بررسی تطبیقی نقوش منسوجات هندی گورکانی با پارچه های صفوی

پیام:
چکیده:
دوره صفوی را باید اوج درخشش هنر پارچه بافی در ایران نامید. در این دوره، مهاجرت هنرمندان و صنعتگران ایرانی به دربار هند، تاثیر بسیار زیادی بر پارچه بافی و صنایع دستی آن داشت. مقایسه نقش مایه ها و طرح پارچه های هند گورکانی با منسوجات و آثار هنری ایران صفوی، حاکی از آن است که بافندگان هندی تحت تاثیر هنر ایران آثاری خلق کرده اند که تمایز آن ها از یک دیگر به سختی امکان پذیر است. این تاثیر پذیری در طرح ها و شیوه های بافت منسوجات ابریشمی، زری، شال، قلمکار و مخمل کاملا آشکار است. شناسایی تعدادی از منسوجات هندی و بررسی طرح و ساختار نقوش آن ها در دوره گورکانی و مقایسه با منسوجات دوره صفویه، در این پژوهش انجام گرفته است. هم چنین آرایه های تزیینی و شکل ترکیب بندی نقوش در پارچه های هندی شناسایی و استخراج و با نقوش گوناگون پارچه های صفوی تطبیق داده شده و از این طریق تاثیر پیشرفت پارچه بافی ایران صفوی بر هنرمندان هند گورکانی مشخص گردیده است. به این منظور، جهت شناسایی نقوش منسوجات در دوره های مذکور، به بررسی پارچه ها و طرح آن ها پرداخته شده و هدف از این بررسی عبارت است از: الف) شناسایی منسوجات مشترکی که در ایران صفوی و هند گورکانی تولید می شدند.
ب) بررسی نقش مایه و طرح های منسوجات دو دوره و ارائه ترکیب بندی نقوش.
روش تحقیق این پژوهش تاریخی، توصیفی و تطبیقی است که اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به دست آمده است. این مطالعه نشان می دهد هنرمندان این دوره در هند با هنر ایران آشنایی داشته و عناصر تزیینی ایرانی را در پارچه ها به کار برده اند. نقش مایه های متنوعی شامل آرایه های تزیینی، گیاهی، حیوانی و تصویری در منسوجات گورکانی به کار رفته که تحت تاثیر پارچه های ایرانی بوده است. از جنبه ساختاری، نقوش این منسوجات را می توان به لچک و ترنج، محرابی، سراسری، محرمات و شبکه ای تقسیم بندی نمود که این طرح ها در منسوجات ایران صفوی نیز قابل شناسایی هستند.
زبان:
فارسی
در صفحه:
15
لینک کوتاه:
magiran.com/p1008315 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!