به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « خانه های قاجار » در نشریات گروه « هنر و معماری »

  • شکیلا قاسمی*، نوشین عباسی

    مجموعه عناصر بر پایه ساختار فضایی، ارتباط اجزاء، شیوه جانمایی و عملکرد فضا دارای نظامی تحت عنوان نظام کالبدی شناخته می شوند. در مجموعه های سنتی به خصوص خانه های تاریخی این نظام در طراحی ها مد نظر معماران و باعث رضایتمندی بیشتر ساکنین بوده است. اما متاسفانه با ظهور مدرنیته در خانه های امروزی، این اصول دارای اهمیت چندانی نمی باشند. روش تحقیق در پژوهش مورد نظر توصیفی_ تحلیلی و روش داده اندوزی کتابخانه ای و میدانی می باشد. که در ابتدا از روش کتابخانه ای به تحقیق و مطالعه پیرامون موضوع و سپس با استفاده از روش میدانی به جمع آوری اطلاعات می پردازند. در این پژوهش از میان رویکردهای مختلفی که به خانه های سنتی پرداخته است، رویکرد نظام کالبدی خانه های قاجار انتخاب شده است. هدف از انجام این پژوهش تحلیل نظام کالبدی خانه های قاجار شهرکرد است که از اصول سازمان دهنده تاثیر می پذیرد. به منظور به آزمون گذاشتن فرضیه های مورد نظر تحقیق، 4 خانه سنتی مربوط به دوره قاجار به عنوان نمونه انتخاب گردید. تا کنون در راستای این تحقیق پژوهش هایی با هدف مقایسه ای دوران های مختلف در دیگر شهرها انجام گرفته اما هیچ یک از آن ها در خصوص نظام کالبدی حاکم بر خانه های قاجار شهرکرد صورت نگرفته است. لذا پژوهشگر جهت تکمیل خلاء مطالعاتی برای اولین بار در معماری سنتی به طور اختصاصی در این حوزه جغرافیایی به تحقیق پرداخته است. پس از بررسی های صورت گرفته نتایج نشان از رعایت اصل درونگرایی به جای برونگرایی، نقش صحیح سلسله مراتب حرکتی، دسترسی مناسب به فضاها، نقش حیاط در سازماندهی مرکزی، عملکرد و جانمایی صحیح فضاها با توجه به اقلیم شهرکرد دیده می شود.

    کلید واژگان: سازماندهی فضایی, نظام کالبدی, نحوفضا, خانه های قاجار, شهرکرد}
  • محمد لطیفی، محمدجواد مهدوی نژاد*، کلارا پیمنتا دو واله، جولیانا یاناکونه
    هندسه به عنوان یکی از ویژگی های کالبدی معماری است و از میان راهبردهای هندسی، الگوی انتظام دهنده تقارن در آن جایگاهی ویژه دارد. تقارن بدون درنظر داشتن مفاهیمی چون تعادل، توازن، ریتم و تناسب به معنای کامل خود نمی رسد. این پژوهش سعی دارد اصل تقارن را در فرآیند ادراک خانه های قاجاری در اصفهان بررسی و تحلیل کند. مجموعه ای که اگرچه در نگاه اول دارای تقارن بصری است ولی در چشم انداز خود یک مجموعه ی نامتقارن محسوب می گردد. در این پژوهش تقارن به عنوان یک ارزش تکاملی در هندسه ی معماری خانه ایرانی به روش توصیفی- تحلیلی و با تکنیک بوم شناسی بصری مورد تحلیل قرار گرفته و دلایل عدول از این ارزش در محور و فرم ارزیابی می گردد. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که تقارن از قدیمی ترین انتظام های فضایی و شکلی شناخته شده در فضاهای عمومی معماری ایرانی- اسلامی است تا بتواند کثرت را به وحدت در مرکز فضا گره بزند؛ لیکن تنوع در ابعاد و گوناگونی فضاهای مسکونی و شکل زمین، باعث گردیده است که تقارن کلی در طراحی فضا میسر نگردد و طراح، تقارن را در اجزای نما رعایت نماید. با این وجود توجه به مرکز فضا با خلق حیاط مرکزی و قرارگیری منطقی فضاها در پلان و همچنین استفاده از پیمون و عناصر مشابه به منظور مناسب سازی با دستگاه بینایی، باعث گردیده تا تصویری چشم نواز، منسجم و به ظاهر متقارن در ذهن ناظر شکل بگیرد. نتایج بیان کننده آن است که اگرچه شکل زمین در معماری خانه های ایرانی، شکل گیری معماری متقارن را دشوار و پیچیده می سازد، لیکن طراح بنا با ایجاد فضای هندسی در میان (حیاط مرکزی) و کیفیت خوانایی به واسطه جانمایی و ارتباطات مناسب فضایی، توانسته است رابطه ای جدید از تعادل پایدار در لایه های پنهان ایجاد نموده به نحوی که مخاطب را در کنشی فعال با مفاهیم درونی اثر درگیر و او را به جزیی از این فرآیند ادراکی بدل سازد.
    کلید واژگان: تقارن نامتقارن, الگوی انتظام دهنده, تعادل پایدار, خانه های قاجار, بوم شناسی بصری}
    Mohammad Latifi, Mohammadjavad Mahdavinejad *, Clara Pimenta Do Vale, Giuliana Iannaccone
    Aims
    Geometry is one of the physical characteristics of architecture and among geometric strategies, the symmetry-adjusting model has a special place in it. Symmetry does not reach its full meaning regardless of concepts such as balance, harmony, rhythm and proportion. This Research tries to analyze the principle of symmetry and balance in the process of perception of Qajar houses as one of the most important architectural and urban design in Isfahan. A collection that, although visual symmetry at first glance, is considered an asymmetric set in its landscape.
    Methods
    Symmetry as an evolutionary value in the geometry of Persian houses architecture is investigated by descriptive-analytical method and videoecology technique and the reasons for devolving from this value in axis and form are evaluated.
    Finding
    Symmetry is one of the oldest known spatial and form policies in the public spaces of Persian- Islamic architecture in order to tie plurality to unity in the center of space and attract the attention of the observer to the center of the complex, but, the diversity in the dimensions and diversity of residential spaces and the shape of the land has made it impossible for the overall symmetry in the design of the space and the designer observes the symmetry in the facade components.
    Conclusion
    The results show that although the shape of the land in the architecture of Persian houses makes the formation of symmetrical architecture difficult and complicated, However, by creating a geometric space among the (central courtyard) and the quality of readability through appropriate spatial location and communication, the designer has been able to create a new relationship of stable balance in hidden layers in a way that engages the audience in active action with the inner concepts of the work and makes him a part of this perceptual process.
    Keywords: Asymmetric symmetry, Organizer Pattern, Stable Balance, Videoecology, Highperformance Architecture}
  • معصومه بلوچستانی، مهسا دلشاد سیاهکلی*

