جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « نرم افزارهای کتابخانه ای » در نشریات گروه « کتابداری و مدیریت اطلاعات »
تکرار جستجوی کلیدواژه «نرم افزارهای کتابخانه ای» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
هدف
هدف اصلی از انجام پژوهش، تحلیل وضعیت نرم افزارهای کتابخانه ای از نظر پیشنهاد، بررسی جوانب اضافه کردن نظام های پیشنهادگر به آن ها و ارایه الگوی طراحی متناسب در نرم افزارهای کتابخانه ای ایران است.
روش/رویکرد پژوهش:
پژوهش از نظر هدف کاربردی است. ارزیابی وضعیت پیشنهادگری در نرم افزارهای کتابخانه ای از روش پیمایشی توصیفی استفاده شد. برای پیشنهاد الگوی پیشنهادگر در نرم افزارهای کتابخانه ای از روش طراحی سیستم بهره گرفته شد. داده های این پژوهش از طریق مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با مدیران و متخصصان نرم افزارهای کتابخانه ای گردآوری شد. داده ها، به وسیله نرم افزار تحلیل داده های کیفی مکس کیو دی. ای. کدگذاری و استخراج شد.
یافته هاتحلیل کیفی نتایج حاصل از مصاحبه، به شناسایی 5 مقوله اصلی و 16 مقوله فرعی و مفاهیم آن ها انجامید. یافته ها نشان داد، در مقوله راهبردهای فعلی نرم افزارهای کتابخانه ای برای توصیه، بهره گیری از روش سنتی توصیه، تعریف ارتباط میان رکوردها، ارتباط میان موضوعات، ارتباط میان واژگان و تعریف ماژول پالایش جستجو مورد استفاده بوده است. همچنین، در مقوله تعیین میزان آشنایی با نظام پیشنهادگر، 3 مقوله آشنایی کامل (17%)، آشنایی مختصر (50%) و بدون آشنایی (33%) شناسایی شد. از لحاظ امکانات مورد نیاز نظام های پیشنهادگر، زیرمقوله های امکانات فنی، سیستمی و تخصصی (شخصی سازی) شناسایی و مفاهیم آن تبیین شد. چالش های اضافه کردن نظام پیشنهادگر، در 2 مقوله چالش های فنی و چالش های غیرفنی تبیین و مفاهیم آن ها مشخص شد. علاوه بر این، مقوله مزایای اضافه کردن نظام پیشنهادگر، در 3 مقوله مزایا برای اعضا کتابخانه، برای کتابداران و برای شرکت های نرم افزاری تبیین شد. ویژگی های الگوی مناسب طراحی نظام پیشنهادگر در نرم افزارهای کتابخانه ای ایران شناسایی و پیشنهاد شد.
بحث و نتیجه گیریشرکت ها در مسیر حرکت به سوی بهره گیری از فناوری های روز هستند. آن ها برخی از ملزومات اجرای نظام پیشنهادگر را در نرم افزار خود عملیاتی کرده اند. در حال حاضر، ایجاد و تکمیل مشابهت میان منابع را به کتابداران واگذار کرده اند یا بر اساس فنون پالایش جستجو (مانند جستجوی چهریزه ای و خوشه بندی) طراحی کرده اند که این بخش در نرم افزارها قابلیت تبدیل شدن به نظام پیشنهادگر را دارد. نتایج نشان داد که میزان آشنایی مدیران و متخصصان شرکت ها با نظام های پیشنهادگر در حد متوسط است. الگوی سیستم های توصیه گر در نرم افزارهای کتابخانه ای ایران طراحی و پیشنهاد شده است.
کلید واژگان: نظام های پیشنهادگر, نرم افزارهای کتابخانه ای, پیشنهاد کتاب, پیشنهاد منابع اطلاعاتی}ObjectiveUsers in the library software environment are immersed in a sea of information and searching in this space is time-consuming and confusing for them. By searching for each keyword, the software identifies and displays many resources, and choosing the most appropriate and relevant source to the user's needs is another matter.One of the major problems with library software is the loss of information in the software. Personalizing information and giving advice to users depends on storing data in the library system. For example, in the search section of many library softwares, there is no requirement to enter the users' personal page, and the system performs the search and retrieval of information without identifying the users. Recommending systems are created primarily to offer an option to the user in the search or selection process, thereby helping them to choose a better option. Therefore, the present research aims at providing a model for recommendation systems of information resources in Iranian library software.
MethodologyThis study, in terms of the purpose, is an applied research. Descriptive survey method was used to evaluate the recommendation status of library software. Moreover, the system design method was utilized to suggest the recommendation pattern in library software. Data were gathered through in-depth and semi-structured interviews with managers and specialists of library software. The data were coded and extracted using the MAXQDA qualitative data analysis software.
FindingsQualitative analysis of the interview results led to the identification of five main categories, 16 sub-categories, and their concepts. The findings showed that in the category of the current strategies of library software for the recommendation, traditional method of recommendation, defining relationship between records, relationship between topics, relationship between words, and defining the search refinement module have been utilized. Moreover, in the category of determining the level of familiarity with the recommender system, three categories of perfect familiarity (17%), brief familiarity (50%) and unfamiliarity (33%) were identified. In terms of the required facilities of the recommender systems, the sub-categories of technical, system, and specialized facilities (customization) were recognized, and its concepts were explained. The challenges of adding a recommender system in two categories of technical and non-technical challenges and their concepts were pointed out. In addition, the benefits of adding a recommender system were explained in three categories, namely the benefits for library members, for librarians, as well as for software companies. Also, the characteristics of the appropriate design pattern of the recommender system of the Iranian library software were identified and suggested.
ConclusionThe results of data analysis of interviews with managers and specialists of the Iranian library software companies showed that the companies are moving on the way to take advantage of modern technologies. They have implemented some requirements for the implementation of the recommender system in their software. Currently, the creation and completion of similarities between information resources have been allocated to librarians as their responsibility or designed based on search refinement techniques (like faceted search or clustering), which this section in software has the ability to become a recommender system. The results also showed that familiarity of managers and professionals of the companies with the recommender systems is moderate. Companies are needed to be aware of recommender systems based on the identified challenges and benefits of recommender systems in library software. Additionally, the pattern of recommender systems in the Iranian library software is designed and offered.
Keywords: Recommendation Systems, Library Software, Book Recommendation, Information Resource Recommendation} -
هدف
پژوهش حاضر با هدف شناسایی میزان کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران انجام شد.
روشاین پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و به صورت توصیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 8 نرم افزار کتابخانه دیجیتالی سیمرغ، پیام مشرق، پارس آذرخش، پیام حنان، رسا، تبیان، سامان و پاسارگاد بود. ابزارگردآوری داده ها سیاهه وارسی است که در زمینه کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتالی بر اساس نظر متخصصان و با روش دلفی در سه بخش معماری فناوری معنایی، ابزارهای فناوری معنایی، فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات و سطوح پیاده سازی آن ها مورد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS 25، آنالیز واریانس و انحراف معیار استفاده شد.
یافته هایافته های پژوهش نشان داد که کتابخانه های دیجیتالی از نظر کاربرد فناوری معنایی در معماری فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات وضعیت مطلوبی ندارند و نیازمند لایه هایی فراتر از طراحی اولیه خود هستند. همچنین در خصوص ابزارهای معنایی و استفاده از مولفه های فناوریی معنایی و سطوح پیاده سازی آن ها نیز عملکرد مناسبی نداشته و با توجه به اهمیت این بخش در بازیابی اطلاعات، نیاز به بازنگری جدی از سوی طراحان نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی دارند.
کلید واژگان: فناوری معنایی, ابزارهای معنایی, کتابخانه های دیجیتالی, بازیابی اطلاعات, نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی}ObjectiveThe present investigation was conducted with the aim of identifying the application of semantic technology in information retrieval in the softwares of digital libraries.
MethodologyThis survey is applied one which is done by descriptive method. Sampling population includes 8 digital library softwares Simorgh, Payam Mashregh, Pars Azarakhsh, Payam Hanan, Rasa, Tebyan, Saman and Pasargad. After reviewing the literature and available resources, the criteria related to semantic technology components were determined in data retrieval in digital library softwares. The tool used for gathering the data is the checklist that is used in the field of semantic technological practices in marketing information in digital library softwares, this is under the observation of experts, in addition, the method of Delphi is used in this investigation in 3 fields namely semantic technological architecture, semantic technological tools, semantic technologies in marketing information and the level of implementation. In order to analyze the data, Excel and SPSS 25 softwares were used.
