ارزیابی اثرات تداخلی چاودار وحشی (L. Secale cereale) بر ارقام گندم (Triticum aestivum) و تعیین آستانه های خسارت اقتصادی و کیفی علف هرز

به منظور بررسی توان رقابتی چند رقم گندم در شرایط آب و هوایی شهرستان درگز، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل چهار رقم گندم (سایسون، الوند، چمران و سپاهان) و تراکم های علف هرز چاودار در پنج سطح 0، 20، 40، 60 و 80 بوته در مترمربع بود. بر اساس نتایج به دست آمده، رقم سپاهان دارای کمترین شیب اولیه کاهش (پارامتر I) و افت تخمینی ناشی از تراکم های بالای چاودار (پارامتر A) در صفات عملکرد بیولوژیک و دانه بود. رقم الوند بالاترین عملکرد دانه و تعداد سنبله بارور را در شرایط رقابت دارا بود. مقادیر پایین شیب کاهش شاخص برداشت و شیب اولیه افزایش درصد اختلاط بذر چاودار (پارامتر s) در دو رقم الوند و سپاهان به دست آمد. بیشترین افت ناشی از تداخل چاودار در اکثر صفات مورد بررسی در رقم چمران حاصل شد. همچنین رقم یاد شده، بیشترین سرعت افزایش بالقوه جمعیت علف هرز و پایین ترین سطح آستانه خسارت اقتصادی را در بین ارقام داشت. به طور کلی ارقام سایسون و چمران به علت قابلیت رقابتی پایین تر نسبت به دو رقم دیگر مناسب کشت در زمین های آلوده به چاودار نبودند. همچنین، دیررسی و تلاقی مراحل حساس فاز زایشی رقم سایسون با بادهای گرم غالب منطقه، موجب شد تا برای کشت مناسب نباشد. به طور کلی رقم الوند به دلیل کنترل بهتر جمعیت بالقوه علف هرز، آستانه خسارت کیفی و عملکرد دانه بالا کلیه منافع کوتاه مدت و دراز مدت را در مزارع آلوده به علف هرز چاودار تامین نمود.