بازرسی کالا و مسئولیت های خارج از معافیت متصدی حمل در قانون تجارت ایران و کنوانسیون CMR

یکی از وظایف متصدی حمل در قرارداد حمل و نقل کالا، حمل صحیح کالا و تحویل آن به گیرنده است. قانون تجارت ایران در ماده 391 و کنوانسیون مربوط به قرارداد حمل و نقل بین المللی کالا از طریق جاده (CMR) که ایران نیز به آن ملحق شده در ماده 30 به این موضوع اشاره کرده است. اگر گیرنده از حق خود مبنی بر بازرسی کالا صرف نظر کرده یا بدون هیچ قیدی آن را قبول نماید این امر به معنای آن است که کالا با مشخصات بارنامه ای آن انطباق دارد و بنابراین دیگر اقامه دعوی راجع به خسارات ظاهر علیه متصدی حمل پذیرفته نمی شود مگر در موارد معین قانونی. این موارد مطابق ماده 391 قانون تجارت محدود به تدلیس و تقصیر عمده است و در کنوانسیون به تقصیر عمدی و تقصیر سنگین متصدی حمل محدود شده است. موضوع این مقاله بررسی موارد مذکور و مقایسه آن ها می باشد. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که قلمرو مسئولیت متصدی حمل یعنی موارد خارج از معافیت وی وسیع تر است از کنوانسیون. زیرا مستنبط از ماده مذکور این است که علاوه بر تقصیر عمدی و سنگین متصدی حمل، تدلیس نیز از موارد مسئولیت او می باشد؛ موردی که مقررات مشابه در کنوانسیون تصریحی به آن ندارد.