    از بین رفتن هویت در ساخت و سازهای نوین و سرعت تغییرات در بافت قدیم شهرها به عنوان گنجینه تاریخی- فرهنگی، لزوم بازشناسی الگوهای بومی را مسجل می نماید. الگوشناسی رویکردی است که سعی در شناخت روش های کاربردی برای دستیابی به عناصر هویت ساز بومی را داراست. در این میان، بافت های مسکونی به عنوان هسته اولیه شهرهای سنتی، میراثی واجد ارزش برای شناخت و تحلیل الگوهای بومی در راستای بهسازی و نوسازی توام با تداوم هویت در بافت های فرسوده تاریخی و پیشگیری از پیدایش بناهای ناهمگون در بافت های نوین شهرهای ایران است. پژوهش حاضر در نظر دارد ضمن مستندسازی خانه های قاجار شهر لاهیجان به بازشناسی الگوهای کالبدی هویت ساز بپردازد؛ لذا در گام نخست به روش توصیفی-تحلیلی مبتنی بر مرور مباحث پایه ای مرتبط با مبانی الگوشناسی، شاخص های کالبدی موثر در الگویابی تبیین می گردد. در ادامه برای شناسایی الگوهای کالبدی، خانه های قاجار بازمانده در بافت تاریخی لاهیجان به عنوان جامعه نمونه مورد مطالعه قرار گرفته و ضمن شناسایی موثرترین عوامل، رهنمودهایی پایدار برای طراحی ساختارهای معاصر با هدف ارتقای ابعاد کیفیت ساز معرفی می گردند. نتایج حاصل از مطالعه نشان دادند که براساس الگوهای کالبدی شناخته شده در نمونه های مورد مطالعه که مشتمل بر چهار دسته اندام های فضایی (در سه مقیاس کلان، میانه و خرد)، سازه ای، نما و آرایه ای هستند، رهیافت هایی هویت ساز و پایدار در طراحی ساختارهای امروزی در منطقه مورد بررسی قابل پیگیری است.

    کلید واژگان: الگو, گونه شناسی خانه های سنتی, عناصر کالبدی, خانه های قاجار, بافت تاریخی لاهیجان}
    Masumeh Baluchestani, Mahsa Delshad Siyahkali *

    The loss of identity in modern constructions and the speed of changes in the old fabric of cities as a historical-cultural treasure confirms the need to recognize local patterns. Patternology is an approach that tries to know the practical methods to reach the elements of native identity. In the meantime, residential structures as the primary core of traditional cities, a valuable heritage for recognizing and analyzing native patterns in the direction of improvement and modernization along with the continuity of identity in worn-out historical structures and preventing the emergence of heterogeneous buildings in the modern structures of Iranian cities is. The current research aims to identify the physical patterns of identity while documenting the Qajar houses of Lahijan city. Therefore, in the first step, using descriptive-analytical method based on reviewing the basic topics related to the basics of pattern analysis, the physical indicators effective in pattern finding are explained. In order to identify the physical patterns, the surviving Qajar houses in the historical context of Lahijan as a sample community are studied and while identifying the most effective factors, sustainable guidelines for the design of contemporary structures are introduced with the aim of improving quality dimensions. The results of the study showed that based on the body patterns known in the studied samples, which include four categories of spatial organs (in three scales, macro, medium, and micro), structural, facade, and array, there are identity building approaches and sustainable in the design of today's structures can be pursued in the region under investigation.