FindingsThe findings showed that digital libraries do not have a suitable condition and they need the layers more than the first designing. Also, semantic tools and implemented languages have a very weak semantic technology, and there are not many semantic tools for development and implementation, and they surpassed each other in a few cases. Furthermore, in terms of implementing tools, they do not have a suitable situation and by paying attention to this area in information marketing, it needs a serious observing by the digital library software designers. But, in semantic technology in information marketing activities the situation was suitable, however, the layers of its implementing in digital libraries is not in a suitable condition. This research, in addition to providing a checklist on the application of semantic technology in data retrieval in digital library software, based on existing records and expert opinion, has made it possible for designers and programmers of digital library software to identify their strengths and weaknesses, with the criteria and components in this area, and the degree of importance of each of them, will become more familiar with the design of digital library softwares.
Keywords: semantic technology, semantic tools, Digital Libraries, Information Retrieval, Digital library software} -
هدف
از کتابخانه ها و کتابداران به عنوان پیشتازان دسته بندی و عرضه یافته های مکتوب در علم و فناوری انتظار می رود که از جدیدترین فناوری ها استفاده کنند. با توجه به قابلیت های رو به گسترش فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی، هدف اصلی این پژوهش بررسی قابلیت استفاده از محصولات/ نرم افزارهای ایرانی که مبتنی بر هوش مصنوعی کار می کنند در کتابخانه ها و نرم افزارهای کتابخانه ای می باشد.
روش شناسیاین پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش کمی به روش تحلیلی و توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه پژوهش بعد از اعمال شرایط ورود و خروج در نهایت عبارت شد از 21 شرکت فعال در زمینه تولیدات نرم افزاری هوش مصنوعی. ابزار گردآوری اطلاعات چک لیست محقق ساخته بوده است که شامل دو بخش، اطلاعات دموگرافی شرکت ها و سوالات پژوهش بوده و پایایی آن با آلفای کرونباخ 84/0، تایید گردید.
یافته هایافته های پژوهش نشان داد که بیشترین حوزه های فعالیت شرکت های مذکور پردازش متن، تصویر و صوت بوده است و محصولات این شرکت ها قابلیت کاربرد در نرم افزارهای کتابخانه ای را دارند.
نتیجه گیریبهره گیری از هوش مصنوعی در حوزه نرم افزارهای کتابخانه ای در ایران علم نوپا و رو به رشدی است و شرکت-های مرتبط با این حوزه برای طراحی و تولید نرم افزارهای بومی سازگار با زبان رسمی کشور در حال طی مسیرهای پیشرفت و توسعه هستند.
کلید واژگان: هوش مصنوعی, کتابخانه ها, شرکت های نرم افزاری, خدمات کتابخانه ای, نرم افزارهای کتابخانه ای, ایران}ObjectiveConsidering the growing capabilities of technologies based on artificial intelligence, the main purpose of this study was to investigate the usability of Iranian products/software based on artificial intelligence in libraries and It is library software.
MethodologyThis research is applied in terms of purpose and analytical and descriptive-survey in terms of quantitative method. The research community, after applying the entry and exit conditions, finally consisted of 21 companies active in the field of artificial intelligence software products. The data collection tool was a researcher-made checklist that included two sections, company demographic information and research questions, and its reliability was confirmed with Cronbach's alpha of 0.84.
FindingsThe research findings showed that most of the fields of activity of the mentioned companies were text, image and audio processing and the products of these companies can be used in library software.
ConclusionUtilization of artificial intelligence in the field of library software in Iran is a nascent and growing science and companies related to this field to design and produce native software compatible with the official language of the country are on the path of progress. And development.
Keywords: artificial intelligence, Libraries, Software Companies, library services, Library Softwires, Iran} -
ارزیابی نرم افزارهای کتابخانه ای درون سازمانی (پند، پروان، اوراکل تهران، سیماد و ماوا) از لحاظ شاخص های عملکردی براساس دیدگاه کتابداران
هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی نرم افزارهای کتابخانه ای درون سازمانی از لحاظ شاخص های عملکردی از دیدگاه کتابداران است. جامعه پژوهش حاضر شامل 131 نفر از کتابداران است. روش پژوهش پیمایشی-ارزیابانه است. یافته ها نشان داد که در بخش امانت نرم افزارهای پند، سیماد، پروان، اوراکل تهران، ماوا به ترتیب با کسب امتیاز 64/64 ، 50/89 ، 08/70 ، 22/56 ، 76 در وضعیت مطلوبی قرار دارند. بخش فراهم آوری و سفارشات، در نرم افزارهای تهران، پند، پروان در نظر گرفته نشده است و در نرم افزار ماوا عملا از آن استفاده نمی شود. تنها در نرم افزار سیماد کتابداران به طور عملی استفاده می کنند و طبق نظر آنها 11/36 درصد در وضعیت مطلوبی قرار دارد. در بخش ذخیره و بازیابی نرم افزارهای پند، سیماد، پروان، اوراکل تهران، ماوا به ترتیب با کسب امتیاز 64/41 درصد، 71/34 درصد، 61/24 درصد، 69/37 درصد، 38/40 درصد، در وضعیت مطلوبی قرار دارند همچنین در بخش گزارشگیری نرم افزارهای پند، سیماد، پروان، اوراکل تهران، ماوا به ترتیب با کسب امتیاز 12/24 درصد، 20/53 درصد، 91/18درصد، 07/32 درصد، 08/56 درصد، در وضعیت مطلوبی قرار دارند. نتایج نشان داد که تنها نرم افزار سیماد به بخش سفارشات توجه داشته است که نیاز به توجه بیشتری در این بخش است. همچنین نرم افزارها در بخش امانت، ذخیره و بازیابی دارای ضعفهایی هستند و از نظر کتابداران بخش گزارشات نرم اقزارها نیز انعطاف پذیری کامل و جامعی ندارد. در واقع نرم افزارهای کتابخانه ای درونسازمانی توانسته اند تا حدودی پاسخگوی نیازهای روزانه کتابداران این بخشها باشند، ولی با توجه به پیشرفت فناوری چنان که شایسته است، قادر نبوده توقعات آنها را پوشش دهند.
کلید واژگان: نرم افزارهای کتابخانه ای, نرم افزارهای درون سازمانی, مدیریت گردش اطلاعات, مدیریت ذخیره و بازیابی اطلاعات, گزارشگیری}Evaluation of intra-organizational of the library software in section Functional IndicatorsThe purpose of this study was to evaluate in-house library software in terms of performance indicators based on the view of librarians. The study population included 131 librarians. The researcher-evaluated research method and the method of collecting the researcher-made. The results showed that 64/64 of software in circulation advice, Symad software 50/89 percent, 08/70 percent Parwan software, software Tehran 22/56 percent, 76 percent have a favorable condition sojourn software. The procurement and ordering section does not exist in the software of Tehran, Pand, Parwan. And although it's designed, it's not actually used in Mava software. Only in the Simmand software librarians actually use this section and 36.1% of them are in good condition. In storage and retrieval of 41.64% of software, 34.71% of Simmand software, 24.61% of Parwan software, 37.69% of software in Tehran, 40.38% of Mova software are in good condition. In the reporting section, 24.24% of the software is Pand, 53.20% of the software, 18.19% of the software in Parwan, 32.77% of the software in Tehran, 56.08% of the software in Mova is a desirable situation. The results showed that only Simmand software has paid attention to the orders section, which requires more attention in this section. Also, the software is lagging behind in various subdivisions , there are weaknesses,In fact, intra-house library software has been able to some extent meet the daily needs of librarians in these sectors, but, given the advancement of technology, it has not been able to meet their expectations
Keywords: Library Software, intra-organizational software, Information flow management, . Data storage, retrieval management, . Reporting} -
هدف:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی میزان انطباق معماری اطلاعات سطح خارجی نرم افزار سیمرغ از دیدگاه کتابداران کتابخانه های تخصصی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان های کشور انجام گرفته است.
روش شناسی:
این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و به صورت توصیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کتابداران (60 نفر) کتابخانه های تخصصی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان های کشور بود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته است که در سه مولفه سطح خارجی، وضعیت تعاملی، قابلیت ها و امکانات معماری اطلاعات نرم افزار سیمرغ را مورد بررسی قرار داده است. روایی توسط تعدادی از اساتید مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن با آلفای کرونباخ 93% تایید شد. داده ها با نرم افزار SPSS و با آنالیز واریانس و آزمون تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته هایافته های پژوهش نشان داد که وضعیت معماری اطلاعات نرم افزار سیمرغ در مولفه های سطح خارجی با میانگین 55/3، وضعیت تعاملی با میانگین 73/3، قابلیت ها و امکانات معماری اطلاعات با میانگین52/3 مطلوب است.
