بررسی عملکرد و برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات تولید و تولیدمثلی گاومیش های استان خوزستان

در این تحقیق، اطلاعات عملکرد تولید و تولید مثل مربوط به 526 گله گاومیش از سطح استان خوزستان، جمع آوری شده توسط معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان طی سال های 1371 تا 1388، مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی عوامل محیطی موثر بر صفات مورد مطالعه، از روش GLM نرم افزار SAS استفاده شد. مولفه های واریانس و وراثت پذیری هر صفت نیز با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدود شده و با برنامه DFREML برآورد گردید. میانگین و خطای معیار مقدار شیر تولیدی یک دوره 5/6±76/1939 کیلوگرم، مقدار چربی شیر 48/0±27/120 کیلوگرم، درصد چربی شیر 01/0±1/6 درصد، مقدار پروتئین شیر 40/0±94/83 کیلوگرم، درصد پروتئین شیر 004/0±9/3 درصد، طول دوره شیردهی 44/0±34/200 روز، میزان تولید شیر به ازاء هر روز فاصله بین دو زایمان 02/0±68/4 کیلوگرم و میزان تولید شیر به ازاء هر روز طول دوره شیردهی 04/0±58/9 کیلوگرم برای گاومیش های خوزستان، برآورد گردید. میانگین و خطای معیار صفات تولید مثلی نیز برای صفت طول دوره خشکی 89/1±27/240 روز، تعداد روزهای باز 05/2±156 روز، فاصله بین دو زایمان 05/2±21/465 روز و سن دام در اولین زایمان 02/0±68/3 سال، معادل 1325روز، به دست آمد. اثر عوامل محیطی گله، سال زایمان دام و دوره شیردهی برای تمامی صفات مورد مطالعه معنی دار به دست آمد (05/0P<). در مقابل عامل فصل زایمان دام بر صفات درصد پروتئین، فاصله بین دو زایمان و تعداد روزهای باز معنی دار نبود (05/0P>). مقادیر وراثت پذیری صفات تولیدی و تولیدمثلی برای گاومیش خوزستان، به جز صفت سن دام در اولین زایمان (21/0h2=)، صفر برآورد شد. عواملی همچون مدیریت نادرست تغذیه و پرورش در گله های گاومیش و خصوصا خطاهای موجود در امر رکوردگیری شیر، ثبت شجره و روابط خویشاوندی از دلایل اصلی این برآورد پایین می باشد.