شاخص های رشد
در نشریات گروه پزشکی-
زمینه و هدف:
پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم یکی از پروبیوتیک هایی است که در تغذیه آبزیان مورد استفاده قرار می گیرد. هدف مطالعه حاضر، تعیین اثر پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم (Lactobacillus plantarum) بر عملکرد رشد و پارامترهای خون در بچه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) بود.
روش هادر این مطالعه تعداد 180 قطعه بچه ماهی کپور معمولی با میانگین وزنی 0/16±15/32 به طور تصادفی به 2 تیمار آزمایشی شامل جیره تجاری (تیمار شاهد) و جیره حاوی CFU/g 107 پروبیوتیک L. plantarum (تیمار آزمایش) با 3 تکرار (30 قطعه در هر تکرار) تخصیص یافتند. مدت انجام مطالعه و تیمارها 60 روز بود.
یافته هاوزن نهایی، افزایش وزن، نرخ رشد ویژه، شاخص وضعیت و ضریب تبدیل غذایی در تیمار حاوی پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم افزایش معنی داری نسبت به گروه شاهد داشت (05/0>P). همچنین افزودن پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم به جیره غذایی بچه ماهی کپور معمولی باعث افزایش تعداد گلبول های سفید در مقایسه با گروه شاهد شد (05/0>P)؛ در حالی که اثر معنی داری بر سایر شاخص های خونی نداشت (05/0<P).
نتیجه گیرییافته های حاضر نشان داد که استفاده از پروبیوتیک L. plantarum موجب بهبود عملکرد رشد (وزن نهایی، افزایش وزن، نرخ رشد ویژه، شاخص وضعیت و ضریب تبدیل غذایی) و همچنین افزایش تعداد گلبول های سفید در بچه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) می گردد.
کلید واژگان: کپور معمولی، لاکتوباسیلوس پلانتاروم، شاخص های رشد، پارامترهای خونBackground and AimLactobacillus plantarum probiotic is one of the probiotics used in aquatic nutrition. The aim of this study was to evaluate the effect of L. plantarum probiotic on the growth indices and blood parameters in juvenile common carp (Cyprinus carpio).
MethodsIn this study, 180 juvenile common carp (Cyprinus carpio) with a mean weight of 15.32±0.16 g were randomly assigned to two experimental treatments with three replicates (30 pieces per repetition) including a commercial diet (control treatment) and a diet containing L. plantarum probiotics at 107 CFU/g (experimental treatment). The duration of the study and treatments was 60 days.
ResultsThe final weight, weight gain, specific growth rate, status index, and feed conversion ratio in the treatment containing L. plantarum had a significant increase compared to the control group (P <0.05). Also, the addition of L. plantarum probiotic to juvenile common carp diet increased the number of white blood cells compared to the control group (P<0.05); while it had no significant effect on other blood parameters.
ConclusionThe present findings showed that the use of L. plantarum probiotic improved growth indices (final weight, weight gain, specific growth rate, condition index, and food conversion ratio) and also increased the number of white blood cells in juvenile common carp (Cyprinus carpio).
Keywords: Common Carp, Cyprinus carpio, Lactobacillus plantarum, Growth Indices, Blood Parameters -
زمینه و هدف
اختلالات تکاملی می تواند در ابعاد مختلف رشدی کودک شامل گفتاری، حرکتی، ذهنی و رفتاری رخ دهد و منجر به بروز مشکلاتی از قبیل تاخیر در تکلم، فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی و غیره شود. هدف از این مطالعه تعیین و شناسایی عوامل خطر شاخص های رشد شیرخواران با رگرسیون چندک می باشد.
روش کاردر این مطالعه مقطعی اطلاعات رشد 224 کودک شامل اندازه های اندازه های وزن، قد و دورسر که در مراکز بهداشتی شهر کرج (در سال های 94 و 95) پرونده داشتند، جمع آوری و بررسی شد. برای تحلیل از رگرسیون چندک استفاده و شاخص های رشد در چندک های مختلف تحلیل گردید. تحلیل داده ها با نرم افزار R نسخه 2-2-3 انجام شد.
یافته هامتغیر سن مادر هنگام تولد بر وزن، متغیر تعداد اعضای خانواده بر قد و متغیر تحصیلات مادر بر اندازه دور سر کودکان پسر و متغیرهای شاخص توده بدنی مادر و سن مادر هنگام تولد بر وزن، متغیر تحصیلات مادر بر قد و متغیرهای سن مادر هنگام تولد و تعداد اعضای خانواده بر اندازه دور سر کودکان دختر تاثیرات معنی داری را در چندک های مختلف داشتند.
نتیجه گیریرگرسیون چندک با برازش خطوط رگرسیونی مختلف متغیرهای معنی دار را شناسایی نمود. یافته ها نشان داد که متغیرهای سن مادر هنگام تولد و در ادامه تحصیلات مادر مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر شاخص های رشد شیرخواران بودند و لذا پیشنهاد می شود که مسئولان حوزه ی سلامت کودک و مادر برای بهبود آن سیاست گذاری نمایند.
کلید واژگان: رگرسیون چندک، شاخص های رشد، شیرخوار، عوامل خطرBackgroundEvolutional failure can happen in various dimensions of infants growth consisting in word, act and behaviour and lead to appear difficults as delay in speaking, brain paralysis, mental lag etc. The purpose of this study is determination and identification of risk factors in infants growth parameters using quantile regression analysis.
MethodsIn this cross-sectional study, growth information of 224 infants including height, weight and head circumference, in Karaj health centers (in 2015-2016), were collected and analyzed. The data analysis was carried out using R 3.2.2 software.
ResultsAccording to the results, maternal age had a significant effect on boys weight, family members had a significant effect on boys height and mothers education had a significant effect on boys head circumference. In addition, mothers BMI and maternal age had a significant effect on girls weight, mothers education had a significant effect on girls height and maternal age and family members had a significant effect on girls head circumference in various quantiles.
ConclusionQuantile regression, due to fit of various regression lines, was identified significant variables. The findings showed that maternal age and mothers education were important factors affecting the infants growth parameters. Therefore, it is recommended that the authorities of the child and maternal health care be policed to improve it.