کلید واژگان: کتابخانه های تخصصی, معماری اطلاعات, نرم افزار سیمرغ, نرم افزارهای کتابخانه ای, سازمان مدیریت و برنامه ریزی, کتابداران}PurposeThis survey is done in order to identify the Simorg software surface external architecture information from the points of view of expertised librarians' Management and planning Organization in Iran.
MethodologyAccording to the objectives, nature of the subject, statistical population, temporal and spatial conditions, the present research method is descriptive and inferential. An applied research that aims to develop practical knowledge in a particular field. The population of the Management and Planning Organization research librarians all 60 provinces that were considered. Research data were also collected using a researcher-made questionnaire. After developing the questionnaire, in order to ensure the validity of the questionnaire to 10 experts in the field of information architecture had significant activities, send questions and comments on the final shape was used. besides, its stability was confirmed 93 percent by Cronbach's alpha. In addition to using descriptive statistical analysis of parameters such as frequency, median, mean and standard deviation, analysis of variance and t tests, especially inferential statistics were used. Kolmogorov-Smirnov test was also performed to check the compliance of data with normal distribution.
Findingsthe results indicated that the librarians surveyed in this study, with an average of 55/3, the outer surface of the information architecture of Phoenix software in terms of organization, position on the screen, forms have data entry, alerts and The error is in good condition. Findings showed that between the views of librarians in this study with an average of 73.3, the degree of interaction with the external level of Simorgh software in terms of capabilities and features of information architecture such as processing speed and software interaction, the ability to correct user errors, data exchange, Routing, use of Boolean operators, etc. are in good condition. Findings showed that among the librarians in this study with an average of 52.3, Simorgh software has flexibility and user-friendliness and also has a significant effect on increasing the effectiveness, efficiency and job satisfaction of librarians.
ResultsInformation architecture is a way to organize content in software systems with the aim of increasing the accessibility and comprehensibility of information by users. The role of information architecture as a tool for planning, organizing and application development of information technology is very prominent. Therefore there is so much coincidence between Simorg software external surface architecture information from Plan and Budget Organizatin in librarians' points of view in the provinces of country.
Keywords: Simorg software, Specialised libraries, Information Architecture, library software, Management, Planning Organization, librarians} -
هدف پژوهش، شناسایی وضعیت استفاده کتابداران از قابلیت های نرم افزارهای کتابخانهای در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه و تاثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر بهره گیری از این قابلیتها بوده است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و ازلحاظ روش، پیمایشی - تحلیلی بود. جامعه پژوهش شامل تمامی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه به تعداد 45 نفر بوده است که به صورت سرشماری انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بوده و برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمونهای تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد.نتایج نشان داد کتابداران از قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای در بخش امانت، خروجی و آماده سازی بیشترین استفاده و در بخش جستجو کمترین استفاده را به عمل آورده اند. کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه، توانایی خوبی در استفاده از قابلیت های امانت، مدیریت، شبکه، سازماندهی، ورود اطلاعات، خروجی و آماده سازی دارند ولی در بخش جستجو، عملکرد آن ها مطلوب نیست؛ بنابراین لازم است آموزش و آگاهی لازم در مورد قابلیت های این قسمت، به کتابداران ارایه شده و طراحان نرم افزارهای کتابخانه ای نیز با توجه به نیازهای کتابداران، این بخش را موردبازنگری قرار دهند.
کلید واژگان: قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای, کتابخانه های دانشگاهی, نرم افزارهای کتابخانه ای, کرمانشاه, کتاب داران}PurposeThe purpose of research; was to investigation status of the librarians’ usage of library software capabilities in Kermanshah academic libraries.
MethodologyResearch was applied in terms of its aim and analytical survey of the method. The survey population included the total 45 librarians in Kermanshah Academic libraries that Census was conducted. Data were gathered by a self-made questionnaire. And for data analysis, were used independent t test, one way ANOVA and SPSS 22 software.
FindingsThe findings showed that librarians mostly use the library software's capabilities in circulation and output and processing were used the most; and searching in terms of average use of library software capabilities, was used the least.
OriginalityLibrarians of Kermanshah University Libraries have a good ability in using circulation, management, Organization and input of information, output and processing of library software capabilities, but in the searching capability, their performance is not desirable. Therefore, it is necessary to provide librarians with the necessary training and awareness about the capabilities of this section, and library designers will review this section according to the needs of librarians.
Keywords: library software capabilities, Academic Libraries, Library software's, Kermanshah, librarians} -
هدف
هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت استفاده کتابداران از قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای مدیریت، سازماندهی و ورود اطلاعات، و خروجی و آماده سازی در کتابخانه های تخصصی شهر اهواز بوده است.
روش شناسیپژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، پیمایشی - تحلیلی است. جامعه پژوهش شامل کلیه کتابداران کتابخانه های تخصصی شهر اهواز به تعداد 74 نفر در سال 1397- 1396 است که به دلیل محدود بودن، کل جامعه انتخاب و روش نمونه برداری به صورت سرشماری انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون های تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه، پیرسون و نرم افزار22 SPSS استفاده شد.
یافته هانتایج نشان داد که کتابداران از قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای در بخش مدیریت، سازماندهی و ورود اطلاعات و خروجی و آماده سازی به طور بسیار مطلوب استفاده می کنند. در مجموع از امکاناتخروجی و آماده سازی و سازماندهی و ورود اطلاعات بیشترین و از مدیریت کمترین استفاده به عمل آمده است.تحلیل متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که جنسیت، رشته تحصیلی، سابقه کار و سن تفاوت معناداری در میزان استفاده کتابداران از قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای ندارد.
نتیجه گیریکتابداران کتابخانه های تخصصی شهر اهواز، توانایی خوبی در استفاده از قابلیت ها و امکانات نرم افزارهای کتابخانه ای از نظر مدیریت و خروجی و آماده سازی دارند ولی در بخش سازماندهی و ورود اطلاعات لازم است ضمن آموزش و آگاهی دادن کتابداران از قابلیت های این قسمت، طراحان نرم افزارهای کتابخانه ای نیز با توجه به نیازهای کتابداران آن را مورد بازنگری قرار دهند.
کلید واژگان: کتابخانه های تخصصی, نرم افزارهای کتابخانه ای, قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای, کتابداران, اهواز}Purposethe current research aimed to investigate the librarians’ usage of library software capabilities in regard with management, input-output, and preparation issues in special libraries located at Ahvaz city.
Methodologyresearch was an applied one and with a survey method. The survey population were the total number of 74 librarians in Ahvaz’s special libraries. Due to the limited number of librarians, no sampling was applied. Data were gathered by a self-made questionnaire. Subsequently, the data gathered were then analyzed by statistical methods like independent t test, one-way ANOVA, Pearson using software SPSS version 22.0.
Findingsmostly, libraries use the library software capabilities in management, organization, information input-output and preparation as well. Generally speaking, capabilities in organization, information input-output and preparation services were highly used compared to management capabilities as the least ones. Furthermore, analyzing the demographic characteristics showed that gender, field of study, years of service and age had no significant difference on the usage of library software capabilities by librarians.
ConclusionOverall, librarians had a good ability in using management, output and preparation capabilities available in library software. However, in terms of organization and information input, there is a need to train librarians about the capabilities of the software. Lastly, library software designers must evaluate and redesign the software to match the needs of the librarians.
