جداسازی و شناسایی یک سویه باکتری شیمیولیتواتوتروف اختیاری اکسیدکننده آهن و گوگرد از چشمه های اردبیل

استخراج فلزات از معادن سولفیدی با استفاده از روش های رایج فیزیکی شیمیایی، علاوه بر آسیب به محیط زیست، بسیار هزینه بر است. کاربرد عناصر زیستی موجود در طبیعت، نظیر باکتری ها، در حذف گوگرد از سنگ های معدنی و استخلاص کم هزینه تر فلزات، سال هاست با عنوان فرآیند فروشویی زیستی مورد توجه محققان قرار گرفته است. برای انجام این تحقیق، نمونه برداری از چشمه های اسیدی آب معدنی استان اردبیل انجام شد. نمونه ها در محیط حاوی عناصر گوگردی و آهن دار غنی شدند و باکتری ها پس از کشت های متوالی در محیط جامد خالص سازی شدند. برای شناسایی باکتری جداسازی شده از روش های رایج ریخت شناسی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و روش فیلوژنتیکی 16S rDNA استفاده شد. طبق بررسی های انجام شده، باکتری جداشده، یک باسیل گرم مثبت اسپوردار با دمای بهینه رشد 25 درجه سانتیگراد و اسیدیته بهینه 4 است و طبق تحلیل فیلوژنتیکی، یک سویه جدید از باکتری Bacillus firmus با 99 درصد تشابه بوده است که قادر به اکسیداسیون ترکیبات گوناگون گوگردی (نظیر: تیوسولفات پنج درصد، گوگرد عنصری سه درصد، سولفیت سدیم سه درصد) و آهن دار (پیریت 3 درصد، پیروتیت 3 درصد، سولفات آهنII 5/4 درصد و پودر آهن 2 درصد) است. همچنین، این باکتری مس نامحلول سنگ معدن سرچشمه (5 درصد) را به سولفات مس تبدیل می کند و رنگ محیط را به آبی مایل به سبز تغییر می دهد. با توجه به دما و اسیدیته بهینه، و فعالیت های اکسیداسیون گوگرد و آهن این باکتری، می توان از آن در حضور باکتری های لیتوتروف دیگر به شکل مجموعه ای (کنسرسیوم) در فرآیند های فروشویی زیستی استفاده کرد.