Keywords: Quantile regression, Growth parameters, Infant, Risk factors -
زمینه و اهدافتغذیه انحصاری با شیر مادر در شش ماه اول زندگی، باعث کاهش مرگ ومیر و بیماری های دوران کودکی می شود. هدف اصلی این پژوهش مقایسه شاخص های رشد در دو گروه تغذیه انحصاری با شیر مادر و تغذیه کمکی با شیر خشک در شیرخواران شش ماهه است.مواد و روش هااین مطالعه ی کوهورت گذشته نگر با حجم نمونه 1088 در کودکان استان آذربایجان شرقی طی سال های 92-1387 انجام شد. اطلاعات از طریق پرونده خانوار و مصاحبه جمع آوری گردید. اندازه گیری شاخص های رشد شامل وزن و قد در مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت انجام شد. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون لجستیک و آزمون t مستقل با استفاده از نرم افزار Stata11 انجام شد.یافته هاگروه تغذیه انحصاری با شیر مادر 944 نفر و گروه دریافت کننده شیر خشک 144 نفر بود. در این مطالعه به ترتیب مادران با تحصیلات دانشگاهی، شاغل، دارای نوزادان با رتبه تولد سوم و دارای نوزادان دوقلو به طور معنادار کودکان خود را بیشتر با شیر خشک تغذیه می کردند. در سن شش ماهگی نیز میانگین وزن گیری و رشد قدی نوزادانی که تغذیه انحصاری با شیر مادر داشتند در مقایسه با نوزادانی که شیر خشک مصرف می کردند بالاتر بود؛ اما از نظر آماری معنادار نبود.نتیجه گیریدر سن شش ماهگی میانگین رشد قدی و وزن گیری نوزادانی که تغذیه انحصاری با شیر مادر داشتند در مقایسه با نوزادانی که شیر خشک مصرف می کردند بالاتر بود.کلید واژگان: تغذیه انحصاری با شیر مادر، تغذیه کمکی با شیر خشک، شاخص های رشد، آذربایجان شرقیDepiction of Health, Volume:8 Issue: 4, 2018, PP 252 -259Background And ObjectivesBreastfeeding in the first six months of life reduces mortality and childhood diseases. The aim of this study was to compare growth index in exclusive breastfeeding and infant formula feeding in six-month-old infants in East Azerbaijan province, northwest of Iran.
Material andMethodsThis retrospective cohort study was conducted on a sample of 1088 infants in East Azerbaijan, Iran during 2007-2009. Information was collected through household health records and interviews. Measurement of growth indexes including weight and height was performed in health centers. Data analysis was performed using logistic regression and independent t-test using Stata11 software.ResultsThe exclusive breastfeeding group consisted of 944 cases and the infant formula group was 144. In this study, mothers with university education, employment, multiparty up to 3rd and twin infants, fed their children with infant formula, significantly. At the age of six months, the mean height and weight of exclusive breastfeeding newborns were higher than infant formula group but were not statistically significant.ConclusionAt the age of six months, the mean height and weight of exclusive breastfeeding newborns were higher than infant formula group.Keywords: Breastfeeding, Infant Formula, Growth Index, East Azerbaijan -
مقایسه شاخص های رشد کودکان دو تا پنج ساله با وزن تولد کم و طبیعی در مناطق روستایی شهرستان گنبد کاووسزمینه و هدفبا توجه به ارتباط وزن تولد نوزاد با شاخص های رشد، این مطالعه با هدف مقایسه رشد کودکان با وزن تولد پایین وطبیعی در سنین دو تا پنج سالگی در مناطق روستایی شهرستان گنبد کاووس انجام شد.روش بررسیدراین مطالعه کهورت گذشته نگر (هم گروهی گذشته نگر)، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای، 200 کودک با وزن تولد کم (مورد) و 200 کودک با وزن تولد طبیعی (شاهد) با رعایت هم سنی برحسب تصادف، درمناطق روستایی شهرستان گنبد کاووس انتخاب شد. اطلاعات طی مصاحبه اخذ گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون های آماری پیرسون و تی تست و کای اسکوائر انجام شد.یافته هادر کودکان مورد بررسی، شیوع کوتاه قدی، کم وزنی ولاغری در کودکان مورد بیشتر از کودکان شاهد بود و شیوع چاقی کودکان شاهد بیشتر از کودکان گروه مورد بود. شاخص هایی نظیر سن بارداری، نمایه توده بدنی مادر، فاصله تولد با کودک قبلی و سن هنگام زایمان مادران با بروز کم وزنی هنگام تولد رابطه داشت.نتیجه گیریاین مطالعه اثرات منفی وزن پایین هنگام تولد را بر شاخص های رشد کودکان در سنین دو تا پنج سالگی نشان داد. همچنین با توجه به اثر شاخص هایی نظیر سن بارداری، نمایه توده بدنی، فاصله تولد با کودک قبلی و سن هنگام زایمان مادران در بروز کم وزنی هنگام تولد، شناسایی، مراقبت و آموزش مادران در معرض خطر لازم است.