Keywords: special libraries, library software, information management, information organization, librarians, Ahvaz} -
هدفهدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی وضعیت نرم افزارهای کتابخانه ای درون سازمانی از لحاظ مدیریت ورود اطلاعات از دیدگاه کتابداران است.روشپژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و از روش پژوهش پیمایشی ارزیابانه برای اجرای آن استفاده شده است. روش گردآوری داده ها، ارزیابی با استفاده از سیاهه وارسی است. جامعه پژوهش شامل 23 نرم افزار کتابخانه ای درون سازمانی شناسایی شده در پژوهش حبیبی و دیگران (1397) است، که از این بین پنج نرم افزار کتابخانه ای درون سازمانی، براساس معیارهای فعال بودن، محدوده پوشش و همسنگ بودن نرم افزارها (نرم افزار کتابخانه ای دانشگاهی)، جهت ارزیابی انتخاب و سپس کتابدارانی که در بخش ورود اطلاعات این نرم افزارها مشغول به کار بودند، به تعداد 65 نفر از کتابداران کتابخانه دانشگاه های وابسته به وزارت علوم (دانشگاه تهران، شریف، شهید بهشتی، مالک اشتر، فردوسی) جهت تکمیل سیاهه وارسی انتخاب شدند، که به دلیل محدود بودن، نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد.یافته هایافته های پژوهش نشان داد که در مجموع میزان مطلوبیت نرم افزار کتابخانه ای دانشگاه تهران، پند (شهید بهشتی)، ماوا (مالک اشتر)، سیماد (فردوسی مشهد)، پروان (شریف) به لحاظ مدیریت اطلاعات براساس دیدگاه کتابداران، در نرم افزار پند 26/18 درصد، نرم افزار سیماد 04/48 درصد، نرم افزار پروان 71/17 درصد، نرم افزار تهران 90/22 درصد، نرم افزار ماوا 53 /46 درصد است. از بین سه شاخص مورد بررسی (پایگاه کتابشناختی، پایگاه مستند، پایگاه موجودی)، کتابداران بیشترین میزان رضایت را از مولفه های مربوط به شاخص پایگاه موجودی کسب نمودند. به جز نرم افزار پروان که با 5/23 درصد، بیشترین امتیاز را از قسمت پایگاه کتابشناختی و کمترین میزان رضایت را در قسمت مولفه های مربوط به شاخص پایگاه مستند به دست آورد، نرم افزار پند و سیماد با 17/2 درصد، نرم افزار پروان با صفر درصد، نرم افزار تهران با 56/14 درصد و نرم افزار ماوا با 29/32 درصد کمترین امتیاز را کسب نمودند.نتیجه گیرییافته های پژوهش نشان داد که در مجموع میزان مطلوبیت نرم افزارهای کتابخانه ای مورد بررسی به لحاظ مدیریت ورود اطلاعات زیر پنجاه درصد است. بنابراین، نظرسنجی از کتابداران نشان داد که نرم افزارهای تدوین شده در این بخش ضعیف عمل کرده اند و هنوز بدیهیات در نرم افزارهای کتابخانه ای طراحی شده درون سازمانی حل نشده است. همانطور که یافته ها نشان داد از 5 نرم افزار فعال بررسی شده، در بخش مستندسازی، که برای کتابخانه ها یک اصل و استانداردی غیرقابل کنار گذاشتن است، این نرم افزارها به این قسمت توجهی نکرده اند. همچنین در قسمت پایگاه اطلاعات کتابشناختی، در بخش های ورود اطلاعات، انعطاف پذیری صفحه ورود اطلاعات، داشتن راهنمای فوری هنگام ورود اطلاعات و داشتن فیلدهای کافی و غیره دچار ضعف هستند. نکته مهمی که در همه نرم افزارهای درون سازمانی توجه را جلب می کند این است که این نرم افزارها از بعد فراداده های استاندارد کتابخانه ای حتی در استانداردهای کهنه شده ای مانند مارک هم ضعف دارند. با توجه به اینکه هرچه محیط ورود اطلاعات درست و نزدیک تر به استانداردهای حوزه کتابداری و علوم اطلاعات طراحی شود (نه صرفا استانداردهای نرم افزاری)، گردش اطلاعات و جستجو را آسانتر می کند، بنابراین، لازم است طراحان در تدوین این قسمت توجه بیشتری نمایند.کلید واژگان: نرم افزارهای کتابخانه ای, مدیریت ورود اطلاعات, نرم افزارهای درون سازمانی, کتابداران}Purposethis study aimed to identify the status of intra-organizational library software in terms of viewpoints made by data entry management.Methodologyapplied research in terms of its purpose and a survey for its method. Data collected using a check list. The research population consisted of two groups: a set of five software institutes which were studied based on the criteria of activity, scope of coverage and software compatibility and a set of group of 65 librarians from the state universities namely Tehran University, Sharif Univeristy of Technology, Shahid Beheshti, Malek Ashtar, and Ferdowsi University of Mashhad.Findingsaccording to the librarian's viewpoints UT Oracle 22.90%, Pand 18.26%, Mava 46.53%, Simad, 48.44%, Parwan 17.71% are considered to be in a satisfactory situation.Conclusionlibrarians' views on the software capabilities in data entry related to Pand, Parwan, Siamad, Oracle and Mava showed significant weaknesses. Given the fact that the information entry environment is designed more accurate and more close to library and information science standards (not software standards), it streamlines the flow of information and search and designers need to pay more attention to this section.Keywords: library software, information management, evaluation, in-app software, librarians}
-
بررسی وضعیت استفاده کتابداران از قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای در کتابخانه های تخصصی شهر اهوازهدفهدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت استفاده کتابداران از قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای شبکه، جستجو و امانت در کتابخانه های تخصصی شهر اهواز بوده است.
روش شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش، پیمایشی – تحلیلی است. جامعه پژوهش شامل کلیه کتابداران کتابخانه های تخصصی شهر اهواز به تعداد 74 نفر در سال 1397- 1396 است که به دلیل محدود بودن، کل جامعه انتخاب و روش نمونه گیری به صورت سرشماری انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه پایان نامه داودزاده سالستانی (1382) و اولیایی نژاد (1391) بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون های تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه، پیرسون و نرم افزار22 SPSS استفاده شد.یافته هانتایج نشان داد که کتابداران از قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای در بخش شبکه، جستجو و امانت خیلی زیاد استفاده می کنند. در مجموع از امکانات شبکه و امانت بیشترین و از جستجو کمترین استفاده به عمل آمده است. تحلیل متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که جنسیت، سابقه کار و رشته تحصیلی تفاوت معناداری در میزان استفاده کتابداران از قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای ندارد ولی از نظر سن معنادار است.نتیجه گیریدر مجموع کتابداران توانایی خوبی در استفاده از قابلیت های شبکه و امانت نرم افزارهای کتابخانه ای دارند ولی در بخش جستجو لازم است ضمن آموزش و آگاهی دادن کتابداران از قابلیت های این قسمت، طراحان نرم افزارهای کتابخانه ای نیز با توجه به نیازهای کتابداران آن را مورد بازنگری قرار دهند.کلید واژگان: اهواز, قابلیت های نرم افزارهای کتابخانه ای, کتابخانه های تخصصی, کتابداران, نرم افزارهای کتابخانه ای}PurposeThe purpose of current research. Was to investigation the librarians usage of library software capabilities network, search, and circulation in Ahvaz special libraries.MethodologyResearch was applied in terms of its aim and analytical survey of the method. The survey population included the total 74 librarians in Ahvaz special libraries; due to limited number of librarians, no sampling was applied. Data gathering instruments wre a questionnaire based on Davoodzadeh Salestani (2003) and Oliaeinejad (2012) questionnaires. And for data analysis, independent t test, one way ANOVA, Pearson and SPSS 22 software were used.
Findings: The findings showed that libraries mostly use the library software capabilities in network, searching and circulation. As a whole, the network capabilities and circulation services were used the most; and searching in terms of average use of library software capabilities, was used the least. Analysis of demographic characteristics showed that gender, years of service and field of study had no significant difference on the usage of library software capabilities by librarians. But from age point of view was significant.ConclusionAs a whole librarian have a good ability in using network and circulation of library software's capabilities. However, in searching it is necessary to inform and teach librarians about the capabilities of the software; also, the library software designers need to evaluate and redesign the software to match the librarians needs.Keywords: Ahvaz, library software capabilities, specialized libraries, librarians, library software} -
ادراک آیکون ها به عنوان یکی از مهمترین اجزای رابط کاربر گرافیکی سامانه های اطلاعاتی تحت تاثیر عوامل مختلف فردی و محیطی می باشدکه از جمله این عوامل می توان به مدل ذهنی کاربران اشاره کرد. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل تاثیرگذار بر مدل ذهنی کاربران از آیکون های رابط کاربر نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال ایران است. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی است و به شیوه کمی و کیفی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته و در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساخت یافته است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز، و کتابداران کتابخانه های دانشگاه شیراز و دانشگاه علوم پزشکی شیراز به تعداد 174 نفر است. یافته ها نشان داد مهمترین عوامل تاثیرگذار بر مدل ذهنی کاربران از آیکون ها 4 مقوله «تجربه کاربران» ، «کارکرد آیکون» ، «مشخصه های ظاهری آیکون» و «بافت آیکون» می باشند. مقوله «تجربه» شامل آشنایی و تجربه قبلی کاربران و مقوله «کارکرد آیکون» شامل تطابق کارکرد آیکون با شکل، اشاره آیکون به کارکرد غیرمتداول و شناخته نشده نسبت به کارکرد متداول، کارکرد مشترک در نرم افزارهای مختلف و کارکردهای تخصصی برخی آیکون ها می شود. مقوله «مشخصه های ظاهری آیکون» به رنگ، اندازه، وضوح، زمینه و پیچیدگی آیکون برمی گردد. تاکنون پژوهشی در ایران به موضوع عوامل موثر بر مدل ذهنی کاربران از آیکون های نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال نپرداخته است. شناسایی عوامل موثر بر مدل ذهنی کاربران می تواند به طراحان نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتال کمک کند تا آیکون هایی طراحی کنند که با مدل ذهنی کاربران مختلف همسویی بیشتری داشته باشد و در نهایت رضایت کاربران را فراهم آورد.
