بررسی اثرات سم دیازینون بر سطح گلوتاتیون کبد در موش صحرایی و نقش محافظتی سلنیوم و ال-کارنیتین بر آن

استفاده وسیع از آفت کش ها در کشاورزی و بهداشت باعث آلودگی محیط زیست و افزایش خطر مسمومیت به شکل حاد و مزمن در افراد شده است. دیازینون یکی از پرکاربردترین ترکیبات ارگانوفسفره در جهان است. مطالعات مختلفی حاکی از این است که ترکیبات ارگانوفسفره باعث ایجاد استرس اکسیداتیو و پراکسیداسیون لیپیدی می شوند.
این مطالعه روی موش های آزمایشگاهی نر نژاد ویستار در محدوده ای وزنی gr250-200 انجام گرفت. نمونه ها به طور تصادفی به 15 گروه (5 تایی) تقسیم می شوند و به مدت 4 هفته مواد شیمیایی (سم دیازینون، ال- کارنیتین و سلنیوم) را به صورت داخل صفاقی(IP) دریافت می کنند. (گروه های 1- نرمال سالین، 2- روغن سویا (حلال دیازینون)، 3- دیازینون mg/kg20، گروه های 4، 5 و 6 – دوزهای mg/kg 50 و 100، 50 ال- کارنیتین، گروه های 7، 8 و 9- دوزهای mg/kg 150 و 100، 50 ال کارنیتین+ دیازینون mg/kg 20، 10، 11 و 12- دوزهای mg/kg 2 و 1، 5/0 سلینت سدیم و 13، 14 و 15- دوزهای mg/kg 2 و 1، 5/0 سلینت سدیم+ دیازینون mg/kg 20). 24 ساعت پس از آخرین تزریق با بیهوش نمودن حیوانات به وسیله کتامین بافت کبد خارج و گلوتاتیون (GSH) احیاء با استفاده از روش المن اندازه گیری شد.
نتایج حاصل از اثر دیازینون و دوزهای مختلف ال-کارنیتین بر سطح گلوتاتیون احیاء نشان می دهد که دیازینون در مقایسه با گروه کنترل باعث کاهش سطح گلوتاتیون می شود و از طرفی ال-کارنیتین به صورت وابسته به دوز سطح GSH را افزایش می دهد. تجویز سلنیوم با دوز mg/kg 5/0 باعث افزایش معنی دار آنزیم فوق نسبت به گروهی- که دیازینون تنها دریافت کرده بودند، شد (05/0 p>).
سلنیوم و ال-کارنیتین باعث بهبود وضعیت آنتی اکسیدانتی بدن در مقابل سم ارگانوفسفره دیازینون می شوند و از طریق افزایش گلوتاتیون احیا در سمیت زدایی از رادیکال های آزاد ناشی از دیازینون موثر هستند.