کلید واژگان: شاخص های رشد، وزن کم هنگام تولد، کودکBackground And ObjectiveGiven the correlation of birth weight with growth indices, this study aimed at determing the growth indices of low birth weight (LBW) and normal birth weight of 2-5 year old children in rural areas of Gonbad, Iran.Material And MethodsIn this retrospective cohort study, using multi-stage cluster sampling, 200 LBW 2-5-year-old children and 200 normal birth weight were selected. The data was collected through interview and analyzed by Pearson correlation, t-test and chi-square.ResultsThe prevalence of shorter stature and low weight-for-age in case group was higher than those of controls, and the high weight-for-age was higher in control group. Gestational age, maternal Body Mass Index (BMI), intepregnancy interval and age of delivery were determined as the most important factors related to LBW.ConclusionThe results imply that LBW affects adversely on growth indices in 2-5 year old children. Considering gestational age, maternal BMI, interpregnancy interval and age of delivery, we recommend recognizing the mothers who are at risk for delivery of LBW to educate and take care of them.Keywords: Growth Index, Low Birth Weight, Children -
پیش زمینه و هدفنوزادان کم وزن مشکلات جسمانی و روانی زیادی نسبت به شیرخواران طبیعی داشته و نیاز به مراقبت های اصولی برای ادامه حیات و کسب روند رشد و نمو طبیعی دارند. این مراقبت ها باید در منزل تداوم یابد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر بازدید از منزل بر شاخص های رشد نوزادان کم وزن صورت گرفت.مواد و روش هامطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده است. 90 نوزاد کم وزن 1500 تا 2500 گرم متولدشده در بیمارستان رازی مرند که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. در گروه مداخله علاوه بر مراقبت های روتین، در هفته های اول تا چهارم پس از ترخیص، یک بار در هفته بازدید از منزل به مدت 45 دقیقه دریافت نمودند. مشارکت کنندگان در گروه مداخله، با توجه به نیازهای پیش بینی نشده خود، به صورت 24 ساعته امکان برقراری تماس تلفنی با پژوهشگر را داشتند. گروه کنترل فقط مراقبت های روتین را دریافت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل برگه ثبت اطلاعات دموگرافیک و فرم ثبت شاخص های رشد بود که در بدو تولد و ماه های اول، دوم و سوم تکمیل شد. تجزیه وتحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 15 و با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی (آزمون کای دو و تی تست) انجام شد. سطح معناداری P<0/05 در نظر گرفته شد.یافته هامیانگین وزن نوزادان در گروه مداخله 12/223 ± 08/2313 و در گروه کنترل 61/247 ± 84/2308 گرم بود. متغیرهایی نظیر تحصیلات مادر، میزان درآمد، رتبه تولد و شاخص های رشد بدو تولد در دو گروه اختلاف معناداری نداشتند. بعد از مداخله مراقبتی میانگین وزن و دور سر نوزادان در ماه سوم در دو گروه اختلاف معنی داری پیدا نکردند؛ اما میانگین قد و دور سینه نوزادان در دو گروه مداخله و کنترل در ماه سوم اختلاف معنادار آماری داشت (P<0.001).بحث و نتیجه گیریبرنامه مراقبتی مبتنی بر بازدید از منزل بر بهبود برخی از شاخص های رشد شیرخواران کم وزن تاثیر داشته است. بنابراین پرستاران و سایر مراقبین سلامت نوزادان باید برنامه های مراقبتی مبنی بر بازدید از منزل را در مراقبت از نوزادان کم وزن به کارگیرند.
کلید واژگان: نوزاد کم وزن، بازدید از منزل، شاخص های رشدBackground and AimsLow birth weight babies compared to normal infants have a lot of physical and mental problems, and they require proper care to survive and achieve normal growth and development. Studies suggest that this cares should be continued at home. This study tries to evaluate the effect of implementing home-visit program application on the growth indices of LBW infants.Materials and MethodsThe present study is a randomized clinical trial carried out in Marand city. 90 low birth weight i nfants who have inclusion criteria were selected through available sampling, and they were randomly divided into two groups of control (45), and intervention(45). In the intervention group, in addition to routine care delivery, the babies received home visit care program once a week for 45 minutes, one to four weeks after discharge. The control group received only routine care. Data collection tool included demographic data sheet, and infant's growth indices form which were completed at birth, the first, second and third weeks. The data were analyzed via SPSS software v. 15, using descriptive and inferential statistical testes (chi-square test and t-test) in 0.0 5% p-value.ResultsAverage weight of the infants in the intervention group was 2313.08 ± 223.12 grams in the intervention group, and 2308.84 ± 247.61 grams in the control group. The difference between variables such as maternal education and income, and birth growth parameters w ere not significant between two groups. Average weight and head circumference in the third month were not significant between the two groups as well. But the average height and chest circumference of newborns in the intervention and control groups were statistically significant in the third month (P <0.001).ConclusionImplementing care plan based on home visits had a positive influence on improving some growth indicator in low birth weight infants. Therefore, nurses and other neonatal care providers are suggested to apply care plan s based on home visits in low birth weight infants.Keywords: LBW, growth indicators, home visit -
زمینه و هدفیکی از مسایل مهمی که بر سلامت جامعه تاثیر می گذارد، سلامت رشد کودک می باشد. بر این اساس شناخت عوامل موثر بر رشد جسمی کودکان و نیز شناخت اقدامات لازم برای حفظ و ارتقای سلامت آن ها بسیار مهم است. هدف از مطالعه حاضر تعیین عوامل موثر بر شاخص های رشد شیرخواران شامل قد، وزن و دور سر در شیرخواران با استفاده از تحلیل رگرسیون چندک می باشد.روش بررسیدر این مطالعه توصیفی- تحلیلی از اطلاعات مطالعه کوهورت انجام شده، در گروه تحقیقات طب اسلامی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، از ماه مبارک رمضان سال 1385 تا 1388، استفاده شده است. 92 نوزاد سالم که دارای شرایط ورود به مطالعه بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. اثرات عوامل موثر برروی شاخص های رشد، وزن، قد و دور سر، در چندک های مختلف با استفاده از مدل رگرسیون چندک مقایسه شد.یافته هابر اساس نتایج، شاخص های رشد با وزن ابتدای تولد رابطه مستقیم دارد. تاثیر مستقیم سن مادر نیز تا 6 ماه برای وزن و دور سر کاملا مشهود بود. رتبه تولد روی شاخص های رشد اثری معکوس داشت. مصرف آهن در چندک های 20 و 40 قد و مصرف شیر مادر در دهک دوم دور سر معنی دار بود (05/ 0>P).نتیجه گیرینتایج به دست آمده از روش رگرسیون چندک به خاطر برازش خطوط رگرسیونی مختلف جامع تر از روش رگرسیون خطی بود و اثرگذاری متغیرهای تحصیلات پدر، رتبه تولد، شاخص توده بدنی مادر، تعداد اعضای خانواده، مصرف آهن، ویتامین و شیر مادر توسط رگرسیون خطی یافت نشد. در ضمن توجه بیشتری نسبت به شاخص های رشد دختران خصوصا تا بعد از 6 ماه باید صورت گیرد.
