دیدگاه دانشجویان نسبت به سالمندان

یکی از مشکلات اصلی سالمندان ناتوانی است. بخش زیادی از این ناتوانی ناشی از افرادی است که به سالمندان بر چسب ناتوان بودن می زنند. این عامل موجب می شود که سالمندان به این باور برسند که ناتوان هستند و همان طور که فکر می کنند، عمل می کنند (ناتوان، نیازمند به کمک دیگران، کم انرژی و...) (1). از طرفی حدود یک سوم سالمندان قادر به انجام فعالیت های روزمره نیستند (2).
30 درصد سالمندان معتقدند که زندگی معنی خود را برای آن ها از دست داده است (3). بخشی از این عامل ناشی از القای دیگران و خودالقایی است. از این رو دیدگاه اطرافیان سالمند از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. از سوی دیگر اهمیت مساله سالمندان به حدی است که شعار سال 2012 سازمان جهانی بهداشت نیز به موضوع سالمندان اختصاص یافته است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین دیدگاه دانشجویان نسبت به سالمندی طراحی و اجرا شد.
این مطالعه از نوع کیفی است که در سال 1391 انجام شد. در این مطالعه، 16 نفر از دانشجویان کارشناسی بهداشت عمومی به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات از طریق بحث گروهی متمرکز جمع آوری شد. همچنین از بحث ها یادداشت برداری شد. از روش تحلیل محتوا جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.
تحلیل یادداشت ها منجر به استخراج دو دسته ویژگی اصلی از دیدگاه دانشجویان نسبت به سالمندی شد؛ به طوری که سالمندان از دیدگاه دانشجویان دارای 10 ویژگی منفی و 5 ویژگی مثبت بودند. ویژگی های منفی شامل زودرنجی، بی حوصلگی، تنهایی، افسردگی، مظلوم بودن، فارغ از کار و فعالیت، نیازمند مراقبت، پرخاشگری، در معرض بیماری بودن و ناتوانی بود. ویژگی های مثبت سالمندان از دیدگاه دانشجویان عبارت از با ایمان بودن، مهربانی، پشتیبان بودن، با تجربه بودن و اقتدار بود.
نتایج نشان داد که دیدگاه دانشجویان نسبت به سالمندان در سطح مطلوبی نیست و دانشجویان ویژگی های منفی زیادی را به سالمندان نسبت دادند. از این رو پیشنهاد می شود که اقدامات مقتضی به ویژه مداخلات آموزشی جهت اصلاح نگرش دانشجویان و سایر افراد جامعه صورت گیرد. از این طریق می توان میزان ناتوانی ناشی از القا به سالمندان را کاهش داد.