انواع نقد

این پژوهش به بررسی تاثیر معرفت شناسی بر نقد معماری و نحوه درک آثار معماری می پردازد. مطالعه معرفت شناختی نشان می دهد که خوانش های مختلف از یک اثر هنری، به دلیل تفاوت های تجربی، محیطی و ذهنی، بازتاب دهنده چندگانگی فرهنگی است. تاریخ مندی و تغییرات مستمر در فهم آثار هنری، اهمیت زمان و محیط را در تفسیر آثار آشکار می کند. نقش مفسر یا بیننده اثر هنری در این میان کلیدی است، زیرا درک اثر به دیدگاه ها، باورها و تجربیات هر فرد وابسته است. مسئله اصلی تحقیق، تبیین اهمیت جنبه های معرفت شناسی در روش نقد آثار معماری است. این پژوهش با رویکرد تطبیقی و استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای، نظریه های معرفت شناختی و نمونه های عینی در معماری را تحلیل کرده و ارتباط میان ابعاد درونی و بیرونی معرفت در نقد آثار معماری را مورد بررسی قرار داده است. هدف از تحقیق، شناسایی تاثیرات جنبه های معرفت شناسی بر رویکردهای نقد معماری و توسعه چارچوبی نظری است که به ناقدان اجازه می دهد با این پیش فرض ها به شیوه ای سازنده تعامل کنند. یافته های تحقیق نشان می دهد که شناخت جامع معرفت شناسی می تواند به تحلیل عمیق تر و نقد آگاهانه تر آثار معماری منجر شود و بینشی نوین در کاربرد معرفت شناسی در این حوزه ارائه دهد. نتایج تاکید می کنند که معرفت شناسی با توجه به ابعاد درونی (علم حضوری، کشف و شهود) و بیرونی (عقل و استدلال علمی)، نقشی کلیدی در نقد آثار ایفا می کند. این پژوهش مفهوم "انسان بینابینی" را معرفی می کند که با ترکیب ویژگی های سنتی و مدرن، دقیق ترین شناخت را از معرفت و نقد به دست می آورد. هدف نهایی این تحقیق، دستیابی به درکی یکپارچه از ابعاد درونی و بیرونی انسان و نقد معماری بر اساس این شناخت است که به گسترش بینش و فهم عمیق تر در این حوزه، بهبود آموزش های معرفتی معماران و ارتقای فهم عمومی از نقد معماری منجر می شود.

نقد آثار معماری با وجود اهمیت فراوان، در مطالعات اخیر از موضوعات مهجور و فراموش شده در جامعه کنونی می باشد. این در حالی است که نقد معماری موضوعی راهبردی و بحث برانگیز هم در جامعه آکادمیک و هم در جامعه عمومی محسوب می گردد و لزوم پژوهش در این حوزه ضروری به نظر می رسد. با توجه به مبانی، سوالات مقاله حاضر این گونه بیان می گردد که، نقد معماری چگونه شکل می گیرد؟ و آیا نقد معماری برای مخاطبی که ارتباط مستقیم با فضا برقرار می کند رخ می دهد؟ هدف مقاله کوششی در جهت تعریف عرصه های مختلف نقد معماری و ارتباط میان نقد صورت گرفته با مخاطب می باشد. مقاله حاضر با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی ابتدا به تعاریف حوزه های مختلف نقد پرداخته است، و سپس نحوه ادراک فضا در طی شکل گیری نقد بررسی گردیده است. نتیجه مقاله بیانگر این موضوع است که، نقد معماری از دیدگاه نقادی شکل گرفته است، که با بیان خویش سعی در نقد فضای معماری برای مخاطبی دارد که نیاز به هیچ گونه اطلاعات ندارد. در این صورت یک خلاء نقد معماری بیان می گردد.

