جداسازی، شناسایی و تعیین خصوصیت پروتئاز مقاوم به حلال آلی در Bacillus sp. DAF-01

باکتری های مقاوم به حلال جزو گروه کمابیش جدیدی از باکتری های اکسترموفیل هستند که توانایی تولید پروتئازهایی مقاوم به حلال آلی را با کاربرد استفاده در بیوتکنولوژی صنعتی، برای تولید ترکیبات با ارزش دارند. از این رو، یافتن این باکتری ها به تازگی مورد توجه ویژه محققان قرار گرفته است.
در این تحقیق، از چشمه آب گرم گور، واقع در شهرستان جیرفت، نمونه برداری شد. نمونه ها در محیط حاوی سیکلوهگزان و تولوئن به مدت سه روز کشت داده شدند. غربال گری باکتری های مولد پروتئاز روی محیط جامد اختصاصی SKM (Skim milk agar) بر اساس قطر هاله، انجام شد. بهترین گونه باکتریایی توسط روش S rDNA16 شناسایی و میزان فعالیت پروتئازی در دماهای مختلف، اسیدیته و حلال های آلی بررسی شد.
نتایج حاصل از تطبیق توالی و درخت فیلوژنتیکی نشان دادند که گونه فوق، 97 درصد به گونه Bacillus niacini شباهت دارد. مطالعات آنزیمی نشان داد که این آنزیم در گستره دمایی20 تا90 درجه سانتی گراد فعالیت پروتئازی دارد که بیشترین آن در دمای 60 درجه سانتی گراد گزارش می شود. علاوه بر این، بیشترین فعالیت پروتئازی نیز در محدوده اسیدیته های 8 تا 9 و بیشترین پایداری در اسیدیته 9 گزارش می شود. بررسی فعالیت پروتئازی در حضور حلال های آلی متانول، تولوئن، DMF، ایزوپروپانول و سیکلوهگزان نشان می دهد که میزان فعالیت آنزیمی باقی مانده نسبت به نمونه فاقد حلال آلی بیش از 80 درصد است.
قابلیت های گرما دوست بودن، فعالیت در اسیدیته های قلیایی و پایداری در حضور حلال های آلی این پروتئاز اهمیت درخور توجهی برای استفاده در صنایع مختلف را دارد.