می توان گفت که آموختن مهارت های رشد در پرورش کودک از مهارت های پایه ای و زیربنای مهم فرزند آوری است.

این مقاله با هدف واکاوی شاخص های تعلیم و تربیت در تحقق تمدن نوین اسلامی که برمبنای دیدگاه جدید و روشن مقام معظم رهبری می باشد، صورت گرفته است. در این پژوهش به دلیل ماهیت کیفی بودن پژوهش، از روش تحلیل محتوای مفهومی که در زمره سنت پژوهشی برای تحلیل مفهوم و شبکه مفهومی و ساختار مفهوم تمدن نوین اسلامی می باشد، استفاده شده و با بررسی تطبیقی مقالات و کتب مربوطه به تحلیل موضوع و ابعاد کمی و کیفی آن پرداخته شده است. به منظور گردآوری اطلاعات از پایگاه های اطلاعاتی از جمله سیویلیکا، مگ ایران، نورمگز، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، علم نت، ایرانداک استفاده شده و از این جامعه آماری، اسناد و مدارک و منابع مکتوب و دیجیتالی در دسترس دیدگاه مقام معظم رهبری مرتبط با موضوع تحقیق بررسی، انتخاب، مقوله بندی و تحلیل محتوای مفهومی قرار گرفته است. از بین 45 مقاله یافت شده، 14 مقاله مرتبط با موضوع به روش هدفمند انتخاب شده است. سپس با تمرکز روی متغیرهای موضوع، مطالب مرتبط در خصوص تعیین شاخص های تعلیم و تربیت از مقالات مرتبط استخراج شده و در قالب جدولی موضوعات مرتبط با تمدن نوین اسلامی ساختاردهی شدند. نتایج نشان می دهد که از آنجایی که محوریت فرهنگ ها و تمدن ها و جوامع، انسان است و تعلیم و تربیت انسان به معنای تحقق اهداف همه جانبه می باشد، پژوهش پیش رو به بررسی ابعاد تعلیم و تربیت انسان پرداخته است. چرا که اگر جامعه ای دارای افراد تعلیم دیده و تربیت شده باشد، می تواند تمدن بزرگ اسلامی را به دست آورد و درجهان معاصر بازسازی ایجاد کند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش اجتماعی معلم در تعلیم و تربیت دانش آموزان است. این پژوهش به روش کیفی و توصیفی است که برای گردآوری و طبقه بندی اطلاعات آن به منابع مکتوب و مقالات معتبر در این زمینه مراجعه شده است. با توجه به گستردگی و پیشرفت در نظام آموزش وپرورش و نظام های اجتماعی، معلمان نیازمند توانایی های بالقوه ای هستند تا شرایط لازم را برای پرورش خلاقیت و بروز استعداد دانش آموزان در عرصه تعلیم و تربیت فراهم سازند. یکی از مهارت های موردتوجه معلمان، برخورداری از نقش اجتماعی مناسب است چراکه دانش آموزان بخشی از زمان روزانه خود را در مدرسه و در تعامل با معلمان سپری می کنند و رفتارهای اجتماعی معلم از بعد روانشناسی، اخلاق و... بر کیفیت آموزش و یادگیری دانش آموزان تاثیر بسزایی دارد. در فرایند تعلیم و تربیت با توجه به نقش اجتماعی معلم، فقط انتقال معلومات و مهارت های معلمی نیست، بلکه تمام خلقیات، آراستگی ظاهری، صفات و... او به شاگردان منتقل می شود. ارتباط معلم - دانش آموز به عنوان منبع حمایت اجتماعی در یادگیری دانش آموزان نقش مهم و به پیامدهای حاصل از آموزش کمک می کند. بر اساس مطالب گفته شده لازم است که معلم به نقش اجتماعی خود که شامل ویژگی های عاطفی، اجتماعی و... در امر تعلیم و تربیت است، نگاه ویژه ای داشته باشد.