این مقاله قصد دارد با روش پیکره شناسی نقد و با تاثیرپذیری از بوطیقای ارسطویی و به خصوص پیکره نقد نورتراپ فرای به بررسی انواع نقدها بپردازد. نوشتار حاضر برخلاف فرای قصد ندارد تا طرح تازه ای از نقدها ارایه کند بلکه می خواهد نقدهای موجود به خصوص از قرن نوزدهم تا بیست و یکم را در قالب کلان و در منظری پانورامیک به نمایش بگذارد. در این خصوص بر چگونگی تاثیرگذاری دو محور اصلی یعنی پارادایم ها و رویکردها تاکید می ورزد. پس از معرفی سررویکردها به مطالعه خود رویکردها و زیررویکردهای نقد و چگونگی شکل گیری آنها می پردازد. </span></span></div>

آموزش معماری از موضوعاتی است که می تواند در جریان رشد معماری ایران و ترسیم آینده نقش بسزایی داشته باشد. در این بین به اعتقاد برخی فرهنگ نقد جزء ساختاری و هویت بخش آموزش در دانشکده های معماری است . درواقع نقد می تواند به عنوان پشتوانه ای جهت طراحی مطرح گردد. هدف اصلی از این مقاله دستیابی به روش ها و محتوای کارآمد در جهت آموزش صحیح نقد و پرورش دیدگاه نقادانه در دانشجویان معماری است. روش این پژوهش بر مطالعات اسنادی – پیمایشی تحلیلی استوار است؛ اطلاعات از منابع مکتوب و پرسشنامه از اساتید معماری به دست آمده است. نتایج این مقاله نشان می دهد که با توجه به هویت چند رشته ای معماری، جهت دستیابی به آموزش نقد جامع، برخورداری از رویکردهای ترکیبی برای آموزش نقد معماری الزامی است. در ارتباط با میزان اهمیت زمینه های نقد، جمع بندی یافته ها بر عوامل پاسخ مناسب بنا به عملکرد، زمینه و بافت پیرامونی آن، تاکید دارد . به طور کلی میزان دخالت هر آیتم، به نوع طرح و هدف منتقد بستگی دارد. براساس تحلیل ها غالب استادها، نقد را، لازمه دروس طراحی، و پایه طرح های آینده دانشجویان می دانند. همچنین آموزش نقد به ترتیب اولویت در گرایش های مطالعات معماری ایران، معماری اسلامی، مهندسی معماری، معماری دخلی، مهم ارزیابی شده است . اساتید روش ها و ابزار آموزش درس نقد را به ترتیب اهمیت، بحث گروهی، طرح سوال از طرف استاد، نوشتن، بازدید علمی، جلسات نقد، شرح و تحلیل متون نقادانه، نمایش فیلم، اسکیس و اسلاید، دانسته اند. در نهایت مقاله حاضر پیشنهاداتی در راستای برنامه ریزی و آموزش نقد ارائه نموده است.

هدف از مطالعه شیوه های نقد، فهم نقد و آموختن نقادی درست است. اما در متون معماری نحوه دسته بندی شیوه های نقد، محل اختلاف است. پس باید پرسید: ملاک درست دسته بندی چیست؟ با موشکافی درمی یابیم که انواع نقد با چند سلیقه اصلی دسته بندی شده: گروهی برپایه «لحن» و گروهی بر اساس «موضوع» و برخی بر مبنای «هدف» نقد- که هیچیک را نمی توان ملاک اصلی دانست. آنچه مایه تمایز ماهوی انواع نقد است، نه «لحن» و نه «هدف» و نه «موضوع» نقد، بلکه «موضع» منتقد یا «نقطه عزیمت» نقد است. «نقطه عزیمت» موضوع یا معرفتی است که نقد برآن بنا شده است. «نقطه عزیمت» یا «موضع» در هر حوزه ای که قرار یابد، نقد نام آن حوزه را می گیرد.
چنانکه آمد، اطوار نقد برخاسته از مواضع است. معهذا در انواع نقد یا در انواع مواضع در دوره جدید حقیقت واحدی دیده می شود که ناشی از ماهیت غیرهنری آن است. با این حساب نقد در دوران جدید، یک نقد است- هرچندکه جلوه های متنوعی دارد. در نقد جدید تتبع صرف، اصل کار است، بطوریکه کار نقد منحصر به بررسی «وقایع» مربوط به اثر می شود. در این نقد هرچیزی بارعام می یابد به شرط آن که بتوان با آن اثر را با چیز دیگری به جز خود اثر مربوط کرد، درحالیکه حقیقت اثر کماکان در پرده می ماند.