معنویت مسیحی

یکی از نیازهای اساسی انسان در دوران های مختلف، نیاز به معنویت بوده و هست. از این رو، غالب ادیان، مکاتب، مذاهب و تمدن ها، غیر از توجه به نیازهای مادی، به نیازهای معنوی نیز توجه داشته اند؛ به گونه ای که اگر نظامی این مهم را، آنچنان که شایسته و بایسته است، ارج ننهد، از پایایی و پویایی آن نیز کاسته خواهد شد. معنویت، از جمله واژگان پر کاربردی است که اندیشمندان عصر جدید، به توضیح و تبیین آن همت گمارده اند و هر یک در تعریف آن بیانی متمایز از دیگران دارند. از دیگر سو، عده ای از اندیشمندان درصدد یافتن معنویت، در درون دین های تاریخی و سنتی هستند و گروه دیگر به مقوله ی معنویت، به عنوان مساله ای فرادینی نظر می-کنند. مقاله ی حاضر قصد آن دارد که به مقوله ی معنویت از منظر درون دینی و به طور خاص از دیدگاه مسیحیت بپردازد. اندیشمندان مسیحی نیز هر یک از زاویه ای به مساله پرداخته اند و در قالب نظام های الاهیاتی متعدد، مساله ی معنویت را مورد دقت و بررسی قرار داده اند. نظام های الاهیاتی چون: الاهیات سیستماتیک، الاهیات تاریخی، الاهیات دفاعی، الاهیات کاربردی و الاهیات انجیلی، نظام های الاهیاتی رایجی هستند که در هر یک از آنها، تعریفی متمایز و راهکاری ویژه برای رسیدن به معنویت پیشنهاد شده است. نوشته ی حاضر تلاش دارد از منظر الاهیات انجیلی به معنویت مسیحی، نظر افکنده و با بررسی کتاب مقدس، آن را تبیین و نقد نماید. معنویت مسیحی مبتنی بر کتاب مقدس را از دو منظر کاملا متمایز می توان جستجو کرد: نگاه مقدماتی عمومی و نگاه الاهیاتی. در بخش اول به نگاه مقدماتی عمومی پرداخته و در بخش دوم به نگاه الاهیاتی خواهیم پرداخت. عناصر اساسی شکل دهنده ی معنویت در بخش اول عبارتند از: الف) «خدای پدر»: خدای قادر و خالق جهان و جهانیان؛ ب) «عیسی مسیح»:کلمه ی متجسد خداوند و منجی مصلوب که برخاست و همه در انتظار اویند؛ ج) «روح القدس»: منبع حیاتبخش یا تمام مقدسات و تطهیر کننده ها؛ د) «کلیسا»: مشارکتی مقدس در امور قدسی؛ ه) «پیروزی نهایی در زندگی جاودان.»