    Keywords: Pattern, Typology of Traditional Houses, Physical Elements, Qajar Houses, Historical Context of Lahijan}
  • پگاه چالشگر، مژگان خاکپور*، علی اصغرزاده

    تحولات آرایه های معماری در خانه های قاجاری کرمانشاه، بواسطه ی تغییرات معماری تحت تاثیر و نفوذ گسترده ی الگوهای معماری غرب در ایران پدیدار شد. توسعه تزیینات معماری این خانه ها، با استفاده از مفاهیم زیبایی شناسی، خلاقیت و افکار هنرمندان معمار و مطابق با نیازها و امکانات موجود در این دوره متجلی گردید. در این پژوهش، چگونگی کاربرد آرایه های معماری به طور اخص در خانه فیض مهدوی شهر کرمانشاه به عنوان یک مجموعه ی ارزشمند میراثی- فرهنگی در بافت تاریخی شهر و تحلیل میزان تاثیرگذاری الگوهای توسعه معماری در آرایه های معماری خانه قاجاری به عنوان پرسش های اساسی تحقیق مطرح شده است که تاکنون مورد ارزیابی قرار نگرفته است. این پژوهش با روش تاریخی، تفسیری و بررسی تطبیقی طی مراحل «بررسی الگوهای آرایه ها و تعیین مولفه های تاثیرپذیری از معماری سنتی ایران و معماری غرب در خانه های قاجاری»؛ «تحلیل تطبیقی چگونگی و میزان تاثیرگذاری معماری سنتی ایران و معماری غرب در آرایه های معماری خانه ی فیض مهدوی» و «تبیین و ارزیابی چگونگی و میزان الگوپذیری آرایه های معماری از معماری سنتی ایران و معماری غرب در خانه ی فیض مهدوی» صورت گرفت. تحلیل موضوع در این نوشتار بر اساس جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی، کتابخانه ای و مطالعات میدانی برای بررسی محدوده ی مطالعاتی مورد نظر میسر شد. تحلیل و جمع بندی نتایج حاصل از یافته های ارزیابی این پژوهش بصورت تطبیقی نشانگر آن است که، تحولات و الگوپذیری آرایه های معماری خانه قاجاری فیض مهدوی، طی دو مرحله متفاوت فضاهای بیرونی و درونی خانه را در آغاز تحت تاثیر تزیینات معماری سنتی ایران به صورت تزیینات ساده و سپس تلفیق هنر تزیینات سنتی با تزیینات غربی مجلل قرار داده است.

    کلید واژگان: آرایه ها, معماری, خانه های قاجار, خانه فیض مهدوی, کرمانشاه}
    Pegah Chaleshgar, Mojgan Khakpour *, Ali Asgharzadeh

    The evolution of architectural arrays in the Qajar houses of Kermanshah appeared due to the architectural changes under the influence of Western architectural patterns in Iran. The development of the architectural decorations of these houses was manifested by using the concepts of aesthetics, creativity, and thoughts of architect artists in accordance with the needs and facilities available in this period. In this research, how to use architectural arrays, especially in Faiz Mahdavi’s house in Kermanshah city as a valuable cultural-heritage collection in the historical context of the city and the analysis of the influence of architectural development patterns in the architectural arrays of Qajar houses have been raised as the basic research questions that have been raised so far Not evaluated. This research with the historical, interpretive, and comparative research method during the stages of “investigating the patterns of arrays and determining the influential components of traditional Iranian architecture and Western architecture in Qajar houses”; “Comparative analysis of how and the extent of influence of traditional Iranian architecture and Western architecture in the architectural arrays of Faiz Mahdavi’s house” and “explanation and evaluation of how and how much the architectural arrays are modeled on traditional Iranian architecture and Western architecture in Faiz Mahdavi’s house” were carried out. The analysis of the subject in this article was made possible based on the collection of data gathered through document analysis, library research, and field studies. Analyzing and summarizing the results obtained from the evaluation findings of this research comparatively shows that the evolutions and patterning of the architectural arrays of Faiz Mahdavi’s Qajar house, during two different stages, the outer and inner spaces of the house were initially influenced by the traditional Iranian architectural decorations in the form of simple decorations and then Combining the art of traditional decorations with luxurious western decorations.

