ارزیابی وضعیت بهداشت دهان و دندان در دانش آموزان مقطع اول راهنمایی شهر همدان بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی

سنجش شاخص پلاک و پوسیدگی دندان، نشان دهنده ی وضعیت بهداشت دهان و دندان در جامعه می باشد. عدم رعایت بهداشت دهان ودندان، تاثیر نامطلوبی بر سلامت دانش آموزان دارد. لذا این مطالعه با هدف تعیین وضعیت بهداشت دهان ودندان در دانش آموزان اول راهنمایی شهر همدان بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی طراحی و اجرا شد.

این پژوهش توصیفی- تحلیلی بر روی 268 نفر از دانش آموزان مقطع اول راهنمایی شهر همدان به روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ای در سال تحصیلی 1390-91 انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای طراحی شده بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی، آگاهی، رفتارهای بهداشت دهان ودندان، چک لیست DMFT و پلاک دندان بود. داده ها با استفاده از نسخه ی 16 نرم افزار spssتحلیل شد.

شاخص DMFTدانش آموزان مورد پژوهش 74/1±25/2 و شاخص پلاک دندان 9±64/78 به دست آمد که در هردو شاخص، تفاوت معناداری بین دو جنس دیده شد (p=0/000). میانگین نمره ی آگاهی(p=0/4)، رفتار بهداشتی (p=0/07)، حساسیت درک شده (p=0/09)، موانع درک شده (p=0/9)، منافع درک شده (p=0/09) و خودکارآمدی (p=0/18) دردو جنس، تفاوت معناداری نداشت، اما در سازه ی راهنما به عمل (p=0/01) و شدت -درک شده (p=0/003)تفاوت معنادار بود. رابطه ی رفتارهای بهداشت دهان و دندان با سازه های حساسیت درک شده ((p=0/02، موانع درک شده0/001-p=)، راهنما به عمل (p=0/05) و خودکارآمدی (05p=0/0) معنادار، اما با سازه های شدت درک شده ((p=0/83، منافع درک شده (04 p=0/) و آگاهی (p=0/94) معنادار نبود.

در این مطالعه، میزان DMFTو پلاک دندانی از بین مناطق سه-گانه ی آموزشی، در دانش آموزان دختر منطقه ی یک آموزشی بیشتر از پسران و سایر مناطق بود. بنابراین مداخلات آموزشی مناسب، با استفاده ازمدلها وتئوری های رفتاری از جمله مدل اعتقاد بهداشتی پیشنهاد می شود تا باعث افزایش آگاهی و عملکرد آنان نسبت به پیشگیری از عوارض پوسیدگی دندان و بهبود بهداشت دهان ودندان در این گروه گردد.