تغییرات مکانی قطر درختان بنه (Pistacia atlantica Desf) در ناحیه زاگرس (مطالعه موردی: پیر کاشان، کرمانشاه)

به منظور شناسایی بهتر ساختار توده های بنه در جنگل های زاگرس، ساختار مکانی برای متغیر قطر با استفاده از روش آمار مکای در یک توده خالص بنه (Pistacia atlantica) بررسی شد. برای این منظور مختصات دقیق تمام درختان موجود در توده تعیین و قطر برابر سینه آن ها اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده از بررسی فراوانی طبقات قطری نشان داد که بیش از 90 درصد درختان در طبقات قطری 80-25 سانتی متر قرار گرفته اند. همچنین به دلیل استقرار نداشتن زادآوری در دهه های پیشین درختان با قطر کم تر از 16 سانتی متر در توده دیده نشد. برای بررسی ساختار مکانی با توجه به مشاهده نشدن علایم ناهم سان گردی از واریوگرام چندجهته استفاده شد. سپس واریوگرام تجربی به دست آمده با استفاده از مدل نمایی برازش داده و برآوردها با روش کریجینگ معمولی انجام شد. الگوی پراکنش درختان نیز با استفاده از روش K رایپلی محاسبه شد. نتایج استفاده از آمار مکانی نشان داد که متغیر قطر برابر سینه درختان در این توده با طول گام 15 متر و دامنه موثر 2/85 متر دارای ساختار مکانی متوسطی (62 درصد) است. الگوی پراکنش کپه ای درختان نیز تاییدکننده وجود همبستگی مکانی مثبت بین درختان بود. وجود ساختار مکانی به دلیل دو عامل نوع بستر بذر و استقرار نداشتن زادآوری است. به طوری از یک طرف درختان با قطر کم تر از طبقه قطری 15 سانتی متری دیده نمی شد و از طرف دیگر درختان با قطر کم تر از 40 سانتی متر فقط در مناطق سنگی دیده می شدند.