کلید واژگان: رگرسیون چندک، شاخص های رشد، شیرخوارBackground And AimsInfant's growth health is one of the important elements effectively on social health. Accordingly, recognizing effective factors on infant's physical growth as well as identifying essential procedures to preserve and improve their health matters is very important. The aim of this study was to determine influential factors on growth parameters including height, weight and head circumference of infants using quantile regression analysis.MethodsThis cohort analytic descriptive study was conducted in Islamic research committee of Shahrekord University of Medical Sciences from Ramadan 2006 to 2009. 92 healthy infants including entrance criteria were studied. The impacts of effective factors on growth parameters like height, weight and head circumference in various quantiles were compared using quantile regression model.ResultsGrowth parameters have a direct relationship with the birth weight of infants. The direct relationship of mother's age was pretty apparent up to 6th month. Birth rank had a reverse effect on growth parameters. Iron consumption at the 20 and 40 quantiles of height and feeding of mother’s milk at the second deciles of head circumference was significant (P<0.05).ConclusionDue to fit of various regression lines, obtained results indicated that quantile regression is more comprehensive than a linear regression model. Effectiveness of variables of father's education, birth rank, mother's Body Mass Index, the number of family members, iron intake, vitamin and feeding mother milk was not observed by linear regression. Meanwhile, a greater attention is needed to girl's growth especially during the first 6 month after birth.Keywords: Quantile Regression, Growth parameters, Infant -
زمینه و هدفاین مطالعه به منظور مقایسه روند افزایش شاخص های رشدی شیرخواران با وزن تولد کم و شیرخواران با وزن تولد طبیعی در 6 ماهه اول زندگی انجام شده است.
روش بررسیطی مدت 1 سال (1388) توسط پرسشنامه ای اندازه وزن، قد و دور سر در بدو تولد، 2، 4 و 6 ماهگی، نوع تغذیه، رتبه تولد، جنس، نوع ازدواج والدین و تحصیلات مادر در 135 نوزاد با وزن تولد کمتر از 2500 گرم و 135 نوزاد با وزن تولد طبیعی در 8 مرکز بهداشتی از مراکز انتخابی شهر اهواز استخراج و مورد مقایسه قرار گرفت.
یافته هادر 6 ماهگی در گروه با وزن تولد کم میانگین تغییرات وزن، قد و دور سر به ترتیب 1076± 5127 گرم)001.0 (P=، 3±8/17 سانتی متر)013.0 (P=و 1±1/9 سانتی متر)001.0(P< بیش از گروه با وزن تولد طبیعی(بترتیب: وزن 1693±4742 گرم، قد 1/6± 17 سانتی متر و دور سر 8/3 ± 1/8 سانتی متر) بود. در هر دو گروه میانگین اندازه وزن، قد و دور سر در پسران بیش از دختران بود. در گروه با وزن تولد کم در شیر مادرخواران وزن 2 ماهگی بیشتر از شیرخوارانی بود که شیرخشک می خوردند.
نتیجه گیریاین مطالعه نشان داد که هرچند میانگین افزایش شاخص های رشدی شیرخواران با وزن تولد کم بسیار نزدیک به میانگین رشدی شیرخواران با وزن تولد طبیعی می باشد، ولی در سن 6 ماهگی هنوز هم رشد این گروه شیرخواران به حد طبیعی نمی رسد.
کلید واژگان: نوزاد، شیرخوار، وزن تولد کم، شاخص های رشدBackground And ObjectiveTo compare the trend of increase of growth indices among infants with low birth weight and infants with normal birth weight in the first 6 months of life. Subjects andMethodsOne hundred and thirty five low birth weight infants and 135 infants with normal birth weight were compared during a one-year study period 2009) and their demographic data included birth body weight، length and head circumference at birth، 2، 4 and 6 months of life، type of diet، birth number، sex، type of their mother''s marriage and educational state were collected by a questionnaire trend of increase of growth indices amongResultsIn first 6 months of life، in the LBW group the mean body weight was 5127±1076 g (p=0/001)، mean body length was 17. 8±3 cm (p=0. 013) and mean head circumference was 9. 1±1 cm (P<0. 001)، which was more than group with normal birth weight. In both groups، the average body weight، length and head circumference in males was higher than females. In the LBW group، the mean body weight in infants fed with breast milk was higher than infants fed with formula milk at age of 2 months.ConclusionThis study showed that although mean increase of growth indices in infants with low birth weight is similar to average growth state in infants with normal birth weight، but still growth of this group at end of 6 months of age is less than group with normal birth weight.Keywords: Newborn, Infant, Low Birth Weight, Growth Indices -
مقدمهکم وزنی نوزاد در موقع تولد(LBW یا وزن کمتر از 2500 گرم) از جدی ترین مشکلات کودکان جهان امروز می باشد. این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه شاخص های رشد(وزن، قد، دور سر و BMI) کودکان پنج ساله با سابقه کم وزنی موقع تولد با کودکان دارای وزن تولد طبیعی(NBW یا وزن2500 تا 4000 گرم) صورت گرفت.روش بررسیدر یک مطالعه مقطعی تحلیلی، کودکان پنج ساله ای که از دی 87 لغایت اردیبهشت 88 به مرکز بهداشتی درمانی آزادشهر یزد مراجعه کرده بودند، از نظر شاخص های رشد بررسی شدند. کودکان با وزن موقع تولد طبیعی به عنوان گروه شاهد و کودکان با وزن کم موقع تولد(کمتر از2500 گرم) به عنوان گروه مورد انتخاب شدند.نتایجمیانگین تمامی شاخص های رشد درگروه NBW در سنین مختلف با اختلاف معنی داری بیشتر ازگروه LBW بود. فراوانی کم وزنی شدید و کوتاه قدی در کودکان پنج ساله با سابقه کم وزنی موقع تولد، بیشتر بود. فراوانی لاغری در کودکان گروه LBW بیش از گروه NBW و فراوانی چاقی در گروه NBW بیشتر بود و فراوانی لاغری در دختران با سابقه کم وزن هنگام تولد بیش از پسران بود.نتیجه گیریباتوجه به اینکه رشد کودکان LBW در 5 سال اول بعد از تولد آهسته تر ازکودکان NBW می باشد لازم است براهمیت پایش رشد کودکان LBW تاکید بیشتری شده و تا اقدامات تشخیصی و درمانی بموقع و زود هنگام امکان پذیر شود.
