بحران زیست محیطی

استان خوزستان سال ها است که با بحران ریزگردها روبروست. با توجه به اهمیت نقش رسانه ها در مدیریت بحرانهای زیست-محیطی، به ویژه رسانه های محلی و استانی، ارزیابی عملکرد شبکه استانی خوزستان در بحران زیست محیطی ریزگردها هدف این پژوهش قرار گرفت. با توجه به این هدف برای دستیابی به نتایج از روش تحلیل محتوای کمی مقوله ای استفاده شد. برای نمونه گیری ابتدا به شکل هدفمند، پنج برنامه ی شاخص شبکه خوزستان، پخش شده در سالهای 90-99 انتخاب و سپس به شکل تصادفی هر ماه یک قسمت از هر برنامه و در مجموع 345 قسمت انتخاب شد. در نهایت پس از تحلیل داده ها مشخص گردید که نزدیک به یک چهارم برنامه های بررسی شده به موضوع ریزگردها اختصاص داشته است و 09/00 درصد از محتوای مرتبط با ریزگردها، منطبق بر وظایف و نقشهای شبکه استانی خوزستان در بحران ریزگردها بوده است و 00/00 درصد نیز منطبق بر وظایف نبوده است. همچنین مشخص شد که بیشترین محتوای منطبق بر وظایف شبکه خوزستان مربوط به ایفای نقشهای "نظارت و مطالبه گری" و "ارایه اطلاعات" بوده است و نقشهای "تقویت مشارکت عمومی و همبستگی ملی" و "آموزش و فرهنگسازی" سهم اندکی دارند.

سالهاست که بخش غربی و جنوب غربی کشور با بحران زیست محیطی ریزگردها روبروست.در طول این مدت با توجه به نقش مهمی که رسانه ها در مدیریت بحران و ارتباطات بحران دارند با عدم انتخاب استراتژی های پیشگیری در برنامه های خود نتوانستند نقش خود را به درستی ایفا کنند و مورد انتقادات فراوان کارشناسان و خبرگان حوزه رسانه قرار گرفتند. این پژوهش با هدف معرفی استراتژی مطلوب برای رسانه ها در بحران های زیست محیطی طراحی شد و با استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای مشخص گردید که با انتخاب استراتژی پل زدن که هدف آن کوتاه کردن فاصله مواضع مدیریت و مخاطبان است در مقابل استراتژی بافر که هدف آن ایجاد حائل بین مواضع مدیریت و مردم می باشد باعث بهبود ارتباطات و شهرت سازمان رسانه ای می شود و همچنین بدلیل اینکه مردم خودشان نیز در تصمیم گیری ها مشارکت می کنند در آینده از بروز درگیری و انتقادات جلوگیری می کند.

پست مدرنیسم به این نکته اشاره دارد که مشکلات امروزی به راه حل های جدید نیاز دارند. سوالات امروزی با به کارگیری روش های گذشته جوابی ندارند. از نظر کلگ (1992) پست مدرنیسم در جواب به این قضیه است که: امروزه پدیده های مختلف و متفاوت زیادی برای تجزیه و تحلیل وجود دارند. پدیده هایی که براساس روند خطی مسایل آشنای گذشته شکل نگرفته اند و به طور کلی بی ارتباط با گذشته اند. از نظر دانیل بل جامعه شناس آمریکایی، جامعه پسامدرنی، دوران حاکمیت با شکوه فن آوری و دانش و حکومت فن سالاران است.
پست مدرنیسم یا فرانوین گرایی، دگرگونی های بنیادین در تئوری های مدیریت ایجاد کرده که اهم آنها عبارتند از: 1- گذر از جهان ساده و احتمالی به سمت پیچیده و چندگانه دیدن واقعیت 2- عبور از جهان سلسله مراتبی به جهانی چند مرحله ای یا دیگر مراتبی 3- گذر از تجسم جهان به عنوان جهانی بی روح و ماشینی به تجسم جهان به شکل تمام نما 4- رها کردن اعتقاد به ثابت و شخصی بودن جهان و پذیرش جهان به عنوان جایی نامشخص و نامعین 5- گذر از مرحله باور به وجود رابطه علت و معلولی مستقیم و یک طرفه و رسیدن به مرحله وجود رابطه علت و معلولی چرخشی و متقابل 6- گذر از استعاره مونتاژ یا نظام های پیچیده مجتمع از یک رشته با تعدادی عناصر ساده تر و پذیرش استعاره ریخت و شکل زایی است 7- گذر از مرحله عینیت گرایی محض، موضعی که فکر می شد موضوع دانشمند و محقق باشد، به مرحله ژرف اندیشی و بعدنگری.
پست مدرنیسم موجب پیشرفت تکنولوژی شده که خود بر محیط زیست اثرات تخریبی از قبیل: تغییر در اشکال سطح زمین، تغییر در پوشش گیاهی، تغییر در ماهیت خاک ها، آب ها، انواع جانوران، استخراج معادن و سوراخ شدن لایه ازن و... داشته است. دو دیدگاه برای رفع این بحران زیست محیطی ارایه شده، که اولی معتقد است می توان از طریق انتخاب و اتخاذ نهادهای بشری به راه حل رسید، به طوری که همکاری های بین المللی یکی از اجزای مهم این طرز فکر می باشد. گروه دوم این گونه استدلال می کنند که باید با مساله تغییر جهان تنها از طریق کنارنهادن اشکال رایج توسعه اقتصادی، اجتماعی و متعادل نمودن منحنی رشد روبه رو شد.