حدیث

هدف این تحقیق، نقد سندی و دلالی افسانه غرانیق با رویکرد تحلیل آرای مفسران است. در افسانه غرانیق آمده است که پیامبر اعظم(ص) هنگام تلاوت سوره نجم، دو عبارت غیر قرآنی را متاثر از شیطان، به پنداروحیانی بودن، در میان آیات این سوره تلاوت فرمود. اما جبرییل، پیامبر (ص) را از این اتفاق آگاه ساخت. این واقعه، حدود دو ماه پس از هجرت مسلمانان به حبشه روی داده است. تعدادی از کتاب های تاریخی و تفسیری اهل سنت، از جمله سیره ابن اسحاق، الطبقات الکبری و تفسیر و تاریخ طبری به ذکر اخبار مرتبط با قصه غرانیق پرداخته اند. روایت تاریخی غرانیق، یکی از احادیث پرشمار جعلی و ساختگی است که در برخی از منابع روایی و تاریخی ذکر شده است. هدف این پژوهش، بررسی سندی و محتوایی حدیث غرانیق در آثار مفسران و مورخان است. بسیاری از مفسران و محدثان، اسناد حدیث غرانیق را ضعیف و مخدوش دانسته، و آن را مغایر با نص قرآن و سنت مسلم و عصمت پیامبر اعظم (ص) می دانند. روش این تحقیق، توصیفی تحلیلی است که با مراجعه به کتاب های تاریخی و اهم تفاسیر شیعه و سنی در صدد است تا به سوالات تحقیق پاسخ درخور دهد.

مقاله حاضر، به برخورد قرآن و سنت با جاهلیت می پردازد. جاهلیتی که به ازای عمر تاریخ وجود داشته و اگر انسان به دنبال هدایت الهی نباشد، همچنان وجود خواهد داشت.در این مقاله به شمه ای از زندگی مردم در عصر نزول، در ابعاد مختلف اشاره شده است و سپس به اعمال جاهلی مردمان زمان پیامبر (ص) پرداخته و از برخی موارد همچون : وضع زن، زنده به گور کردن دختران، شراب و قمار و ازدواج با محارم و... سخن به میان آمده و نظر اصلاحی قرآن کریم در هر بعد خاطر نشان شده است.
ضرورت و اهمیت این بحث به حدی چشم گیر است که در برخی از شهرها و مناطق اگر اقدام جدی در رفع برخی اعمال و رفتار نشود، خیلی امراض اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، جسمی، روحی، روانی و... یا چهره اسلام را مشوه خواهد کرد و یا اسلام و اعتقادات اسلامی را به طور کامل خنثی و از اهمیت خواهد انداخت.

بدون تردید وحدت و همدلی از اصولی ترین آموزه های مترقی و بلند قرآن مجید است.قرآن کریم در بیش از پنجاه آیه به مساله ی وحدت و عواملی که فراهم آوردنده ی اختلاف است، پرداخته و راه های رسیدن به وحدت را نشان داده است و مسلمانان بلکه همه مردم را به گردآمدن بر محور حقیقت و ترک جدال و تفرقه دعوت می کند، و به همین نسبت آیاتی است که از تفرقه و اختلاف، نهی و آن را مطرود می شمارد.
زمانی که خداوند اصولی ترین دعوت پیامبران الهی را مطرح می سازد موضوع پرهیز از «تفرق» را پیامی هم سنگ با اصل برقراری دین می شمارد؛ به این آیه توجه کنیم: «شرع لکم من الدین ما وصی به نوحا والذی اوحینا إلیک وما وصینا به إبراهیم وموسی وعیسی ان اقیموا الدین ولا تتفرقوا فیه» ؛ «برای شما از دین همانی را مقرر کرد که نوح را بدان سفارش کرده بود و نیز آنچه که به تو وحی کردیم و آنچه ابراهیم و موسی و عیسی را بدان سفارش کردیم که دین را بپا دارید و در آن پراکندگی و اختلاف نکنید».پیامبر خدا صل الله علیه آله و سلم برای پدید آمدن این وحدت و اوج گیری آن دو بال را مطرح کردند. «انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی» قرآن و عترت دو لنگر کشتی عظیم وحدت اند که نجات بخش امت اسلام است.
مقاله حاضر به بحث در مورد ضرورت وحدت و راه های دستیابی به آن و بررسی اهداف وحدت بخشی و عوامل وحدت بخش وهمچنین ارائه راهکارهای اتحاد و اخوت دینی در قرآن کریم و روایات نبویی می پردازد.ابتدا اهمیت و ضرورت اتحاد و همبستگی امت اسلامی از منظر قرآن و احادیث را مورد اشاره و تبیین قرار می دهد. و سپس با اشاره به این واقعیت که دعوت به انسجام و اتحاد یک دعوت الهی و قرآنی و یک تکلیف دینی برای عموم مسلمانان است و نقش آن در اعتلا و حفظ و تقویت دین اسلام اشاره و همچنین جایگاه آن را در سیره قولی و فعلی پیامبر اسلام(ص) ، طرح و تبیین می نماید.