کلید واژگان: نوزاد کم وزن، اختلال رشد، کوتاه قدی، شاخص های رشد، کودکانIntroductionNowadays Low birth weight(LBW or birth weight<2500g) is one of the most serious problems among children around the world. The purpose of this study was to evaluate and compare the growth parameters(weight, height, head circumference and BMI) of LBW children at the age of five years with normal birth weight (NBW: birth weight: 2500- 4000 g) children.MethodsIn a cross-sectional analytic study, growth parameters of five year-old children referred to Azadshahr health care center in Yazd, Iran, from December 2008 to June 2009 were evaluated. NBW and LBW children were selected as control and case groups, respectively.ResultsMeans of all growth parameters were significantly lower in LBW group. Frequency of severe failure to thrive and short stature was significantly higher in LBW group. Frequency of underweight was higher in LBW group and frequency of obesity was higher in NBW one. Frequency of underweight was higher in LBW girls.ConclusionConsidering that growth in LBW children is slower than NBW children in the first five years of life, it is necessary to emphasize the importance of growth assessment of LBW children for early and timely diagnosis, work-up and management of growth retardation and prevention of subsequent problems. -
اجرا و ارزیابی برنامه آموزش شیردهی بر تغذیه انحصاری و شاخصهای رشد نوزاد نارس در 4 ماه اول پس از تولدسابقه و هدفشیر مادر با فواید متعدد در رشد و تکامل شیرخوار نیز ارتباط دارد. احتمال اینکه مادران نوزادان نارس شیردهی موفقی داشته باشد کمتر از مادرانی است که نوزاد رسیده و سالم به دنیا می آورند. لذا این مطالعه به منظور تاثیر برنامه آموزشی بر تغذیه انحصاری و شاخصهای رشد نوزاد نارس در 4 ماه اول پس از تولد انجام شد.مواد و روش هااین مطالعه نیمه تجربی بر روی مادران بارداری که در معرض زایمان زودرس بودند و نوزادشان انجام شد. افراد در دو گروه 74 نفری مورد و شاهد قرار گرفتند و تا سن4 ماهگی بعد از تولد پیگیری شدند. در گروه مورد، آموزشها قبل از زایمان شروع شد ولی گروه شاهد تنها از آموزشهای روتین بیمارستان بهره مند شدند و سپس گروه ها تا 4 ماه پس از زایمان پیگیری و مقایسه شدند.یافته هادرصد تغذیه انحصاری با شیر مادر در 2 ماهگی در گروه شاهد 45% (33 نفر) و در گروه مورد 60% (44 نفر) بود (07/0=p). در2 ماهگی در وزن 1449-1000 گرم شاخص وزن و دور سر در گروه مورد بیشتر از گروه شاهد بود (05/0=p و 003/0= p). در 4 ماهگی در وزن بیشتر از 2500 گرم شاخص وزن و دور سر در گروه مورد بیشتر از گروه شاهد بود (01/0=p و 02/0=p).نتیجه گیرینتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که آموزش های دوران بارداری، سیستم حمایتی و مشاوره قبل و بعد از زایمان در استفاده بیشتر از شیر مادر موثر است و نوزادان گروه مداخله از شیر مادر بیشتر استفاده کردند.
کلید واژگان: نوزاد نارس، تغذیه انحصاری با شیر مادر، شاخص های رشد -
زمینه و هدفشاخص های رشد نمادی تصویری از رشد جسمی کودک است و خدمات نظام بهداشتی اولیه، شامل پایش ها و مراقبت های دوران شیرخواری براساس آن به کودک و خانواده ارائه می گردد. مطالعه حاضر به منظور به دست آوردن شاخص های رشد بدو تولد در نوزادان سالم تک قل متولد شده در مرکز آموزشی درمانی دزیانی گرگان صورت گرفت.روش بررسیدر این مطالعه توصیفی تحلیلی کلیه نوزادان تک قل و فاقد ناهنجاری مادرزادی بین 42-25 هفتگی بارداری در مرکز آموزشی درمانی دزیانی گرگان طی مهر و آبان سال 1382 بررسی شدند. شاخص های رشد بدو تولد شامل دورسر، قد و وزن 1011 نوزاد ثبت شد. سن حاملگی براساس جدول بالارد تعیین گردید. پس از ورود داده ها به نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون کای دو،T-test و Correlation Bivariate انجام شد.یافته هامیانگین سن حاملگی نوزادان مورد بررسی (SD+-) 1.72+-39.86 هفته بود. 2/3 درصد نوزادان نارس (کمتر از 37 هفته)، 4/4 درصد نوزادان کم وزن و 69/0درصد بسیار کم وزن محسوب می شدند. همبستگی بین شاخص های رشد با سن حاملگی و با یکدیگر مثبت بود (P<0.05).نتیجه گیریبا توجه به نتایج این مطالعه و پایین تر بودن شاخص های قد و وزن نسبت به سایر مناطق ایران و جهان، به نظر می رسد که بررسی های بیشتری به صورت طولی و مقطعی برای تعیین شاخص های منطقه ای و کشوری مورد نیاز است.
