فوکو
در نشریات گروه علوم تربیتی-
این مقاله با هدف بررسی چالش هایی که کارآموزان در طی فرایند کارآموزی با آن مواجه هستند، انجام شده است. کارآموزی، از جمله برنامه های کاربردی دانشگاه ها برای ایجاد ارتباط با بخش های خدماتی و اقتصادی جامعه شناخته می شود. دانشگاه ها از طریق این برنامه ها سعی در ارتقاء مهارت هایی دارند که موردنیاز محیط کار است. چنین دیدگاهی به کارآموزی، تفکری بنیادگرایانه را نشان می دهد که در آن کارآموزی نه فرصتی برای ساخت دانش، بلکه ابزاری برای کسب وظایف و مهارت های مشخص محسوب می شود. این مقاله با یک تحلیل پساکیفی، و رویکردی پساساختارگرایانه، به شناسایی ساختارها، الگوهای ذهنی و گفتمان هایی پرداخته است که مانع از انجام کارآموزی شده اند. گفتمان هایی که نه تنها اعضای سازمان را تحت سلطه خود درآورده است، بلکه فرصت دستیابی به یادگیری و ساخت دانش را از کارآموزان ربوده است. به این منظور، در پژوهش حاضر، با 12 نفر از کارآموزان رشته ی آموزش و بهسازی منابع انسانی و 29 نفر از مدیران و کارکنان سازمان های دولتی و خصوصی در تهران گفتگو شده است. نتایج نشان داد، آنچه در دوره های کارآموزی اجرا می شود، لزوما منطبق با ابعاد رسمی و اهداف ترسیم شده آن نیست، تاملی انتقادی نشان می دهد که در پشت این تصویر نمایشی، برنامه درسی پنهانی وجود دارد که ما را با آنچه در فرایند کارآموزی رخ می دهد، مواجه می سازد. امیدواریم شناخت این الگوهای ذهنی و گفتمان های غالب به اعضای سازمانهای ایرانی و کارآموزان این رشته کمک کند تا از سیطره ی این گفتمان ها رها شوند تا فرصتی برای کارآموزان فراهم کند که فرایند کارآموزی را نه در یک مسیر خطی و بنیادگرایانه بلکه در رویکردی ریزوماتیک برای ساخت دانش پیش ببرند.
کلید واژگان: برنامه درسی آموزش عالی، پساکیفی، ارتباط دانشگاه و صنعت، دلوز و گاتاری، ریزوم، فوکوThis article examines the challenges that interns face during the internship process in Iranian organizations. The internship is one of the university application programs to establish a relationship with society's service and economic sectors. Universities try to improve students' skills through these programs to prepare them for the workplace. A fundamentalist thought that an internship is not an opportunity to create knowledge but a tool to acquire specific tasks and skills. With a post-qualitative analysis and a post-structuralist approach, this article has identified the structures, mental patterns, and dominant discourses that have prevented internships. For this purpose, in the present research, 12 interns in the field of Training and Human Resource Development and 29 managers and employees of public and private organizations in Tehran were canvassed. The results showed that what is implemented in the internships varies from the official dimensions and drawn goals. A critical reflection shows that behind this dramatic image are hidden curricula that confront us with what happens in the internship process. We hope that knowing these mental patterns and dominant discourses will help the members of Iranian organizations and the interns in this field to free themselves from the control of such discourses to provide an opportunity for the interns to make the internship process not a linear and fundamentalist path but in a Rhizomatic approach for the construction of knowledge.