استنباط حکم ساب النبی 9 از «سنت اسلامی» و «حدیث»، مسئله و هدف این پژوهش است. در این مقاله، مجموعه احادیث نبوی موجود در آثار اهل سنت و شیعه درباره کیفر سب پیامبر، و افزون بر آن، تمام احادیث اهل بیت: درباره مسئله تحقیق، بررسی گردیده است. برخی از این احادیث، سنت قولی و گفتار پیامبر و امامان را درباره حکم قتل ناسزاگوی به پیامبر گزارش کرده، برخی دستور و فرمان بر اجرای کیفر قتل را بیان نموده است و برخی نیز تقریر و تایید اقدام اصحاب بر قتل ساب النبی را در بر دارند. نوشتار حاضر، از میان سه قسم سنت، به تبیین مجازات ساب النبی پرداخته و در این زمینه، موارد اجرای این کیفر را در عصر رسالت، عصر امامت و عصر غیبت به ویژه مجازات هایی که به دستور پیامبر و امام و یا در حضور ایشان انجام شده است از کتب تاریخی نقل کرده و از آنها نیز برای به دست آوردن حکم ساب النبی استفاده نموده است و سرانجام با گزارش اجماع فقهای شیعه و اهل سنت بر حکم، و تبیین اجماعات منقول و محصل فقی هان و مجتهدان، کیفر ساب النبی را مورد تایید و تاکید قرار داده است.

دانشمندان اسلامی از دیرباز با درک پدیده جعل حدیث، درصدد بدست دادن معیارهایی برآمدند تا صحیح حدیث را از سقیم آن باز شناسند. از جمله این معیارها، عرضه حدیث بر قرآن می باشد. اما کمتر به تفصیل و بررسی جوانب خاص این معیار پرداخته شده است. مولف ذیلا به ذکر این معیار و بررسی آن و نیز ذکر و بررسی احادیثی چند که با این معیار مورد نقد قرار گرفته اند پرداخته است تا این معیار...

قرآن یکی از معیارهای نقد حدیث شناخته می شود. در نقد قرآن محور، مدلول قرآن اصل است و مدلول حدیث فرع. مدلول حدیث با مدلول قرآن ارزیابی می شود. اگر انطباق داشت آن حدیث پذیرفتنی است و اگر انطباق نداشت پذیرفتنی نیست. در لسان روایات عرض، دو گونه ارتباط یاد شده، غالبا با عنوان موافقت و عدم موافقت و مخالفت آمده است. دلیل و ضرورت بایستگی نقد «کتاب محور» حدیث، روایات موسوم به عرض و تفاوت های ماهوی قرآن و حدیث است. به دیگر عبارت دلایل نقد کتاب محور حدیث بعضا تعبدی و بعضا اجتهادی است. این دو دسته دلیل را می توان تحت عنوان دلیل نقلی و غیر نقلی یاد کرد. موضوع این نوشتار دلیل غیر نقلی نقد «کتاب محور» است که در آن تلاش شده، وجوه مختلف این دلیل کاوش و نقادی گردد.