هدف این تحقیق بررسی نقش آموزش موسیقی در نظام تعلیم و تربیت با القا ارزش های اخلاقی بر اساس آراء تربیتی افلاطون می باشد. روش تحقیق بصورت پیمایشی نظری و مبتنی بر تحلیل محتوا کیفی و بر اساس مفاهیم مرتبط در این زمینه در متون و کتب مختلف می باشد. مبتنی بر آراء تربیتی افلاطون، موسیقی در تعلیم و تربیت می تواند ارزش ها را در اعماق روح تلقین کند. به ویژه در اوایل کودکی، اولویت افلاطون برای موسیقی در آموزش با لحاظ نمودن ارزش های اخلاقی است. زیرا موسیقی دارای ریتم و صدایی است که ذهن کودکان را نرم می کند. از آنجایی که کودکان تقلیدی هستند، به طور ناخودآگاه موسیقی را جذب می کنند و به تدریج ارزش های اخلاقی را در خود پرورش می دهند. افلاطون در عین حال به جنبه های منفی موسیقی هشدار می دهد. موسیقی که اصول و هنجارهای اخلاقی را انتقال ندهد، به روح کودک آسیب می رساند. وی از این طریق نظارت دولتی و ایجاد سازوکارهایی برای تعیین موسیقی هایی دارای محتوای با ارزش های اخلاقی را پیشنهاد می کند. لذت موسیقی به خودی خود یک هدف نیست؛ بلکه باید آن را تابع غایت دیگری کرد و فضیلت را در جهت آن پرورش داد. تا زمانی که مشخص نشود چه موسیقی باعث هماهنگی احساسات می گردد، شنونده در معرض خطر تاثیر موسیقی قرار می گیرد که لذتی غیرمنطقی را به همراه دارد و او را به جای فضیلت به سمت بدی ها سوق می دهد. افلاطون لذت را به عنوان غایت موسیقی می پذیرد اما اصرار دارد که از آن در خدمت فضیلت استفاده شود.

پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی (استنباطی) و با استفاده از منابع کتابخانه ای، باهدف بررسی و تبیین اندیشه های فلسفی- تربیتی یورگن هابرماس و تبیین دلالت های آن در تعلیم و تربیت (اهداف، اصول و روش‌ها) انجام پذیرفته است. از اندیشه های هابرماس5 هدف، 6 اصل و 5 روش تربیتی به‌دست‌آمده است. دلالت های تربیتی استنتاج شده عبارت‌اند از: اهداف تربیتی: تفکر انتقادی، افزایش توانایی حل مسیله، رشد اخلاق گفتمانی، تفکر خلاق و خلاقیت، کنش گفتاری مطلوب در تعلیم و تربیت. اصول تربیتی: تاکید بر بحث و گفتگوی آزاد و متقابل، مشارکت، تفاهم و توافق در معرفت‌شناختی، اصل احترام به اندیشه های مخالف، تاکید بر عقلانیت در آموزش، تاکید بر حقوق متعلمان برای اظهارنظر و تاکید بر تفکر نقاد. روش‌های تربیتی: روش فعالیت مشارکتی و گروهی، استفاده از رویکرد تاویلی، روش ارتقای مهارت های ارتباطی در دانش‌آموزان، روش استدلال در بحث و گفتگو و روش پرورش تفکر انتقادی. این یافته ها بیانگر ضرورت بازنگری در اهداف، اصول و روش‌های تعلیم و تربیت در نظام آموزشی کشور می باشد.

 تربیت انسان مجاهد نوع خاصی از اصول تعلیم و تربیت است که در اسلام به آن توجه فراوانی شده است و در این راستا ویژگی هایی در قرآن برای آن ذکر گردیده است چرا که تربیت این نوع از انسان می تواند تاثیرات فراوانی در جوامع بشری ایفاء کند از این رو هدف این پژوهش، بررسی تعریف و ویژگی های انسان مجاهد بر اساس آیات قران کریم است.

