شناسایی، پراکنش و بیماری زایی گونه های قارچ فوزاریوم جدا شده از ریشه و طوقه ی طالبی و خربزه در استان خراسان رضوی

به منظور شناسایی و ارزیابی بیماری زایی جدایه های قارچ فوزاریوم مرتبط با پوسیدگی ریشه و طوقه ی طالبی و خربزه طی سال های زراعی 89-1388 از ریشه ها و بوته های دارای علائم بیماری از مزارع مختلف استان خراسان رضوی شامل شهرستان های مشهد، کاشمر، مه ولات، خواف، تربت جام، نیشابور، فریمان و سرخس نمونه برداری گردید. قطعات بافت های آلوده پس از ضدعفونی سطحی با هیپوکلریت سدیم 1% روی محیط PDA کشت داده شدند. پس از خالص سازی جدایه ها، اثبات بیماری زایی آنها با روش فرو بردن ریشه ی گیاهچه های 12 روزه در سوسپانسیون اسپور با غلظت 106 اسپور در میلی لیتر انجام شد. علائم بیماری پس از گذشت 21-4 روز ظاهر و در هر مورد، جدایه ی تلقیح شده ی مورد نظر مجددا جداسازی گردید. گونه های بیماری زای فوزاریوم شناسایی شده شامل F. solani، F. oxysporum، F. equiseti و F. acuminatum بودند که گونه ی اولی به عنوان گونه ی غالب بوده و از بیش ترین فراوانی برخوردار بود. در این تحقیق، قارچ های F. equiseti و F. acuminatum بیش تر از گیاهان بالغ جداسازی شدند؛ در حالیکه قارچ های F. solani و F. oxysporum از تمام مراحل رویشی گیاهان از گیاهچه تا میوه دهی قابل جداسازی بوده و در سراسر استان پراکنش وسیعی داشته و چندان تحت تاثیر شرایط آب و هوایی نیستند. چهار گونه ی فوق باعث پوسیدگی ریشه و طوقه در طالبی و خربزه شدند و پژمردگی و خشکیدگی این گیاهان را به دنبال داشتند که مساله ای بسیار مهم در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد.