مرزهای دقیق مسئولیت فردی براساس دکترین مسئولیت کیفری جمعی

«مسئولیت کیفری جمعی» (JCE) به عنوان نوعی مسئولیت در حقوق کیفری بین المللی، مفهومی است که به نحو گسترده مورد تایید رویه قضایی بین المللی قرار گرفته است. این مفهوم مشخص کننده نوعی از مسئولیت کیفری است که به ویژه برای پوشش مسئولیت کیفری تمامی شرکت گنندگان در یک نقشه مجرمانه مشترک، مناسب به نظر می رسد.
در این مقاله برای تحلیل مسئولیت کیفری جمعی، طبقه بندی سه گانه مسئولیت تبیین گردیده است:نوع اول، مسئولیت در قبال اعمال مورد توافق در هنگام تهیه نقشه و طرح مشترک، نوع دوم، مسئولیت در قبال انجام یک وظیفه در محدوده یک طرح مجرمانه که در محدوده فیزیکی نهادینه (مانند بازداشتگاه) ارتکاب می یابد، نوع سوم، مسئولیت مربوط به شرکت کنندگانی است که در مورد هدف اصلی طرح مجرمانه مشترک توافق کرده اند.
نویسنده پس از بیان انتقادات مطرح شده و ارائه پاسخ به آنها، با توجه ویژه نسبت به سومین شق مسئولیت کیفری جمعی، ابتدا مبانی اجتماعی و حقوقی معیار قابلیت پیش بینی و انگیزه های پذیرش آن در حقوق کیفری بین المللی را ذکر نموده و سپس شیوه های متعددی برای سنجش و تعیین دقیق آن ارائه کرده است. تفکیک «مرتکب اصلی» و «مرتکب فرعی» همراه با تحلیل آرای محاکم بین المللی از جمله نکاتی است که بر جذابیت علمی مقاله در پرتوی تجربیات قضایی نگارنده می افزاید.