امیر نوروز، سردار بدفرجام

در فاصله زمانی میان فوت چنگیزخان(در 624ه.ق) تا لشکرکشی هلاکوخان از مغولستان به سوی ممالک اسلامی(در 653ه.ق) و حتی مدتی پس از آن تعدادی از سرداران مغول در ایران(بویژه در خراسان،مازندران،سیستان و آذربایجان)قدرت یافتند.ارغون آغا(پدر امیر نوروز)یکی از این سرداران بود که مدت 39 سال حکومت خراسان و سیستان و آذربایجان رابر عهده داشت.وی چهار پسر داشت که از همه معروفتر، نوروز بیگ(امیر نوروز)بود.در زمان ایلخانی ارغون خان مغول،این ایلخان،حکومت خراسان را به پسر ارشد خود،غازان،داده و امیر نوروز را به سمت نیابت و ملازمت او منصوب نمود. امیر نوروز یک سال پس از فوت پدرش یعنی در سال 674ه.ق(1279 م)علیه شاهزاده غازان عصیان نمود،اما در سال (694ه.ق)یعنی در زمان ایلخانی بایدو،امیر نوروز پس از مدتها سرکشی و رویگردانی از شاهزاده غازان،تصمیم گرفت از در آشتی با او درآید.پس از یان مصالحه امیر نوروز تلاش بسیاری در راه مسلمانان نمودن غازان انجام داد.امیر نوروز تمام تلاش خود را در به ایلخانی رساندن شاهزاده غازان به کار گرفت.او پس از دو نبرد سرانجام بایدو خان را از میان برداشت.وی بسیاری از شورشها بر ضد غازان خان را سرکوب کرد اما پس از این همه خدمت،سرانجام قربانی یک توطئه ویرانگر شد و فرجامی اندوهناک یافت.رویکرد اصلی این مقاله بررسی و تحلیل مراحل مختلف زندگی این سردار بزرگ است.