روش پژوهش: 

مطابق با مستندات موضوعی ارایه شده در ‌این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای می باشد که از نوع مطالعات اسنادی داده‌های تحقیق گردآوری ‌شده و با استفاده از روش تحلیل متون قرآنی- دینی مورد تحقیق و توصیف قرارگرفته است

 به این امر مهم دست یافتم که از صدر اسلام تربیت معنوی انسان مجاهد همواره مورد تاکید و توجه دین اسلام و قرآن است و نمونه کامل یک انسان محسوب می شود که علاوه بر برخورداری از شخصیت و ویژگی‌های اخلاقی، اهتمام زیادی به آموزه‌های قرآنی نیز دارد

 بر اساس مولفه های پژوهش، آنچه مشروعیت و اهتمام تربیت انسان مجاهد را نشان می‌دهد برخورداری آن از ویژگی هایی همچون ترجیح آخرت به دنیا، داشتن‌ ایمان قوی، برخورداری از روحیه توکل بر خداوند متعال، امید داشتن به رحمت الهی، رخورداری از عدالت و هدایتگری، نمازگزار بودن، تحمل و پایداری در برابر سختی‌های مبارزه، برخورداری از روحیه امر به معروف و نهی از منکر، مسیولیت پذیری، اطاعت از ولایت و رهبری الهی و ظلم ستیزی است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیرات شعر و قصه و نقش آن ها در آموزش و یادگیری است.این مقاله به روش مروری توصیفی و برای گردآوری اطلاعات آن تلاش شده است که به منابع کتابخانه ای معتبر مراجعه گردد. از همان زمان گذشته قصه وسیله ای برای رفع نیازهای روانی کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان به شمار می رفت و از آن به عنوان یک روش تدریس برای یادگیری و آموزش بهره می گرفتند. از آنجایی که دانش آموزان به خصوص دانش آموزان ابتدایی به شنیدن قصه علاقه نشان می دهند میتوان از این روش تدریس خلاق یعنی قصه گویی استفاده کرد. یک روش دیگر جذاب دیگر هم استفاده از شعر خوانی است این دو موضوع یعنی قصه گویی و شعر خوانی از جذابیت و اهمیت زیادی برخوردار بودند به همین علت هم در مقاله به شرح و تفسیر آن پرداخته ایم‌. شعر هم اهمیت زیادی دارد و یکی از مهارت های هفت گانه که در زمان قدیم هم به آن اهمیت می دادند شعر خواندن بود همچنین از آنجایی که کودکان و دانش آموزان زیبایی و آهنگین بودن کلام را دوست دارند یادگیری از طریق شعر هم می‌تواند ماندگاری زیادی داشته باشد. در مقاله حاضر به شرح و توضیح هر یک پرداخته شده است.

بسیاری از افراد افت تحصیلی را به معنای ناتوانی دانش آموز در یادگیری مواد درسی می دانند. بدون شک این تصوری نادرست است ناتوانی کودک در فراگیری دروس ممکن است از تواناییهای ذهنی محدود و ضعیف ناشی شود در حالی که افت تحصیلی به معنای نزول از یک سطح بالاتر به سطحی پایین تر در تحصیل و آموزش است. افت تحصیلی از مباحث مورد توجهی می باشد که در سنوات اخیر ذهن دلسوزان نظام تعلیم و تربیت را به خود مشغول نموده و جهت جلوگیری از این پدیده راهکارهای متفاوتی ارایه شده است. راهکارهای عملیاتی و کاربردی که بعضا مثمر ثمر بوده و نتایج مثبتی نیز در بر داشته است. در این مقاله نیز سعی گردیده که با تجمیع آن دسته از راهکارهای آموزشی که زمینه کم رنگ شدن این پدیده مخرب را بدنبال می آورند، به بحث و بررسی پرداخته و پیشنهاداتی در این باب که فراخور دانش آموزان، باشد، ارایه شود.

