مقوله کفر و ایمان در اندیشه عین القضات همدانی و مولانا

یکی از مباحث اصولی در نگاه عارفان، کفر و ایمان است. برداشت های خاص و گوناگون عارفان در این مقوله قابل تامل است از جمله این عارفان که آرای آنان قابل مقایسه با یک دیگر است می توان از عین القضات همدانی و مولانا نام برد.. عین القضات همدانی با نگاهی موشکافانه به تبیین دقایق عرفانی می پردازد و در زمینه کفر و ایمان نیز ضمن آن که به شدت متاثر از آرای عارفانی چون حلاج است با نگاهی که ریشه در اعتقاد او به وحدت وجود دارد درباره کفر و ایمان توضیح می دهد. مولانا نیز به عنوان یکی از بزرگ ترین عارفان ایران که نقش عمده در شکل گیری و تحول عرفان عاشقانه دارد در این باره نیز نکته هایی قابل تامل ابراز کرده است. مولانا ضمن نظر داشتن به معانی کفر و ایمان در محدوده تشریع، با کمک گرفتن از مفهوم عشق اصیل، جهانی عاشقانه را به تصویر می کشد. در مراحل موردنظر او، کفر کمین گاه ایمان است و برتر از آن عشق خالصی است که کفر و ایمان در کنار آن بی معناست. در عین حال هر دو عارف کفر را مظهر اسم مضل و ایمان را مظهر اسم هادی و منشا آنها را یکی می دانند.