مقایسه پارامترهای رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید Aphidius matricariae Haliday (Hym.، Aphidiidae)نسبت به شته میزبان Aphis fabae Scopoli (Hom.، Aphididae) روی چهار رقم چغندرقند در شرایط آزمایشگاه

زنبور Aphidius matricariae Haliday (Hym.، Aphidiidae) به عنوان پارازیتوئید مهم بسیاری از شته ها در برنامه های کنترل بیولوژیک آفات استفاده می شود. در این پژوهش، پارامترهای رشد جمعیت زنبور A. matricariae روی شتهAphis fabae Scopoli (Hom.، Aphididae) و چهار رقم چغندر قند شامل IC، PP8، رسول و شیرین مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها در اتاق رشد با دمای 1±25 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. به منظور انجام آزمایش 20 زنبور ماده تازه ظاهر شده به طور جداگانه داخل قفس های شفاف مستطیلی (6×10×15 سانتی متر) که داخل هر یک 50 پوره سن سوم شته وجود داشت رهاسازی شد. پس از 24 ساعت زنبورها به داخل قفس های شفاف مستطیلی جدید و با همان شرایط قبلی منتقل شدند و این عمل تا پایان عمر زنبورها ادامه یافت. در نهایت تعداد مومیایی های تشکیل شده مربوط به روز و رقم مربوطه شمارش شدند. داده های به دست آمده با استفاده از روش جک نایف و نرم افزارهای آماری SAS و MINITAB تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش نرخ خالص تولیدمثل (Ro) روی ارقام IC، PP8، رسول و شیرین به ترتیب 31/13، 18/18، 54/16 و 58/18 ماده/ ماده/ نسل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به ترتیب 360/0، 406/0، 401/0 و 408/0 ماده/ ماده/ روز، متوسط مدت زمان هر نسل (Tc) به ترتیب 18/7، 14/7، 99/6 و 17/7 روز و مدت زمان دو برابر شده جمعیت به ترتیب 92/1، 70/1، 73/1 و 67/1 روز برآورد شد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت ارقام مختلف چغندرقند بر پارامترهای رشد جمعیت دشمن طبیعی اثر گذار است.