    Keywords: Arrays, Architecture, Qajar Houses, Faiz Mahdavi’s house, Kermanshah}
  • لیلا صفری اصل*
    مفهوم شیوه زندگی بطور کلی و عام، مجموعه ای جامع و منسجم است که در بطن خود، مولفه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را ‏می پروراند و در شکل گیری الگوهای رفتاری، گرایش های ذهنی و فضای زندگی افراد جامعه تاثیر عمیقی دارد. به علت دگرگونی های اساسی در ‏ساختار جامعه و شیوه زندگی در طول دوران قاجار و پهلوی اول و پیوند مستقیم و محکمی که میان شیوه زندگی و معماری خانه وجود ‏دارد، در این پژوهش امکان مطالعه و بررسی سیر تاثیر آن بر خانه های دوره قاجار و پهلوی اول شهر تبریز فراهم شده است. بنابراین هدف ‏از این پژوهش، بررسی شناخت و تاثیر عوامل موثر جامعه بر روند تغییرات شیوه زندگی و به تبع آن بر الگوهای معماری خانه ها و تحلیل و ‏تشریح چگونگی تغییرات بوده است. بدین ترتیب به روش توصیفی- تفسیری، از طریق مشاهدات میدانی و کتابخانه ای، 45 خانه از ‏خانه های دوره قاجار و پهلوی اول شهر تبریز که امکان بازدید و جمع آوری مدارک وجود داشت، انتخاب شد و بررسی های مربوط صورت ‏گرفت. در گام بعدی برای دستیابی به هدف پژوهش، در خانه های مورد مطالعه فضاهای (حیاط، ورودی، ایوان، حوض خانه، طنبی، ‏کله ای و پله) در قالب الگوهای در سه نظام کالبدی (محل قرارگیری، انتظام شکلی و دسترسی) موردتوجه قرار گرفتند و الگوهای آنها ‏باهم دیگر مقایسه شدند. از بررسی یافته ها این نتیجه حاصل شد که با وجود تفاوت ها و تغییراتی که از اواسط دوره قاجار در خانه های تبریز ‏به مرور به وجود آمد، خانه های دوره قاجاری پیوند قوی با سنت های گذشته دارند و از روحیه واحدی برخوردارند. در واقع می توان گفت ‏روند تغییر خانه ها از اواخر دوره قاجار و مخصوصا دوره پهلوی اول به علت تغییر حکومت از قاجار به پهلوی و شروع تجدد آمرانه ‏رضاشاه شدت گرفت. این تغییرات ابتدا در پوسته بیرونی خانه ها و در جبهه های غیر اصلی خانه آشکار و به تدریج به جبهه های اصلی ‏خانه و به مولفه ها و فضاهای خانه منتقل شد. به عبارت دیگر ابتدا به صورت تزئینات در خانه ها نمایان و به مرور  با حذف بعضی از ‏فضاها صورت گرفت.‏
    کلید واژگان: ‎شیوه زندگی, خانه, قاجار, پهلوی اول, تبریز}
    Leila Safari Asl *
    The concept of the general and general economic lifestyle is a comprehensive and coherent ‎collection that fosters social, cultural, and social components and is influential in the ‎formation of behavioral patterns, mental tendencies, and the life atmosphere of the people ‎of the society. Due to the fundamental changes in the structure of the community and the ‎way of life during the Qajar and the first Pahlavi period, a direct and substantial connection ‎between the way of life and the house's architecture. In this research, it is possible to study ‎and examine the course of its impact on the houses of the Qajar and the first Pahlavi period ‎in Tabriz city. has been prepared. Therefore, the purpose of this research is to know the ‎influencing factors of society on the process of changes in life and architecture in the ‎patterns of houses and to analyze and describe the differences. Thus, through a descriptive-‎interpretive method, through field and library observations, 45 houses from the Qajar and ‎Pahlavi period of Tabriz city where it was possible to visit and collect documents, there is a ‎selection and related investigations. In the next step, to achieve the goal of the research, the ‎spaces (Courtyard, Entrance, Porch, Howzkhaneh, Tanbi, Kallhei, and Stairs) in the houses ‎studied in the form of patterns of three physical systems (location, formal order, and access) ‎and the ways they together were compared. Examination of the findings showed that despite ‎the differences and changes that have gradually appeared in the houses of Tabriz since the ‎middle of the Qajar period, the houses of the Qajar period have a strong connection with the ‎traditions of the past and have a single spirit. In fact, it can be said that the process of ‎changing houses intensified from the end of the Qajar period and especially the first Pahlavi ‎period due to the change of government from Qajar to Pahlavi and the start of Reza Shah's ‎authoritarian modernization. These changes were first revealed in the houses' outer shell ‎and the house's non-main fronts and were gradually transferred to the house's main facades ‎and components and spaces. In other words, it first appeared in the form of decorations in ‎houses, and was done gradually by removing some spaces.‎
    Keywords: Lifestyle, House, Qajar, First Pahlavi, Tabriz}
  • بهاره مزینانیان، ژاله صابرنژاد*، محسن دولتی، نیلوفر نیک قدم