کلید واژگان: مدل ذهنی, آیکون, رابط کاربر, نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال}Perception of icons is one of the most important elements of graphical user interface in information systems that is affected by personal and environmental factors, including user's mental models. The present study tended to investigate factors affecting on the user's mental models of icons in digital library software. This is an applied research using qualitive and quantitive approach. Gathering data tool in quantitive section is researcher-made questionnaire and in qualitive section is semi-structured interview. The participants consisted of B.A. and M.A. students of knowledge and information science in Shiraz University and Shiraz University of Medical Sciences and Shiraz University librarians, 174 persons. According to the results, " experience", "icon's functions", "external characteristics of icon", and "context" are four main categories affecting on user's mental models of icons. "Experience" includes user's former familiarity and experience and " icon's functions " includes compatibility of icon function with its picture, referring the icon to unknown and uncommon function rather than common function, common function in different applications and special functions of some of icons. " appearance characteristic of icons" includes color, size, clarity, context and complexity of icon. It hasnt been any research that investigate factors affecting on user's mental models of icons in digital library software. Recognition of factors affecting on user's mental models can help digital library software designers to design the icons that have more consonancy with users mental models and eventually provide users satisfaction.
Keywords: mental model, icon, user interface, digital library software} -
هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه میان سطح پیچیدگی و فاصلهو » آذرخش « ،» سیمرغ « معنایی آیکون های رابط جس توجوی نرم افزارهای با میزان مطلوبیت آنهاست. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از » نیکا « نظر شیوه گردآوری داده ها پیمایشی از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش شامل دو دسته کاربران و متخصصان بود. کاربران شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز و متخصصان شامل 30 نفر از اساتید رشته علم اطلاعات و دان ششناسی بودند. پس از شناسایی آیکو نهای مطلوب و نامطلوب توسط کاربران، سطح پیچیدگی و فاصله معنایی آیکو نها توسط متخصصان تعیین شد. یافت ه ها نشان داد که بین آیکو نهای مطلوب و نامطلوب از نظر سطح پیچیدگی و فاصله معنایی تفاوت معن اداری وجود دارد و میانگین سطح پیچیدگی و فاصله معنایی آیکو نهای مطلوب نسبت به آیکو نهای نامطلوب کمتر است. همچنین، رابطه معنادار و قوی بین سطح پیچیدگی با فاصله معنایی آیکو نها وجود دارد. هرچه پیچیدگی آیکون بیشتر شود، فاصله معنایی نیز بیشتر خواهد شد و بالعکس. علی رغم اهمیت مطالعه رابطه سطح پیچیدگی و فاصله معنایی آیکو نها، پی شترمطالع های که به بررسی تاثیر ویژگی های شناختی بر مطلوبیت آیکو نهای نر مافزارهای کتابخانه ای پرداخته باشد، مشاهده نشد. این مطالعه می تواند ویژگی های آیکو نهای مطلوب را آشکار ساخته و به طراحان در طراحی آیکو نهای مناسب یاری رساند و بدی نوسیله تعامل بهتر و آسانتری میان کاربران و سامانه کتابخانه های دیجیتال به ارمغان آورد.کلید واژگان: ویژگی های شناختی, پیچیدگی, فاصله معنایی, آیکون, رابط کاربر, نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال, نرم افزار سیمرغ, نرم افزار آذرخش, نرم افزار نیکا}The present study tends to investigate the relation between the complexity and semantic distance of Icons and their Effectiveness in searching module of Simorgh, Azarakhsh and Nika applications. Following a correlational survey, the participants of this research consisted of two groups: specialists and end-users. The former consisted of 30 PhD in Knowledge and Information Science, and the latter included undergraduate students of Shiraz University. First, the effective and non-effective icons were identified by end-users. Then, their complexity and semantic distance was investigated by specialists. The results of the study showed that there was a statistically significant difference between effective and non-effective icons; effective icons have less complexity and semantic distance than non-effective icons. Furthermore, it showed a significant strong relationship between the complexity of icons and their semantic distance. The more complexity, the more semantic distance it was, and vice versa. Despite the importance of the studies on the relation between the complexity and semantic distance of icons and their effectiveness, little attention is paid to it in the area of digital library applications. Investigating the studies on the relation between the complexity and semantic distance of icons and their effectiveness may clarify effective icons features. It also helps designers to design effective icons and build better and easier interaction between users and digital library application.Keywords: Cognitive Features, Complexity, Semantic Distance, Icon, User Interface, Digital Library Applications, Simorgh Application, Azarakhsh Application, Nika Application}
-
پژوهش حاضر با هدف شناسایی کاربرد فناوری معنایی برای سازماندهی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران انجام شد. این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 3 نرم افزار کتابخانه دیجیتالی «پارس آذرخش»، «پروان پژوه» و «پیام مشرق» بود. ابزار گردآوری داده ها، سیاهه وارسی بود که در 3 بخش معماری فناوری معنایی، ابزارها و سطح پیاده سازی شده، نوع منابع اطلاعاتی و سطح استفاده آن ها مورد استفاده قرارگرفت. یافته های پژوهش نشان داد که کتابخانه های دیجیتالی از نظر کاربرد فناوری معنایی در وضعیت مناسبی قرار ندارند و بر این اساس، نیازمند تقویت تمامی نقاط ضعف شناسایی شده در این پژوهش هستند. نرم افزارها در خصوص معماری فناوری معنایی نیازمند لایه هایی فراتر از طراحی اولیه خود هستند. همچنین، در خصوص زبان های پیاده سازی شده فناوری معنایی عملکرد بسیار ضعیفی داشته و هیچ یک از ابزارهای این فناوری جدید را برای توسعه و اجرایی شدن ندارند. اکثریت سطح ابزارهای به کاررفته نیز در مرحله اولیه یعنی شناخت بودند. همچنین، در بیشتر موارد منابع اطلاعاتی را خارج از محیط پایگاه اطلاعاتی نگه داری کرده و تنها فایل های متنی را برای جست وجوی تمام متن داشتند. در کل، نرم افزارهای مورد مطالعه در یک سطح قرار دارند و در موارد اندکی از یکدیگر پیشی گرفته اند. این پژوهش ضمن تهیه یک سیاهه وارسی در زمینه بررسی کاربرد فناوری معنایی برای سازماندهی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی بر اساس پیشینه های موجود و نظر متخصصان، این امکان را فراهم آورده است که طراحان و برنامه نویسان نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی بتوانند ضمن برطرف کردن نقاط ضعف و قوت، با معیارها و مولفه های موجود در این زمینه و درجه اهمیت هر یک از آن ها بهتر آشنا شده و در طراحی و تولید آینده خود از آن بهره بگیرند.کلید واژگان: فناوری معنایی, سازماندهی اطلاعات, کتابخانه دیجیتالی, نرم افزارهای کتابخانه ای, سازماندهی معنایی}PurposeThe present study was an attempt to investigate the use of semantic technologies to organize information in digital library software systems.