یکی از ویژگی هایی که خداوند به صورت فطری و بالقوه در وجود انسان نهاده و به وسیله آن او را از سایر موجودات متمایز کرده است، بهره مندی از قوه تفکر است، اما در جهان امروزکه علم وفناوری از ذهن انسان پیشی گرفته، انسان نیازمند پیمودن راهی ویژه برای تفکر است. این نوع از تفکر، تفکر خلاق است که شخص با تلفیق مهارت های حل مسئله و تصمیم گیری، از افکار نو بهره مند می شود و قدرت کشف و انتخاب راه حل های جدید را پیدا می کند. باید گفت هر کسی توانایی این نوع تفکر را دارد که از طریق تکرار و تمرین و ممارست، و براساس تعلیم و تربیت به آن دست یابد. با توجه به اینکه نظام تعلیم و تربیت هر کشوری از اهمیت خاصی برخوردار است واگر نظام تعلیم و تربیت کیفیت بهتری داشته باشد باعث رشد هم جانبه شخصیت انسان برای رسیدن به حق و پیشرفت کشور می شود. که در ارتباط با این موضوع کتابی با عنوان تفکر خلاق در منابع اسلامی ازسید نور الدین محمودی و مقالاتی مانند تفکر خلاق، مبنای شیوه های آموزشی پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) از سید حسام حسینی، تفکر خلاق وباروری آن در سازمان های آموزشی از سید محمد میرکمالی، تفکر خلاق؛ ضرورت ها، راهکارها و پیامدهای آن از غلامعلی طبرسا نگاشته شده است اما در آثار بررسی شده موضوعی با این عنوان یافت نشده است لذا در این مقاله کوتاه سعی شده که به صورت توصیفی و تحلیلی وبه روش کتابخانه ای به بررسی روش های تفکر خلاق در تعلیم و تربیت بر مبنای سیره نبوی پرداخته شود.

موضوع این مقاله بررسی تحلیلی جایگاه بازی در تعلیم و تربیت کودکان از نظر مکاتب غربی و اسلام به روش کتابخانه‏ای(توصیفی-تحلیلی) است. که به علت گستردگی و هم‏پوشانی مکاتب غربی فقط به بیان دیدگاه پیاژه و فروید پرداختیم. از نظر اسلام بازی در تعلیم و تربیت کودک تاثیر بسیاری دارد و باعث رشد همه‏جانبه ابعاد شخصیت او می‏شود. پیاژه معتقد است که فعالیت‏ها و بازی‏های کودک تحت تاثیر رشد ذهنی اوست و متناسب با رشد ذهنی او فعالیت‏ها و بازی‏هایش پیچیده‏تر می‏شود. فروید نیز بازی کودک را وسیله‏ای برای کسب لذت می‏داند که متناسب با رشد جنسی کودک بازی‏هایش تغییر می‏کند. به طور کلی هر سه دیدگاه بر این باورند که بازی باعث رشد همه جانبه کودک می‏شود و در تعلیم وتربیت کودک موثر است. زیرا کودک در بازی مهارت‏هایی را فرامی‏گیرد که با آنها می‏تواند با محیط سازگار شود و در آینده هنگام برخورد با مشکلات رفتار مناسبی از خود نشان دهند.

زبان وسیله اصلی ارتباط، تفهیم و تفاهم است و بنیاد همه فعالیت های ذهن انسان را تدارک می بیند؛ ولی برای کودکان دو زبانه، گاهی سد راه ارتباط، تفهیم و تفاهم می گردد. چگونگی ارتباط میان دوزبانگی و تعلیم و تربیت از موضوعات مهمی است که امروزه سیاستگذاران آموزشی، برنامه ریزان، روانشناسان، زبان شناسان و معلمان با آن مواجهند. باتوجه به این که در سیستم آموزشی کشور ایران کودکان دو زبانه در بدو ورود به مدرسه باید مسائل خود را به زبان فارسی حل کنند، به دلیل ناتوانی در درک مطالب به زبان فارسی، همواره در معرض خطر افت تحصیلی، گوشه گیری و ترک تحصیل قرار دارند. یکی از راهکارهای مقابله با این مسئله، تعلیم و تربیت دو زبانه است. تعدادی از مطالعات خارج ازکشور در زمینه تعلیم و تربیت دو زبانه در کشورهای مختلف نشان می دهند که چنین آموزش هایی دارای نتایج مثبتی است. تعلیم و تربیت دوزبانه برنامه های آموزشی هستند که طی آن ها دانش آموزان با توانش پایین در زبان رسمی آموزشی، تعدادی از دروس خود را با کمک زبان مادری شان یاد می گیرند. در این مرحله نقش معلم در کلاس درس و تاثیر شیوه های تدریس او به خصوص در درس فارسی دو چندان می گردد. در مطالعه حاضر تلاش بر این بوده است تا شیوه های تدریس اثر بخش معلمان مناطق دوزبانه در زمینه آموزش درس فارسی دوره ابتدایی مورد بررسی قرار گیرد. شیوه ی پژوهش در این مقاله شیوه ی مروری و با استناد به کتب معتبر و مقالات پژوهشی چند سال اخیر می باشد. در انتها پیشنهادهایی جهت استفاده همکاران محترم ارائه گردیده است.