    در الگوی خانه های حیاط دار سنتی، حیاط هسته حیاتی خانه را تشکیل می دهد و بر اساس نیازهای مادی و معنوی و رعایت سلسله مراتب، انواع حیاط سنتی شکل گرفته است. مطالعه در زمینه تاثیر عواملی چون جغرافیا و اقلیم، اجتماع و فرهنگ، بینش های فکری نظام خانواده، بر ساختار ابنیه، ضروری به نظر می رسد. بخش عمده بافت های شهرهای تاریخی ایران را خانه های حیاط دار سنتی تشکیل می دهند. این خانه ها در معرض تخریب قرار دارند، لذا مطالعه بر کالبد حیاط ها حایز اهمیت است. هدف اصلی این پژوهش، شناخت تاثیر محیطی و فرهنگی خانه های سنتی حیاط دار در رابطه با اصلی ترین فضای خانه (تالار) و ورودی در معماری مسکونی منطقه سرد و خشک همدان است. اهمیت پژوهش این است که خانه های حیاط دار سنتی همدان بخشی از هویت تاریخی معماری کشور هستند. لذا حفاظت و الگو برداری، آنها مورد توجه می باشد. با توجه به گستردگی اقلیم سرد در ایران، توجه به طراحی بناها که از مصرف کنندگان عمده انرژی های فسیلی به شمار می روند، می تواند بخش عمده ای از مصرف انرژی را کاهش دهند. همچنین از جهت حفظ فرهنگ و تحقق آنها در خانه های امروزی نیز مورد توجه قرار می گیرند. در این پژوهش از روش تحلیل محتوایی و با کمک نظریه داده بنیاد از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. در تجزیه و تحلیل نمونه برای تولید معنا به ترتیب ارایه و توصیف در کدگذای باز، مقایسه و تحلیل از طریق کدگذاری محوری و تبیین الگو از طریق کد گذاری انتخابی صورت می گیرد. راهبرد این مقاله در مرحله تحلیل و داوری، روش کمی و کیفی توامان است. در روش کمی از نرم افزار اقلیمی کلایمت کانسالتنت، مدل آسایش حرارتی اشری 55 و مطالعات پهنه بندی اقلیمی ایران و در روش کیفی از مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است. اهم نتایج نشان می دهد که در بررسی تغییرات اقلیمی در یک بازه زمانی حدود 40 ساله، تعداد ماه هایی که شرایط آسایش در آن برقرار بوده کمتر و ماه هایی که در آن ها باید تدابیر گرمایشی و سرمایشی اندیشید به سمت بیشترین مدت خود سیر کرده است. دو دسته کلی مولفه ها را در حوزه فرهنگ شامل شیوه های معماری ایرانی، عناصر فرهنگ ساز در شکل گیری الگو معماری خانه های حیاط دار سنتی موثر می داند. در راستای دستیابی به اهداف اقلیمی هم مشاهده می شود گونه های درونگرای قاجاری و التقاطی وضعیت مطلوب تری از نظر دریافت تابش های خورشیدی، محافظت در برابر جریان بادهای نامطلوب در تالارها و موقعیت قرارگیری ورودی ها و تاثیر جریان باد در حیاط ها را دارند.

    کلید واژگان: اقلیم, فرهنگ, حیاط, خانه, قاجار, پهلوی, همدان}
    Bahareh Mazinanian, Jaleh Sabernejad*, Mohsen Dolati, Niloufar Nikghadam

    In the pattern of traditional courtyard houses, the courtyard forms the vital core of the house And based on material and spiritual needs and observance of hierarchy, traditional courtyards have been formed. It seems necessary to study the impact of geography and climate, society and culture, intellectual insights of the family system on the structure of buildings. Most of the textures of Iran's historic cities are traditional courtyard houses. These houses are in danger of being demolished, so it is vital to study the body of the yards. The primary purpose of this study is to identify the environmental and cultural impact of traditional courtyard houses on the main house space and entrance in the residential architecture of the cold and dry region of Hamadan. The importance of research is that the traditional courtyard houses of Hamedan have been part of the historical architectural identity of the country. Therefore, for conservation and modeling, their study is essential. Given the prevalence of cold climate in Iran, considering the design of buildings, which are significant consumers of fossil fuels, can reduce a large part of energy consumption. They are also considered for the preservation of culture and their realization in today's homes. In this research, the content analysis method and, with the help of data theory, open, axial, and selective coding method has been used. In sample analysis to produce meaning, descriptions are performed in open coding, comparison through axial coding, and pattern determination through selective coding, respectively. The strategy of this article in the analysis and judging stage is a quantitative and qualitative method. Climate Consultant climate software, Ashri 55 thermal comfort model, and Iranian climatic zoning studies have been used in the quantitative method. The main results show that in the study of climate change over 40 years, the number of months in which the comfort conditions have been established is less, and the months in which heating and cooling measures should be considered have reached their maximum duration. Two general categories of components in the field of culture, including Iranian architectural methods, cultural elements are considered effective in forming the architectural pattern of traditional courtyard houses In order to achieve climatic goals, it can be seen that Qajar and eclectic introverted species have a more favorable situation in terms of  receiving solar radiation, protection against adverse wind currents in the halls.