Methodology/Approach: The present study was a practical one which employed a descriptive survey method. The study sample consisted of three digital library software systems entitled Pars Azarakhsh, Parvan pajoh, and Payam Mashregh. Data were collected through a checklist including three sections: semantic technology architecture, tools and levels of implementation, and the types of information sources and their levels of use. The validity of the checklist was confirmed by experts. Cronbach's alpha was also used to estimate the reliability of the checklist and the index turned out to be 0.94. Data were analyzed by the descriptive statistics such as frequency, percentage, and analysis of variance
Findings: The results indicated that digital libraries with respect to the application of semantic technology were not in good condition; therefore, they need to take all the weaknesses identified in this study into consideration. Software for IT architecture requires layers of meaning beyond their original design. In addition, regarding the languages implemented, semantic technology had very poor performance and none of the tools had this new technology to develop and implement. The majority of the tools employed were also in the initial stage of recognition. In many cases, information sources were kept outside of the databases and they had only text files for full-text search. On the whole, the software systems studied here were at the same level although they sometimes surpassed each other.
Originality: The present study not only developed a checklist of the application of semantic technologies to organize information software digital library based on relevant literature and the experts, but also can make digital library software developers aware of their strengths and weaknesses, and the criteria and factors existing in this area in addition to the importance of each of them to help them in their own design and production in the future.Keywords: Semantic technology, Information organization, Digital libraries, Library software systems, Semantic organization} -
نشریه دانش شناسی، پیاپی 34 (پاییز 1395)، صص 19 -34هدفهدف اصلی از این پژوهش، شناسایی و تحلیل عناصر و ویژگی های مطرح در رابط کاربر نرم افزار سیمرغ و تعیین میزان رضایت کاربران و کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی از تعامل با این نرم افزار است.
روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام گرفته است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه استاندارد QUIS بود که در میان کلیه کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس و 386 نفر از کاربران نرم افزار سیمرغ که به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده بدون جایگذاری انتخاب شده بودند، توزیع و جمع آوری شد. داده های گردآوری شده با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمون های آماری «علامت یک نمونه ای» و «فریدمن» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته هایافته های پژوهش نشان داد، شرکت کنندگان در این پژوهش در حد متوسطی از تعامل با نرم افزار سیمرغ رضایت داشته اند. در عین حال میانگین رضایت کتابداران نسبت به کاربران، به طور معناداری بیشتر است. همچنین بین میزان رضایت کاربران و کتابداران از تعامل با نرم افزار سیمرغ، برحسب سواد کتابخانه ای و نیز سابقه و میزان آشنایی آنها با این نرم افزار، تفاوت وجود دارد؛ اما متغیرهای جنسیت، حوزه شغلی، مقطع تحصیلی و همچنین سواد رایانه ای، تفاوت معناداری در میزان رضایت مندی کاربران به دنبال نداشته است.نتیجه گیریاز دیدگاه کاربران و کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، کارآیی رابط کاربر نرم افزار سیمرغ در حد متوسط و در موارد اندکی متوسط به بالا است. با توجه بیشتر به هم خوانی عناصر و ویژگی های رابط کاربر این نرم افزار با نیازها نظرات و ویژگی های گروه های مختلف کاربران، می توان بر رضایت مندی آنها افزود.کلید واژگان: محیط رابط کاربر, رضایت مندی کاربران, رضایت مندی کتابداران, نرم افزار کتابخانه ای سیمرغ, تعامل انسان - رایانه, نرم افزارهای کتابخانه ای, فهرست رایانه ای}PurposeThe aim of this paper is identifying and analyzing elements and features of Simorgh library software, and measuring its users and librarians satisfaction.MethodologyThe methodology of this study is of survey type and it is an applied study. Tools for data collection is QUIS questionnaire that was distributed among all librarians and 386 users of Central Library of Astan Quds Razavi whom were selected through simple random sampling without replacement. Both descriptive and deductive statistics methods were utilized for data analysis.
Findings: Findings showed that the level of satisfaction of participants with interaction to Simorgh software is in average, whereas the librarians were significantly more satisfied than the users. The highest level of satisfaction of users and librarians was related to general reaction with interaction to Simorgh software and interface display, while the lowest level of satisfaction was related to software help and interface vocabularies and messages.ConclusionEfficiency of user interface of Simorgh software from the view of users and librarians of Central Library of Astan Quds Razavi is in average and in a few cases is higher than medium, and with more attention to the consistency of user interface elements and features of the software to the needs, views and features of different groups of users can be added to their satisfaction.Keywords: User interface, User satisfaction, Librarian's satisfaction, Simorgh library software, Human-computer interaction, Library softwares, OPACs} -
هدف از پژوهش حاضر، شناخت سطح کامل بودن مدل ذهنی کتابداران از آیکونهای بخش امانت و فهرست نویسی نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال آذرخش، سیمرغ و نیکا است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی )از نوع پیمایشی( است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز و کتابداران کتابخانه های دانشگاه شیراز و کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود که حداقل با یکی از نرم افزارهای کتابخانه ای کار کرده بودند. تعداداین افراد، که کتابداران نامیده می شوند، 174 نفر بود و بر این اساس نمونه گیری انجام نشد و کل جامعه در نظرگرفته شد. یافته ها نشان داد هم در بخش امانت و هم در بخش فهرست نویسی ، مدل ذهنی کتابداران از آیکون های نرم افزار سیمرغ نسبت به دو نرم افزار دیگر کامل تر است. همچنین، فهرستی از آیکون های بخش های امانت و فهرست نویسی سه نرم افزار را که مدل ذهنی کتابداران از کارکرد آنها کامل و ناقص است مشخص شد. از آنجا که ممکن است مدل های ذهنی کتابداران از آیکون های بخش امانت و فهرست نویسی نرم افزارها، ناقص یا نادرست باشد، با شناسایی و بررسی سطح کامل بودن آنها می توان تعیین کرد که چه سطحی از آموزش برای کتابداران مورد نیاز است. همچنین با ارائه فهرست آیکون هایی که مدل ذهنی کتابداران از کارکرد آنها کامل است ، این امکان برای طراحان فراهم می شود که عناصر محیط رابط را به گونه ای ایجاد کنند که تا حد امکان به مدل های ذهنی کتابداران نزدیک باشند.کلید واژگان: مدل های ذهنی کتابداران, آیکون, رابط کاربر, نرم افزارهای کتابخانه ای, نرم افزار آذرخش, نرم افزار نیکا, نرم افزار سیمرغ سطح کامل بودن مدل ذهنی}The present study intended to investigate the librarians mental model completeness scale of the icons in the circulation and cataloging modules of Azarakhsh, Simorgh and Nika digital library applications. Following a survey research design, The population of this research consisted of the librarians who were familiar with at least one of the digital library applications. Since the number of them was limited (174), they were selected using census. According to the results, in both circulation and cataloging modules, the librarians mental model of the icons was more complete in Simorgh application than those of Azarakhsh and Nika. Furthermore, a list of icons in the circulation and cataloging modules of the three applications, in which the librarians mental model of the icons functions was complete and incomplete, was provided. Since the users mental models of the icons in both circulation and cataloging modules might be incomplete or incorrect, one can determine the required instruction for the librarians by investigating the mental models completeness scale. Furthermore, providing a list of icons in which the librarians mental model of the icons functions is complete helps designers to design user interface in such a way that it corresponds to the users mental models as much as possible.Keywords: librarian mental models, icon, user interface, library applications, Azarakhsh application, Nika application, Simorgh application, mental model completeness scale}
-
هدفهدف پژوهش حاضر، شناسایی تفاوت آیکون های مطلوب و نامطلوب بخش جستجوی نرم افزارهای جامع یکپارچه کتابخانه دیجیتال آذرسا، سیمرغ و نیکا از نظر سطح آشنایی و معناداری آنهاست.روشروش پژوهش پیمایشی است. جامعه پژوهش تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز را شامل است. ابزار پژوهش متشکل از دو پرسش نامه محقق ساخته برای تعیین سطح مطلوبیت آیکون ها و میزان آشنایی و معناداری آنهاست.نتایجبر اساس یافته های پژوهش، تفاوت معناداری میان آیکون های مطلوب و نامطلوب از حیث سطح آشنایی و معناداری آنها وجود دارد؛ به گونه ای که هرچه میزان آشنایی و معناداری آیکون بیشتر شود، میزان مطلوبیت نیز افزایش می یابد و برعکس. همچنین میان آشنایی آیکون ها با معناداری آنها نیز همبستگی بالایی وجود دارد؛ به گونه ای که افزایش یکی، منجر به افزایش دیگری می شود و برعکس.