Keywords: Higher Education, Post-Qualitative Inquiry, University-Industry Relationship, Iranian Organizations, Deleuze, Guattari, Rhizome, Foucault -
با افزایش پیچیدگی و تنوع در اداره نظام های آموزشی، نیاز به توسعه تنوع در رویکردهای دانش پژوهی در حوزه مطالعاتی مدیریت و رهبری آموزشی، بیش از پیش احساس می شود. رویکرد دیرینه شناسی فوکویی به عنوان یک روش تحقیق کیفی، از جمله رویکردهای معرفت شناسانه ای است که در دهه های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. این روش تحقیق به تحلیل و بررسی چگونگی شکل گیری و تحول دانش و گفتمان ها در طول تاریخ می پردازد. مقاله حاضر با هدف بررسی و تحلیل کاربرد دیرینه شناسی در تحقیقات رهبری آموزشی، به بررسی و تحلیل مقاله "دیرینه شناسی رهبری آموزشی به عنوان یک حوزه بیانی" نوشته ریچارد نیشه، دانشیار دانشگاه نیو ساوت ولز، پرداخته است. هدف اصلی مقاله، پاسخ به این پرسش است که « مقاله نیشه تا چه حد توانسته است با استفاده از روش دیرینه شناسی درک بهتری از ماهیت پیچیده حوزه مطالعاتی رهبری آموزشی ارائه دهد؟« بررسی ها نشان می دهد که نیشه به خوبی توانسته است معرفت شناسی فوکویی را در حوزه مطالعاتی رهبری آموزشی درهم آمیزد و از آنها برای تحلیل و بررسی مسائل رهبری آموزشی بهره مند شود. با این حال، استفاده از مفاهیم پیچیده فوکو، ممکن است برای برخی از خوانندگان که در زمینه فلسفه و نظریه های فوکو پیش زمینه ای ندارند، دشوار باشد. همچنین، برخی از مفاهیم و روش های ارائه شده در مقاله نیشه، همانطور که خود وی نیز اذعان دارد، شدیدا بافتارمند هستند.
کلید واژگان: رهبری، رهبری آموزشی، دیرینه شناسی، فوکو، مدیران آموزشی -
این مقاله در پی به تصویر کشیدن چگونگی شکل بندی برنامه درسی تربیت دینی در مواجهه با نیروهای اجتماعی در مدارس اسلامی دوره پهلوی دوم با روش تحلیل گفتمان تاریخی است. این مواجهات در قالب چهار شکل بندی از دانش به نامهای «همه فهم کردن دانش دینی» در مدارس جامعه تعلیمات اسلامی، «اثبات عقلانی دانش دینی» در مدرسه علوی، «تطبیق علمی دانش دینی» در مدرسه کمال و «نظاممند کردن دانش دینی» در مدرسه رفاه صورت گرفته است. در شکل بندی اول مصاف با مبانی گفتمانهای رقیب دین با تاکید بر قرآن، مقابله با دین عامیانه و خرافات به وسیله دین فقهی، مواجهه با قوانین مدنی برای رفع فساد و رسیدن به ترقی مطرح می شود. شکل بندی دوم رویارویی فلسفی با مبانی مارکسیسم و بهاییت، دین عاقلانه برای مصونیت از اشکال زندگی مفسدانه، اخلاق اسلامی به مثابه برنامه عمومی زندگی در مصاف با قوانین اجتماعی بشری صورت بندی می شود. شکل بندی سوم تطبیق علم و دین در مقابله با خرافات دینی و مادیون، احکام انتخابی در مقابل دین فقهی، تقابل با دولت مدرن از طریق دین مبارزاتی است و شکل بندی آخر دین شناسی و کلام جدید برای طرد هرگونه جهان بینی رقیب، طرح نظام های اجتماعی کارآمد در مواجهه با دولت مدرن، خودسازی برای محیط سازی در مقابل اشکال زندگی فردی صورت می گیرد. براساس یافتههای این مقاله با توجه به نتایج هر شکل بندی می توان چهار الهام بخشی به شرح زیر داشت: چرخش از زبان درون دینی به زبان عمومی و برون دینی، چرخش از زبان اثباتی در فلسفه مسلمین به زبان ظنی در فلسفه عمومی، چرخش از رابطه ضروری میان علم و دین به رابطه امکانی، چرخش از رابطه عموم وخصوص مطلق دین و اخلاق به رابطه عموم وخصوص من وجه.