    Keywords: Climate, Culture, Yard, House, Qajar, Pahlavi, Hamedan}
  • زهرا مفتخر، کورش مومنی*، محمد دیده بان

    استفاده از تناسب به دلیل ایجاد نوعی معماری که به دور از برداشت های سلیقه ای است و همچنین تاثیری که بر کیفیت درک یک بنا از جمله خانه دارد، در معماری سنتی ایران و به خصوص بعد از اسلام همواره مورد توجه بوده است. براساس مطالعاتی که تاکنون انجام گرفته، در معماری بناهای مهم و حتی در معماری خانه های شهرهای معروفی همچون کاشان، یزد، اصفهان از نوعی تناسب استفاده شده، اما تاکنون پژوهشی در خصوص استفاده از تناسب در معماری سنتی شهرهای کوچکتر صورت نگرفته است. حال آن که بررسی تناسب در بناهای هر منطقه در دوره های زمانی مختلف می تواند به تکمیل اطلاعات معماری در زمینه بناهای سنتی کمک نماید گام نخست برای رسیدن به این مهم، بررسی تناسبات در مناطق مختلف است. شهر بهبهان باتوجه به قدمت چندین هزار ساله خود از این قاعده مستثنی نیست. از آنجایی که خانه به عنوان جز اساسی بناهای هر دوره محسوب می شود و حیاط، در ساختار خانه های سنتی همواره نقش محوری را ایفا می کرده است، این پژوهش سعی برآن دارد تا به بررسی تناسب در حیاط خانه های بهبهان بپردازد. تا بتوان به سوال اصلی این پژوهش یعنی؛ "کدامیک از تناسبات بکار رفته در معماری سنتی ایران در ابعاد حیاط و نماهای پیرامونی حیاط خانه های بهبهان به کار رفته است؟" پاسخ داده شود. در این راستا از روش تحقیق مورد کاوی و توصیفی - تحلیلی استفاده شده است و براساس مهم ترین تناسبات، به بررسی نسبت طول به عرض پلان و نسبت طول به ارتفاع و عرض به ارتفاع نماهای پیرامونی حیاط خانه ها پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، از میان تناسبات موجود به کار رفته در حیاط خانه های بهبهان در هر دو دوره قاجار و پهلوی اول، بیشتر آنها از تناسبات زرین ایرانی و هندسه مربع پیروی می کنند و تناسبات طلایی 1.618 کمتر مورد توجه معماران قرار گرفته است. همچنین در ابعاد حیاط و نماهای پیرامونی حیاط بعضی خانه ها از ترکیب دو تناسب در کنار هم استفاده شده است و یا در قسمتی از نمای حیاط ها که از دید معمار مهمتر و شاخص تر از سایر قسمت ها بوده است، رعایت و کاربرد تناسبات مدنظر بوده است و همین امر نشان دهنده اهمیت کاربرد تناسبات در دیدگاه معماران سنتی ایران است.

    کلید واژگان: بهبهان, خانه, قاجار, پهلوی, تناسبات معماری}
    Zahra Moftakhar, Kourosh Momeni*, Mohammad Didehban

    The use of proportions has always been considered in traditional Iranian architecture, and especially after Islam, because of the creation of an architecture that is far from Individual Interests and the impact that has on the quality of  building conceptual understanding. The purpose of the present study is to examine the proportions in the courtyards of the historical houses of Behbahan city and to express their characteristics in order to provide a true picture of the proportions governing them and to provide a starting point for future research in the field of proportions. According to the studies that have been done so far, the architecture of major buildings and even the architecture of famous cities such as Kashan, Yazd, Isfahan and Shiraz have been used in some way, However, there has been no research on the use of proportions in the traditional architecture of smaller cities. However, examining the suitability of buildings in each area over different time periods can help to complement the architectural information of traditional buildings. And finally, by completing the information, check that the proportions used are the same or different in different regions. And basically what are the reasons of their differences and similarities. That represents a new window into Iranian architecture. The first step in achieving this is to examine the proportions in different areas. The city of Behbahan is no exception, due to its several thousand years history and its role in all historical periods. In addition, Behbahan was once a major commercial city and dock (base) of Khuzestan, Pars and port cities. And its historical texture has more than 40 neighborhoods, with many valuable buildings in terms of architecture. However, less research has been conducted about the architecture and features of traditional houses in Behbahan. And, except in books such as the Book of "Identity of Behbahan", and some travel logs and memories such as " Travelogue of  south iran ", it has not been done in detail as a comprehensive study. Hence the choice for this research. But due to the wars and wreaks that took place in the Khuzestan region, and also the warm weather conditions of the region, and also the lack of attention of organizations, landowners, unfortunately, today few of these historic houses remain, that  most of which belong to The Qajar and the first Pahlavi era. It is necessary to check the proportion in different buildings But since the house is considered as an essential part of any period building and the courtyard has always played a central role in the structure of traditional homes, This research tries to study the proportions in the courtyard of Behbahan houses. In order to answer the main question of this research, "Which of the proportions has been used in the traditional architecture of Iran in the courtyards of Behbahan houses?" To answer the above question, a descriptive - analytic method has been used in this research. Today there are many houses in the historical context of Behbahan that Mostly remained from the Qajar and Pahlavi periods. There were 31 homes available for researchers based on documents available,that 10 were selected.On the condition that in choice of samples for each period, criteria such as appropriate historical value, specific construction period, healthy architectural framework, and no interference, have been taken into consideration. Of these, 8 are listed on the National Heritage List. Firstly, using library studies tools, different types of architectural ratios and architecture of Behbahan houses are studied. Then, by gathering documents and using field studies and the direct presence of researchers in the houses, their general characteristics, including the period of construction, the neighborhood and the components of the houses, were extracted, Finally, the dimensions required for analysis were extracted from maps using AutoCAD software and based on the graphical scale size of the maps. In the last step, using descriptive-analytical method by Excel software and in some cases by geometric analysis, the data is analyzed based on architectural proportions. The results show that, Among the existing proportions used in the Behbahanchr(chr('39')39chr('39'))s courtyards in both Qajar and Pahlavi periods, most of them follow the Iranian gold and square geometry, and the 1.618 golden ratios are less of a concern for architects. In general, the use of √2 and √1.25 ratios is more commonly used in construction and measurement because of its proximity to square form and its simplicity and speed. Some homes may also had been fitted to a part of facade that is more important than other parts or has symmetry such as a porch or three-door and five-door rooms, This confirms the importance and application of proportions in the main spaces of traditional homes. In addition in some aspects, the combination of two proportions is used side by side.

