اثر ژنتیکی برخی از صفات کیفیت تغذیه ای در برنج

هفت رقم برنج به نام های حسنی، دیلمانی، سپیدرود، شاه پسند، صالح، ندا، IRFAON215 و بذرهای حاصل از تلاقی نیمه دای آلل آن ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 کاشته شدند. صفات میزان پروتئین و مقدار عناصر فسفر، پتاسیم، آهن، روی و منگنز در بذرهای حاصل از آن ها اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان دهنده وجود تفاوت های معنی دار بین ژنوتیپ ها برای تمام صفات مورد مطالعه بود. ترکیب پذیری عمومی و خصوصی برای تمام صفات معنی دار بود. پایین بودن نسبت ژنتیکی و نسبت پایین اثر ترکیب پذیری عمومی به اثر ترکیب پذیری خصوصی نشان دهنده سهم بیشتر اثر غیرافزایشی ژن ها در مقایسه با اثر افزایشی در کنترل تمام صفات بود. وراثت پذیری عمومی برای صفات میزان پروتئین و مقدار عناصر پتاسیم، آهن، روی و منگنز بالا برآورد شد. ارقام بومی حسنی، دیلمانی و شاه پسند مقادیر بالایی از پروتئین و مقدار عناصر پتاسیم، فسفر، آهن و روی داشتند و از ترکیب پذیری عمومی بالایی نیز برخوردار بودند، بنابراین می توان از آن ها به عنوان مواد اصلاحی مناسب برای دستیابی به ارقامی با میزان بالای این صفات استفاده کرد.