کلید واژگان: شاخص های رشد، نوزاد، سن حاملگیBackground and ObjectiveHealth evaluation and growth monitoring of the infant is a visual diagram of growth and primary health services are based on it. In the best option, these indices must be provided separately for each community. This study was done to evaluate growth indices of newborns in Gorgan- Northern Iran.Materials and MethodsIn this observational descriptive study which was carried out during (Oct-Nov 2003), all healthy infants without any major abnormality born within 25-42 weeks of gestational age were evaluated in Dezyani Hospital, Gorgan growth indices (head circumference, length and height) were measured in 1011 infants. Gestational age was defined by Balard scoring and delivery type was recorded, too. After entering data into SPSS-10 software, data were analyzed using chi-square, t-test and correlation bivariate.ResultsMean gestational age (±SD) was 39.86±1.72 weeks and most of them were born by vaginal delivery. Amongst them, 3.2% were premature (less than 37 weeks), 4.4% were low birth weight and 0.69% were very low birth weight. Correlation between growth indices and gestational age was significantly positive in all cases (p<0.05).ConclusionThis study showed that growth indices are lower than other parts of Iran. Further investigations needed, especially longitudinally and cross-sectional, to determine the growth indices in this region and in other parts of country.Keywords: Growth indices, Infant, Gestational age -
مقدمهتغذیه ی انحصاری با شیر مادر بهترین الگوی غذایی مناسب برای رشد شیرخواران است. با توجه به اینکه بسیاری از مادران در ماه مبارک رمضان روزه دار هستند، و تاثیر روزه داری مادران شیرده بر شاخص های رشد شیرخواران تعیین نشده است، مطالعه ی حاضر به منظور بررسی تاثیر روزه داری مادران بر شاخص های رشد شیرخوارانی که تغذیه ی انحصاری با شیرمادر دارند انجام شد.مواد و روش هااین مطالعه ی کوهورت در یک دوره ی 6 ماهه از ابتدای ماه رمضان تا 5 ماه بعد از اتمام ماه رمضان در سال 1385 انجام شد. از بین شیرخواران سالم 15 روزه الی 6 ماهه که منحصرا با شیر مادر تغذیه می شدند، 116 شیرخوار وارد این مطالعه شدند و بر اساس روزه داری مادرانشان به دو گروه تقسیم شدند: 36 شیرخوار که مادران آنها در ماه رمضان روزه دار بودند (گروه مورد) و 80 شیرخوار که مادران آنها روزه دار نبودند (گروه شاهد). همه ی شیرخواران در ماه رمضان 2 بار، ماه دوم 3 بار و در 4 ماه باقیمانده ی هر ماه 2 بار ویزیت شدند و شاخص های رشد آنها ثبت شد. وضعیت رشد شیرخواران با سنجش هر کدام از شاخص های رشد و مقایسه ی آن با منحنی های رشد استاندارد تعیین شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس آمار توصیفی و آنالیز واریانس مشاهده های تکرار شده (Repeated measures ANOVA) توسط نرم افزار SPSS انجام شد.یافته هامیانگین سن شیرخواران در گروه مورد 38/1±43/3 و در گروه شاهد 45/1±31/2 ماه بود. میانگین سنی در دو گروه اختلاف معنی داری داشت (05/0>P). پنجاه و چهار (6/46%) شیرخوار پسر بودند و این نسبت در دو گروه یکسان بود (05/0
P). اما تفاوتی بین دو گروه در هر سه شاخص وجود نداشت (05/0
نتیجه گیریدر ارزیابی شاخص های رشد کودکان طی 6 ماه مشخص شد که روزه داری مادران شیرده تاثیر معنی داری بر شاخص های رشد شیرخوارانی که به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می شوند، ندارد.
کلید واژگان: تغذیه ی انحصاری با شیر مادر، روزه داری، شیرخوار، شاخص های رشد، ماه رمضانIntroductionThe many advantages of exclusively breast feeding infants are documented breast-feeding enhances the growth and development of breast fed infants. The impact of Ramadan fasting by breast-feeding mothers on the growth parameters of exclusively breast-fed infants is still not clear. The aim of this study was to evaluate the impact of maternal fasting during Ramadan on the growth parameters of their exclusively breast-fed infants.Material And MethodsThis cohort study was performed throughout Ramadan and for five months after, on healthy, exclusive breast-fed infants (n=116), aged between 15 days to 6 months, assigned into two groups, based on their mothers fasting: Control group (n=80) and fasting group (infants with fasting mothers: n=36). All infants underwent periodic physical examinations twice in Ramadan, 3 times in the second month and then twice monthly in next 4 months. The infant’s growth status was evaluated by calculating each growth parameters (weight, height, head circumference) as a percentage of the median value for age, based on appropriate growth charts.ResultsThe mean age of infants in the case group was 3.43 ± 1.38 and in the control group was 2.31±1.45 months, age being significantly different between the two groups (P<0.05). Fifty-four (46.6%) were boys and this proportion was the same in both groups (P>0.05). According to the repeated measures ANOVA, all growth parameters increased during the study period (P< 0.05) but the rate of increaseing was the same for both groups (P>0.05).ConclusionRamadan fasting by breast-feeding mothers did not adversely affect on the growth parameters of exclusively breast-fed infants.Keywords: Ramadan fasting, Exclusive breast, feeding, Infant, Growth parameters -
زمینه و هدفتغذیه انحصاری با شیر مادر بهترین الگوی غذایی مناسب با رشد شیرخواران است. با توجه به اینکه بسیاری از مادران در ماه مبارک رمضان روزه دار هستند، و تاثیر روزه داری مادران شیرده بر شاخص های رشد شیرخواران آنان تعیین نشده است، مطالعه ای به منظور بررسی تاثیر روزه داری مادران بر روی شاخص های رشد شیرخوارانی که تغذیه انحصاری با شیرمادر دارند انجام گرفت.روش مطالعهاین مطالعه کوهورت در یک دوره 6 ماهه از ابتدای ماه رمضان تا 5 ماه بعد از اتمام ماه رمضان در سال 1385 انجام گرفت. از بین شیرخواران سالم با سن 15 روز الی 6 ماه که منحصرا با شیر مادر تغذیه می شدند تعداد 115 شیرخوار وارد این مطالعه شدند و بر اساس روزه داری مادرانشان به دو گروه تقسیم شدند: 35 شیرخوار که مادران آنها در ماه رمضان روزه دار بودند(گروه مورد)، 80 شیرخوار که مادران آنها روزه دار نبودند(گروه شاهد). همه شیرخواران در ماه رمضان2 بار، ماه دوم 3 بار و در 4 ماه باقیمانده هر ماه 2 بار ویزیت شدند و شاخص های رشد آنها ثبت گردید. وضعیت رشد شیرخواران با سنجش هر کدام از شاخص های رشد و مقایسه آن با منحنی های رشد استاندارد تعیین شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس آمار توصیفی و آزمون آنالیز واریانس تکرار شده (Repeated measures ANOVA) توسط نرم افزار (SPSS) انجام شد.یافته هامیانگین سن شیرخواران در گروه مورد 38/1±43/3 ماه و در گروه شاهد 45/1±31/2 ماه بود و سن در دو گروه دارای اختلاف معنی داری بود(05/0>P). در کل 54 (6/46%) شیرخوار پسر وجود داشت و نسبت جنسی در دو گروه یکسان بود(05/0
P). آزمون آنالیز واریانس تکرار شده نشان داد که تفاوتی بین میزان افزایش شاخص های رشد شیرخواران مادران روزه دار و شیرخواران مادرانی که روزه دار نیستند وجود ندارد (05/0
نتیجه گیریدر ازیابی شاخص های رشد کودکان طی 6 ماه مشخص شد، روزه داری مادران شیرده تغییر معنی داری بر روی شاخص های رشد شیرخوارانی که بطور انحصاری با شیر مادر تغذیه شده اند، نداشته است.کلید واژگان: تغذیه انحصاری با شیر مادر، روزه داری، شیرخوار، شاخص های رشد، ماه رمضان -
مقایسه شاخص های رشد کودکان مبتلا به هیپرتروفی آدنوتونسیلار با کودکان سالممقدمهدر سنین 2 تا 9 سالگی که پروسه رشد حائز بیشترین اهمیت است، عوامل متعددی من جمله عفونت های مزمن دوره کودکی ممکن است در روند طبیعی آن اختلال ایجاد نمایند. بنابراین با این هدف که عفونت های مزمن باکتریال همراه با هیپرتروفی آدنوتونسیلار در زمره شایع ترین عفونت های این دوره می باشند و ممکن است اثرات نامطلوب روی روند طبیعی رشد داشته باشند اقدام به این تحقیق شد.
