بررسی رابطه بین نقص عملکردهای بینایی و کیفیت زندگی نابینایان

یکی از بارزترین گروه افراد دارای ناتوانی، معلولین کم بینا و نابینا هستند که وجود معلولیت و نقص بینایی وضعیت کیفیت زندگی آن ها را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. این مطالعه به ارزیابی رابطه نقص عملکردهای بینایی و کیفیت زندگی معلولین نابینا و کم بینا پرداخت.

مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر در سال 1391 و در شهر زاهدان انجام شد. روش نمونه گیری به صورت سرشماری بود و 121 نفر از معلولین نابینا و کم بینای عضو سازمان بهزیستی شهر زاهدان که بالای 7 سال سن داشته و معلولیت دیگری نداشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. ابتدا معاینات بینایی شامل بررسی حدت بینایی، دید محیطی و دید عمق انجام شد. سپس اطلاعات با استفاده از دو پرسش نامه دموگرافیک و پرسش نامه کیفیت زندگی نابینایان (که در سال 1386 به فارسی ترجمه شده بود و در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تدوین و پایایی آن به روش آزمون مجدد برآورد و مقدار همبستگی آن 89/0 به دست آمده بود) جمع آوری شد. در نهایت داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 تجزیه و تحلیل گردید.

میانگین کیفیت زندگی در زنان پایین تر از مردان بود. نتایج آزمون t این اختلاف را معنی دار نشان داد (001/0 > P). نتایج آزمون Mann-Whitney U نشان داد که افراد بدون دید عمق در بعد فراغت (009/0 = P) و اجتماعی (003/0 = P)، و افراد دارای دید تونلی در بعد خودمراقبتی و تحرک (001/0 > P) به طور معنی داری نسبت به افراد طبیعی نمره کیفیت زندگی پایین تری داشتند.

نقص دید محیطی، دید عمق، جنسیت و سطح تحصیلات اثر قابل توجهی بر کیفیت زندگی نابینایان در این منطقه دارد. با توجه به نتایج پژوهش، لزوم آموزش و ارایه برنامه های اجتماعی و تفریحی برای معلولین به خصوص زنان و همچنین انجام پژوهش های بیشتر بسیار ضروری است.