تاثیر نوسانهای دوره های مختلف بارندگی بر روی کمیت تاج پوشش و تولید علوفه مراتع نیمه استپی استان یزد

مراتع کشور ما به طور عمده در مناطق خشک و نیمه خشک واقع شده اند. با توجه به محدودیت رطوبتی بالای این مناطق، بارندگی به عنوان مهمترین شاخص اقلیمی در تعیین میزان تولید و ترکیب گیاهی این عرصه های مرتعی مورد توجه می باشد. این مطالعه طی 9 سال (1386- 1378) و با هدف بررسی تاثیر نوسانهای دوره های مختلف بارش بر پوشش و تولید گونه های مهم گیاهی، در مراتع نیمه استپی یزد واقع در منطقه خودسفلی انجام شد. به این منظور هر ساله درصد پوشش تاجی گیاهان در داخل پلات های ثابت و تولید، درون پلاتهای تصادفی اندازه گیری شد. آمار بارندگی نیز از نزدیک ترین ایستگاه باران سنجی موجود در منطقه تهیه گردید. براساس داده های بارندگی ماهانه، مقادیر تجمعی باران در دوره های مختلف محاسبه گردید. رابطه بین شاخصهای گیاهی و مقادیر بارش بوسیله تجزیه رگرسیون گام به گام در نرم افزار SPSS 13 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گونه های گیاهی اغلب به نوسانهای بارندگی واکنش نشان می دهند. با این حال واکنش پوشش و تولید به نوسانهای بارندگی در گونه های مختلف متفاوت بود. کل تاج پوشش و پوشش گونه Artemisia aucheri همبستگی منفی و معنی داری با میزان بارش زمستان داشت. در حالی که بارش دی تا فروردین ماه و سال قبل بیشترین تاثیر را بر تاج پوشش گونه های Iris songarica و Stipa barbata داشتند. تولید علوفه نیز تحت تاثیر نوسانهای فصلی بارش قرار داشت. بر طبق این نتایج، تولید کل به همراه تولید گونه های Artemisia aucheri و Lactuca orientalis و Stipa barbata براساس داده های بارش قابل برآورد می باشند. ولی دستیابی به مقادیر تولید علوفه سالانه گونه Iris songarica در جمع گیاهان عرصه تحت بررسی، با روابط حاصل از بارندگی کافی به نظر نمی رسد.