رویکرد توسعه ی پایدار محله ای در کلان شهر تهران مورد: محله ی بهار منطقه ی 7

توسعه ی محله ای در قالب فرآیندی مشارکتی، دموکراتیک و مردم محور از چندین دهه ی گذشته، در کشورهای توسعه یافته، به عنوان محور برنامه های توسعه ی پایدار شهری و مناطق کلان شهری مورد تاکید قرار گرفته است. کلان شهر تهران با تنگناهای متعددی در خصوص مدیریت بهینه ی سازمان فضایی شهر روبروست و رویکرد کنونی در مدیریت کلان و متمرکز آن، به دلیل عدم اتکاء به ساز و کارهای محلی، مشارکت مردم، نظام های پایدار اکولوژیک محلی و لذا برآورده سازی نیازهای واقعی ساکنین، به توسعه ی پایدار شهری منتهی نشده است. لذا توسعه ی محلات شهری، به عنوان نقطه ی آغازین توسعه ی مدیریت پایدار تهران شناخته شده است. هدف غائی رویکرد توسعه ی پایدار محله ای نیز مردم و تامین نیازهای اولیه و اساسی آنان با توجه به محیط زندگی آنهاست. پژوهش حاضر با تاکید بر این هدف، به دنبال شناخت و آزمون رویکرد نوین محله محوری در نظام مدیریت جدید شهری، در یکی از محلات کلان شهر تهران بوده و از این رو، در چارچوب یک فرضیه، که تغییر بنیادی ساختارهای برنامه ریزی توسعه ی محلات شهری با تاکید بر نظام محله محوری می تواند به پایداری اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محلات تهران منجر شود، به نتایجی دست یافته است: ناپایداری محلی در شرایط کنونی، میزان شاخص وابستگی و تعلق خاطر محلی را به طور وسیعی در میان سکنه ی محله ی بهار پایین می آورد. کاهش این شاخص، موجب می شود احساس مسوولیت افراد محلی نسبت به برنامه های در حال اجرا و نیز طرح های آتی محله و به عبارت بهتر، اهتمام برای افزایش و تعمیم شاخص کیفیت زندگی در بخش های مختلف محله، رو به کاهش گذارد. لذا، سازوکارهای توسعه ی حاکم بر محله ی بهار هیچ گونه انطباقی با شرایط تحقق توسعه ی پایدار در سطح محلی ندارد و برنامه ریزی برای ایجاد تغییرات بنیادی روند فعلی و حرکت به سمت پایداری محلی ضروری است.