مقایسه تجربی معیارهای دین داری از نظر روحانیان و دانشگاهیان

در این مقاله معیارهای دین داری از نظر روحانیان و دانشگاهیان مورد بررسی قرار گرفته و مقایسه می شود. منظور از معیارهای دین داری، مبنایی است که بر اساس آن درباره دین داری خود یا دیگران داوری می شود.
با استفاده از نظر وبر در مورد رابطه شرایط اجتماعی با تفاسیر و تعابیر دینی و نیز نظریه های عرفی شدن و با توجه به ویژگی های اجتماعی دو گروه مورد مطالعه، از جمله ارتباط بیشتر دانشگاهیان با نهادهای علمی و ارزش های مدرن، این فرضیه مطرح شد که روحانیان و دانشگاهیان معیارهای متفاوتی برای داوری درباره دین داری دارند و دانشگاهیان تاکید بیشتری بر جنبه های عام اخلاقی و تاکید کمتری بر جنبه های مناسکی، جمعی و اخلاق شرعی یا فقهی دارند.
با استفاده از پرسشنامه ای که بر اساس یک مدل دین داری چندبعدی طراحی شد، نظر پاسخگویان درباره میزان اهمیت معرف های مختلف ابعاد دین داری برای داوری درباره دین داری افراد پرسیده شد.
یافته های پژوهش نشان داد که دانشگاهیان و روحانیان در معیارهای دین داری مورد نظر خود، تاکید متفاوتی بر ابعاد مختلف دین داری دارند. در حالی که از نظر روحانیان، تمامی ابعاد دین داری دارای اهمیت زیاد و تقریبا یکسانی بودند، دانشگاهیان تاکید ویژه ای بر جنبه های عام اخلاقی داشتند.