کلید واژگان: مدرسه جامعه تعلیمات اسلامی، مدرسه علوی، مدرسه کمال، مدرسه رفاه، فوکو، تحلیل گفتمان تاریخی، دوره پهلوی دومThis article illustrates how the curricula of religious education were formed vis-a-vis social forces in the Islamic schools during the second Pahlavi reign. Utilizing historical discourse analysis and examining four schools as case studies, we argue that these encounters led to four kinds of knowledge formation: "the generalization of religious knowledge" in the schools of the Islamic Education Society, "rational verification of religious knowledge" in Alavi School, "scholarly comparison of religious knowledge" in Kamal School, and "the systematization of religious knowledge" in the Refah school. The first formation faced the foundations of other rival religious discourses by emphasizing the Qur'an, the confrontation of jurisprudence against popular religion and superstitions, and confronting civil laws to eliminate corruption and achieve progress. The second formation was shaped along with a philosophical approach in encountering with the principles of Marxism and of Baha'iism, and providing a wise religion for immunity from corruptive lifestyles and using Islamic ethics against human social laws. The third formation was shaped by looking for compromise between science and religion versus religious superstitions and the materialists, a chosen jurisprudence versus the formal jurisprudence, and the confrontation with the modern state through a militant religion. The final formation was formed by using theology against other competing discourses, designing efficient social systems versus the modern government, and self-making for providing a good environment as opposed to isolated individual life forms. According to the results of each formation, there can be four inspirations as follows: turning from the internal religious language to the general and extra-religious language, turning from the affirmative language in Muslim philosophy to the speculative language in general philosophy, turning from the necessary relationship between science and religion to a possible relationship, and turning from the absolute inclusion of morality in religion to mutual partial relationship between them.
Keywords: School of Social Islamic Education, Alavi School, Kamal School, Refah School, Foucault, Discourse Analysis, Second Pahlavi era -
مقاله حاضر درصدد ارایه یافته های پژوهش مرتبط با بنیان های فلسفی تربیت شهروندی با توجه به آراء ونظریات دو تن از مهمترین فیلسوفان معاصر مکتب پساساختارگرایی - دریدا و فوکو – از منظری تطبیقی است. مقاله دارای شش بخش می باشد : بخش اول به تبیین ضرورت مسئله وهدف تحقیق ، با توجه به تربیت شهروندی در نظام آموزشی ایران، اختصاص دارد. در بخش دوم ، نگاهی اجمالی به بنیان های نظری و پیشینه تحقیق می شود. بخش سوم به اختصار روش تحقیق را توضیح می دهد. بخش چهارم به یافته های تحقیق اختصاص دارد که شامل دو قسمت است: در قسمت نخست یک مدل تکاملی چرخشی از رابطه مکاتب فلسفی ، نظام سیاسی ، نظام آموزشی ، تربیت اجتماعی و تربیت شهروندی ارایه می گردد. سپس محققان نشان می دهند که چگونه دریدا و فوکو - ضمن نقد نظام های سیاسی اقتدارگرا – ابعاد اصلی نظام های آموزشی را در خدمت تربیت شهروندی می دانند. بخش پنجم ، به بررسی نقاط اشتراک و افتراق نظریات دو فیلسوف توجه دارد. مقاله با نتیجه گیری به پایان می رسد.
کلید واژگان: مکاتب فلسفی، نظام سیاسی، نظام آموزشی، تربیت شهروندی، پساساختارگرائی، دریدا، فوکوThis paper seeks to present a research findings related to the philosophical foundations of citizenship education in terms of the opinions of two of the most important contemporary philosophers of the post-structuralism school - Derrida and Foucault - from a comparative perspective. The article has six sections: The first section deals with the necessity and purpose of the research. In the second section, a brief overview of the theoretical foundations and background of research topic is explored. The third section briefly explains the research methodology. The fourth section is devoted to the findings of the study, which consists of two parts: The first section presents a rotational evolutionary model of the relationship between philosophical schools, political system, educational system, social education and citizenship education. The researchers then show how Derrida and Foucault - while criticizing authoritarian political systems - view the main dimensions of education systems in the service of citizenship education. The fifth section is concerned with examining the similarities and differences of two philosophers’ opinions on citizenship education. The paper ends with a conclusion.
Keywords: Philosophical schools, political system, education system, citizenship education, Post-structuralism, Derrida, Foucault
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.