روش تحقیق: این تحقیق بر اساس مورد و شاهد با حجم نمونه 76 نفر برای هر گروه و بر اساس صدک رشد و Z-score برای بررسی و مقایسه شاخص های رشد در 76 کودک در سنین 2 تا 9 سال که به علت عفونت های مزمن و مکرر (بیش از 2 سال) هیپرتروفی آدنوتونسیلار مورد عمل جراحی آدنوتونسیلکتومی در بیمارستان شماره 2 دانشکده پزشکی کرمان (شفا) قرار گرفته بودند، با گروه شاهد از طریق آنالیز با نرم افزار EPI6 انجام شده است.نتایجدر گروه بیمار 27 نفر دختر و 49 نفر پسر در گروه شاهد 36 نفر دختر و 40 نفر پسر وجود داشت. میانگین سنی گروه بیمار 76.6±23 و در گروه شاهد 71.5±11 ماه بود. فراوانی صدک های زیر 3 در دو گروه مورد و شاهد برای صدک وزن با سن weight/age percentile (WAP)، صدک وزن با قد weight/height percentile (WHP) و صدک قد با سن height/age percentile (HAP) به ترتیب 23 به 8، 17 به 8 و 8 به 18 به 10 می باشند. این شاخص برای WAP معنی دار بود (P=0.006). و همچنین برای HAP معنی دار بود (P=0.024).نتیجه گیریمقایسه شاخص های رشد در کودکان مبتلا به عفونت های مزمن و هیپرتروفی آدنوتونسیلار با گروه شاهد همگی بیانگر کاهش شاخص های اصلی رشد، قد و وزن می باشند.
کلید واژگان: هیپرتروفی آدنونسیلار، کاهش رشد، شاخص های رشد -
مقدمه و هدفشاخص های رشدی نوزاد ممکن است تحت تاثیر نوع حاملگی قرار گیرد. هدف از این تحقیق مقایسه بین شاخص های رشدی نوزادان (قد، وزن و دور سر) حاصل از حاملگی های ناخواسته با خواسته بود.مواد و روش هامطالعه از نوع موردی- شاهدی، روی 400 زن باردار و نوزادان آنها در زایشگاه های امام رضا(ع) و مهرشهر بیرجند در سال های 79 تا 81 صورت گرفت. تعداد موردها (مادران با حاملگی ناخواسته) 150 نفر و شاهدها (مادران با حاملگی خواسته) 250 نفر بود. اطلاعات توسط پرسشنامه معتبر و روا بعد از مصاحبه حضوری با مادران و اندازه گیری شاخص های رشدی نوزادان آنها تکمیل گردید. یافته ها به وسیله آزمون های آماری کای اسکوئر و تی با استفاده از نرم افزار آماری SPSS آنالیز شد.یافته هانتایج نشان داد که میانگین وزنی نوزادان گروه مورد (410.4± 3151 گرم) به طور معنی داری از میانگین وزنی نوزادان گروه شاهد (484.8±3243 گرم) کمتر می باشد (p<0.05) به علاوه میانگین وزن گیری مادران گروه مورد (3.2±9 کیلوگرم) نیز از میانگین وزن گیری مادران گروه شاهد (3.4±9.7 کیلو گرم) به طور معنی داری کمتر بود (p<0.05)نتیجه گیرینتایج حاصل از این مطالعه اهمیت حاملگی برنامه ریزی شده را در افزایش وزن و ارتقاء سلامت مادر و نوزادش را نشان می دهد. لذا آموزش دقیق و مداوم شیوه های مطمئن جلوگیری از بارداری به زنانی که در سنین باروری (45-15) سال) قرار دارند، بایستی به طور جدی تری از طریق صورت گیرد.
کلید واژگان: حاملگی ناخواسته، حاملگی خواسته، شاخص های رشد، وزن نوزادانBackground and ObjectiveNeonatal growth indices can be influenced by either wanted, or unwanted pregnancy. This research was done to compare neonatal growth indices (Height, weight, head circumflex) to in such pregnancies in Birjand (South-east of Iran).Materials and MethodsThis study case-control study was done on a total of 400 women and their neonates in the Imam Reza and Mehr maternity hospital in Birjand between 2000 to 2002. The number of case (UWP) and control (WP) were 150 and 250 respectively. Data were collected through a valid and reliable questionnaire by face to face interviewing with mothers and the determination of growth indexes of the neonates. The results were analyzed employing X² and student T-test by means of SPSS software.ResultsThe results revealed that the mean weight of the neonates in the case group (3151±410.4 grams) was meaningfully (P?0.05) less than the mean weight (3243±484 grams) of the neonates in the control group (WP). Besides, the mean weight gaining of mothers during their pregnancy in the cases (9±3.2 kg) was meaningfully (P<0.05) less than control group (9.7±3.4 kg).ConclusionThe results of this study, shows the impact of wanted pregnancy on weight gain and health improvement of mothers and their infants. It is therefore recommend that the health centers, mass and even high schools officials provide enough training to prevent unwanted pregnancies. -
این پژوهش مطالعه ای نیمه تجربی است که به منظور «بررسی تاثیر طرح مدون تغذیه نیمروزی بر شاخص های رشد کودکان نوپا» صورت گرفته است. در این پژوهش 90 کودک نوپای 18-30 ماهه به صورت غیراحتمالی آسان طی یک ماه انتخاب و در یکی از دو گروه شاهد و آزمون قرار گرفتند. دو گروه به لحاظ متغیرهای مورد نظر (سن، جنس، میزان قد و وزن کودک و سن، شغل و تحصیلات والدین) همسان بوده و اختلاف معنی داری را نشان ندادند. (05/0P>). ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه سنجش آگاهی، نگرش و عملکرد (به وسیله پرسشنامه یادآمده 24 ساعته) بوده که از طریق مصاحبه مستقیم با مادران تکمیل شده است. ضمنا شاخص های رشد (وزن، قد و دوربازو) به وسیله ابزار استاندارد اندازه گیری شده است.