هدف از تحقیق حاضر بررسی و نقد دیدگاه اشلایرماخر در مورد ماهیت فهم و ابعاد روان شناختی و تربیتی آن می باشد. در این پژوهش از روش تحلیلی استفاده شده است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که اشلایرماخر بیان دانش را بیش از هر چیزی وابسته به زبان می داند و از نظر او فهم عبارت از تجربه دوباره اعمال ذهنی مولف متن است و تفسیر به معنای بازسازی تفکر شخصی از نظر تاویل می باشد. هرمنوتیک اشلایرماخر ناظر بر دو شیوه متفاوت تفسیر است. او این دو شیوه را روش دستوری یا نحوی و روش روان شناختی یا فنی تفسیر نام نهاده و بر این باور است که به همان صورت که هر کلامی رابطه ای دوسویه دارد، هم با کل زبان و هم با مجموع تفکرات گوینده، به همان سان نیز در فهم کلام دو بعد موجود است. اشلایرماخر در تفسیر روان شناختی، بر بازسازی متن از طریق بازسازی افکار مولف تاکید دارد. با تاکید وی بر فهم در جریان تعلیم و تربیت به متربیان امکان درون فهمی و به مربیان امکان درک نقطه نظر مخاطب داده می شود. بدین سان مربی و متربی به زبان مشترکی می رسند. وی بازسازی کامل زمینه تاریخی را امکان پذیر می داند درحالی که از نظر منتقدان ما هرگز نمی توانیم وقایع گذشته را کاملا بازسازی کنیم و تفسیر میانجی بین واقعه گذشته و بازسازی آن است. در مجموع برای استفاده و استنباط از منابع علمی و درون فهمی و درک متقابل مربی و متربی در نظام تعلیم و تربیت نیازمند تفسیر و فهم درست هستیم. بر این اساس می توان با به کارگیری اصول حاکم بر هرمنوتیک به ویژه با تکیه بر بعد روان شناختی آن بر مشکلات تعلیم و تربیت فائق آمد.

تعلیم و تربیت به عنوان فعالیتی که از بدو تولد آدمی تا زمان مرگ او ادامه دارد و به عنوان جریانی مداوم و پیوسته که کل شخصیت فرد را متحول می سازد از دیرباز تا کنون وجود داشته است. در مقاله فوق که به روش کتابخانه ای نگاشته شده، سعی بر آن می باشد که وضعیت تعلیم و تربیت، در ایران باستان مورد بررسی قرار گیرد. آنچه از منابع صحیح و قراین روشن و شواهد به دست می آید، آن است که ایرانیان از دوران مادها دارای خط و کتابت بوده و جای بسی شگفتی است که از 2500 سال قبل در زمان داریوش هخامنشی آموزش عالی و دانشکده هایی برای آموختن علوم نظری و عملی در ایران تاسیس گشته و تا زمان ساسانی به چنان اعتلا و عظمتی رسید که صدها دانشمند و پژوهشگر برای تعلیم و تربیت به آن روی آوردند.