    Keywords: Behbahan, house, Qajar, Pahlavi, Architectural proportions}
  • آیدا زارع مهذبیه، آزاده شاهچراغی، شاهین حیدری
    بخش عمده ای از فعالیت های زندگی هر انسان در فضاهای داخلی صورت می گیرد. طبق آمار در کشورهای غربی حدود 90درصد از زمان زندگی در محیط های داخلی سپری می شود؛ ازاین رو در سال های اخیر توجه به کیفیت محیطی داخلی، از سوی سازمان ها و انجمن های معماری کشورهای مذکور با جدیت دنبال می شود و ازآنجاکه کیفیت فضاهای داخل به طور مستقیم در سلامت ساکنان اثر می گذارد، توجه به این مفهوم در ابعاد مختلف آن مانند کیفیت هوای داخل، آسایش حرارتی و همچنین آسایش بصری و صوتی، امری بسیار حائز اهمیت است و مطالعه دقیق آن در ایران باید ضروری تلقی شود. آسایش حرارتی فضاهای داخلی یکی از مهم ترین نکات این مفهوم است که در بحث حاضر توجه بیشتری به آن خواهیم داشت. بررسی این عامل در دو نمونه از خانه های دوره قاجار در شیراز با استفاده از برداشت های میدانی و تطبیق آن با شبیه سازی نرم افزاری صورت پذیرفته است. اطلاعات گردآوری شده در دو مرحله تحلیل شده اند. در مرحله اول رفتار حرارتی هریک از فضاها با استاندارد جهانی اشری مقایسه شده و سپس رابطه بین ویژگی های معماری و نتایج عملکرد حرارتی اتاق ها مورد بررسی قرار گرفته است؛ با این هدف که اگر نشانی از توجه به آسایش حرارتی در این مکان ها بود، عوامل آن چیست و چگونه می توان این عوامل را در طراحی خانه های امروزی احیا کرد و با صرف کمترین انرژی به حدود آسایش در فصول گرم و سرد رسید. نتایج مطالعات نشان می دهند که اتاق های این خانه ها به لحاظ تامین آسایش حرارتی عملکرد مناسبی داشته و به یقین در زمان گذشته، این عملکرد بهتر بوده است؛ برای مثال اتاق شاه نشین در حدود هشت ماه از سال در محدوده آسایش قرار دارد.
    کلید واژگان: کیفیت محیطی, فضاهای داخلی, خانه های قاجار, شهر شیراز, آسایش حرارتی, محدوده آسایش}
    Aida Zare Mohazabie, Azade Shahcheraghi, Heydari Shahin
    The U.S. Environmental Protection Agency (EPA) and the U. S. Consumer Product Safety Commission (1995) stated that people spend about 90 percent of their time indoors and various aspects of indoor environment affect the occupant`s well-being and performance. This resulted in the development of various standards to improve indoor environmental quality (IEQ) in recent years. Iranian spend Approximately 75 percent of their life indoors and as IEQ directly affects occupant`s health, it is requires special attention. IEQ is comprised of many intricate factors including: daylighting, thermal comfort, IAQ (Indoor Air Quality), acoustics, etc. These factors make the study of IEQ a lot more complex, and during the review of literature of this article, it was found that most studies concentrated on merely one aspect of IEQ or the other. Hence, this research seeks to focus on indoor thermal comfort through a cumulative index. Some residences built during Qajar dynasty in Shiraz were selected as case studies and their thermal conditions were evaluated based upon the measurement of major climatic parameters in six separate rooms, on two different days: first of September 2014 and 21 of Jun 2015. Then by the Design Builder software utilized to assess the PMV, the rooms were modelled during the year and the results of the data’s were analyzed in two steps. First, annual PMV data were compared with the ASHRAE standard 55 and then, architectural elements of the rooms were studied to find out the relation between these elements and thermal conditions. The findings of this study indicates that most of the rooms of these old residences such as Shahneshin (The main Sitting chamber) are in acceptable range, while the value of thermal comfort index (ASHRAE) are in comfortable range from October to May. In conclusion, the outcome of this study contributes to suggest design guidelines for energy efficiency for residential buildings in Shiraz.
    Keywords: Indoor Environmental Quality (IEQ), Indoor spaces, Qajar houses, Shiraz city, Thermal comfort, Comfort zoon}
  • مریم قاسمی سیچانی*، غلامحسین معماریان