اصالت/ ارزش: شناسایی آیکون های مطلوب و نامطلوب از نظر سطح آشنایی و معناداری آنها در نرم افزارها می تواند به تعیین ویژگی های شناختی آیکون های مطلوب و نامطلوب بینجامد و به طراحان کمک کند تا با به کارگیری آیکون های مطلوب که برای همگان قابل فهم است، سبب بهبود عملکرد کاربران و رضایت بیشتر آنها شوند.کلید واژگان: آشنایی, معناداری, مطلوبیت, آیکون, نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال, نرم افزار سیمرغ, نرم افزار آذرسا, نرم افزار نیکا} -
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت ارگونومی ویژگی های دسترس پذیری در نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایرانی صورت گرفته است. پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی از نوع ارزیابی مکاشفه ای انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را 5 نرم افزار کتابخانه دیجیتالی آذرخش، نوسا، پاپیروس، پروانپژوه و پیام تشکیل می دهند. ابزار پژوهش سیاهه ارزیابی بر اساس ویژگی های دسترس پذیری ایزو171-9241 است که از روش دلفی برای متناسب ساختن آن استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از فنون آماری توصیفی به همراه آزمون فریدمن و روش تصمیم گیری چند شاخصه-مجموع ساده وزنی (SAW) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایرانی تلاش چندانی برای تامین ویژگی های دسترس پذیری انجام نداده اند و تنها از طریق قابلیت های تعبیه شده در سیستم عامل و سکویی که نرم افزارها روی آن اجرا می شوند، بخشی از ویژگی های دسترس پذیری برای انواع کاربران ناتوان و تسهیل استفاده کاربران عادی تامین شده است. به همین دلیل، دسترس پذیری ابزارهای ورودی که از طریق سیستم عامل و سکو تامین می شود، نسبت به دیگر معیارها، با رعایت 59 درصد از ویژگی های مطلوب، بالاترین میزان رعایت ویژگی های دسترس پذیری را در نرم افزارهای مورد بررسی به خود اختصاص داده است. همچنین یافته ها نشان داد نرم افزارها به لحاظ رعایت ویژگی های دسترس پذیری از لحاظ آماری تفاوت معنا داری با یکدیگر دارند. از میان نرم افزارهای مورد بررسی نرم افزار «آذرخش» با کسب میانگین امتیاز 138.5 بالاترین امتیاز را در رعایت ویژگی های دسترس پذیری کسب کرد. همچنین این پژوهش به لحاظ پرداختن به موضوع دسترس پذیری از اولین پژوهش های انجام شده در ایران به شمار می رود و می تواند نقش مهمی در آشنا ساختن طراحان نرم افزاری و مسئولان مجموعه ها و کتابخانه های دیجیتالی با ویژگی های دسترس پذیری و توجه به کاربران خاص (ناتوان و کم توان حرکتی، حسی و ذهنی) داشته باشد.کلید واژگان: دسترس پذیری, نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی, ایزو 9241, 171, کاربردپذیری, ارگونومی نرم افزارها, تعامل انسان و رایانه}PurposeThe Purpose of this study is to evaluate accessibility features of Iranian Digital Library Softwares (IDLS).
Method/Approach: This is an applied research and has done as a heuristic survey. Statistical population of the study includes five Digital Library Softwares: Azarakhsh, Nosa, Papyrus, Parvanpajooh and Payam. The researcher-made criteria list of this study is based on ISO 9241-171 and has prepared through a Delphi method. Different types of descriptive statistical techniques in collaboration with Friedman test and SAW decision making method used for data analyzing.
Findings: Research results showed that IDLSs have made no impressive effort for regarding accessibility features and their accessibility has obtained solely through the Operating System and Platform that the software runs on it. Thats why input accessibility features which have regarded through OS-, have gained first rank among other accessibility features. There is meaningful statistical difference between IDLSs in regarding accessibility features.
Originality/Value: This study which survey the accessibility features of IDLSs, is one of the first attending software accessibility features in Iran and it can have an important role in introducing disable users needs to software developers and digital collection makers.Keywords: Accessibility, Digital Library Softwares, ISO 9241, 171, Usability, Software Ergonomics, Human, Computer Interaction} -
هدفهدف اصلی این پژوهش، سنجش رضایت کتابداران و مربیان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر اصفهان از نرم افزار کتابخانه ای این سازمان در از مولفه های «مشخصات کلی نرم افزار»، «جست و جو و بازیابی اطلاعات»، امکانات ابر داده ای، گزارش گیری، سازماندهی و ورود اطلاعات، سیاهه برداری، سفارشات و کنترل دسترسی و امنیت «است.
روش شناسی: پژوهش حاضر، به روش پیمایشی- توصیفی انجام شده است. جامعه پژوهش، 50نفر و شامل تمامی کتابداران و مربیان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر اصفهان است که از نرم افزار کتابداری این کانون استفاده می کنند. به علت قلت جامعه، روش نمونه برداری از طریق سرشماری صورت گرفت.. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، توزیع فراوانی، انحراف معیار) و آمار تحلیلی) آزمون t یک طرفه و آزمون فریدمن (استفاده شده است. نرم افزار مورداستفاده SPSS نسخه 16 است.یافته هابیشترین رضایت کتابداران و مربیان از مولفه «مشخصات کلی نرم افزار» با 84/7 درصد و کمترین آن از مولفه «امکانات ابر داده ای» با 15/2 درصد است. عوامل جمعیت شناختی تاثیر معنی داری بر میزان رضایت پاسخ دهندگان نداشت.نتیجه گیرینرم افزار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نتوانسته است رضایت کتابداران را در انجام فعالیت روزانه برآورده نماید.کلید واژگان: کتابخانه های کودکان و نوجوانان, کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان, نرم افزارهای کتابخانه ای, رضایت کاربران}PurposeThe aim of this study was to measure the satisfaction of librarians and educators Institute for Intellectual Development of Children and Adolescents in the software library of the organization.MethodologyThis descriptive survey was conducted. The investigation, all librarians and educators Institute for Intellectual Development of Children and Adolescents in the software library are the focus. Data descriptive statistics tables Thus prepared frequency distribution analysis of these data, the software SPSS (one-sample t test, t, Friedman test) was used.
Findings: The results showed that the most satisfying component librarie's total View Software "by 84/7 percent and the lowest component metadata facilities by 15. 2 percent. Demographic factors have a significant influence on respondent's satisfaction.ConclusionThe satisfaction of respondents of all components other than the component's total View Software "below average for the component" General View Software "more than average, and the total satisfaction of respondents less than average.Keywords: Adolescent Children's Library, Center for Intellectual Development of Children, Adolescents, software library, user's satisfaction} -
هدفهدف از اجرای این پژوهش، شناسایی دیدگاه کاربران در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به ویژگی های محیط رابط کاربر نرم افزار پارس آذرخش و سنجش میزان رضایت آنها از تعامل با این نرم افزار و بررسی تطبیقی دیدگاه دانشجویان و کتابداران است.
روش پژوهش: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی است که به صورت مقطعی در سال 1388 انجام گرفت. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه ای محقق ساخته با روایی و پایایی (آلفای کرونباخ با مقدار 81/0) تایید شده، استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان و کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است، که برای کتابداران کل جامعه به صورت سرشماری (50 نفر) و نمونه ای از دانشجویان براساس نمونه گیری طبقه ای (210 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز روش های آماری توصیفی استفاده شد.یافته هایافته های پژوهش نشان می دهند که در میان متغیرهای رضایت دانشجویان از رابط کاربری نرم افزار پارس آذرخش، وضعیت کلی نرم افزار، صفحه نمایش اطلاعات، واژگان و پیام های نرم افزار و یادگیری چگونگی کار با نرم افزار، در حد متوسط قرار دارند. هم چنین از دیدگاه کتابداران، وضعیت مواردی مانند صفحه نمایش اطلاعات، واژگان و پیام های نرم افزار و یادگیری چگونگی کار با نرم افزار، در وضعیت بالاتر از حد متوسط قرار دارند. در مجموع رضایت دانشجویان و کتابداران از تعامل با رابط کاربری نرم افزار پارس آذرخش در وضعیت متوسط قرار دارد.نتیجه گیرینتایج هر دو گروه بیانگر این مطلب است که در میان متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای راهنما و سایر امکانات و قابلیت های نرم افزار به بازنگری و ارتقای بیشتری نیاز دارند. شناسایی نیازهای کاربران نرم افزار کتابخانه ای و رفع مشکلات موجود از سوی طراحان نرم افزار موجب ترغیب بیشتر کاربران به استفاده از نرم افزار می شود و نهایتا رضایت آنها از تعامل با نرم افزار را به همراه دارد
* این مقاله حاصل طرح تحقیقاتی به شماره 288186 و با حمایت مالی مرکز تحقیقات و فن آوری اطلاعات در علوم سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می باشد.کلید واژگان: دانشجویان, کتابداران, رابط کاربر گرافیکی, نرم افزارهای کتابخانه ای, نرم افزار پارس آذرخش, بهره گیری}PurposeThe aim of this study was to determine the attitudes and satisfaction of students and librarians in Isfahan University of medical Sciences toward the traits of Pars Azarakhsh library software interface and comparing the students and librarians attitudes.MethodologyThe research method was descriptive survey which conducted in 2009. For gathering data in this study a questionnaire was used, consisting of 51 closed questions which was confirmed its validity and reliability (α= 0.81). The population was included of students and librarians in Isfahan University of medical Sciences. Librarians were those who were working in libraries of Isfahan University of Medical Sciences (50 persons); and students were selected via quota sampling. Thereupon from all of Isfahan University of medical Sciences students (5144 persons), 210 persons were selected. Descriptive statistics methods (frequency distribution, mean and standard deviation) were used for data analysis.
