کاربرد مدل رگرسیون تصادفی چند صفته جهت برآورد پارامترهای ژنتیکی و اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در گاوهای شیری هلشتاین ایران

وجود اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در صفات مربوط به تولید شیر گاوهای هلشتاین ایران، با در نظر گرفتن عملکرد حیوانات در فصول گوساله زایی متفاوت به عنوان صفات مختلف، مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق اطلاعات مربوط به گاوهای هلشتاین ایرانی که از سال 1380 تا 1389 رکوردگیری شده بودند مورد استفاده قرار گرفت. برای صفات تولیدی (مقدار شیر، درصد چربی و درصد پروتئین)، اثر متقابل ژنوتیپ و محیط با استفاده از مدل نری رگرسیون تصادفی چندصفته مورد مطالعه قرار گرفت. واریانس های ژنتیک افزایشی و محیط دائمی هر یک از صفات تولیدی در فصول گوساله زایی مختلف تغییرات زیادی نداشت. وراثت پذیری 305 روز تولید مربوط به فصول گوساله زایی بهار، تابستان، پاییز و زمستان برای مقدار شیر به ترتیب 26/0، 29/0، 27/0 و 24/0، برای درصد جربی به ترتیب 28/0، 30/0، 30/0 و 28/0 و برای پروتئین به ترتیب 42/0، 45/0، 40/0 و 38/0 برآورد شد. همبستگی ژنتیکی 305 روز تولید بین فصول گوساله زایی مختلف بالاتر از 93/0 به دست آمد که نشان دهنده عدم وجود اثر متقابل ژنوتیپ و محیط قابل توجه بود. همبستگی رتبه ای اسپیرمن بین ارزش های اصلاحی 20 راس گاو نر برتر بین تابستان و پاییز و نیز بین تابستان و زمستان برای درصد پروتئین برابر با 68/0 بود و تغییر رتبه گاوهای نر در این فصل ها را نشان داد. نتایج این مطالعه اثر متقابل بالقوه ای بین ژنوتیپ و فصل گوساله زایی برای شیر و ترکیبات آن را نشان می دهد که می تواند برای افزایش صحت انتخاب گاوهای نر مورد استفاده قرار گیرد.