پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی حوزه ی آبخیز اخترآباد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی
نویسنده:
چکیده:
سیل یکی از انواع مخاطرات طبیعی است که همهساله خسارات زیان باری را در سراسر جهان و ازجمله ایران بهوجود میآورد. برای جلوگیری از رخداد سیلاب، باید مناطقی را شناسایی کرد که دارای پتانسیل بالایی در ایجاد این پدیده هستند و برای کاهش خطرات احتمالی، از سرمنشا تولید وارد عمل شد که همانا حوزه های آبخیز هستند. این پژوهش نیز در پی ارائهی روشی برای پهنهبندی پتانسیل سیل خیزی حوزه های آبخیز است. با توجه به اهداف پژوهش، نخست عوامل موثر در پهنهبندی پتانسیل سیل خیزی (سنگشناسی، نفوذپذیری، تراکم شبکهی زهکشی، زمان تمرکز، شیب، گروه هیدرولوژیک خاک، کاربری اراضی، بارش و فاصله از آبراهه) شناسایی و وزن هر کدام از معیارها، پس از تکمیل پرسش نامهی مقایسهی زوجی از سوی کارشناسان، بهوسیلهی فرآیند سلسلهمراتبی فازی مشخص شد. از عملگر جمع جبری فازی برای مدل سازی فضایی و پهنه بندی، بر اساس میزان عضویت فازی هر کدام از عوامل در حوزهی آبخیز اخترآباد استفاده شد. همچنین برای طبقه بندی پتانسیل سیل خیزی، نقشهی نهایی بهدستآمده از منطقه، بر اساس انحراف معیار در هفت کلاس قرار گرفت. بر اساس نتایج بهدستآمده، پهنه های با خطر سیلخیزی زیاد در شمال و جنوب حوزه قرار دارند و مناطق با خطر کم، در آبراهه ها و قسمتهای مرکزی حوزه واقع شدهاند. نتایج تحلیل ناحی های که حاصل همپوشانی نقشهی نهایی با نقشه های هر یک از عوامل موثر بر سیل خیزی است، بیان میدارد که مناطق با پتانسیل سیل خیزی زیاد در پهنه هایی با شیب بیش از 60 درصد و بارش بین 400-300 میلیمتر قرار دارند. پوشش گیاهی مناسب، خاک تکاملیافته و تراوایی بیشتر، در قسمت مرکزی و پاییندست حوزه واقع شده است که شرایط سیل خیزی را کاهش دادهاند.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
در صفحه:
131
لینک کوتاه:
magiran.com/p1102513
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!