نگاهی به مفهوم تئوریک جموع ناقصه در رسالات موسیقایی مکتب منتظمیه
نویسنده:
چکیده:
گستره های نغمگی(به عنوان یکی از ارکان اساسی ساختار مد) در موسیقی قدیم ایران انواع و تعاریف متعددی دارند. گونه هایی چون جمع، جنس، بحر، ذوالاربع، ذوالخمس و... از انواع سلول های نغمگی مندرج در رسالات موسیقی حوزه ی اسلامی اند. تعیین نقش درون ساختاری نغمات، سیرملودیک خاص و برخی عوامل دیگر، تبدیل هر سلول نغمگی- از جمله سلول های مذکور- به یک فضای صوتی- موسیقایی متعین (مد)، با تاثیر زیباشناختی خاص را ممکن می سازد. نوشتار حاضر تعدادی از این مفاهیم و مصادیق آنها را در موسیقی قدیم و امروز ایران بررسی می کند. یکی از مهم ترین سلول های نغمگی مطروح در رسالات قدیم موسیقی«جمع» است. این مقاله می کوشد تعاریف مهم-ترین رسالات مکتب منتظمیه بغداد و شاخه فارسی زبان آن و همچنین وجوه تمایز تعاریف این مکتب و مکتب اسکولاستیک بغداد (مهم ترین مکتب تئوریک پیش از منتظمیه) در مورد مفهوم «جمع» و «جموع ناقصه» را بررسی کند و نشان دهد در میان تعاریفی که موسیقی دانان مکتب منتطمیه از سلول های نغمگی ارائه داده اند، بیش از هر مفهوم دیگری، تعریف مفهوم «جمع» است که معنای تئوریک«مد»یا «سلول مدال» را در ذهن متبادر می کند.
کلیدواژگان:
رسالات قدیم موسیقی ، جمع ، جموع ناقصه ، مکتب منتظمیه ، مد
زبان:
فارسی
در صفحه:
47
لینک کوتاه:
magiran.com/p1065367
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!