رابطه کمیت- شدت پتاسیم در خاک های با سطح ویژه متفاوت

پتاسیم وظایف فیزیولوژیکی بسیار مهمی را در گیاه به عهده دارد و از عناصر غذایی ضروری گیاه محسوب می شود. در ارزیابی قابلیت استفاده پتاسیم خاک و مدیریت مصرف کود، ایزوترم های تبادلی پتاسیم که از منحنی های کمیت- شدت ناشی می شوند، اطلاعات مفیدی را ارایه می کنند. در این بررسی برای تعیین رابطه کمیت- شدت پتاسیم و به دست آوردن پارامترهایی مانند پتاسیم به سهولت قابل تبادل، پتاسیم به سختی قابل تبادل، نسبت فعالیت پتاسیم، نسبت فعالیت پتاسیم در حال تعادل و ظرفیت بالقوه بافری، 4 تیمار کلرید پتاسیم، کلرید پتاسیم + کلرید آمونیوم، کلرید پتاسیم + مونوفسفات سدیم و کلرید پتاسیم + کلرید آمونیوم + مونوفسفات سدیم بر روی نمونه های خاکی که از عمق 30-0 سانتی متری و از سه منطقه سری خاک رحمت آباد (پردیس کشاورزی گرگان)، لورک اصفهان و دهستان صالحان خمین با سطوح ویژه متفاوت تهیه شده بود، اعمال گردید و با استفاده از آزمون مقایسه میانگین جفتی مشاهده شد که در همه تیمارها، بیش ترین مقدار ظرفیت بالقوه بافری برای خاک پردیس گرگان به دست آمد. این بیانگر این است که وجود رس غالب ایلایت در خاک پردیس، موجب تثبیت شدن پتاسیم در بین لایه ها می گردد. از بین 4 تیمار در هر خاک، بیش ترین مقدار ظرفیت بالقوه بافری با تیمار کلرید پتاسیم و کم ترین مقدار آن با تیمار کلرید پتاسیم + کلرید آمونیوم مشاهده شد. تیمار کلرید پتاسیم + مونوفسفات سدیم دارای ظرفیت بالقوه بافری بیش تری نسبت به تیمار کلرید پتاسیم + کلرید آمونیوم + مونوفسفات سدیم بود. افزایش غلظت نمک سدیم در محلول خاک، موجب افزایش غلظت نمک در لایه دوگانه پخشیده الکتریکی و افزایش ظرفیت بالقوه بافری می گردد. برای مقایسه میزان قابلیت استفاده پتاسیم خاک های با سطح ویژه بالا و لایه دوگانه الکتریکی منقطع با خاک های با سطح ویژه پایین، غلظت پتاسیم در حالت تعادل ممکن است معیار مناسبی باشد و پیشنهاد می شود به جای ظرفیت بافری پتاسیم، همبستگی میزان پتاسیم قابل استفاده خاک ها با نسبت فعالیت پتاسیم در حال تعادل آن ها بررسی گردد.