    امروزه در شهر اصفهان چند صد خانه شاخص تاریخی وجود دارد، بررسی ها نشان می دهد تاکنون با وجود نقش، تنوع و ویژگی های خاص، مطالعات کاملی درباره آنها صورت نگرفته است، اما به واسطه وجود نمونه های با ارزش از دوره های مختلف تاریخی، در معرض تخریب قرارگرفتن آنها به واسطه تغییر شیوه زندگی، تعدد مالکین، مهاجرت و به طور کلی از دست دادن جذابیت ها برای زندگی امروز، بررسی این خانه ها ضروری است. به دلیل آنکه بیشترین تعداد خانه های تاریخی موجود اصفهان، قاجاری می باشند در این مقاله به گونه شناسی خانه های دوره قاجار اصفهان پرداخته شد. روش تحقیق مورد استفاده ترکیبی بود. نتایج حاصل از مطالعه نشان دادند خانه های اصفهان با مشخصات معماری اقلیم نیمه گرم و خشک، عمدتا درونگرا ساخته شده اند و آنها را براساس ویژگی های فضای معماری، سازه و تزیینات می توان به سه گونه دوره اول، دوم و سوم تقسیم کرد.

    کلید واژگان: خانه دوره قاجار, گونه شناسی, سازه, تزیینات, فضای معماری}
    Maryam Ghasemi Sichani, Gholamhossein Memareyan

    Nowadays hundreds of outstanding Ghajar houses exist in Isfahan. Investigations indicate that in spite of their shape, variety and distinctive features, no serious study has been carried out about them. Whereas with regard to the special conditions of this city as far as age, political importance, the existence of special quarters for various religious sects in the past, and due to their being vulnerable because of changes in life styles, variety ofowners, migration; and on the whole, losing its attractions for present-day life, a study of Isfahan houses is essential. The research method which is used in this study is combinatory. It is considerable at the results of this study that Isfahan houses have mostly been built with an introvert inclination and architectural specifications of a semi-arid and warm climate; and that they can be divided into three types; based on their architectural space features, structure and decorations.Type one includes those which are built in early days of Ghajar dynasty. These houses are veryintrovert and similar to those which has built during the Safavid era. The central hall is usually cross-shaped with a dome ceiling and a height of two floors.The adjacent rooms can be made possible through two lateral located halls. The skyline is horizontal, the yard is as a complete rectangle, the rooms are usually rectangular and acute angles are used in the façade. The doors and windows have two parts with a wooden horizontal dual between them. The stairs and vertical passageways are incosiderable.Type two Includes those which are built during the second half of Ghajar Era. The most important historical feature of this era is the beginning of extensive and unilateral effects of western art and architecture on Iran; This is accompanied by a mixture of traditional architecture and European classical architecture. These effects are initially noticed in decorations. In this era semi-circular arches, European style, and realistic frescoes were greatly common. Posters, pictures, and wall-paper were used in decorating the interior partsof houses. Very fine and delicate Bote' Jegheh shapes were used to decorate halls, windows and flower-pots. Nice hallways were among artistic masterpieces andusing colored glass prevailed in this era. In this period more attention was paid on the yard façade. The prevalence of wooden ceilings instead of traditional ceilings was impressed by west and the possibility of faster implementation was the most important development in structures of Isfahan traditional houseswith more decorative variety. Type three includes a house with patterns grown out of mountainous regions and is one consisting of a winter section and a summer section on top of each other. This type is under the effect of Bakhtiari rulers of Isfahan and symbols of foreigner`s tastes. Moreover, the construction of a porch in front of the main front of the building and higher elevation of the main front from the ground, alteration of the basement to the ground floor, alteration of the skyline to a curve or triangle, and stairs gained importance were some of the most effective factors.

  • مجید ساریخانی
    خانه های قدیمی قدیمی شهرستان ملایر اکثرا متعلق به دوران قاجاریه است که از لحاظ طرح و سبک نقشه قابل مقایسه با شیوه سبک اصفهانی است که در دوره صفوی طرح رایج در معماری آن دوره بوده است و در شهرهای بزرگ این سبک تا اواسط دوره قاجار ادامه پیدا می کند و در شهرهای کوچک از جمله ملایر تا اواخر دوره قاجار شاهد استفاده از سبک اصفهانی در معماری خانه های قدیمی هستیم؛ یکی از دلایلی که شیوه اصفهانی تا اواخر دوره قاجار ادامه پیدا نکرد می توان در تاثیرپذیری از معماری فرنگ دانست از...
    کلید واژگان: خانه, قاجار, سبک اصفهانی, معماری, ملایر, خیابان, اندرونی, بیرونی, حوضخانه}
نمایش نتایج بیشتر...
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال