تاثیر ژل لیدوکائین بر درد ناشی از جایگذاری IUD مسی: یک کار آزمایی بالینی تصادفی دوسوکور کنترل شده

دستگاه داخل رحمی (IUD) مسی، روش جلوگیری از بارداری طولانی مدت و قابل برگشتی است که در اثربخشی با عقیم سازی لوله ای برابری می کند. درد ناشی از جایگذاری IUD یا ترس از آن ممکن است زنان را برای استفاده از این روش بی میل کند. هدف این مطالعه تعیین تاثیر ژل لیدوکائین بر درد ناشی از جایگذاری IUD مسی بود.
این مطالعه بر روی 96 زن در یک مرکز بهداشتی در شهر تبریز انجام گرفت. شرکت کنندگان توسط بلوک بندی تصادفی با بلوک های 6 و 9 تایی با رعایت پنهان سازی توالی تخصیص به سه گروه تقسیم شدند: در یک گروه یک دقیقه قبل از قرار دادن تناکلوم، ژل 2درصد لیدوکائین و در گروه دوم ژل لوبریکانت به وسیله سوآپ استریل در کانال سرویکس قرار گرفت و در گروه سوم مداخله ای انجام نشد. فرد گذرانده IUD از لحاظ نوع ژل و مراجع و فردی که درد را می سنجید از وجود یا عدم وجود مداخله blind بودند. تمام جایگذاری ها توسط یک مامای ماهر انجام گردید. میزان درد کل دوره IUD گذاری، بلافاصله بعد از جایگذاری IUD با استفاده از مقیاس دیداری 10-0 سانتی متری اندازه گیری شد. برای تعیین تاثیر ژل لیدوکائین و تعیین عوامل مرتبط با درد از آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه و کروسکال والیس، t تست، مان ویتنی و رگرسیون خطی در نرم افزار کامپیوتری 13 SPSS- استفاده شد.
در کل، میانگین نمره درد 8/1±5/3 بود. در آزمون تک متغیره از نظر نمره درد در بین سه گروه تفاوت معنی داری وجود نداشت. مقایسه فراوانی ها و نتایج آزمون های تک متغیره، در برخی عوامل مداخله گر احتمالی بین گروه ها تفاوت نشان داد. نتایج آزمون رگرسیون خطی با کنترل تاثیر عوامل مداخله گر احتمالی شامل سابقه زایمان طبیعی، فاصله از آخرین زایمان، وضعیت شیردهی، سابقه گذاشتن IUD و فاصله زمانی شستشوی سرویکس و سنجش تاثیر معنی داری از ژل لیدوکائین روی درد جایگذاری IUD نشان نداد. میانگین نمره درد در گروه لیدوکائین 39/0 کم تر از گروه بدون مداخله بود ولی این تفاوت معنی دار نبود (CI 95%:1.3، 0.57).
استفاده از ژل لیدوکائین 2درصد و استفاده از ژل لوبریکانت داخل کانال سرویکس یک دقیقه قبل از قرار دادن تناکلوم بر روی سرویکس، در کاهش درد کلی زمان جایگذاری IUD بی تاثیر است.