توانایی داده های سنجنده مودیس در تحلیل های کیفی و کمی کیفیت هوا در مناطق شهری

هواویزهای موجود در جو، که شامل ذرات جامد و مایع معلق در هوا بوده و دارای منشا طبیعی و انسانی هستند، یکی از منابع اصلی آلودگی هوا و از دلایل اساسی ایجاد و یا تشدید بیماری های قلبی-عروقی و تنفسی بشمار می روند. در سال های اخیر، لزوم پایش و کنترل آلاینده های هوا، در سطح وسیع و با روش هایی که از سرعت و دقت بیشتر و هزینه ی کمتری برخوردار باشند احساس می شود. مهم ترین پیشرفت در زمینه ی سنجش از دور ماهواره ای، جمع آوری مشخصات ذرات معلق بالای سطح زمین توسط سنجنده مودیس (اسپکترورادیومتر تصویربردار با قدرت تفکیک متوسط) مستقر بر ماهواره های ترا و آکوا می باشد. با توجه به اینکه سنجنده مادیس مستقر بر این ماهواره ها روزانه از محدوده کشور ما تصویربرداری می نماید، استفاده از آن-ها در تعیین غلظت ذرات معلق هوا، امکان پذیر است. در این پژوهش از تصاویر ماهواره ای سطح اول و داده های سطح دوم این سنجنده، به-همراه داده های حاصل از اندازه گیری های ایستگاه های زمینی سنجش آلودگی هوا برای انجام تحلیل های کیفی و کمی ذرات معلق هوا در سطوح وسیع استفاده شد. پس از محاسبه ضخامت نوری هواویزها از تصاویر مودیس، برای شهر تهران ضریب همبستگی در حدود = 0.48 R2 میان داده های ماهواره ای و داده های زمینی با رابطه خطی PM10 (μgr/m3) = 222.78*AOD - 65.091 بدست آمد که بطور کلی این همبستگی نشان داد که برای سنجنده ای با دقت در حد مودیس و قدرت تفکیک مکانی آن، قابل قبول می باشد، البته لازم به ذکر است که پیکسل های ضخامت نوری هواویزها با ابعاد 10×10 کیلومتری موجود بوده و در هر گذر ماهواره، سطح زمین، تنها توسط تعداد کمی از این پیکسل ها پوشیده می شود درحالی که داده های اندازه گیری شده در ایستگاه های زمینی پایش آلودگی هوا، تنها در شعاع محدودی از اطراف خود قابل استناد هستند و در بسیاری از مواقع مقایسه داده های زمینی با اطلاعات بدست آمده از ماهواره از این طریق، از صحت کافی برخوردار نمی باشند.