Findings: The results of this research showed that among variables of student's satisfaction from Pars Azarakhsh user interface environment, total status, pageant, letters and messages of software, learning how to use software was medium; and their satisfaction from help, and other capabilities was less than medium. In all student's satisfaction from Pars Azarakhsh software user interface environment was medium (3.03 of 5). Also in view of librarians, some variables like pageant, letters and messages of software, learning how to use software was medium and upper than medium, which showed that librarians have satisfaction from these variables. Also librarian's satisfaction from help and other capabilities was less than medium. All librarian' satisfaction from Pars Azarakhsh software user interface environment was medium (3.20 of 5).ConclusionBetween all studied variables of software interface, some variables like pageant, letters and messages of software, learning how to use software were in good situation but variables like help and other capabilities needed to be revised and improved. Recognition of user's needs from library software and obviating them persuade users to use library software and also will cause their satisfaction.Keywords: Graphical User Interface, Library Software, Pars Azarakhsh Software, Usage} -
هدف پژوهش حاضر تعیین میزان استفاده نرم افزار های کتابخانه دیجیتالی ایران از ویژگی های نظام خبره دربازیابی اطلاعات است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به روش ارزیابانه و با استفاده از سیاهه وارسی محقق ساخته در چهار ویژگی نظام های خبره دربازیابی اطلاعات (شامل ابزارهای بازیابی اطلاعات، رابط کاربر، پایگاه های اطلاعاتی (دانش) و راهکارهای مورد استفاده برای راهنمایی بیشتر کاربران) و متشکل از 66 معیار صورت گرفت. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش 5 نرم افزار کتابخانه دیجیتالی (پارس آذرخش، پیام مشرق، پروان پژوه، نوسا و پاپیروس) بود. وضعیت نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی مورد مطالعه از نظر ابزارهای بازیابی اطلاعات پایین تر از متوسط، در رابطه با پایگاه اطلاعاتی(دانش) متوسط و از نظر رابط کاربر بیش از متوسط بود. همچنین در رابطه با راهنمایی بیشتر کاربران نتایج نشان داد که تاکید بیشتر بر ویژگی های برگرفته از نرم افزارهای معمول در زمینه ارائه خدمات اطلاعاتی است و به مباحث تخصصی در این زمینه کمتر توجه شده است. آزمون فرضیه پژوهش نیز نشان داد که اختلاف معنی داری بین میزان بهره گیری از ویژگی های کلی نظام خبره و وضعیت فعلی نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتالی ایران وجود دارد. این پژوهش همچنین ضمن تهیه سیاهه وارسی در زمینه موضوع پژوهش حاضر،این امکان را فراهم آورده است تا طراحان و برنامه نویسان نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی بتوانند ضمن برطرف کردن نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت این عرصه، با معیارها و مولفه های موجود در این زمینه و درجه اهمیت هر یک از آنها بهتر آشنا شده و در طراحی و تولید آینده خود از آنها بهره گیرند.
کلید واژگان: نرم افزارهای کتابخانه ای, کتابخانه دیجیتالی, نظام های خبره, بازیابی اطلاعات, مطالعات ارزیابی, معیارهای ارزیابی}The goal of this study is to evaluate expert system features in Iranian’s selected Digital Library software in context of information retrieval.MethodologyThis study was performed using evolutional method and whit a checklist. To gathering data، a checklist was prepared by 66 criteria based of the research dimensions (include Tools of information retrieval، Interface، Information database (Knowledge)، and the strategies used for the more guidance of users). Furthermore، we took the opinion of LIS expert in necessity. The population in this study was 5 selected Iranian Digital Library software’s include Pars Azarakhsh، Simorgh، Papyrus، Payam and Parvan.FindingThe status of the selected Digital library software’s investigated based on research dimensions. According to the studied criteria in research، the results showed that selected digital library software’s are lower than normal in matter of information recovery and information data base، but in the interface feature is higher than normal range. Also in the more guidance of user’s dimensions، result showed that the most emphasis is in common software features instead of specialized of them. Hypothesis test also showed that there is significant difference between features of the expert system software current status of digital libraries، in Iran. Originality/Value: The research prepared a checklist for evaluation of Digital Library software’s in expert systems context. Also the funded results can be helpful for the software providers to resolve the weakness and reinforce the strengths of software’s.Keywords: Library software, Digital library, Information retrieval, Expert system, Evaluation studies, Evaluation criteria} -
فهرست های کتابخانه ای از جمله مهم ترین واسطه های میان کاربران و مراجعان کتابخانه با مجموعه کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی به شمار می آیند. امروزه فناوری های نوین و در راس آنها وب2، کتابخانه2 و فهرست های2 این امکان را فراهم نموده اند تا مشارکت هرچه بیشتر کاربران را جلب نمایند. در مقاله حاضر به عنوان مرحله اول پژوهش، با بررسی محتوای متون، مجموعه ای از عناصر مرتبط با افزایش امکان مشارکت کاربران در فهرست های رایانه ای شناسایی شد. در مرحله بعدی پژوهش، با استفاده از سیاهه وارسی حاصل از عناصر شناسایی شده، 7 فهرست پیوسته مورد استفاده در 45 دانشگاه جامع وزارت علوم مورد ارزیابی قرار گرفت. از میان فهرست های مورد مطالعه، فهرست های ثنا در هر دو بخش امکانات جستجو و امکانات اجتماعی از وضعیت بهتری برخوردار بود. در مرتبه های بعدی، به ترتیب پاپیروس و سیمرغ به لحاظ برخورداری از امکانات و قابلیت های جستجو در وضعیت نسبتا خوبی قرار داشتند. در حالی که از نظر امکانات اجتماعی، به ترتیب فهرست های پارس آذرخش و پروان بعد از فهرست ثنا قرار گرفتند. فهرست های اوراکل، پروان و پیام در امکانات جستجو و سیمرغ از نظر برخورداری از امکانات اجتماعی نسبت به سایرین ضعیف تر بودند. در مجموع فهرست های مورد مطالعه به لحاظ برخورداری از امکانات جستجو در وضعیت متوسط و به لحاظ برخورداری از امکانات اجتماعی در وضعیت ضعیفی قرار داشتند.
کلید واژگان: فهرست های رایانه ای, مشارکت اجتماعی کاربران, فهرست های کتابخانه ای2, نرم افزارهای کتابخانه ای}OPACs are regarded as one of the most important intermediaries between library users and their collections. Through them one can find, identify and access desired information resources. A while ago, the very nature of OPACs made holdings of libraries and information centers available throughout the world but the real interaction between users and the collection was far beyond reach. Now through new technologies, such as Web 2.0, Library 2.0 and OPAC 2.0, a higher level of user interaction is possible. The first part of this paper identified a set of OPAC 2.0 elements. A checklist was prepared based on these elements, then using it, 7 different OPAC softwares were assessed. Among the studied OPACs, “Sana” was identified as the most successful OPAC in both searching and social facilities. Regarding these social facilities, “ParsAzarakhsh” and “Parvan” were in a rather good state. Moreover, “Oracle”, “Parvan” and “Payam” were in a fairly poor state for the searching facilities; and “Simorgh functionality was not acceptable when social facilities were considered. The overall score of all these OPACs was higher in searching than social facilities.Keywords: OPACs, User's social interactivity, OPAC 2.0, Library Softwares}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.