سپس طرح مزبور با روش آموزش چهره به چهره به مادران، طی 6 جلسه 15 دقیقه ای به مدت سه ماه به اجرا درآمد و به دنبال آن به مدت 45 روز هیچ کدام مداخله ای ارجا نشد. پس از این مدت مجددا اطلاعات از دو گروه جمع آوری گردید.
مقایسه نتایج حاصل، اختلاف معنی داری را بین آگاهی و نگرش مادران پیش و پس از اجرای طرح مدون در گروه آزمون بتنهایی و پس از مداخله در گروه های آزمون و شاهد نشان داد (000/0=P). همچنین اختلاف معنی داری در عملکرد تغذیه ای مادران در مورد «آهن، کالری و کلسیم» و شاخص رشد وزن در گروه های شاهد و آزمون پس از مداخله نشان داده شد (05/0P<).
نتایج این مطالعه نشان داد که طرح مدون تغذیه نیمروزی بر شاخص رشد وزن کودکان، عملکرد تغذیه ای، آگاهی و نگرش مادران در خصوص تغذیه نیمروزی بر شاخص رشد وزن کودکان، عملکرد تغذیه ای، آگاهی و نگرش مادران در خصوص تغذیه نیمروزی تاثیر داشته است. لذا پیشنهاد می شود برای بهبود شاخص های رشد کودکان از طرح مدون تغذیه نیمروزی (طراحی شده در این پژوهش) استفاده شود.
کلید واژگان: تغذیه نیمروزی، کودکان نوپا، شاخص های رشد، عملکرد تغذیه ای مادرانThis research was a quasi-experimental study conducted to assess the effect of a mid-day snack plan on toddler's antropometric indexes.Ninty toddlers, having 18-30 months, were selected using simple non probablistic sampling method during a period of one month. Then, they were randomly put in the case and control groups.Regarding all variables of interest (gender, age, height and weight of toddlers; and age, job and education of parents), the two groups were matched and had no significant difference (P>0.05).Data was collected using a knowledge, attitude, and practice (KAP) questionnaire (24 hours recall type) filled by direct interviewing of mothers. The antropometric growth indexes (weigh, height, and arm circumferences) were also measured using the standard tools.The plan was then executed using the face-to-face education method for mothers in six HIS-minute sessions" ever a period of three months. Then, there was no intervention for a period of 45 days, thereafter the above data was collected again for the both groups. Comparison of the results showed a significant difference between the knowledge and attitude of the others before and after the intervention in the case group and a significant difference between the case and control groups after the intervention (P=0.0001). There was also a significant difference between the case and control groups regarding the mother's practice (in iron intake, calory, and calcium) and the toddler's weigth growth index after the intervention(P<0.05).Results of this study indicated that the mid-day snack plan has affected the todler's weight, and the mother's nutritional practice, knowledge and attitude about the plan. Therefore, it is recommended that to improve the todler's growth indexes, the proposed snack plan of this study should be used. -
بررسی تاثیر طرح مدون تغذیه نیمروزی بر شاخص های رشد کودکان نوپا مد مرکز بهداشتی درمانی شهید کاظمیان (تهران 11این پژوهش مطالعه ای نیمه تجربی است که به منظور «بررسی تاثیر طرح مدون تغذیه نیمروزی بر شاخص های رشد کودکان نوپا» صورت گرفته است.
در این پژوهش 90 کودک نوپای 30-18 ماهه به صورت تصادفی و غیر احتمالی آسان طی یک ماه انتخاب و در یکی از دو گروه شاهد و آزمون قرار گرفتند. دو گروه به لحاظ متغیرهای مورد نظر (سن، جنس، میزان قد و وزن کودک و سن، شغل و تحصیلات والدین) همسان بوده و اختلاف معنی داری را نشان ندادند (P>0.05) ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه سنجش آگاهی و نگرش و عملکرد (توسط پرسشنامه یاد آمد 24 ساعته) که از طریق مصاحبه مستقیم با مادران تکمیل گردیده است. ضمنا شاخص های رشد (وزن، قد و دور بازو) توسط ابزار استاندارد اندازه گیری شده است.
سپس طرح مزبور با روش آموزش چهره به چهره به مادران طی 6 جلسه 15 دقیقه ای به مدت سه ماه به اجرا درآمد و به دنبال آن به مدت 45 روز هیچ گونه مداخله ای انجام نگردید پس از این مدت مجددا اطلاعات از دو گروه جمع آوری شد.
مقایسه نتایج حاصل اختلاف معنی داری را بین آگاهی و نگرش مادران قبل و بعد از اجرای طرح مدون در گروه آزمون به تنهایی و بعد از مداخله در گروه های آزمون و شاهد نشان داد (P=0.000). همچنین اختلاف معنی داری در عملکرد تغذیه ای مادران در مورد (آهن، کالری و کلسیم) و شاخص رشد وزن در گروه های شاهد و آزمون بعد از مداخله نشان داده شد (P<0.05).
نتایج این مطالعه نشان داد که طرح مدون تغذیه نیمروزی بر شاخص رشد وزن کودکان عملکرد و تغذیه ای و آگاهی و نگرش مادران در مورد تغذیه نیمروزی تاثیر داشته است. لذا پیشنهادی شود جهت بهبود شاخص های رشد کودکان از طرح مدون تغذیه نیمروزی طراحی شده در این پژوهش استفاده گردد.
کلید واژگان: تغذیه نیمروزی، کودکان نوپا، شاخص های رشد، عملکرد تغذیه ای مادران
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.